Η ανθρωπολογία του Σύριζα

Του Απόστολου Λουλουδάκη 

Σύστημα: σπάνια μιλάω για «σύστημα», χρησιμοποιώ περισσότερο τον όρο «δομή». Ποια η διαφορά ανάμεσα στα δύο; Δομή είναι ένα σύστημα που παραμένει το ίδιο μετά από μετασχηματισμούς.- Κλωντ Λεβί-Στρως

Η φιλοσοφία με τη σχολαστική έννοια του όρου επιδιώκει τη συστηματική ενότητα της γνώσης, δηλαδή τη λογική της τελειότητα. Με την κοσμική έννοια όμως είναι η επιστήμη της σύνδεσης κάθε γνώσης με τον τελικό σκοπό του ανθρώπινου Λόγου, και από την άποψη αυτή ο φιλόσοφος δεν είναι ένας τεχνίτης του Λόγου, αλλά ο νομοθέτης του. Το πεδίο της φιλοσοφίας με αυτή την κοσμοπολιτική έννοια περιλαμβάνει τα ακόλουθα ερωτήματα: 1. Τι μπορώ να γνωρίσω; 2. Τι οφείλω να πράξω; 3. Τι επιτρέπεται να ελπίζω; 4. Τι είναι ο άνθρωπος; Στο πρώτο ερώτημα απαντά η Μεταφυσική, στο δεύτερο η Ηθική, στο τρίτο η Θρησκεία και στο τέταρτο η Ανθρωπολογία. Ουσιαστικά όμως μπορούμε να τα συμπεριλάβουμε όλα στην Ανθρωπολογία, αφού τα τρία πρώτα ερωτήματα αναφέρονται στο τελευταίο, έχει γράψει ο Εμμανουήλ Καντ στο έργο του Anthropologie in pragmatischer Hinsicht [Ανθρωπολογία από πραγματολογική άποψη].

Ανθρωπολογία είναι η μελέτη του ανθρώπου. Ως κλάδος των επιστημών της κοινωνίας και του ανθρώπου, η ανθρωπολογία αποσκοπεί στη διερεύνηση των διαφορετικών μορφών της ανθρώπινης ύπαρξης και εμπειρίας σε όλη τους την ευρύτητα.Στόχος της είναι η διαπίστωση των γενικών και ειδικών αρχών που διέπουν τις πολιτισμικές διαφορές και ομοιότητες ανάμεσα στις ανθρώπινες κοινωνίες.

Αντικείμενο της ανθρωπολογίας είναι η πολιτισμική ετερότητα, η διαφορετικότητα.  «Το ανθρώπινο είδος ζει σε ένα καθεστώς εσωτερικής δηλητηρίασης. Σκέφτομαι τον κόσμο στον οποίο τελειώνω τις ημέρες μου. Και δεν αγαπώ αυτόν τον κόσμο», εξομολογήθηκε ο Κλωντ Λεβί-Στρως σε συνέντευξή του στη «Μonde» το 2005. Ο Ντιντιέ Εριμπόν, συγγραφέας του βιβλίου «De pres et de loin, entretiens avec Claude Levi-Strauss», συμπυκνώνει την κληρονομιά του Λεβί- Στρος στην αναγνώριση και τον σεβασμό του Άλλου. Σ’ αυτή δηλαδή την υποδοχή που επιφύλαξαν οι Αζτέκοι στους Ισπανούς κονκισταδόρες, για να γνωρίσουν όμως από τον «Άλλον» τον αφανισμό.

Ο ιστορικός Φερνάν Μπρωντέλ είχε γράψει:«Η ιστορία δεν αποτελεί απλή αφήγηση τετελεσμένων γεγονότων, αλλά προσπάθεια αναδόμησης και ερμηνείας του παρελθόντος, με στόχο συνήθως την ερμηνεία του παρόντος και την πρόβλεψη του μέλλοντος». 

