Του Γ. Λακόπουλου
Η Αυγή το είδε απλά: “Ύπουλο παιχνίδι Σόιμπλε: μεταρρυθμίσεις ή Credit”. Στο ίδιο φύλλο της εφημερίδας η Λ. Καστελίνα , παλιά μορφή της Ιταλικής Αριστεράς, το ξεκαθάριζε: “Να μην περάσουν οι εκβιασμοί Σόιμπλε-ΔΝΤ”.
Τώρα δέσαμε. Αφού έπιασε το υπονοούμενο η Αυγή και αποφάνθηκε η συντρόφισσα από τη Ρώμη τέλειωσε η ιστορία. Κερδάμε, που θα έλεγε και ο Αλέφαντος. Άντε τώρα να εξηγήσει κάποιος ότι αν η Ελλάδα στέκεται ακόμη όρθια το χρωστάει στο δίλλημμα που θέτει ωμά ο Γερμανός υπουργός: ή βυθίζεται ή μεταρρυθμίζεται.
Παλιότερα μόνο βυθιζόταν, αρνούμενη να μεταρρυθμιστεί. Σήμερα και βυθίζεται και μεταρρυθμίζεται για να λέμε και του Τσίπρα το δίκιο: Η Αριστερά πήρε την κυβέρνηση υποσχόμενη να πάει μπροστά τη χώρα …γυρίζοντας την πίσω. Έκανε περισσότερες μεταρρυθμίσεις από τον Παπανδρέου και τον Σαμαρά.
Απλώς είτε προσπαθεί να τις κρύψει από τον εαυτό της, είτε πρώτα τις κάνει και μετά τις αδρανοποιεί. Υπάρχουν κι αυτοί που ψιθυρίζουν ότι τις κάνουν για να ρίξουν στάχτη στα μάτια των καπιταλιστών, μέχρι να έλθει η στιγμή της γενικής εφόδου προς το σοσιαλισμό. Ρωτείστε και τον Δουζίνα…
Ας αφήσουμε την ελαφρά ανάγνωση των εξελίξεων. Ό,τι και είναι, ό,τι και αν επιδιώκει ο Σόιμπλε στη περίπτωσή μας απλώς λέει την αλήθεια: αν η Ελλάδα δεν αλλάξει, θα τεθεί εκτός Ευρωζώνης. Δεν θα τη διώξει κανείς. Απλώς δεν μπορεί να μετάσχει γιατί δεν θα έχει τις προϋποθέσεις.
Δεν είναι απειλή. Είναι απλή ανάγνωση των Μνημονίων, βάσει των οποίων μένει ακόμη ζωντανή με το δόγμα: δάνεια για μεταρρυθμίσεις.
Τα Μνημόνια είναι λίγο σαν τα πακέτα Ντελόρ που εξέθρεψαν γενιές και γενιές σοσιαλιστών- με ολίγη από μητσοτακική ΝΔ ενδιαμέσως. Κάποτε τελειώνουν. Εν προκειμένω το τρίτο -που φέρει την υπογραφή σχεδόν ολόκληρης της πολιτικής τάξης της χώρας- τελειώνει το καλοκαίρι του 2018. Σε 16 μήνες.
Μέχρι τότε η Ελλάδα πρέπει να έχει καταφέρει το εξής απλό και αυτονόητο για όλες τις χώρες: να ζει με τα λεφτά που βγάζει. Νέα δάνεια δεν θα υπάρξουν. Και οι αγορές θα είναι ακόμη κλειστές.
Είναι λίγα; Θα ζει άσχημα. Θέλει να ζήσει καλύτερα; Ας βγάλει περισσότερα. Μέχρι να το πετύχει όμως θα ζει φτωχά. Πώς θα κατανείμει εσωτερικά τη φτώχεια της είναι θέμα των πολιτικών της. Πάντως για να ξεφύγει από τη φτώχεια θα πρέπει να αρχίσει να παράγει. Και για να παράγει πρέπει να μείνει στην Ευρωζώνη.
Ο Σόιμπλε και πολλοί άλλοι λένε ότι αυτό μπορεί να το πετύχει μόνο με μεταρρυθμίσεις, με αλλαγές στις δομές και τη νοοτροπία της, με δημοσιονομική πειθαρχία.
Όλα αυτά είναι κάπως ξινά για μια κοινωνία που για τρεις δεκαετίες καλοζούσε με δάνεια και κοινοτικά πακέτα. Ψηφίζοντας όσους μετέτρεπαν απευθείας σε εισόδημα τα ευρωπαϊκά κονδύλια που προορίζονταν για τη δημιουργία προϋποθέσεων ώστε να αποκτήσει εισόδημα.
