Του Γ. Λακόπουλου
Σε πολλά θέματα -κύρους και ουσίας- η ιστορία του ανώτατου πολιτειακού θεσμού της Γ’ Ελληνικής Δημοκρατίας τελείωσε την ημέρα που έληξε η θητεία του 6ου κατά σειρά προέδρου της- για την ακρίβεια του Προκόπη Παυλοπούλου. Ένα από αυτά είναι το Πρωτόκολλο.
Ως τότε όλοι οι φορείς του αξιώματος το τηρούσαν ευλαβικά. Π.χ. ο Χρήστος Σαρτζετάκης επέμενε ακόμη και ως προς τον τρόπο γραφής του ονόματός του. Κάποιοι τον λοιδορούσαν, αλλά είχε δίκιο. (Με την ευκαιρία: περαστικά!)
¨Οσο πιο ώριμη είναι μια Δημοκρατία, τόσο πιο περισσότερος ο σεβασμός στους τύπους είναι απαραβίαστος. Ακριβώς ως ένδειξη σεβασμού της.
Στη δημοκρατική Ευρώπη οι αρχηγοί των κρατών- είτε είναι εκλεγμένοι Πρόεδροι, είτε κληρονομικοί μονάρχες- σέβονται το πρωτόκολλο, σε βαθμό που δεν διανοούνται να αλλάξουν ούτε την κίνηση των βλεφάρων τους σε επίσημες τελετές.
Και στην Ελλάδα ποτέ στα 47 χρόνια της Μεταπολίτευσης το πρωτόκολλο της Προεδρίας της Δημοκρατίας δεν παραβιάσθηκε, με ισχυρούς πολιτικούς στο αξίωμα.
Μόνη ίσως εξαίρεση όταν πέρασε τις πόρτες του προεδρικού μεγάρου για να ορκιστεί υπουργός, μια κυρία που προσήλθε με σακίδιο και αθλητικά παπούτσια.
Η εθιμοτυπία της Προεδρίας, αλλά και του υπουργείου Εξωτερικών, ήταν πάντα αυστηρή και απόλυτη. Για το συμφέρον και το κύρος του θεσμού. Αλλά και οι πρόεδροι ήταν απολύτως τυπικοί.
Ο Παυλόπουλος υπέγραφε ως “Προκόπιος” γιατι αυτό είναι επισήμως το όνομα του. Ο Κωστής Στεφανόπουλος δεν επέτρεπε την παραμικρή παρατυπία. Ο Κωνσταντίνος Τσάτσος έδινε πνοή στην εθιμοτυπία.
Από την ημέρα που ανέλαβε η Αικατερίνη Σακελλαροπούλου -Κατερίνα ως πρόεδρος, όπως για τους φίλους της- πρώτα έλειψε η ουσία, αφού ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεν δείχνει να την έχει ικανή ούτε μια σύσκεψη πολιτικών αρχηγών να διευθύνει και την αποφεύγει ας προέκυψε ανάγκη να συγκληθεί.
Αλλά ειδικά το πρωτόκολλο έγινε λάστιχο σε συνδυασμό με την αντίληψη ανάμεσα σε υπουργό και υφιστάμενη του Μητσοτάκη που αναδύει η δημόσια παρουσία της νέας προέδρου.
Στην υποδοχή του Πάπα η εικόνα ήταν απογοητευτική- για τον θεσμό- με τις αποκλίσεις από το πρωτόκολλο. Κατ’ εντολήν η από άγνοια, δεν έχει σημασία
Η εικόνα κατά τη είσοδο του Πάπα στο χώρο της ανταλλαγής ομιλιών, δεν ήταν κολακευτική για την Πρόεδρο. Δεν τον συνόδευε μόνο η αρχηγός του ελληνικού κράτους, αλλά και ο Μητσοτάκης. Δίκην οικοδεσπότη μπήκε στην εικόνα, άγνωστο με ποια εθιμοτυπική νομιμοποίηση.
Η συνέχεια υπήρξε χειρότερη- σε ό,τι αφορα το “σίτινγκ” της εκδήλωσης. Στις πρώτες θέσεις, η σειρά από το κέντρο απεναντι στο πόντιουμ και προς τα αριστερά είναι πάγια:
Ο πρωθυπουργός, ο πρόεδρος της Βουλής και ο αρχηγός της αξιωματικός αντιπολίτευσης. Τελεία και παύλα.
Η εθιμοτυπία της Σακελλαροπούλου δίπλα στον Πρωθυπουργό τοποθέτησε κατά σειρά δυο άσχετα πρόσωπα: την κυρία Μαρέβα Γκραμπόφσκι -Μητσοτάκη και τον κύριο Παύλο Κοτσώνη.
Ήτοι την σύζυγο του πρωθυπουργού και τον σύντροφο της προέδρου -που έχει χρίσει και σύμβουλό της- αντίστοιχα.
Με προσβλητικό τρόπο ο Κώστας Τασούλας και ο Αλέξης Τσίπρας-, τρίτος ο ένας και τέταρτος ο άλλος στην πολιτειακή πυραμίδα -εξοβελίσθηκαν στο αριστερό άκρο.
Μόνο που δεν επρόκειτο για δεξίωση, ούτε για άλλη κοινωνική εκδήλωση. Το πρωτόκολλο δεν προέβλεπε τις θέσεις έδωσαν και στη μια και στον άλλον, εξακοντίζοντας αυτούς που προβλέπεται να κάθονται δίπλα στον Πρωθυπουργό.
Πρώτη η κυρία Σακελλαροπούλου όφειλε να ξέρει ότι τα πολιτειακά αξιώματα είναι προσωποπαγή και πάντως όχι οικογενειακά.
Κατά την άσκηση των καθηκόντων του ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεν είναι πρωθυπουργός μαζί με τη σύζυγό του. Και η πρόεδρος δεν ασκεί τον ρόλο της μαζί με τον σύντροφό της.
Με τον Μητσοτάκη το συνηθίσαμε. Η σύζυγος του βρέθηκε σε θέσεις επίσημων, στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, η πεθερά του μέλος επίσημης κυβερνητικής αποστολής στην Αίγυπτο, και ο γιος του συνδαιτημόνας σε επίσημο δείπνο των Πρωθυπουργών Ελλάδας και Ισραήλ, μετά των συζύγων.
Αλλά η παρουσία της πρώην δικαστικού στο προεδρικό μέγαρο πρέπει να υπηρετεί και δια των συμβολισμών, την ενότητα του έθνους και το σεβασμό στους τυπικούς περιορισμούς του αξιώματός της.
Ο λόγος της μπορεί να έχει το περιεχόμενο που κρίνει η ίδια. Συνεπώς δεν έχει αξία να δούμε αν μόνη της ή με την κυβερνητική υπόδειξη, στην ομιλία του αρχηγού της Καθολικής εκκλησίας, που ήταν ύμνος για την Ελλάδα παρέθεσε κοινοτοπίες και αναφορές στον… εμβολιασμό.
Αλλά σε ό,τι αφορά τον θεσμό, οφείλει να τον παραδώσει όπως τον παρέλαβε: άθικτο, με κύρος και σεβαστό.