Η σύγκρουση που  βλέπουμε να συμβαίνει στον Σύριζα-ΠΣ σήμερα ανάγεται στο ιστορικό γίγνεσθαι της  λενινιστικής αριστεράς. Ειδικά μετά την άνοδο του Χρουστσόφ στην ηγεσία του ΚΚΣΕ υπήρξε ένα ρεύμα αμφισβήτησης του σοβιετικού μοντέλου από ιστορικά  στελέχη των Κομμουνιστικών κομμάτων και διανοούμενους της αριστεράς. Τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ που προέρχονται από το ΚΚΕ εσωτερικού και του ΚΚΕ μεταφέρουν στις πλάτες τους τις  ιδεολογικές διαφορές με το ορθόδοξο ΚΚΕ, που διαμορφώθηκαν τα τελευταία 50 χρόνια μετά την πρώτη διάσπαση του Κομμουνιστικού Κόμματος στην Ελλάδα,  στο τέλος της δεκαετίας του ’60.

Βέβαια όταν επί Τσίπρα δέχτηκαν στις τάξεις τους τα ορφανά του Καμμένου, του “διεφθαρμένου” μνημονιακού ΠΑΣΟΚ και σημαίνοντα στελέχη της Καραμανλικης δεξιάς έγινε χωρίς να ανοίξει μύτη. Η συνύπαρξη στο ίδιο κόμμα  με τους ιδεολογικούς χώρους που εκπροσωπούσαν οι ποδοσφαιρικού τύπου ενίοτε μεταγραφές δεν έθιξαν τα ιερά και όσια της νεοκομμουνιστικής φράξιας που συμμετείχε στην νομή της εξουσίας που τους οδηγούσε ο χαρισματικός νεαρός ηγέτης που πολλές φορές μόνος του χειρίστηκε την υπόθεση της διεύρυνσης χωρίς να δίνει λογαριασμό σε κανένα όργανο του κόμματος.

Παράλληλα με μεθοδικό τρόπο φρόντισε να απαλλάξει το κόμμα από τις ενοχλητικές παρουσίες των συνιστωσών που έβαζαν εμπόδια στην μετεξέλιξη του κόμματος σε ένα συστημικό κόμμα αποδεκτό από το παρασιτικό ολιγαρχικό οικονομικό σύστημα ή θυσίασε προεκλογικά πρώην υπουργό γιατί προσπάθησε να υπερασπιστεί τον νόμο του που όλοι μαζί είχαν ψηφίσει στο Κοινοβούλιο και του καταλόγισαν στο τέλος την εκλογική ήττα.  
Καλό είναι να θυμηθούμε ότι στις 27 Σεπτεμβρίου 2023, ο Πάνος Καμμένος είχε ζητήσει από τον Στέφανο Κασσελάκη να κάνει «εξολόθρευση των τρωκτικών στο κόμμα», εννοώντας όλους αυτούς που θα μπορούσε έτσι να ανοίξει ο δρόμος επιστροφής του. 

Με αφορμή των  θέσεων Κασσελάκη ειδικά στην ομιλία του στον ΣΕΒ που είπε ότι «η σύγχρονη Αριστερά αναγνωρίζει το οικονομικό περιβάλλον στο οποίο ζούμε. Η λέξη “κεφάλαιο” δεν είναι λέξη προς δαιμονοποίηση. Και η λέξη “εργασία” πρέπει να είναι προτροπή για “συνεργασία”, για ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο στο οποίο οι εργαζόμενοι συμμετέχουν ενεργά στην ανάπτυξη της επιχείρησης», άρχισε η δήθεν ιδεολογική αντιπαράθεση μεταξύ των, ξεχνώντας ότι είχαν στηρίξει κοινοβουλευτικά μία κυβέρνηση που έφερε και εφάρμοσε τα πιο σκληρά μέτρα λιτότητας και τους ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς και ψηφίζοντας το Υπερταμείο.  

