Εμβόλιο πολιτικής αναισθησίας: η τελευταία έξοδος

Tου Μανώλη Ροζάκη

Πλην ελαχίστων εξαιρέσεων, το κυρίαρχο συναίσθημα, που διαπερνά εγκάρσια το σύνολο της ελληνικής κοινωνίας, είναι η πλήρης απογοήτευση, εν μέσω μίας διάχυτης αβεβαιότητας, για την επόμενη μέρα.

Το εκλογικό σώμα βρίσκεται σε σύγχυση. Μέσα σε ένα vertigo ανεκπλήρωτων προσδοκιών, οι πολίτες παρακολουθούν  τα περισσότερα ΜΜΕ να έχουν απολέσει τελείως την ανεξαρτησία τους και να τούς αφήνουν εκθετους, απέναντι στις επικίνδυνες ορέξεις της εξουσίας.

Απογοήτευση τόσο για τούς νεο-συντηρητικούς εθνολαϊκιστές, οι οποίοι, διαπιστώνοντας την ολοένα και μεγαλύτερη αποδοχή, καθώς και την εν συνόλω και εν τοις πραγμασι αναγνώριση της στρατηγικής της προηγούμενης διακυβέρνησης, εμφανίζονται τελικά ανακόλουθοι και  καταλήγουν σε παλινωδίες και ανεπανάληπτες γραφικότητες (συμφωνία Πρεσπών και 12νμ στο Ιόνιο από τη μία και συνεχείς διαψεύσεις για κυρώσεις, που γκρεμίζουν τις κατ’ όνομα κόκκινες γραμμές, στον “άνεμο” και τον επικοινωνιακό αντιπερισπασμό). Η υποκρισία και η θρασυδειλία δεν μπορεί να κρύψει την εντεινόμενη αβεβαιότητα και αδυναμία που διακρίνει την δική τους γεωπολιτική ανάγνωση. Αυτό όμως, δυστυχώς, δεν τούς καθιστά εξίσου ακίνδυνους.

Στο ίδιο μήκος συναισθηματικού κύματος βρίσκονται και οι “δογματικοί” νεοφιλελεύθεροι. Καθώς βλέπουν την καθαίρεση του απαρχαιωμένου οικονομικού μοντέλου της δεκαετίας του 1980, το οποίο δεν βρίσκεται ούτε καν στην ατζέντα των “σκληροπυρηνικών” της αγοράς, βιώνουν παράλληλα και την απαξίωση από την ίδια την παγκόσμια οικονομικο-πολιτικη διανόηση. Οι επιλογές επαναφοράς της εργασιακής ζούγκλας, γίνονται σε ένα ουσιαστικά αποστειρωμένο χρηματοπιστωτικο σύστημα, το οποίο είναι πλήρως αποξενωμένο από την πραγματική οικονομία. Κάθε βήμα προς αυτήν την κατεύθυνση αποτελεί και μια βραδυφλεγη βόμβα στα θεμέλια της ήδη ευάλωτης οικονομικής και κοινωνικής συνοχής.

Μέσα σε αυτόν τον κυκεώνα, οι προοδευτικοί πολίτες καθώς επίσης και μια μεγάλη μερίδα του έντιμου και μετριοπαθούς κέντρου νιώθουν πολύ μεγάλη απογοήτευση. Κυρίως γιατί παρέδωσαν αμαχητί  και  κάποιοι ενέδωσαν στα παραπλανητικά κελεύσματα ενός νεο-συντηρητικου και ψευδοφιλελευθερου μείγματος θολών υποσχέσεων για δήθεν ανάπτυξη, ασφάλεια και προστασία των μικρομεσαίων. Η αβεβαιότητα ενισχύεται βλέποντας κατάματα την σκληρή πραγματικότητα και αναζητώντας τη λύση εκείνη, που μέσα από μία συνεκτική στρατηγική θα ενώσει τη φωνή τους σε ένα συγκροτημένο, προοδευτικό μέτωπο.

Το χρέος των προοδευτικών δυνάμεων είναι να αντιληφθούν την κρισιμότητα των στιγμών. Αυτό αποτελεί και την αναγκαία συνθήκη για έναν συγκροτημένο λογο και ένα συνεκτικό σχέδιο. Τώρα σε ότι αφορά την ικανή συνθήκη, επιτρέψτε μου να πω ότι ειναι γνωστή και χιλιοειπωμένη: η θέληση για την ανάληψη της ευθύνης και την εκπλήρωση ενός συλλογικού έργου, με διαφανείς κανόνες,  ξεκάθαρους ρόλους και καλοπροαίρετη κριτική. Δεν χρειάζεται να ανακαλύψουμε τον τροχό. Ο δημόσιος λόγος, που τελικά επικρατεί, είναι η λεγόμενη μέθεξη των κυρίαρχων αναγκών. Και αυτό είναι και θέλει τέχνη — με την εννοια της δημιουργίας – για να αναδειχθεί. Είναι το νέο παράδειγμα ή υπόδειγμα, που μπορεί να αντικαταστήσει το προηγούμενο και να εδραιωθεί στην κοινή μας συνείδηση.

Επειδή όμως έχει ξεκινήσει ο εμβολιασμός για την πολιτική ανοσία της αγέλης (σε ελεύθερη μετάφραση της πολιτικής αναισθησίας), ακόμη και η τελευταία έξοδος ενός μη λειτουργικού μέρους του καθεστώτος, δεν εξασφαλίζει και την επιθυμητή προοδευτική μετάβαση. Ο χρόνος είναι παντού πυκνός και ο καιρός δεν επιτρέπει “εφησυχασμό”, άκριτο βολονταρισμό ή προσωπικές φιλοδοξίες.