Του Γιαννάκη Λ. Ομήρου
Καθώς θα απομακρύνονται οι συζητήσεις για τα αποτελέσματα των βουλευτικών εκλογών της 30ης Μαΐου, το Κυπριακό θα επανέρχεται ως το κορυφαίο ζήτημα και η μέγιστη προτεραιότητα.
Στον απόηχο της «άτυπης» διάσκεψης της Γενεύης και στην προοπτική σύγκλησης μιας νέας διάσκεψης όπως δήλωσε ο Γ.Γ. του ΟΗΕ, τόσο αυτή η προοπτική όσο και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Ιουλίου αλλά και η προσεχής «επετειακή» επίσκεψη Ερτογάν τον Ιούλιο στην κατεχόμενη Κύπρο, προδιαγράφουν καθοριστικές εξελίξεις.
Η μεγάλη ευθύνη του Προέδρου της Δημοκρατίας είναι να ενεργήσει αποφασιστικά σε δύο μέτωπα για να αποτρέψει ορατούς κινδύνους.
Πρώτον, να καταστήσει σαφές προς τον Αντόνιο Γκουτέρες ότι μια νέα –άτυπη ή κανονική- διάσκεψη για την Κύπρο δεν είναι νοητή αν παραμείνει στην ατζέντα η τουρκική πρόταση για λύση δύο κρατών. Δεδομένου ότι ο Γ.Γ. του ΟΗΕ ενεργεί ως εντολοδόχος του Συμβουλίου Ασφαλείας, οφείλει να αναλαμβάνει πρωτοβουλίες και να προσφέρει τις «καλές του υπηρεσίες» μόνο εντός του πλαισίου των περί Κύπρου ψηφισμάτων και αποφάσεων του ΟΗΕ. Συνεπώς το μήνυμα προς το Γ.Γ. του Διεθνούς Οργανισμού, χωρίς αναστολές και δισταγμούς, θα πρέπει να είναι απόλυτο και χωρίς αμφισημίες . Η Κυπριακή Δημοκρατία και η Ελληνική Κυπριακή πλευρά δεν πρόκειται να συμμετάσχουν σε οποιαδήποτε διάσκεψη για την Κύπρο, εάν παραμένει στο τραπέζι των συζητήσεων, η εκτός πλαισίου του καθορισθέντος υπό του Συμβουλίου Ασφαλείας και της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, τουρκική αξίωση λύσης δύο κρατών και λεγόμενης κυριαρχικής ισότητας που οδηγεί σε λύση συνομοσπονδίας. Ούτε αμφιταλάντευση ούτε κακώς νοούμενη «καλή θέληση» είναι δυνατόν να επιδειχθούν. Διαφορετικά η εκτροπή, διολίσθηση και σταδιακή προσαρμογή στις τουρκικές αξιώσεις, θα πρέπει να θεωρείται δεδομένη. Ιδίως υπό το φως της δήλωσης του Αντόνιο Γκουτέρες στη Γενεύη για «τετραγωνισμό του κύκλου» και των κρυφίως συνεχιζόμενων μηχανορραφιών των Βρετανών για «κυριαρχική ισότητα των κοινοτήτων».
Απλό και κρυστάλλινο το μήνυμα προς το Γ.Γ. του ΟΗΕ. Η Κυπριακή Δημοκρατία και η Ελληνική Κυπριακή πλευρά είναι έτοιμη να προσέλθει σε νέα διάσκεψη μόνο στο πλαίσιο των αποφάσεων του ΟΗΕ για την Κύπρο.
Ένα δεύτερο μέτωπο το οποίο καλείται να διαχειριστεί επιδέξια και αποτελεσματικά ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είναι οι συζητήσεις στο προσεχές Ευρωπαϊκό Συμβούλιο για τη «θετική ατζέντα» και την πολυπόθητη για την Τουρκία αναβάθμιση της Τελωνειακής Ένωσης με την Ε.Ε. Η προαναγγελία άσκησης βέτο ούτε πειστική είναι ούτε κυρίως αποτελεσματική. Απεδείχθη σε προηγούμενα Ευρωπαϊκά Συμβούλια, όταν, κατ’ επανάληψιν, «περάσαμε κάτω από τον πήχυ».
Αυτό που χρειάζεται είναι να αναπτυχθούν πολιτικές και διπλωματικές πρωτοβουλίες, έγκαιρα και πειστικά, προς όλα τα κράτη-μέλη της Ε.Ε., προκειμένου να κατανοήσουν ότι είναι θέμα αξιοπιστίας της Ένωσης να θέσουν τέρμα στις έκνομες τουρκικές συμπεριφορές. Και ότι για να επιτευχθεί κάτι τέτοιο, θα πρέπει να εγκαταλειφθεί η τακτική της θωπείας και της ανοχής και ακόμα χειρότερα η επιβράβευση της Τουρκίας.
Εν αναμονή και της επίσκεψης Ερντογάν στην κατεχόμενη Κύπρο και τη δήλωση του για νέες εξαγγελίες, προφανώς για περαιτέρω στρατιωτικοποίηση του ψευδοκράτους αλλά και προώθηση του εποικισμού της Αμμοχώστου το βέβαιον είναι ότι προοιωνίζεται ένα θερμό καλοκαίρι στο Κυπριακό. Η «θερινή ραστώνη» είναι ηλίου φαεινότερον ότι δεν μας επιτρέπεται.
Πρώην Προέδρου Βουλής των Αντιπροσώπων
