Έκθεση Πισσαρίδη: Ιδεολογικό μανιφέστο, επικαιροποίηση του νεοφιλελεύθερου προγράμματος της ΝΔ και εκλογικές υποσχέσεις, εκτός κοινοτικού πλαισίου

Του Γ. Λακόπουλου

Το κόλπο θεωρείται κλασσικό: όταν μια κυβέρνηση θέλει να περάσει κάτι, αναθέτει σε μια επιτροπή  Πανεπιστημιακών να της το εισηγηθεί και στη συνέχεια την επικαλείται ως τεκμήριο αξιοπιστίας.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, αφού υποκατέστησε τις πολιτικές αποφάσεις με «επιστημονικές εισηγήσεις» και τους  πολιτικούς  με φιλικούς «τεχνοκράτες» κρύβει τώρα τις επιδιώξεις του στην λεγόμενη «έκθεση Πισσαρίδη».

Η έκθεση είναι ένας συνδυασμός ευσεβών πόθων- αν όχι αερολογίας- για αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ κατά 3,5% για την επόμενη δεκαετία, διπλασιασμό των εξαγωγών και μείωση της ανεργίας, πολιτικών επιδιώξεων για μειώσεις συντάξεων, αποδιάρθρωση του κράτους πρόνοιας, αδιαφανείς ιδιωτικοποιήσεις και αποδιάρθρωση της δημόσιας υγείας και παιδείας, υπέρ των ιδιωτών.

Οι εισηγήσεις της οδηγούν σε μείωση των ασφαλιστικών εισφορών και φόρων υπέρ των υψηλών εισοδημάτων, κατάργηση της αναδιανεμητικής ασφάλισης, επιβάρυνση του κράτους με την ιδιωτικοποίηση της επικουρική ασφάλισης, διευκόλυνση των τραπεζών στην υφαρπαγή πρώτης κατοικίας, δια του πτωχευτικού κώδικα.   

Αναφέρεται σε “αποταμίευση των νοικοκυριών” από λεφτά που δεν θα έχουν και σε «ενίσχυση μικρομεσαίων επιχειρήσεων» με κριτήρια που τις αφανίζει, αφού δεν θα πληρούν τα κριτήρια που τίθενται για  χρηματοδότηση.

Ένα άθροισμα νεοφιλελεύθερων ιδεών σε ένα σχέδιο που ευνοεί τους λίγους και τους μεγάλους και σφαγιάζει τους εργαζόμενους, τους ελεύθερους επαγγελματίες, τις μικρές επιχειρήσεις, τους ασφαλισμένους.

Με το δόλωμα της «ανάπτυξης» θα περικόψει με μνημονιακά ψαλίδια ότι απέμεινε από κοινωνικά και και εργασιακά δικαιώματα. Βγάζει από τη μέση νομικά εμπόδια και θεσμικά φράγματα, για να καταργηθεί η εργατική νομοθεσία, να εξαφανιστούν θεσμοί όπως η διαιτησία, ο συνδικαλισμός, ακόμη και το δικαίωμα της απεργίας και της διαδήλωσης.

Ο Πρωθυπουργός θέλει να θέσει τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης υπό τον απόλυτο έλεγχό του, χωρίς κανόνες, για να διοχετεύσει κονδύλια σε οικείους κύκλους συμφερόντων και  εκλογικές επιδιώξεις. Αλλά αυτό έρχεται σε αντίθεση με τη λειτουργία και τους κοινοτικούς  στόχους.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα διαθέσει- χωρίς να έχει επικυρωθεί ακόμη- κονδύλια 750 δισ. που θα δανειστεί και θα επιστρέφουν τα κράτη, για, να χρηματοδοτηθούν «εθνικά σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας».

Ωστόσο θα είναι επιλέξιμα μόνο αν συνάδουν με προτεραιότητες όπως: πράσινη μετάβαση, ψηφιακός μετασχηματισμός, οικονομική συνοχή και ανταγωνιστικότητα, κοινωνική  συνοχή, ετοιμότητα για την αντιμετώπιση κρίσεων, πολιτικές για την επόμενη γενιά.