Είναι καλή ιδέα να δίνουμε συντάξεις με νόμους, αυξήσεις μισθών με υπουργικές αποφάσεις και να τα πληρώνουμε με δάνεια και κοινοτικές εισροές. Τι γίνεται όμως όταν δεν μας δανείζει κανείς και οι εισροές περιορίζονται και κυρίως ελέγχεται η χρήση τους;
Εντάξει, καταγγέλλουμε και αναθεματίζουμε. Το χρήμα όμως για να πληρωθούν μισθοί και συντάξεις ποιος θα το βάλει; Ο κρατικός προϋπολογισμός δεν έχει, αφού η φοροδιαφυγή παραμένει εθνικό σπορ και η κακοδιαχείριση εξακολουθεί να ασκείται … επιτυχώς από τις κυβερνήσεις.
Α, και να μην ξεχνιόμαστε. Πριν από τους μισθούς πρέπει να πληρωθούν οι τόκοι των δανείων. Τα οποία δεν είναι πλέον ομόλογα, ώστε να ρίξεις μια χρεοκοπία να κλαίνε τα λεφτά τους εκείνοι που σε εμπιστεύθηκαν και μετά έχει ο Θεός. Είναι διμερή δάνεια από κράτη με ισχυρές ρήτρες και θα πληρωθούν ούτως ή άλλως, χρεοκοπήσεις ή όχι.
Αν σε συμφέρει να πληρωθούν σε ευρώ ή σε δραχμές μένει να το κρίνει ο καθένας. Ας μην ρωτήσει τον Λαφαζάνη καλύτερα…
Τα πράγματα λοιπόν είναι καθαρά. Η κλεψύδρα αδειάζει και αυτό λέει ο Σόιμπλε. Μόνο και μόνο επειδή μας το θυμίζει είναι πιο χρήσιμος από τον Τσίπρα και τον Μητσοτάκη που το παραβλέπουν στη ρητορική τους. Τουλάχιστον κάποιος μας λέει την αλήθεια.
Άλλωστε τι θα μπορούσε να πει για μια χώρα που χρωστάει 320 δισεκ. ευρώ, δεν παράγει, δεν τραβάει και κανένα ζόρι να αλλάξει και παρά τους κεφαλαιακούς περιορισμούς όσοι από τους κατοίκους τους έχουν τον τρόπο τους πήραν τα λεφτά από τις τράπεζες- που δεν έχουν να χρηματοδοτήσουν την οικονομία- και τα ξοδεύουν για να διατηρήσουν τον ίδιο τρόπο ζωής που έκαναν και πριν την κρίση; Όσοι δεν τον έχουν, ας κόψουν το σβέρκο τους.
Άλλο Δραγασάκης, άλλο Χριστοδουλάκης
Μήπως υπάρχει άλλος δρόμος από αυτόν που επισημαίνει ο Σόιμπλε; Αν πιστέψουμε τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης Γ. Δραγασάκης υπάρχει: «Εμείς αναζητούμε νέο μοντέλο ανάπτυξης».
Στην αναζήτηση θα μείνουν. Γιατί δεν καταλαβαίνουν ότι οικονομία δεν είναι το κράτος και τα δημόσια οικονομικά. Είναι η παραγωγή, οι επιχειρήσεις, οι εξαγωγές.
Αλλά οι οικονομολόγοι του ΣΥΡΙΖΑ- ο Τσακαλώτος, ο Σταθάκης κ.λ.π.- δημόσια οικονομικά δίδασκαν, δημόσια οικονομικά ξέρουν. Δηλαδή ό,τι αφορά το κράτος. Από αυτή την ομάδα μόνο η Λούκα Κατσέλη μιλούσε για οικονομία –και την σχόλασαν.
Ο ΣΥΡΙΖΑ παραμένει κόμμα των αμφιθέατρων και ψάχνει για συνθήματα, όχι για λύσεις. Παιδιά πλουσίων κάποιοι από τους υπουργούς, διαχειρίζονταν ως τώρα οικογενειακές περιουσίες. Στον πυρήνα της διακυβέρνησή τους υπάρχει η παλιά αντίληψη του ΚΚΕ: είναι κόμμα διανομής. Οι καπιταλιστές θα παράγουν και η αριστερή κυβέρνηση θα μοιράζει. Έτσι κόλλησαν στις δευτερεύουσες πλευρές της ελληνικής κρίσης; Το χρέος και το έλλειμμα. Αυτά που έλεγε και ο Παπανδρέου- που δεν κατάλαβε.
