΅Του Γ. Λακόπουλου
Κανένας στο ΠΑΣΟΚ δεν αγάπησε τον Ανδρέα Παπανδρέου όσο αυτός και πάντως όσο με τη δική του ανιδιοτέλεια. Ο Γιώργος Παναγιωτακόπουλος ήταν τόσο αφοσιωμένος στον ιδρυτή του ΠΑΣΟΚ ώστε μπορούσε να συνθηκολογήσει ακόμη και με τον γιο του – του Ανδρέα. Τον οποίο θεωρούσε μάλλον ατυχία για το ΠΑΣΟΚ και τον ιδρυτή του. Στο όνομα του “Μεγάλου” όμως -και ας μη ζούσε πια- όταν χρειάσθηκε βοήθεια την έδωσε.
Η ξαφνική αναχώρησή του ενδεχομένως μαρτυράει ότι ο Ανδρέας ετοιμάζει συγκέντρωση εκεί που βρίσκεται και τον χρειάζεται. Κανένας δεν μπορούσε να κινητοποιήσει και να στήσει τον κόσμο όσο αυτός- ούτε καν ο Πέτρος Λάμπρου. Για να τον απεικονίσει ο κορυφαίος Τάσος Μπιρσίμ, με τρόπο που δεν άφησε αμφιβολίες για το μέγα πλήθος και το μέγα πάθος που ανάβλυζε από τις συγκεντρώσεις του Παπανδρέου. Ακόμη και όταν οι δυνάμεις του άρχισαν να τον εγκαταλείπουν.
Υπήρξαν περιστατικά που ανέβηκε με δυσκολία ως την εξέδρα. Και όταν ο Παναγιωτακόπουλος του έκανε νόημα “πρόεδρε, όλα εντάξει” έβγαινε στο πόντιουμ και ήταν σαν να έβλεπες έναν ρόκερ.
Οι πολιτικοί ηγέτες που είχαν δίπλα τους τόσο πιστούς συνεργάτες, όσο ήταν ο Παναγιωτακόπουλος στον Ανδρέα, υπήρξαν τυχεροί. Ίσως πολλά δεν θα είχαν συμβεί ποτέ στο ΠΑΣΟΚ, ή θα είχαν συμβεί άλλα, αν δεν ήταν εκεί ο Γιώργος για να κανονίσει τα θέματα. Ακόμη και αν χρειάζονται να σπάσουν οι φωνητικές χορδές του από την ένταση.
Εκτός από τις συγκεντρώσεις δεν υπήρξε και συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής χωρίς να τελεί υπό την εποπτεία του Παναγιωτακόπουλου. Ειδικά όταν επρόκειτο να εκλέξει Εκτελεστικό Γραφείο. Για μια μεγάλη περίοδο καταλάβαινε καλά ότι ο πρόεδρος δεν επρόκειτο να αναγνωρίσει το όργανο χωρίς τη συμμετοχή του Γιάννη Αλευρά και του Γιάννη Χαραλαμπόπουλου- που δεν έλειψαν από καμιά σύνθεση.
Ο Γιώργος Παναγιωτακόπουλος δεν ήταν απλά η ζωντανή κομματική ιστορία του ΠΑΣΟΚ. Ήταν και ο καλύτερος και αψευδής μάρτυρας όσων συνέβησαν στη διαδρομή του -ειδικά στο παρασκήνιο. Δεν μίλησε ποτέ σε κανέναν για όσα είδε και για όσα ήξερε. Και τα ήξερε όλα για όλους. Αλλά τους σεβόταν όλους ακόμη και όταν συγκρουόταν με τον “ατσούμπαλο” τρόπο του μαζί τους. Π.χ. πολέμησε τον Κώστα Σημίτη ως “αντι Ανδρέα”, αλλά τον τιμούσε. Του αναγνώριζε το κύρος του, αλλά δεν ξεχνούσε και μια παλιά φράση του αρχηγού: “Αυτός δεν είναι ΠΑΣΟΚ”.
Η αναχώρηση του χωρίς να ανοίξει το στόμα του αφήνει τον ιστορικό το μέλλοντος χωρίς την πλουσιότερη πηγή για την αφετηρία και την εσωτερική εξέλιξη του Κινήματος που σημάδεψε τη μεταπολιτευτική πορεία της χώρας. ” Εσύ θα λες και εγώ θα γράφω” του είπε κάποτε ένας δημοσιογράφος. “Ούτε να το σκέφτεσαι. Θα τα πάρω μαζί μου, όπως ο Μεγάλος”.