Επιπλέον κάθε σχέδιο θα πρέπει να διαθέτει το 40% του προϋπολογισμού του για το κλίμα και τη βιοποικιλότητα, το 20% για ψηφιακές δράσεις και να περιλαμβάνει ολοκληρωμένα πακέτα μεταρρυθμίσεων και επενδυτικών μέτρων. Η έκθεση Πισσαρίδη συγκρούεται με αυτή τη λογική.  

Το Ταμείο Ανάκαμψης δεν είναι δημοσιονομικό εργαλείο για την αντιμετώπιση των βραχυπρόθεσμων συνεπειών της κρίσης από την πανδημία. Πολύ περισσότερο δεν χρηματοδοτεί φοροαπαλλαγές ή  ψηφοθηρικές επιλογές.

Σε καμία περίπτωση η κοινοτική χρηματοδότηση δεν καλύπτει πολιτικές που οδηγούν σε εξαθλίωση την κοινωνία, σε εξαφάνιση το κοινωνικό κράτος και σε απαξίωση της εργασία,  ή στήνουν αγχόνες για τους συνταξιούχους και τους  ανέργους.

Οι πόροι θα είναι διαθέσιμοι από τον Ιούνιο του 2021 και προγράμματα που θα συνταχθούν με βάση την έκθεση Πισσαρίδη μάλλον θα απορριφθούν. Άλλωστε  καμία άλλη ευρωπαϊκή οικονομία δεν στηρίζει τρέχουσες  πολιτικές επιλογές στους πόρους του Ταμείου.

Η έκθεση εξυπηρετεί εμφανώς τη λογική πελατειακών σχέσεων της ΝΔ , που αντί για ανάκαμψη θα οδηγήσουν σε νέα οικονομικά και κοινωνικά αδιέξοδα. Με αυτά τα κριτήρια δύσκολα θα απορροφηθούν τα 19,5 δισ. της επιχορήγησης.

Ακόμη δύσκολα η χώρα θα ζητήσει τα 12,5 δισ. του δανεισμού γιατί θα εκτιναχθεί το χρέος της -για το οποίο υπάρχει κοινοτική προειδοποίηση- και θα τεθεί εκ νέου εκτός αγορών.

Η κυβέρνηση υπόσχεται λιγότερους φόρους, καλύτερες δουλειές ή σύγκλιση του ελληνικού με το μέσο ευρωπαϊκό εισόδημα, έκρηξη επενδύσεων, αλλαγή παραγωγικού μοντέλου και εξαγωγική οικονομία. Αλλά ο μεταρρυθμιστικός οίστρος της ακυρώνεται από τα επιμέρους μέτρα της έκθεσης Πισσαρίδη.

Ανάπτυξη δεν γίνεται με φτωχοποίηση και την αφαίρεση δικαιωμάτων. Ούτε με υποταγή της διοίκησης σε κομματικούς εκλεκτούς, και φαύλη διαχείριση.

Η έκθεση παραπλανά την κοινή γνώμη: από τη μια προσπαθεί να μετατρέψει το πρόγραμμα της ΝΔ με τις ιδεολογικές αγκυλώσεις του σε… κοινοτική υπόδειξη και από την άλλη να καλλιεργήσει ψεύτικες ελπίδες παροχών και διευκολύνσεων.

Το Ταμείο Ανάκαμψης θα υλοποιηθεί σε συγκεκριμένο πλαίσιο και με αυστηρή κοινοτική επιτήρηση. Οι προτάσεις θα ελέγχονται αυστηρά ως προς ένταξη στους στόχους που θέτει η Κομισιόν και θα απορρίπτονται αν προσκρούσουν στους κοινοτικούς κανονισμούς. Αλλά στην κυβέρνηση δεν παρακολουθούν πλέον ούτε τις εξελίξεις στην Ευρώπη.