Του Θεόδωρου Καρυώτη
The Ocean Health Index είναι η πρώτη ολοκληρωμένη παγκόσμια μέτρηση της υγείας των θαλασσών που περιλαμβάνει τους ανθρώπους ως μέρος του ωκεάνιου οικοσυστήματος και αξιολογεί πόσο καλά οι ωκεανοί προσφέρουν 10 βασικά οφέλη στους ανθρώπους.
Βαθμολογεί επίσης αν οι παράκτιες χώρες βελτιστοποιούν τα πιθανά θαλάσσια οφέλη των ΑΟΖ. Σε αυτό τον δείκτη περιλαμβάνονται και τεράστιες θαλάσσιες περιοχές πέραν από τις ΑΟΖ των παράκτιων κρατών.
Αποτελεί το πρώτο εργαλείο αξιολόγησης του ωκεανού που συγκρίνει και συνδυάζει επιστημονικά βασικά δεδομένα από όλες τις διαστάσεις της υγείας του ωκεανού – βιολογικά, φυσικά, οικονομικά και κοινωνικά – έτσι ώστε να εξασφαλισθεί ένα ευοίωνο μέλλον για την ωκεάνια ζωή.
- Με την ενσωμάτωση πληροφοριών από πολλούς διαφορετικούς κλάδους, ο Δείκτης αντιπροσωπεύει μια σημαντική πρόοδο έναντι των συμβατικών προσεγγίσεων για την αξιολόγηση της κατάστασης των θαλασσών και ωκεανών.
Ο Δείκτης μετρά την κατάσταση των ωκεανών σε 220 χώρες και εδάφη, την περιοχή της Ανταρκτικής και 15 τμήματα της ανοικτής θάλασσας, χρησιμοποιώντας παγκόσμια δεδομένα.
Η ομάδα που επεξεργάζεται τον Δείκτη έχει αναπτύξει επιστημονικές μεθόδους, κοινοποιεί τα αποτελέσματα σε κυβερνήσεις, διαχειριστές θαλάσσιων περιοχών, επιστήμονες και το κοινό και κατευθύνει τη μελλοντική ανάπτυξη του προγράμματος Ocean Health Index. Ο επικεφαλής του Ben Halpern συμμετείχε στο έργο από τότε που ξεκίνησε ο προγραμματισμός το 2008. Η ομάδα αναγνωρίζει με ευγνωμοσύνη τα άτομα, τα ιδρύματα, τους οργανισμούς και τις εταιρείες που την υποστηρίζουν.
- Πως επέλεξαν τους 10 στόχους του Δείκτη
Εμπειρογνώμονες στη θαλάσσια επιστήμη, τα οικονομικά και την κοινωνική επιστήμη επέλεξαν τους στόχους μετά από μια διεξοδική ανασκόπηση της υπάρχουσας βιβλιογραφίας, που περιέχει πληροφορίες για το τι προσδοκούν οι άνθρωποι από τον ωκεανό.
Εξέτασαν επίσης τη βιβλιογραφία που περιγράφει τις πιέσεις που επηρεάζουν τα είδη των ωκεανών, τους οικοτόπους και τα οικοσυστήματα καθώς και τις συστάσεις που διατυπώνουν διεθνείς διασκέψεις ή περιλαμβάνονται σε διεθνείς συνθήκες ή εθνικά πλαίσια πολιτικής σχετικά με τον τρόπο άμβλυνσης αυτών των πιέσεων. Κατάφεραν να ομαδοποιήσουν τις διάφορες ανθρώπινες προσδοκίες σε 10 κατηγορίες και να τις ορίσουν ως στόχους.
Οι στόχοι αυτοί σχετίζονται στενά ή υποστηρίζουν διεθνείς προσπάθειες, όπως οι Αναπτυξιακοί Στόχοι της Χιλιετίας των Ηνωμένων Εθνών, η Σύμβαση για τη Βιοποικιλότητα και άλλοι.
- Πως υπολογίζεται η βαθμολογία
Όλοι οι βαθμοί κυμαίνονται από 0 έως 100.
Το «100» σημαίνει ότι το σύστημα που αξιολογείται έχει επιτύχει τον καθορισμένο στόχο του (σημείο αναφοράς) και προσφέρει βιώσιμα οφέλη που μπορεί και είναι πιθανό να συνεχισθούν στο εγγύς μέλλον.
Το «0» σημαίνει ότι η χώρα είτε δεν αποκόμισε κανένα από τα διαθέσιμα οφέλη είτε ότι τα οφέλη αποκτήθηκαν με τρόπο που δεν ήταν βιώσιμος.
