Του Μιχάλη Ψύλου
«Το ξέρετε ότι οι νοικοκυρές πηγαίνουν στο μπακάλικο για να αγοράσουν ένα φλυτζάνι …λάδι; Γνωρίζετε ότι οι συνταξιούχοι σκύβουν το κεφάλι από ντροπή και ζητάνε στον χασάπη πέντε λίρες (λιγότερο από ευρώ) κρέας;» Ο βουλευτής της τουρκικής αξιωματικής αντιπολίτευσης Αλί Μαχίρ Μπασαρίρ από την Μερσίνα ,απευθύνει τα ερωτήματα αυτά από το βήμα της Τουρκικής Εθνοσυνέλευσης στους συναδέλφους του κυβερνώντος κόμματος ΑΚΡ του προέδρου Ερντογάν, αναφερόμενος στις οικονομικές δυσκολίες που αντιμετωπίζει ο τουρκικός λαός. «Ξέρετε ότι ενώ κάποιοι ζητάνε από τον χασάπη κοτόπουλο χωρίς κόκαλα ,κάποιοι άλλοι παίρνουν τα κόκκαλα για να φτιάξουν σούπα για το παιδί του; Εχετε περάσει ποτέ από τους φούρνους να δείτε τις ουρές των ανθρώπων για να αγοράσουν μπαγιάτικο ψωμί επειδή κοστίζει μισή λίρα μόνο; Κοιτάξτε επιτέλους αυτούς τους απελπισμένους ανθρώπους» ,είπε ο βουλευτής του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP),κλείνοντας την ομιλία του.
Ποια ήταν η απάντηση των «χορτασμένων» βουλευτών του κυβερνώντος κόμματος του Ερντογάν; «Μην κλαίς, μην κλαίς» φώναζαν ομαδικά, απευθυνόμενοι στον συνάδελφό τους της αντιπολίτευσης. Σαν να ήταν στο γήπεδο…
Όπως γράφει η εφημερίδα Karar,που πρόσκειται στον πρώην πρωθυπουργό και νυν αντίπαλο του Ερντογάν, Αχμέτ Νταβούτογλου , «τα προβλήματα των πολιτών δεν είναι τα ίδια με εκείνα του Παλατιού, του Προέδρου, των παιδιών του Προέδρου και των γραφειοκρατών των Ανακτόρων. Η ανησυχία των πολιτών είναι η πείνα, η δυστυχία, το άδειο ντουλάπι τροφίμων». Φωνή βοώντος για τον Ερντογάν και τους βουλευτές του. Ο Τούρκος πρόεδρος δυσαρεστήθηκε μάλιστα γιατί ο δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης Εκρέμ Ιμάμογλου διαθέτει στους φτωχούς δημότες επιδοτούμενο ψωμί…
Το «λαϊκό ψωμί» του Ιμάμογλου
Ο δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης έχει στήσει στις φτωχότερες συνοικίες της Πόλης εκατοντάδες κιόσκια με την επιγραφή: «Istanbul HalkEkmek»- “Λαϊκό ψωμί της Κωνσταντινούπολης”. Κάθε πρωί ,οι ουρές μπροστά από τα κιόσκια είναι απίστευτες. Εδώ, η φρατζόλα των 250 γραμμαρίων κοστίζει μία τουρκική λίρα. Στα κανονικά αρτοποιεία κοστίζει δύο φορές περισσότερο, καθώς τον περασμένο Δεκέμβριο, η τιμή του ψωμιού αυξήθηκε κατά 20%.
Ο Ιμάμογλου έχει ενισχύσει τη Δημοτική Επιχείρηση ΙΗΕ που παρασκευάζει το «λαϊκό ψωμί». Η δημοτική επιχείρηση έχει ήδη αυξήσει την καθημερινή παραγωγή από 890.000 σε 1,5 εκατομμύρια φραντζόλες. «Στην πραγματικότητα, θα πρέπει να ψήνουμε 2,5 εκατομμύρια φρατζόλες», λέει ο Εζκέν Νάμα, αντιπρόεδρος της δημοτικής εταιρείας παρασκευής ψωμιού. Με τη φτώχεια να έχει φτάσει στα ύψη ,την επίσημη ανεργία στο 13% ,τον πληθωρισμό να έχει ξεπεράσει το 15% και με δεδομένο ότι κατά μέσο κάθε Τούρκος πολίτης καταναλώνει 100 κιλά ψωμί το χρόνο, είναι φανερό γιατί οι ουρές στα κιόσκια είναι ατελείωτες…«Είναι μια θλιβερή εικόνα», λέει ο δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης. «Για πρώτη φορά στην ιστορία της χώρας μας, οι άνθρωποι πρέπει να περιμένουν ώρες στην ουρά για ψωμί».
