Του Ειδικού Συνεργάτη
Καθώς η προετοιμασία για την επέτειο των 200 ετών από την Ελληνική Επανάσταση γίνεται εκ νέου αντικείμενο διαβουλεύσεων με τα πολιτικά κόμματα- με πρωτοβουλία της Γιάννας Αγγελοπούλου- είναι κρίσιμο να επισημανθούν κάποιες πλευρές του έργου που ανάλαβε, υπό την προεδρία της, η «Επιτροπή Ελλάδα 2021».
Αποδείχθηκε ήδη ότι θα χρειαστούν ασκήσεις διαχειριστικής δεξιοτεχνίας για να μην ανατιναχθεί η επέτειος.
Πρωτίστως η Επιτροπή πρέπει να απευθύνεται στην Κοινωνία και όχι στην Πολιτεία. Να μην αναλωθεί σε διεργασίες πέραν του σκοπού της, να μην εμπλακεί καν στην περίοδο μεταξύ 1821 και 2021.
Απλώς να συνδέσει μεταξύ τους αυτά τα δυο ορόσημα με δρώμενα υψηλού συμβολισμού στα οποία θα μετέχει η ελληνική κοινωνία και αν είναι δυνατόν η διεθνής κοινότητα.
Πρακτικά για να τιμηθεί επί της ουσίας η επέτειος πρέπει να καταστεί σαφές σε όλους τους εμπλεκόμενους ότι για να εξελιχθεί ομαλά ο εορτασμός -χωρίς να προσθέσει πληγές στον εθνικό βίο, όπως συνέβη στο παρελθόν- υπόκειται σε βασικούς περιορισμούς:
Πρώτο: Οι δραστηριότητες που προγραμματίζονται σήμερα, θα αναπτυχθούν στο εσωτερικό και διεθνές -ιδίως το ελληνοτουρκικό και βαλκανικό- περιβάλλον του 2021. Συνεπώς πρέπει να είναι ευέλικτες, να «πιστοποιούνται» από την Επιτροπή και να είναι σαφές τι εντάσσεται στον επίσημο εθνικό εορτασμό.
Δεύτερο: Η επέτειος δεν αίρει τα κοινωνικά και πολιτικά δεδομένα της χώρας. Συνεπώς πρέπει να προφυλαχθεί η Επιτροπή και το έργο της από την ταύτιση με μια πολιτική παράταξη, που θα τη φέρει σε σύγκρουση με μια άλλη. Ισχύει σε όλα τα θέματα: ιστορία, λαογραφία, αναλύσεις, αναφορές σε πρόσωπα και γεγονότα.
Τρίτο: Η Επιτροπή δεν είναι Εφετείο της Νεοελληνικής Ιστορίας και οι δράσεις της δεν πρέπει να υπεισέλθουν σε περιοχές ιδιαίτερης ευαισθησίας Καθήκον της είναι να καλλιεργήσει την εθνική ομοψυχία και σε καμία περίπτωση να μην εμπλακεί σε διχαστικές διενέξεις– για τις οποίες το παρελθόν είναι σπαρμένο με παγίδες.
Τέταρτο: Η πλουραλιστική σύνθεση της Επιτροπής από μια μπορεί να εγγυάται την πολυφωνία, αλλά από την άλλη μπορεί να γίνει αιτία για διαφωνίες. Η μόνη εγγύηση συνθετικής και ενοποιητικής λειτουργίας είναι η ίδια η Γιάννα Αγγελοπούλου. Η τουλάχιστον πρέπει είναι.
Πέμπτο: Απαιτείται ισχυρό κεντρικό μήνυμα, αποτυπωμένο σε ένα αντίστοιχο σλόγκαν που θα αντιπροσωπεύει την επέτειο στο μέλλον και θα τροφοδοτεί τους στόχους του εορτασμού και μετά τον εορτασμό.
Έκτο: Ο εορτασμός πρέπει να έχει διπλή ταυτότητα. Από τη μια χαρακτήρα εθνικής λαϊκής γιορτής, που θα αναδειχθούν εγκαίρως και αποκλειστικά από την Επιτροπή για να λειτουργήσουν υποδειγματικά στους φορείς που θα εμπλακούν. Από την άλλη να περιέχει στοιχεία που θα καταστήσουν την ίδια την επέτειο ιστορικό γεγονός.
Οι «πολλές και μικρές σφραγίδες» και οι δράσεις «μιας χρήσης», τα επιμέρους έργα θα χαθούν. Πρέπει να υπάρξει κάτι εμβληματικό με υψηλό συμβολισμό και μελλοντική λειτουργικότητα: «Έγινε στα 200 χρόνια από την Eλληνική Eπανάσταση».
Έβδομο: Το έργο της Επιτροπής δεν μπορεί να είναι προέκταση του κυβερνητικού έργου. Πολύ περισσότερο η Επιτροπή δεν μπορεί να γίνει αποδέκτης… τοπικών αιτημάτων για έργα. Η κάλυψη της καθημερινότητας, είναι δουλειά των πολιτικών.
Όγδοο: Ως ιστορικό γεγονός το 1821 έχει μελετηθεί επαρκώς. Και ελληνοκεντρικά – με χρήσιμους ή όχι μύθους- αλλά και από ξένους ιστορικούς. Οι -αναπόφευκτες- αμφιλεγόμενες εκδοχές, δεν είναι σκόπιμο να συνδεθούν με την επέτειο.
Η αποστολή της Επιτροπής, είναι να αναδείξει όσους συμβολισμούς της Επανάστασης από τη φύση τους είναι διαχρονικοί. Πίσω από τα γεγονότα, να βρει το πραγματικό νόημα του 1821 που αποτυπώνεται σε λέξεις όπως «Ελευθερία», «Αγώνας», «Γένος», «Πατρίδα», «Γλώσσα».
Ένατο: Σε ό,τι αφορά το μέλλον της χώρας η Επιτροπή θα εκπληρώσει το ρόλο της αν αναδείξει μόνο τις αξίες, τον προσανατολισμό, τις συλλογικές προσδοκίες και τους στόχους του Ελληνισμού –χωρίς εθνικισμό, αλλά με παγκοσμιοποιημένη και ευρωπαϊκή οπτική. Αν προτείνει εργαλεία εκπαιδευτικού και επιστημονικού χαρακτήρα. Οι πολιτικές επιλογές είναι υπόθεση των πολιτικών και της Βουλής..
Δέκατο: Η Επιτροπή πρέπει να μένει μακριά από ό,τι της δίνει χαρακτήρα οιονεί πολιτικού κόμματος. Δεν είναι θεσμικό όργανο της Πολιτείας, αλλά φορέας κινητοποίησης της κοινωνίας και των οργανώσεών της, για να τιμηθεί συλλογικά το ιστορικό γεγονός της Παλιγγενεσίας. Άρα πρέπει να κινείται στην ανώτερη σφαίρα της συλλογικότητας σε ό,τι αφορά τη μνήμη, την πρόοδo, την φιλοπατρία, τη δημιουργικότητα. Στην πραγματικότητα ΑΥΤΑ είναι ο εορτασμός.