Οι ενδιάμεσες βαθμολογίες καταγράφουν ότι το βέλτιστο όφελος δεν επιτυγχάνεται και / ή δεν επιτυγχάνεται με βιώσιμο τρόπο.
ΟΙ ΔΕΚΑ ΣΤΟΧΟΙ
- Διατροφή. Συγκομιδή θαλασσινών.
- Βιοτεχνική Αλιευτική Δυνατότητα. Διασφάλιση πρόσβασης αλιέων από τοπικές κοινότητες.
- Φυσικά Προϊόντα. Συλλογή μη τρόφιμων πόρων ωκεάνιας βιωσιμότητας.
- Αποθήκευση Άνθρακα. Διατήρηση βιοτόπου που απορροφά άνθρακα.
- Προστασία Ακτών. Παράκτια προστασία διατήρησης βιοτόπων.
- Τουρισμός και Ψυχαγωγία. Διαφύλαξη αξιοθεάτων των παράκτιων προορισμών.
- Παράκτια Ζωή και Οικονομία. Τόνωση της απασχόλησης και ανάπτυξη των παράκτιων οικονομιών.
- Χωροταξία. Προστασία εμβληματικών ειδών και τόπων.
- Καθαρά Ύδατα. Ελαχιστοποίηση της ρύπανσης.
- Βιοποικιλότητα. Υποστήριξη υγιεινών θαλάσσιων οικοσυστημάτων.
Ο παρακάτω Πίνακας περιλαμβάνει τα κράτη της Ανατολικής Μεσογείου.
ΠΙΝΑΚΑΣ ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑΣ
ΠΕΡΙΟΧΗ INDEX(2019)
- Heard and McDonald Islands 95%
- Ιταλία 81%
- Μάλτα 78%
- Αίγυπτος 70%
- Ελλάδα 68%
- Κύπρος 63%
- Αλβανία 60%
- Τουρκία 58%
- Ισραήλ 58%
- Λιβύη 54%
- Συρία 47%
- Λίβανος 47%
- Νικαράγουα 44%
- ΗΠΑ 70%
Μπορείτε να δείτε την πλήρη κατάταξη εδώ.
- Επίλογος
Οι ωκεανοί αποτελούν το πολυτιμότερο αγαθό μας. Περιέχουν το 99% του χώρου που καταλαμβάνεται από τη ζωή στον πλανήτη μας, συγκρατούν το 97% του νερού του πλανήτη, παράγουν περισσότερο από το μισό οξυγόνο στην ατμόσφαιρα και ρυθμίζουν το κλίμα της γης.
ΧΑΡΤΗΣ ΤΩΝ ΘΑΛΑΣΣΩΝ ΚΑΙ ΩΚΕΑΝΩΝ ΤΟΥ ΠΛΑΝΗΤΗ ΜΑΣ
Πηγή: Researchgate.net
Περισσότερο από το 40% του παγκόσμιου πληθυσμού ζει σε απόσταση 100 χιλιομέτρων από την ακτή, και οι επιχειρήσεις με έδρα τον ωκεανό συνεισφέρουν περισσότερες από 38 εκατομμύρια θέσεις εργασίας και τονώνουν την παγκόσμια οικονομική δραστηριότητα μεταξύ 3-6 τρισεκατομμυρίων δολαρίων ετησίως.
Σήμερα περισσότερα από ένα δισεκατομμύριο άτομα εξαρτώνται από τα ψάρια για τη βασική τους πρωτεΐνη. Μέχρι το 2050, ο ανθρώπινος πληθυσμός θα χρειαστεί σχεδόν διπλάσια τροφή από ό, τι σήμερα, ως αποτέλεσμα της αύξησης του πληθυσμού σε 9 δισεκατομμύρια και της προσδοκώμενης αύξησης της ευημερίας και μεγέθυνσης της μεσαίας τάξης.
Ο τεράστιος αριθμός ανθρώπων που χρησιμοποιούν και εξαρτώνται από τον ωκεανό, σε συνδυασμό με βλαπτικές πρακτικές που υιοθετούμε, δημιουργούν προβλήματα όπως η υπερβολική χρήση πόρων, η μείωση της βιοποικιλότητας, η υποβάθμιση των θαλάσσιων οικοτόπων και η πιθανή εξαφάνιση ειδών, μεταξύ άλλων. Διακυβεύουμε τα ίδια τα οικοσυστήματα από τα οποία εξαρτάται η ευημερία μας (και ίσως η επιβίωση).
Το Ocean Health Index μας παρέχει ένα χρήσιμο οδικό χάρτη για να διαχειριστούμε τους ωκεανούς μας πιο προσεκτικά, πιο αποτελεσματικά και κυρίως πιο βιώσιμα.
AΠΟ ΤΟ HELLAS JOURNAL