Του Γιάννη Βαρουφάκη
Ο μόνος λόγος για τον οποίο νομοθέτησαν τις διοικητικές τιμές ήταν για να ρίξουν στάχτη στα μάτια των πολιτών ότι πήραν €1,1δις από τους ολιγάρχες. Αφήνοντας όμως το Χρηματιστήριο Ενέργειας να λειτουργεί παράλληλα, ουσιαστικά συνωμότησαν με τους ολιγάρχες να τους επιστρέψουν αυτά τα €1,1δις.
Από την πρώτη στιγμή που οι λογαριασμοί του ρεύματος εκτοξεύτηκαν στα ουράνια, το ΜέΡΑ25 ζητά το αυτονόητο: η τιμή της κιλοβατώρας να μην ξεπερνά το μέσο κόστος παραγωγής της συν ένα λογικό ποσοστό κέρδους (π.χ. 5%).
Για να γίνει αυτό, προτείναμε το προφανές: να καταργηθεί ο καθορισμός της χονδρικής τιμής μέσω του ψευτο-Χρηματιστήριου Ενέργειας και να καθορίζεται από το κράτος διαφορετική τιμή για κάθε μονάδα παραγωγής που να ισοδυναμεί μετο μέσο κόστος της μονάδας συν ένα λογικό ποσοστό κέρδους (π.χ. 5%). Π.χ. για τα υδροηλεκτρικά έργα και τις ΑΠΕ μια πολύ χαμηλότερη τιμή απ’ ότι για τις λιγνιτικές μονάδες και μια υψηλότερη τιμή για μονάδες που χρησιμοποιούν φυσικό αέριο.
Αν η κυβέρνηση είχε εφαρμόσει αυτή την απλή μέθοδο τιμολόγησης τον Μάρτιο, θα είχαμε έως σήμερα τιμές ρεύματος τουλάχιστον 50% χαμηλότερες χωρίς καμία απολύτως επιδότηση – και άρα χωρίς καμία επιβάρυνση του κρατικού προϋπολογισμού, δηλαδή του δημόσιου χρέους, δηλαδή των πολιτών – και ιδιαίτερα των νέων – που θα υποστούν νέες λιτότητες ως απόρροια της σπατάλης της «Μητσοτάκης ΑΕ» υπέρ των ολιγαρχών του ρεύματος.
Μέσα στο καλοκαίρι, η κυβέρνηση νομοθέτησε κάτι που, φαινομενικά, έμοιαζε με την πρόταση του ΜέΡΑ25. Με υπουργική απόφαση (βλ. Εφημερίδα της Κυβέρνησης, Φύλλο 3517, 6η Ιουλίου 2022) καθορίστηκε διαφορετική σταθερή διοικητική χονδρική τιμή για μεγαβατώρες από υδροηλεκτρικά (€112) και από ΑΠΕ (€85) ενώ για λιγνιτικές μονάδες και μονάδες φυσικού αερίου καθορίστηκε κυμαινόμενη διοικητική χονδρική τιμή μέσω αριθμητικού τύπου που δίνει τιμές οι οποίες δεν ξεπερνούν σημαντικά το μέσο κόστος παραγωγής. Κάλιο αργά παρά ποτέ; Πού τέτοια τύχη!
Αν, πράγματι, η CVC-ΔΕΗ π.χ. υποχρεούνταν να διαθέτει στον ελληνικό λαό μεγαβατώρες προς €112 την μία από τα υδροηλεκτρικά έργα που ο λαός πλήρωσε πριν δεκαετίες, το ΜέΡΑ25 θα λέγαμε «μπράβο». Το ίδιο και με τα φωτοβολταϊκά και τις ανεμογεννήτριες: Αν οι ιδιώτες υποχρεούνταν να διαθέτουν προς €85 έκαστη τις μεγαβατώρες από τις ΑΠΕ, θα λέγαμε «μπράβο». Κάτι τέτοιο, δυστυχώς, δεν συμβαίνει. Συμβαίνει κάτι πολύ πιο σκοτεινό – κάτι που ισοδυναμεί με απάτη κατά της κοινωνίας.
Πως λειτουργεί σήμερα η διοικητική τιμή χονδρικής παράλληλα με το ψευτο-Χρηματιστήριο Ενέργειας
Από τη στιγμή που η κυβέρνηση αποφάσισε να επιβάλει διοικητικά μέγιστη τιμή, θα περίμενε κανείς (έστω και τον προσωρινό) παροπλισμό του Χρηματιστήριου Ενέργειας – του οποίου λόγος ύπαρξης ήταν να καθορίζει μέσα από δημοπρασίες την χονδρική. Κι όμως. Δεν παροπλίστηκε αλλά εξακολουθεί να λειτουργεί καθορίζοντας εξωφρενικές τιμές χονδρικής, π.χ., €700. Τι σημαίνει όμως αυτό; Ποια χονδρική τιμή ισχύει, π.χ., για τις μεγαβατώρες που παράγει η CVC-ΔΕΗ από τα υδροηλεκτρικά; Τα €700 του Χρηματιστήριου; Ή τα €112 που είναι, λένε, η διοικητική τιμή;
Αυτό που γίνεται είναι το εξής τραγελαφικό: Η CVC-ΔΕΗ εισπράττει €700 ανά μεγαβατώρα που παρήχθη από μεγάλα υδροηλεκτρικά έργα, δηλαδή την χονδρική του Χρηματιστήριου, αλλά αποδίδει στο κράτος €588, δηλαδή την διαφορά αυτής της τιμής από την διοικητική μέγιστη (€112). Το κράτος, με την σειρά του, αποδίδει αυτά τα €588 στους παρόχους ελπίζοντας ότι, μειώνοντας το κόστος των παρόχων, ο ανταγωνισμός μεταξύ των παρόχων θα μειώσει την λιανική τιμή που πληρώνουν πολίτες και επιχειρήσεις.