Το πρόβλημα στα κόμματα δεν είναι φυσικά τα πρόσωπα αλλά οι ιδέες τους και εν τέλει τι κάνουν για να τις εκπληρώσουν. Πολλοί πιστεύουν ότι η δήθεν Ανανεωτική Αριστερά είναι μια πρόσφατη εκδοχή. Η ιστορία της  όμως ξεκινά από τις απαρχές δημιουργίας των κομμουνιστικών κομμάτων  με την δημιουργία της 3ης Διεθνούς, Κομιντέρν (αγγλικά: Comintern από το Communist International),  τον Μάρτη του 1919.

Η ζωή της αποδείχθηκε βραχύβια γιατί το 1943 ο Στάλιν την διέλυσε και κατ’  ουσία την ίδια την φύση και ουσία των κομμάτων που ήταν κάτω από την καθοδήγηση της. Ιστορικά πρόσωπα όπως ο Τολιάτι,  Τορέζ και άλλοι έβαλαν την υπογραφή τους για τον θάνατο της που ουσιαστικά ήταν μία ευθανασία.Αυτό όμως προκάλεσε σε αυτό που ο Bacon αναφέρεται σε μια «εξωτερική ευθανασία» σε αντιδιαστολή προς την «πνευματική» ευθανασία, η οποία απαιτεί την προετοιμασία της ψυχής. 

Η απόφαση έλεγε: “Το Προεδρείο της Εκτελεστικής Επιτροπής της Κομμουνιστικής Διεθνούς, μη μπορώντας, λόγω των συνθηκών, που δημιούργησε ο παγκόσμιος πόλεμος, να συγκαλέσει συνέδριο της Κομμουνιστικής Διεθνούς, υποβάλλει για έγκριση στα τμήματα της Κομμουνιστικής Διεθνούς την παρακάτω πρόταση” (διάλυσης). 

Την απόφαση την υπέγραφαν τα μέλη της Εκτελεστικής Επιτροπής της Κομμουνιστικής Διεθνούς: Γκότβαλντ, Ντιμιτρόφ, Ζντάνοφ, Κολάροφ, Κόπλενιγκ, Κουούσινεν, Μανουίλσκι, Μαρτί, Πικ, Τορέζ, Φλορίν και Ερκολι (Τολιάτι), και την υποστήριζαν με τις υπογραφές τους αντιπρόσωποι των Κομμουνιστικών Κομμάτων της Ιταλίας, της Ισπανίας, της Φινλανδίας, της Ρουμανίας, της Ουγγαρίας. Η απόφαση πάρθηκε ομόφωνα στις 15 του Μάη 1943 στη Μόσχα».

 Μάλιστα ο Μ. Τορέζ, κατά τη συζήτηση στο Προεδρείο του ζητήματος της διάλυσης της Διεθνούς, αφού την υποστήριξε, είπε: «Η παλιά μορφή διεθνούς συνένωσης των εργατών ξεπεράστηκε.Το Γαλλικό Κομμουνιστικό Κόμμα ήδη πριν από τον πόλεμο αναπτυσσόταν χάρη στην εφαρμογή της πολιτικής του λαϊκού μετώπου. Τώρα στη Γαλλία μετά την κατάχτησή της από τους χιτλερικούς δημιουργήθηκε η βάση για ένα πλατύτατο “εθνικό μέτωπο”». Ο Τορέζ είπε επίσης ότι η απόφαση για τη διάλυση «θα συμβάλει στη διεύρυνση του εθνικού αντιχιτλερικού μετώπου στη Γαλλία».

