Του Γ. Λακόπουλου
Όσον και αν το φαινόμενο Μακρόν κατασκευάσθηκε από τα ΜΜΕ και το γαλλικό χρηματιστηριακό κεφάλαιο, όπως επιμένουν πολλοί, όσο και αν η υπερψήφισή του ήταν μονόδρομος για τους Γάλλους , η νίκη του τέμνει την πολιτική ιστορία της Γαλλίας, αλλά και την ιστορία της πολιτικής στην Ευρώπη.
Η επικράτησή του στο δεύτερο γύρο ήταν αναμενόμενη -από τη στιγμή που αυτός βρέθηκε απέναντι στη Λεπέν. Συνεπώς από μόνο του το εκλογικό αποτέλεσμα δεν λέει πολλά. Αυτά που έχουν αξία είναι, πρώτο, πως ο Μακρόν κατάφερε να υπερκεράσει τους εκπροσώπους του πολιτικού κατεστημένου της χώρας του και, δεύτερο, τι είδους πρόεδρος θα είναι. Όχι μόνο για τους Γάλλους, αλλά και για τους Ευρωπαίους.
Το πρώτο θα απασχολήσει για πολύ τους αναλυτές, παρότι δεν είναι εντελώς πρωτότυπο. Σε πολλές χώρες -και στην Ελλάδα τον Μάιου του 2012΄-τα παραδοσιακά κόμματα που εναλλάσσονταν για δεκαετίες στη εξουσία ηττήθηκαν, καθώς οι ευρωπαϊκές κοινωνίες τείνουν να ξεπεράσουν τις κατεστημένες δομές πολιτικής εκπροσώπησης και συμπεριφοράς.
Μάλιστα στη Μεγ. Βρετάνια τις ακυρώσαν πλήρως, καθώς το πολιτικό σύστημα έχασε το πιο σοβαρό δημοψήφισμα στην ιστορία της χώρας από δυο σαλταρισμένους τύπους που δεν ήταν καν βουλευτές.
Στην Ελλάδα, στην Ιταλία, στην Ισπανία και αλλού πολλά πράγματα στην πολιτική θυμίζουν ένα σχετικά πρόσφατο διαγωνισμό της … Γιουροβιζιον οι εκλογείς προτίμησαν τα “Τέρατα”, από τα καλοδουλεμένα φαντεζί που κουπάκια και τις καλλίγραμμες κοπελίτσες με τα γλυκερά άσματα.
Στο πρόσωπο του Μακρόν, αναχαιτίσθηκε αυτή η “παλαβομάρα”: εκπροσωπεί την παραμονή στα παραδοσιακά πλαίσια της πολιτικής … δια της υπέρβασής τους!
Στην ελληνική επικαιρότητα κάποιοι προσπαθούν να αυτοπροβληθούν ως …”Ελληνες Μακρόν”, αλλά η αλήθεια είναι ότι ο ρόλος είναι από καιρό δοσμένος: ο Έλληνας Μακρόν υπήρξε πριν τον Μακρόν και είναι ο Αλέξης Τσίπρας. Κατάφερε να αφήσει πίσω του το ΠΑΣΟΚ και τη ΝΔ και να κυριαρχεί την τελευταία τριετία. Συνεπώς είναι ένα σχετικό παράδειγμα.
Ταυτόχρονα όμως είναι ακριβώς το υπόδειγμα Τσίπρα -που αλλιώς ξεκίνησε και αλλιώς συνέχιζε, για άλλους καλώς, για άλλους απογοητευτικά- που θέτει στο τραπέζι το πραγματικό ζήτημα της εκλογής Μακρόν: δεν είχε σημασία πως έγινε πρόεδρος αλλά πως θα κυβερνήσει.
Με άλλα λόγια, δεν αρκεί ότι νίκησε τη Λεπέν αυτή τη φορά, πρέπει να της κλείσει το δρόμο για την επόμενη. Στην Ελλάδα δεν υπάρχει επαρκής πληροφόρηση για τον νέο ισχυρό άνδρα της Ευρώπης. Το εγχώριο πολιτικό σύστημα μόλις τώρα τον ανακάλυψε, καθώς τα κόμματα είχαν άλλες προτιμήσεις.