Να λοιπόν η διττή ουσία της απάτης:
1. Η CVC-ΔΕΗ, όπως και ο κ. Μυτιληναίος, είναι όχι μόνο παραγωγός αλλά και πάροχος. Με άλλα λόγια, ως παραγωγός αποδίδει στο κράτος €588 ανά μεγαβατώρα που παρήχθη από υδροηλεκτρικά και το κράτος επιστρέφει αυτά τα €588 στην CVC-ΔΕΗ. Είναι σαν η CVC-ΔΕΗ, ή ο κ. Μυτιληναίος, να βγάζει €588 από τη μία τσέπη και να τα βάζει στην άλλη.
2. Οι πάροχοι δεν υπόκεινται σε καμία υποχρέωση να μειώσουν τις τιμές τους ανάλογα με τα χρήματα που παίρνουν από το κράτος. Εφόσον εξασφαλίσουν στους πελάτες τους το δικαίωμα να διακόψουν το συμβόλαιό τους χωρίς πρόστιμο (εφόσον έχουν εξοφλήσει), χρεώνουν ό,τι θέλουν για κάθε κιλοβατώρα. Ο μόνος μηχανισμός πίεσης για να μειώσουν τις τιμές λιανικής είναι ο μεταξύ τους «ανταγωνισμός». Για ποιόν ανταγωνισμό όμως μιλάμε όταν, πέραν της CVC-ΔΕΗ που έχει το 64% της αγοράς, μιλάμε για 5 εταιρείες εκ των οποίων οι 2 (Protergia και WattVolt) ανήκουν στον κ. Μυτηλιναίο (ο οποίος είναι, βέβαια, και μεγαλο-παραγωγός) με τις υπόλοιπες να ανήκουν στους κκ. Περιστέρη (Ήρων), Λάτση (Elpedison) και Βαρδινογιάννη (NRG-MotorOil);
Πως τα κατάφεραν σε ένα μήνα, ταυτόχρονα, να πάρουν €1,1δις από τους παραγωγούς και να χρειαστεί να επιδοτήσουν με €2δις τους παρόχους;
Είναι απλό: Τα €1,1δις που η κυβέρνηση θριαμβολογεί ότι πήρε από τους παραγωγούς εν μέσω καλοκαιριού, τα έδωσε στους παρόχους που, σε μεγάλο βαθμό, είναι οι ίδιοι οι παραγωγοί! Τους τα πήρε από την μία τσέπη και τους επέστρεψε στην άλλη τσέπη. Δεν χρειάζεται πολλή σκέψη για να καταλάβει κανείς ότι οι καταναλωτές δεν υπάρχει πιθανότητα να ωφεληθούν από αυτό!
Είναι ξεκάθαρο ότι ο μόνος λόγος για τον οποίο νομοθέτησαν τις διοικητικές τιμές ήταν για να ρίξουν στάχτη στα μάτια των πολιτών ότι «κάτι έκαναν» – ότι πήραν €1,1δις από τους ολιγάρχες. Αφήνοντας όμως το Χρηματιστήριο Ενέργειας να λειτουργεί παράλληλα, ουσιαστικά συνωμότησαν με τους ολιγάρχες να τους επιστρέψουν αυτά τα €1,1δις. Και για να μην επαναστατήσει ο κόσμος, φεσώνουν τον λαό δανειζόμενοι από την τρόικα €2δις κάθε μήνα για να επιδοτούν τους υπερ-φουσκωμένους υπέρ ολιγαρχών λογαριασμούς.
Η πρόταση του ΜέΡΑ25
Είναι πια ηλίου φαεινότερο γιατί αυτή η λατρεία του ολιγαρχικού κατεστημένου, τόσο στην Ελλάδα όσο και σε επίπεδο ΕΕ, για τα αποτυχημένα Χρηματιστήρια Ενέργειας: Είναι τεράστιες οι πρόσοδοι, ιδίως εν μέσω ενεργειακής κρίσης, που εξάγουν από τις κοινωνίες οι ιδιώτες ολιγοπωλητές της ενέργειας.
Το ΜέΡΑ25 πρεσβεύουμε εκείνο που προτείναμε από τον Μάρτιο:
- Σε πρώτη φάση, μόνο διοικητικές τιμές χονδρικής, δηλαδή παροπλισμό του αμαρτωλού Χρηματιστήριου Ενέργειας.
- Μεσοπρόθεσμα, το ΜέΡΑ25 θα προωθήσει την εθνικοποίηση του ΑΔΜΗΕ, του ΔΕΔΔΗΕ και της ΔΕΗ, στην οποία θα περάσει ξανά όλη η παροχή (θέτοντας τέρμα στην ψευτο-αγορά δήθεν παρόχων). Ιδιώτες παραγωγοί (ιδίως γειτονικοί συνεταιρισμοί ΑΠΕ) θα μπορούν να προσφέρουν ηλεκτρικό ρεύμα στο δίκτυο αλλά σε τιμές μέσου κόστους συν 5%.
- Μακροπρόθεσμα, το ΜέΡΑ25 θα δρομολογήσει την κοινωνικοποίηση του ολοκληρωμένου δικτύου παραγωγής και διανομής, μέσα από λογοδοσία των διαχειριστών του σε διαβουλευτικά συμβούλια κληρωτών και εκλεγμένων πολιτών.
ΑΠΟ ΤΟ NEWS 247