Επίσης, ο Τολιάτι στην αυτοβιογραφία του, σχετικά με το συγκεκριμένο ζήτημα, έδωσε την εξής εξήγηση: «Από τότε που το κομμουνιστικό κίνημα είχε φουντώσει στις μεγαλύτερες χώρες της Ευρώπης, η Διεθνής είχε αλλάξει βαθιά τη διάρθρωσή της. Τα εθνικά τμήματα είχαν αναπτύξει τη δράση τους με πλέρια αυτονομία, ακολουθώντας ωστόσο μια κοινή γραμμή. Το προτσές δημιουργίας ενός καινούριου στρώματος καθοδηγητών του εργατικού ευρωπαϊκού κινήματος είχε φτάσει σε καταπληκτικά αποτελέσματα και κάθε κόμμα μπορούσε να τραβήξει μπροστά μόνο του. Η απόφαση να διαλυθεί η Κομμουνιστική Διεθνής σαν συγκεντρωτική οργάνωση δεν ήταν επομένως τίποτε άλλο παρά η τυπική αναγνώριση ενός τετελεσμένου γεγονότος, μιας αλλαγής και μιας ανάπτυξης που είχαν πια πραγματοποιηθεί».

 Η διάσπαση στο ελληνικό κομμουνιστικό κόμμα, που έγινε το Φλεβάρη του 1968, όταν ήταν σε καθεστώς παρανομίας αλλά και ομηρίας αφού οι διεργασίες γινόταν εκτός της χώρας μετά τον εμφύλιο πόλεμο, οδήγησε μια μερίδα στελεχών να αποσχιστούν, χωρίς αυτό να έχει σχέση με την “Άνοιξη της Πράγας” αφού το εγχείρημα καταπνίγηκε μετά την εισβολή των Σοβιετικών τον Αύγουστο του ’68, λίγους μήνες μετά την διάσπαση.
Πάντως τα βαθύτερα αίτια που οδήγησαν στην ανελέητη πολιτική και ιδεολογική σύγκρουση στο εσωτερικό του ΚΚΕ ήταν οι δυο αντίπαλες απόψεις σχετικά με τη φυσιογνωμία και τον ρόλο του κόμματος σε εκείνη τη φάση, κατά την οποία το παράνομο από την εποχή του εμφυλίου ΚΚΕ είχε διοχετεύσει πλήρως τις δυνάμεις του στη νόμιμη ΕΔΑ (δημιουργήθηκε το 1951 με πρωτοβουλία του ως συνασπισμός ευρύτερων αριστερών κομμάτων), έχοντας μάλιστα λάβει μια απόφαση που εκ των υστέρων θα θεωρήσει μοιραίο λάθος «δεξιού οπορτουνιστικού χαρακτήρα»: τη διάλυση των (παράνομων) οργανώσεών του με απόφαση της 8ης Ολομέλειας του 1958.

Οσο το ΚΚΕ συνειδητοποιούσε το μέγεθος του λάθους του, τόσο μορφοποιούνταν στο εσωτερικό της ΕΔΑ οι απόψεις εκείνων που θεωρούσαν ότι δεν πρέπει το ΚΚΕ μέσω των δυνάμεών του (τα λεγόμενα «κομματικά στηρίγματα» εντός της ΕΔΑ) να «καπελώνει» τη δράση της και ότι η προσπάθεια «ντε γιούρε ή ντε φάκτο νόμιμης ή μισονόμιμης ύπαρξης και λειτουργίας οργανώσεων του ΚΚΕ», που αποφασίστηκε από το κόμμα το 1965, ήταν μια λανθασμένη κίνηση καθώς θα αδυνάτιζε συνολικά το «ευρύχωρο» εγχείρημα της ΕΔΑ.