Όπως δείχνει μια πρόχειρη έρευνα, από τον ευρύτερο κύκλο δημοσίων προσώπων της Αθήνας, μόνο ο καθηγητής και πρώην υπουργός Χάρης Παμπούκης έχει πραγματική και στενή σχέση με το “σύστημα Μακρόν” και παρακολούθησε από νωρίς την ανάδειξή του.
Εν πάση περιπτώσει αν ο 39χρονος πρώην υπουργός του Ολάντ -που εμφανίσθηκε ως πολιτικά ερμαφρόδιτος στους ψηφοφόρους και τους έπεισε να δοκιμάζουν μαζί του πετύχει, όχι μόνο ως πρόεδρος στη Γαλλία αλλά και ως λήντερ στην Ευρώπη- το κακόγουστο αστείο με την ακροδεξιά θα έχει φτάσει στα όρια του.
Ενδεχομένως θα οδηγήσει και στα όριά του το τυπικό κομματικό σύστημα σε όλη την Ευρώπη. Τα κόμματα σε κάθε χώρα θα πρέπει να ξαναδούν τη σχέση τους με την κοινωνία, τις μεθόδους τους στην ανάδειξη στελεχών, την πολιτική και την ιδεολογία τους, τα εκφραστικά εργαλεία και τη σχέση τους με το νέο επικοινωνιακό περιβάλλον.
Δεν καταργείται η διαχωριστική Γραμμή Αριστερά- Δεξιά όπως είναι της μόδας να διατυμπανίζουν, ανοήτως, κάποιοι στις μέρες μας. Η διακυβέρνηση στην πράξη αυτοτοποθετείται στη μια ή στην άλλη πλευρά αυτής της γραμμής και τα υπόλοιπα είναι φούμαρα.
Καταργείται όμως το μοντέλο άσκησης πολιτικής και για τη Δεξιά και για την Αριστερά και στη θέση του θα μπει σταδιακά ένας νέος τρόπος διεκδίκησης της συλλογικής αντιπροσώπευσης. Αν τα κόμματα κατά τον πληρέστερο ορισμό είναι ανώτερη μορφή οργάνωσης του λαού, αυτή η οργάνωση πρέπει να βρει τρόπο να γίνει ελκυστική.
Ο Μακρόν λοιπόν έχει ένα τριπλό ρόλο. Πρώτο να ξαναστήσει τη Γαλλία στα πόδια της μετά την αρνητική περίοδο Ολάντ. Δεύτερο να ανασυστήσει τον Γαλλογερμανικό άξονα ως λοκομοτίβα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.Τρίτο να δώσει πολιτικό περιεχόμενο στην μάλλον επικοινωνιακή επικράτησή του ώστε να καταστεί μοντέλο σε όλες τις κοινοτικές χώρες.
Και τα τρία θα επιδράσουν θετικά στη ζωή των Γάλλων και των Ευρωπαίων. Αυτό από μόνο του θα φρενάρει και θα απαξιώσει το ακροδεξιό φαινόμενο, θα αποδυναμώσει όσους το εκπροσωπούν στις ευρωπαϊκές κοινωνίες και θα βάλει τέλος στο φόβο ενός εφιάλτη που καραδοκεί για να επαναφέρει την ευρωπαϊκή ιστορία στις χειρότερες περιόδους της…
Αν ο Μακρόν αποτύχει σ’ αυτά τα τρία μέτωπα, τότε απλώς ο εφιάλτης πήρε παράταση και θα τον ξαναδούμε να επιστρέψει, με ευρύτερα στρώματά της κοινωνίας να αισθάνονται εκτός των τειχών, να καταλαμβάνονται από συλλογικό σύνδρομο Σαμψών κα να θέλουν να κατεδαφίσουν το ευρωπαϊκό οικοδόμημα και ας τους πλακώσει.
Από αυτή την άποψη το φαινόμενο Μακρόν, όπως και αν προέκυψε πρώτον μας αφορά όλους και δεύτερον τώρα αρχίζει. Όπως θα έλεγε ο Τσόρτσιλ: Δεν είναι λιοντάρι, αλλά σ’ αυτόν έλαχε να βρυχηθεί…