Δημοτικά περίπτερα ψωμιού υπήρχαν βέβαια, στην Κωνσταντινούπολη από τα τέλη της δεκαετίας του 1970,αλλά σήμερα είναι πιο πολλά και κυρίως πιο αναγκαία και χρήσιμα από ποτέ… Ο Ιμάμογλου προσπάθησε μάλιστα να περάσει από το δημοτικό συμβούλιο του Μητροπολιτικού Δήμου της Πόλης απόφαση για να ανοίξει άλλα 142 στέκια διάθεσης φθηνού ψωμιού. Οι Δημοτικοί Σύμβουλοι όμως του Ερντογάν μπλόκαραν την απόφαση σε συνεργασία με τους ακροδεξιούς συναδέλφους τους του υπερεθνικιστικού MHPτου Ντεβλέτ Μπαχτσελί . Στη συνέχεια , ο Ιμάμογλου σχεδίασε να νοικιάσει 40 φορτηγά για να φέρει το «λαϊκό ψωμί» στα φτωχότερα μέρη της Πόλης. Αλλά το Υπουργείο Γεωργίας το απαγόρευσε ,επίσης…. «Δεν κάνει καλό στην εικόνα της Τουρκίας» ήταν η αρχική απάντηση της κυβέρνησης.
Ο τρόμος του Ερντογάν μπροστά στον Ιμάμογλου
Υπό την πίεση όμως των κομμάτων της αντιπολίτευσης και του σάλου που ξέσπασε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, η κυβέρνηση Ερντογάν υποχώρησε και ενέκριναν την εγκατάσταση των νέων περιπτέρων πώλησης «λαϊκού ψωμιού» στο Δημοτικό Συμβούλιο. Αλλά και το Υπουργείο Γεωργίας ήρε την απαγόρευση πώλησης με τα φορτηγά του Δήμου. «Η αντίσταση έχει εξαλειφθεί, τίποτα δεν μπορεί να μας σταματήσει», τόνισε ο δήμαρχος Ιμαμόγλου. Αφήνοντας ανοικτό αν η σιβυλλική αυτή απάντηση αναφερόταν στην πώληση του «λαϊκού ψωμιού» ή στην υποψηφιότητά για τις επόμενες προεδρικές εκλογές του 2023 ,απέναντι στον Ερντογάν.
Γιατί είναι σαφές πλέον και από όλες τις δημοσκοπήσεις: Αν ο δημοφιλής δήμαρχος της Πόλης βάλει υποψηφιότητα για Πρόεδρος της Τουρκίας ο Ερντογάν δεν θα έχει τύχη. Γι` αυτό και ο Τούρκος πρόεδρος απεργάζεται διάφορα εκλογικά τερτίπια, αλλά κυρίως προσπαθεί να υπονομεύσει όσο μπορεί το έργο του Ιμάμογλου ως δημάρχου. Οι φιλο-ερντογανικές εφημερίδες συκοφαντούν με κάθε ευκαιρία τον Ιμάμογλου, ακόμη και όταν ο Δήμαρχος της Πόλης απένειμε υποτροφίες σε μαθητές, διένειμε δωρεάν σχολικό γάλα στους μαθητές και μείωσε την τιμή των φοιτητικών εισιτηρίων στις τοπικές συγκοινωνίες.
«Ο Ερντογάν δεν θέλει να βλέπει τον Ιμαμόγλου να ξεχωρίζει ως υπέρμαχος των «μικρών ανθρώπων», γράφει η γερμανική RND σε ανταπόκρισή της από την Πόλη. Πέρυσι, η κυβέρνηση απαγόρευσε μια εκστρατεία δωρεάς από την πόλη της Κωνσταντινούπολης. Το κρατικό ελεγκτικό γραφείο επέκρινε επίσης ότι ο Ιμάμογλου απονέμει υποτροφίες σε μαθητές, διανέμει δωρεάν σχολικό γάλα και μείωσε την τιμή των φοιτητικών εισιτηρίων στις τοπικές μεταφορές.
Ο ακριβότερος πρόεδρος στον κόσμο.