Κατά την άποψη όσων έβλεπαν με επιφυλάξεις την «εμμονή» της ηγεσίας του ΚΚΕ να ενισχύσει την αυτόνομη πολιτική και οργανωτική παρουσία του, ήταν προτιμότερο η ΕΔΑ να μετεξελιχθεί από συνασπισμό αριστερών κομμάτων σε κόμμα με μαρξιστικά χαρακτηριστικά, παρά να επιδιώξει το ΚΚΕ τη «νόμιμη ή μισονόμιμη» ύπαρξή του, η οποία, στις συνθήκες εκείνες κινδύνευε να δυναμιτίσει το ευρύ εγχείρημα της ΕΔΑ. Επί της ουσίας, στο εσωτερικό του ΚΚΕ συγκρούονταν δύο ιδεολογικά ρεύματα: το «ορθόδοξο», που εξέφραζε η ηγεσία Κολιγιάννη, το οποίο τασσόταν υπέρ της διατήρησης των μαρξιστικών – λενινιστικών αρχών του κόμματος με απόλυτη προσήλωση στη Σοβιετική Ενωση, και το «ανανεωτικό» («αναθεωρητικό»), το οποίο εμπνεόταν από τις αναζητήσεις άλλων δυτικών κομμουνιστικών κομμάτων, με κυρίαρχο πάντα το Ιταλικό ΚΚ, για τον «δημοκρατικό δρόμο προς τον σοσιαλισμό» και για «σοσιαλισμό με ανθρώπινο πρόσωπο», αμφισβητώντας το σοβιετικό μοντέλο εξουσίας.

Το ΚΚΕ εσωτερικού (ΚΚΕ εσ.), που προέκυψε από τη διάσπαση του ΚΚΕ το 1968, τράβηξε τον δρόμο του ευρωκομμουνισμού, όπως αυτός είχε χαραχτεί από τα κομμουνιστικά κόμματα της Ευρώπης, κυρίως στην Ιταλία και την Ισπανία αλλά και -για ένα διάστημα- στη Γαλλία.

Οι συγκρούσεις στο εσωτερικό του ήταν πολλές, αλλά οι ιστορικές διασπάσεις του ουσιαστικά δύο. Το 1978 διασπάστηκε η Οργάνωση Νεολαίας του Κόμματος (ΕΚΟΝ – Ρήγας Φεραίος). Από τη διάσπαση προέκυψε η οργάνωση «ΕΚΟΝ Ρήγας Φεραίος Β’ Πανελλαδική», που εντασσόταν στο ρεύμα του αριστερού ευρωκομμουνισμού, θεωρώντας «δεξιόστροφη» εκδοχή της κομμουνιστικής ανανέωσης την πολιτική που εξέφραζε το ΚΚΕ εσ.

Η δεύτερη και τελειωτική διάσπαση έγινε στο 4ο συνέδριο, το 1986. Η τάση της «μετεξέλιξης» υπό τον Λ. Κύρκο σε συνεργασία με την τάση της «υπέρβασης» του Κώστα Φιλίνη οδήγησαν το συνέδριο στην απόφαση για εγκατάλειψη του κομμουνιστικού τίτλου και της κομμουνιστικής φυσιογνωμίας του κόμματος. Από τη διάσπαση που προκλήθηκε, η πλειοψηφία συγκρότησε το κόμμα της «Ελληνικής Αριστεράς (ΕΑΡ)» και η μειοψηφία υπό τον Γ. Μπανιά συγκρότησε το «ΚΚΕ Εσωτερικού / Ανανεωτική Αριστερά».

Ο ΣΥΡΙΖΑ προέρχεται από τον Συνασπισμό της Αριστεράς και της Προόδου, που συγκροτήθηκε το 1989 από τα κόμματα ΚΚΕ, ΕΑΡ, ΕΔΑ, ΕΣΠΕ, ΑΚΕ, με τη συμμετοχή προσωπικοτήτων όπως οι Στ. Γιώτας, Μ. Δρεττάκης, Στ. Νέστωρ και Ν. Κωνσταντόπουλος.

Μετά τη διάσπαση του ΚΚΕ και την αποχώρησή του από το συμμαχικό σχήμα, ο παλιός Συνασπισμός μετεξελίχθηκε το 1992 σε ενιαίο κόμμα.
Στις εθνικές εκλογές του 2004, οι πολιτικοί φορείς ΣΥΝ, ΑΚΟΑ, ΚΕΔΑ, ΔΕΑ, Ενεργοί Πολίτες και ανένταχτες προσωπικότητες με τη στήριξη της ΚΟΕ συγκρότησαν κοινό ψηφοδέλτιο με την επωνυμία «Συνασπισμός της Ριζοσπαστικής Αριστεράς – Ενωτικό Ψηφοδέλτιο». Ηταν η αρχή της γέννησης του ΣΥΡΙΖΑ.

