«Εποχή συγκομιδής»

Του Stefan Ulrich*

Ο πρόεδρος της Γαλλίας Emmanuel Macron, γνωστός για την ορμητικότητά του (που το προσέδωσε το προσωνύμιο Jupiter), έδειξε μεγάλη υπομονή περιμένοντας τις πολιτικές διεργασίες στη Γερμανία. Εν μέσω Ιανουαρίου, οι ιδέες του Macron βρήκαν έδαφος να αναπτυχθούν στο Βερολίνο με τρόπο που πιθανόν δεν περίμενε. Το CDU, CSU και SPD έθεσαν στο επίκεντρο την Ευρώπη, στο κείμενο συμφωνίας για τη διαπραγμάτευση ενός μεγάλου κυβερνητικού συνασπισμού. Και το γεγονός ότι έβαλαν ψυχή στο κείμενο αποκαλύπτει η φράση που αναφέρεται στη δέσμευση της Γερμανίας για μεγαλύτερη οικονομική συνεισφορά στον προϋπολογισμό της ΕΕ.

Για χρόνια η Γερμανία ζητούσε από τα άλλα κράτη λιτότητα, ενώ η ίδια απολάμβανε μεγάλα φορολογικά έσοδα. Ο καθένας είναι υπεύθυνος για τα λάθη του, ο καθένας πληρώνει το χρέος του, ήταν το μότο του γερμανού Υπ. Οικονομικών Wolfgang Schοuble και συνολικά της κυβέρνησης Merkel. Η αλληλεγγύη δεν έπρεπε να οδηγήσει σε αμοιβαιοποίηση των χρεών, ενώ τα οικονομικά δώρα οδήγησαν σε ύφεση τις φτωχές χώρες και τους γερμανούς ψηφοφόρους στα λαϊκιστικά κόμματα.

Δεν ήταν εντελώς λάθος προσέγγιση. Αλλά δεν ήταν και πλήρως σωστή. Φυσικά, η οικονομική κρίση έδειξε ότι πολλά κράτη ξόδευαν ανεύθυνα και τα οικονομικά τους έπρεπε επειγόντως να τεθούν υπό έλεγχο. Μονό που μια ΕΕ που θέλει να παραμείνει ενωμένη σε δύσκολους καιρούς, επιδιώκει σύγκλιση και διαθέτει κοινό νόμισμα δεν μπορεί να είναι βιώσιμη στο μέλλον χωρίς αναδιανομή. Χώρες όπως η Ελλάδα και Ιταλία δεν μπορούν να εξέλθουν της κρίσης μόνο με λιτότητα. Πολιτικά λάθη, διαρθρωτικές αδυναμίες, οικονομικές κρίσεις ή κοινωνικές αδικίες πρέπει να αντιμετωπιστούν συνολικά. Σε αυτόν που δίνονται πολλά, απ? αυτόν απαιτούνται δικαίως και πολλά. Αυτό ισχύει και στην Ευρώπη.

Σε αυτό προσπαθεί να δώσει έμφαση από το καλοκαίρι ο Macron, ο οποίος έχει προχωρήσει τις μεταρρυθμίσεις στη χώρα του με ρυθμό που δεν περίμενε κανείς και αξίζει να λάβει απάντηση από το Βερολίνο.

Η απάντηση του Βερολίνου αποκαλύπτει αλλαγή παραδείγματος: Ο μεγάλος συνασπισμός θα δώσει περισσότερα χρήματα στην Ευρώπη και ειδικά στην ευρωζώνη για την θωράκιση έναντι των κρίσεων, για διαρθρωτικές αλλαγές, επενδύσεις και νέες θέσεις εργασίας. Θα εργαστεί για φορολογική δικαιοσύνη και μίνιμουμ κοινωνικά στάνταρ, πράγμα που θα δημιουργήσει συμπάθεια και υποστήριξη σε πολλούς Ευρωπαίους. Και αυτό αξίζει περισσότερο από έναν ισοσκελισμένο προϋπολογισμό (ενν. γερμανικό).

Η οικοδόμηση γέφυρας μεταξύ Παρισιού και Βερολίνου δεν θα ήταν εφικτή με μια κυβέρνηση Jamaika, καθώς ο ηγέτης του FDP Christian Lindner είναι πολύ εθνικά φιλελεύθερος. Αντιθέτως, ο ηγέτης του SPD Martin Schulz και ο Sigmar Gabriel υποχρεώνουν τον νέο κυβερνητικό συνασπισμό να προχωρήσει σε μεγαλύτερη ευρωπαϊκή σύγκλιση. Η Καγκελάριος θα ακολουθήσει θέλοντας και μη.

Με αυτό τον τρόπο ξυπνά η Γερμανία από την ευρωπαϊκή παράλυση. Σημειωτέον, η ελληνική κρίση έχει κοπάσει, αλλά το Μάρτιο θα διεξαχθούν εκλογές στην υπερχρεωμένη Ιταλία. Τα κόμματα υπόσχονται τον ουρανό με τα άστρα και ο Berlusconi που αποδεδειγμένα κατέστρεψε τη χώρα του- αναμένεται να αναμειχθεί ενεργά στις εκλογές. Ταυτόχρονα, τα ανατολικο-ευρωπαϊκά κράτη, όχι μόνο η Πολωνία, στρέφονται στον αυταρχικό εθνικισμό. Αυτό θα οδηγήσει σε μεγάλη μάχη για την ψυχή της Ευρώπης, που θα δοθεί και για την προσφυγική πολιτική. Οι κεντρόφυγες δυνάμεις στην ΕΕ παραμένουν ισχυρές. Είναι ευχάριστο ότι η έλξη μεταξύ της Γερμανίας και της Γαλλίας μεγαλώνει πάλι.

*Στη σημερινή έντυπη έκδοση της Sddeutsche Zeitung δημοσιεύεται άρθρο γνώμης του Stefan Ulrich 

ΑΠΟ ΤΟ ΑΠΕ