Αλλωστε ο Ερντογάν τι σχέση μπορεί να έχει με τις λαϊκές ανάγκες όταν ζει ως Σουλτάνος στο μεγαλοπρεπές Παλάτι του στην περιοχή Μπέστεπε της Αγκυρας! Ο βουλευτής του CHP, Ενγκίν Αλτάι χαρακτήρισε μάλιστα τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ως τον «πιο ακριβό πρόεδρο στον κόσμο», καθώς κοστίζει πολλά εκατομμύρια λίρες κάθε χρόνο στους φορολογούμενους. Σε κάθε μετακίνησή του Προέδρου από το Παλάτι στη Βουλή-μια απόσταση έξι χιλιομέτρων -τον συνοδεύουν 110 οχήματα και δύο ελικόπτερα.
«Γνωρίζετε πόσο κόστισε μόνο το προσωπικό ασφαλείας της Προεδρίας για το 2020; Πάνω από 263 εκατομμύρια λίρες», δήλωσε ο Αλτάι κατά τη διάρκεια συνέντευξης τύπου στο κοινοβούλιο στις 3 Μαρτίου. Ο Αλτάι κατηγόρησε τον Ερντογάν για υπερβολικά έξοδα, λέγοντας ότι τα έξοδα του Παλατιού είναι πάνω από 10 εκατομμύρια λίρες την ημέρα.
Μέχρι τώρα, η τουρκική κυβέρνηση έχει αρνηθεί να αποκαλύψει το κόστος κατασκευής του προεδρικού παλατιού το 2014 αλλά και πόσα χρήματα δαπανώνται για τη συντήρησή του σήμερα. Τον Μάρτιο του περασμένου έτους, έκθεση του Ελεγκτικού Συνεδρίου της Τουρκίας έδειξε πάντως ότι το 2018 οι ημερήσιες δαπάνες για το Παλάτι του Ερντογάν ξεπερνούσαν τα 4,5 εκατομμύρια λίρες.
Το Προεδρικό Μέγαρο της Αγκυρας διαθέτει κάπου 1150 δωμάτια και είναι μεγαλύτερο από τον Λευκό Οίκο,το Κρεμλίνο, ακόμη και το Παλάτι των Βερσαλλιών. Ο Αλτάι παρομοίασε την Τουρκία με «βυθισμένο πλοίο» λόγω των κυβερνητικών πολιτικών, λέγοντας ότι η χώρα «δεν μπορεί να σωθεί» με το νέο «παραμύθι» για τα ανθρώπινα δικαιώματα. «Δεν μπορείτε να σώσετε ένα βυθισμένο πλοίο με την ιστορία του Σχεδίου Δράσης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, το τραγούδι του διαστήματος, το αφήγημα ενός τοπικά κατασκευασμένου αεροπλάνου, το αστείο περί νέου Συντάγματος και ένα τουρκικό άρμα μάχης» τόνισε ο βουλευτής της αξιωματικής αντιπολίτευσης.
«Ο Πρόεδρος Ερντογάν πρέπει πρώτα να ζητήσει συγγνώμη από τους φοιτητές του Πανεπιστημίου του Βοσπόρου, που τους χαρακτηρίζει ως «τρομοκράτες» γιατί δεν θέλουν δοτό Πρύτανη, να αφήσει ελεύθερο τον φιλάνθρωπο επιχειρηματία Οσμάν Καβαλά που βρίσκεται στη φυλακή εδώ και 1200 ημέρες, αλλά και να σταματήσει να ασκεί διώξεις σε 900 ανήλικους που βρέθηκαν στο εδώλιο για “προσβολή“ του Προέδρου» πρόσθεσε ο Αλτάι και αναρωτήθηκε: «Είναι δυνατόν να ομιλεί ο Πρόεδρος για ανθρώπινα δικαιώματα;»
Όπως γράφει στην εφημερίδα Karar ο δημοσιογράφος Ακίφ Μπέκι «ο Ερντογάν και το κόμμα του ΑΚΡ δεν μπορούν να επιστρέψουν στο …1994, όταν ο σημερινός Πρόεδρος κατακτούσε τον δήμο της Κωνσταντινούπολης. Δεν υπάρχει πλέον ο παλιός ενθουσιασμός, το πάθος και ο δυναμισμός που τον έκαναν δήμαρχο της Κωνσταντινούπολης. Το AKP δεν είναι πλέον το θύμα, αλλά ο θύτης και το μοναδικό μέλημά του είναι να παραμείνει στην εξουσία ,θωρακίζοντας το καθεστώς απέναντι σε όσους αγωνίζονται για δικαιώματα και ελευθερίες…»