Στο 5ο συνέδριο του Συνασπισμού, τον Φεβρουάριο του 2008, πρόεδρος εξελέγη ο Αλ. Τσίπρας, ο οποίος στη συνέχεια εξελίχθηκε στην κύρια ηγετική φυσιογνωμία του ΣΥΡΙΖΑ, γεγονός που οδήγησε σε ρήξη σχέσεων με τον πρώην πρόεδρο του κόμματος Αλ. Αλαβάνο.

Στο 6ο συνέδριο του Συνασπισμού τον Ιούνιο του 2010, προκλήθηκε η πρώτη ουσιαστική διάσπαση με απήχηση στον ΣΥΡΙΖΑ. Η ομάδα που αποσπάστηκε, υπό τον Φ. Κουβέλη, δημιούργησε το κόμμα της Δημοκρατικής Αριστεράς-ΔΗΜΑΡ. Τον Μάιο του 2012 -λόγω του εκλογικού νόμου και του μπόνους των 50 εδρών στο πρώτο κόμμα- ο ΣΥΡΙΖΑ υπέβαλε στην Εισαγγελία του Αρείου Πάγου ιδρυτική δήλωση ως ενιαίο κόμμα και ως τέτοιος συμμετείχε στις εκλογές του Ιουνίου 2012.

Το 2013 προχώρησε και στην ουσιαστική ενοποίηση του, με το 1ο συνέδριο που πραγματοποιήθηκε στις 10 έως 14 Ιουλίου. Ο ΣΥΡΙΖΑ άνοιξε τις αγκάλες του σε υπουργούς των κυβερνήσεων Παπανδρέου, Σαμαρά , Παπαδήμου, προερχόμενους από το ΠΑΣΟΚ την Νέα Δημοκρατία , που όχι μόνο  ψήφισαν τα μνημόνια που θα έσκιζε ο Τσίπρας και θα διέγραφε το Χρέος, αλλά συμμετείχαν στις Κυβερνήσεις των ” Γερμανοτσολιάδων” σύμφωνα με το λεξιλόγιο του ΣΥΡΙΖΑ πριν κάνει την πολιτική κυβίστηση.Έτσι απεμπόλησαν  τα πρόσωπα την πολιτική τους φυσιογνωμία ,τις ρίζες της ιδεολογίας τους , την λειτουργία τους ως κόμμα της ανανεωτικής αριστεράς που προήλθε από την διάσπαση του ΚΚΕ ως παράρτημα του κινήματος των Ευρωκομμουνιστών που στρατεύθηκαν στην “αποσταλινοποίηση” της κομμουνιστικής αριστεράς, όπως την εξηγήσαμε παραπάνω. 

Όλα αυτά τα πήρε ο άνεμος όταν μέσα σε ελάχιστο χρόνο έπρεπε να διαχειριστούν ένα απροσδόκητο, αναπάντεχο εκλογικό ποσοστό που προήλθε από μια ιστορική συγκυρία λόγω της χρεοκοπίας της χώρας και της κατάρρευσης του ενόχου για την πτώχευση  της Ελλάδας δικομματικού κατεστημένου .Από αυτό το χρονικό σημείο ξεκινάει μια πορεία σε αχαρτογράφητα νερά με μόνο όχημα την λάμψη που εξέπεμπε ο άφθαρτος “χαρισματικός” νεαρός ηγέτης τους που πήρε εξολοκλήρου επάνω του την πορεία του κόμματος πατώντας σε δύο βάρκες,  της σοσιαλδημοκρατίας και της ομάδας της Αριστεράς. 