Ο Μεγάλος. Το έλεγε και γέμιζε το στόμα του. Όταν έφυγε έκλαψε πολύ. Και κάθε χρόνο στην επέτειο του θανάτου του γέμιζε, μόνος του, την Αθήνα με αφίσες: εκείνη την παλιά φωτογραφία με τα χέρια ανοικτά.
Για να υπερασπιστεί τη μνήμη του και να αποδώσει πιστά, όπως καταλάβαινε αυτός τη σκέψη του Παπανδρέου για το ΠΑΣΟΚ και τη χώρα, ίδρυσε μέχρι και δικό του κόμμα. Όχι από φιλοδοξία, αλλά από συνέπεια. Στις εκδηλώσεις του πήγαιναν κάθε χρόνο αι γεννεαί πάσαι του ΠΑΣΟΚ. Δεν πίστευαν στο “Ρεύμα Παναγιωτακόπουλου” που μετονομάστηκε σε “Αριστερή Πρωτοβουλία”. Παρότι έπαιζε ρόλο στους εσωκομματικούς συσχετισμούς, στην αυτοδιοίκηση και τον συνδικαλισμό, γιατί ήταν το τελευταίο οργανωμένο κομμάτι του ΠΑΣΟΚ. Ήθελαν να τιμήσουν τον Παναγιωτακόπουλο. Αναγνώριζαν την παρεξηγήσιμη συχνά αγνότητα που έκρυβε το ατόφιο ύφος της δημόσιας παρουσίας του και η μονοκόμματη αντιμετώπιση των πραγμάτων εντός του ΠΑΣΟΚ.
Εδώ που τα λέμε είχαν και το φόβο του λίγο με τόσα που ήξερε και με τον τρόπο που θα τα έλεγε αν αποφάσιζε να μιλήσει. Δεν το έκανε για να μην εξευτελιστεί το ΠΑΣΟΚ. Αλλά όταν έβλεπε πράγματα που τον εξόργιζαν έριχνε μια προειδοποίηση. Ο Γιώργος Παπανδρέου ήταν από αυτούς που δέχθηκαν την οργή του κατ’ επανάληψη. Και δεν διανοήθηκε να τα βάλει μαζί του. Αντίθετα τον καλόπιανε πάντα … Το ίδιο έκαναν και άλλοι, και ας έλεγαν διάφορα πίσω από την πλάτη του.
Ο Παναγιωτακόπουλος δεν κρατούσε κακίες. Ήταν ευτυχής που η μοίρα τον έφερε στο δρόμο του Ανδρέα Παπανδρέου, που αυτός τον κράτησε δίπλα του και τον εμπιστεύτηκε. Αυτό ήταν για τον ίδιο μεγάλη ευθύνη. Τον στενοχωρούσε όταν διαπίστωνε ότι δεν μπορούσε να ανταποκριθεί. Και τον έπνιγε τον δίκιο όταν έβλεπε τους σφετεριστές της παπανδρεϊκής κληρονομιάς – ανάμεσα τους και τη οικογένεια του -να προβάλουν δάφνες που δεν τους άνηκαν.
Ήταν από τους λίγους στους οποίους ο Ανδρέας μπορούσε να εξομολογηθεί πράγματα για τον αυτό του, τις δυο οικογένειές του, τους έρωτες του, τις αντινομίες και τις μεταπτώσεις του, τους φόβους και τις επιθυμίες του.
Τον άκουγε χωρίς ποτέ να σχολιάζει. Θεωρούσε ιεροσυλία να πει τη γνώμη του σε ό,τι έκανε ο “Μεγάλος”. Έμεινε ως την τελευταία στιγμή του στον ίσκιο του Ανδρέα. Σίγουρος πως όταν θα φύγει θα ξαναβρεθούν και θα τους πάρουν όλους από την αρχή να δουν ποιος άξιζε και ποιος όχι.
Ο καθένας μπορεί να είχε όποια γνώμη ήθελε για τον άνθρωπο που θα προτιμούσε να του βγάλουν τα νύχια και να του κόψουν τη γλώσσα παρά να πει κακή κουβέντα για τον Ανδρέα. Το σίγουρο είναι ότι έζησε και πολιτεύτηκε με τρόπο που του εξασφαλίζει, έστω μετά θάνατον, το σεβασμό των πάντων στο ΠΑΣΟΚ. Δεν είναι σίγουρο ότι μπορούν να έχουν πολλοί αυτό το προνόμιο.