Έτσι φτιάχνουν «μαϊμού στρατηγική» που λέει ο Στέφανος Τζουμάκας, που τους ξέρει από παλιά. Καθώς ο Τσίπρας δεν έχει αντίληψη και γι’ αυτά, πρώτα ακούμπησε στον Βαρουφάκη και μετά στον Τσακαλώτο που έχουν πολλά κοινά. Π.χ. προκειμένου να διατηρείται το όνομά τους στη μαρκίζα μπορούν να τραβάνε τη διαπραγμάτευση στο άπειρο.
Ωστόσο ο Πρωθυπουργός είχε λύσεις. Πρώτα από μέσα. Ο Γ. Χουλιαράκης, έχει τη γνώση και τη κουλτούρα να διαχειριστεί τη διαπραγμάτευση χωρίς το άγχος της προβολής, καθώς είναι σχεδόν αγοραφοβικός, αλλά πάντως σεμνός και με καλή οσμωση με τους Ευρωπαίους.
Μπορούσε επίσης να καλέσει τον Νίκος Χριστοδουλάκη, εκπρόσωπο μιας γενιάς που συνδύαζε τη μαχητική συμμετοχή στα κοινά με την απόκτηση γνώσης. Έχει την εμπειρία να κλείσει τη διαπραγμάτευση, αλλά και το πολιτικό αισθητήριο να ξεπεράσει σύντομα τα δημοσιονομικά και να ασχοληθεί με την πραγματική οικονομία. ως «κόκκινος μονεταριστής», όπως τον έχουν αποκαλέσει.
Αλλά προτίμησε την οπτική γωνία του Δραγασάκη, που θεωρητικολογεί σα να μιλάει σε ΚΟΒΑ του παλιού ΚΚΕ-του οποίου παρολίγον να γίνει αρχηγός: τα πράγματα πάνε σε λάθος δρόμο …μόνα τους.
Η χώρα είχε μπει σε μια σειρά και ο Τσίπρας μετά τη στροφή του 2015 έδειχνε αξιόπιστος. Ακόμη και χωρίς την ανοχή του Κυριάκου Μητσοτάκη μπορούσε να τα καταφέρει, αν είχε κλείσει τη δεύτερη αξιολόγηση μέσα στο 2016 ώστε να ποντάρει στην βελτίωση των αριθμών τουλάχιστον το 2017.
Τώρα θα τα χάσει όλα. Όχι ο ίδιος, αλλά η χώρα. Από τη άλλη στον κόσμο του -ως τυφλός κυνηγός τη εξουσίας- ο Κυριάκος φτάνει να δηλώσει ότι «όποια συμφωνία και αν κάνει η κυβέρνηση δεν θα την ψηφίσει». Λες και είναι θέμα της κυβέρνησης.
Τελικά η χώρα μπορεί να μην σκάσει στα χέρια του Τσίπρα. Διεκδικεί το προνόμιο ο Μητσοτάκης- τον οποίο καθημερινά σέρνει στη γραμμή του ο Άδωνις. Και αφού αποτύχει κι αυτός θα έλθει η ακροδεξιά καβάλα στο άλογο- για όποιον έχει δει το τελευταίο σποτάκι της Λεπέν.
Ο Σόιμπλε βλέπει ότι βλέπουν όσοι έχουν μάτια: η κλεψύδρα αδειάζει. Δεν απειλεί όπως αρέσκεται να λανσάρει η εγχώρια πολιτική και μιντιακή τάξη. Προβλέπει. Είναι κανονική Κασσάνδρα.
Ένας Έλληνας πολιτικός με το ίδιο χάρισμα, ο Αλέκος Παπαδόπουλος έγραφε πριν από καιρό ότι ενδέχεται να έλθει η στιγμή όπου οι ιδέες του Σόιμπλε θα είναι εθνική επιδίωξη. Ποιες ιδέες; Αυτό που είπε για πρώτη φορά στον Βενιζέλο, αλλά ήταν σαν να το έλεγε στο Θεό και δεν ελήφθη υπόψη: Να σας βοηθήσουμε να βγείτε από το ευρώ, να σας στηρίζουμε εκτός για να αλλάξετε χωρίς να σας τραβάμε από το καπίστρι. Και όταν με το καλό τα καταφέρετε, οι πόρτες της Ευρωζώνης ανοικτές θα είναι…
Ακούγεται λίγο δυσάρεστο ότι αυτή αρχίζει να εμφανίζεται όλο και περισσότερο ως η μια από τις δυο επιλογές που θα έχουμε σε λίγο. Η άλλη θα είναι να βγούμε χωρίς βοήθεια. Και κάνει πολύ κρύο εκεί έξω…