Η κατάσταση στον ΣΥΡΙΖΑ όπως εξελίσσεται, θέτει τον τέως πρόεδρο του αντιμέτωπο με το ερώτημα εάν πρέπει να τοποθετηθεί ή όχι στα γεγονότα.  Κανείς βέβαια δεν ξέρει τι λέει off the record με τους συντρόφους του. Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ  όμως έχει πλέον περιέλθει σ αυτό που λέγεται στη βιολογία μίτωση. Δηλαδή  ως  μίτωση χαρακτηρίζεται η διαδικασία διχoτόμησης του κυτταρικού πυρήνα στα ευκαρυωτικά κύτταρα. [Ευκαρυωτικά, ή ευκαρυώτες, ονομάζονται τα κύτταρα τα οποία έχουν πλήρως σχηματισμένο πυρήνα (αρχαία ελληνικά «κάρυον»).].

Αυτά που βλέπουμε τις τελευταίες ημέρες στο πολιτικό γίγνεσθαι στην Ελλάδα είναι πρωτοφανή. Πολύ δάκρυ , στενοχώρια, μεγάλη δημοσιότητα, εξονυχιστική διείσδυση στις εσωτερικές διαδικασίες του ΣΥΡΙΖΑ  και απίστευτη πικρία από τους ορκισμένους οχτρούς του για την εξαέρωση του …Τόσος ερωτισμός και έγνοια για την ύπαρξη του , ως αιώνιο ακίνδυνο μόρφωμα για το παρασιτικό οικονομικό μοντέλο,  δεν σημαίνει σίγουρα ότι έχει ξεχειλίσει από  δημοκρατική ευαισθησία και  φιλελευθερισμό η εγχώρια ολιγαρχία .Ο στόχος της εγχώριας διαπλοκής δεν ήταν η εξόντωση και εξαφάνιση του , αλλά η συντήρηση του σε εκείνα τα επίπεδα που αθροιστικά με το σημερινό ΠΑΣΟΚ να μην αποτελούν απειλή για την ηγεμονία της σημερινής ηγεσίας στην Νέα Δημοκρατία.

Είναι στρατηγικής σημασίας για την παρασιτική ολιγαρχία  στόχευση, η περιθωριοποίηση και η παρεμπόδιση της επανίδρυσης της μεγάλης πατριωτικής προοδευτικής δημοκρατικής παράταξης με όρους πολιτικής αυτονομίας και απεξάρτησης από εξωθεσμικά κέντρα  χωρίς κηδεμόνες και προστάτες .Τα μεγαλοστελέχη και τα ανήλικα   της αριστεράς τίποτε δεν διδάχθηκαν τα τελευταία χρόνια που είχαν δοσοληψίες με το σάπιο σύστημα. Αυτή η προσωρινή δημοσιότητα που απολαμβάνουν σήμερα σε λίγες μέρες τελειώνει και κλείνει μια παρένθεση στον δημόσιο βίο…

Οι ιστορικές ευκαιρίες δεν παρουσιάζονται συχνά. Ελπίζω στα απομνημονεύματα τους να φροντίσουν να αναζητήσουν τις αιτίες της ήττας. Αφού δεν υπήρξε το πολιτικό θάρρος να το κάνουν όταν έπρεπε…Η συνταξιοδότηση στην πολιτική δεν έχει σχέση με την ηλικία .Έχει σχέση μόνο με το κατά πόσο έχει επαφή με την πραγματικότητα σε πραγματικό χρόνο, με το πώς αντιλαμβάνεσαι τις ζωτικές  ανάγκες των κοινωνικών ομάδων που θέλεις να εκφράσεις ως πολιτικό υποκείμενο και κατά πόσο έχει σχεδιάσει την στρατηγική  της ρήξης και της σύγκρουσης για μια νικηφόρα έκβαση της πολιτικής που θέλει να εφαρμόσει.Καλή σύνταξη σύντροφοι …      

 “Οι Σινωπείς με καταδίκασαν να φύγω και εγώ τους καταδίκασα να μείνουν.”  –  ΔΙΟΓΈΝΗΣ (Εκ Σινώπης Κυνικός Φιλόσοφος)