Κώστας Καραμανλής: Μια «ανοιχτή» πρόταση

 

Της Γιούλης Ζητουνιάτη


Όποια γνώμη και αν έχει κανείς για τον Κώστα Καραμανλή, σ’ ένα δεν θα μπορούσε να διαφωνήσει, ότι είναι από τους ελάχιστους ηγέτες, αν όχι ο μοναδικός, στη σύγχρονη ιστορία, που δεν αγάπησε την εξουσία. Το απέδειξε σ’ όλη τη θυελλώδη διαδρομή του, επιλέγοντας τη σιωπή και την απομάκρυνση, όταν οι εξελίξεις συγκρούονταν με τις αρχές του.

Ίσως είναι αυτό το σύστημα αξιών, οι αποστάσεις από την εξουσία, τη δόξα και το χρήμα που τον έκαναν συμπαθή και στους πολιτικούς του αντιπάλους, οι οποίοι τον περιμένουν πάντα να επιστρέψει στην ενεργό πολιτική, σαν να μην αποσύρθηκε ποτέ.
Ένας «πρόεδρος καρδιάς» που απολαμβάνει μια «ιδιότυπη» ασυλία, μια επιείκεια ακόμη και για τα λάθη του. Τον ίδιο δεν τον απασχολεί η εικόνα του. Δεν νοιάζεται για τα άστοχα γκολ ή τα σουβλάκια, ούτε για τα δηλητηριώδη δημοσιεύματα και τα συκοφαντικά σχόλια. Πιστεύει ότι η σχέση του με τον κόσμο είναι πιο δυνατή απ’ όλα αυτά γιατί «είναι ένας από αυτούς», με όλες τις αδυναμίες και τα λάθη τους.

Είναι άλλωστε άλλωστε από τους πολιτικούς που έχει αποκριθεί πολύ σκληρά από τα ΜΜΕ, χρόνια ολόκληρα με παροιμιώδη εμπάθεια, αλλά η αδικία δεν πιστώνεται σχεδόν ποτέ, στον θύτη.

Ανέγγιχτος από σκάνδαλα σε μια χώρα, όπου οι ηγέτες της έχουν όλοι σχεδόν κατηγορηθεί, με αδιαμφισβήτητη εντιμότητα και ακεραιότητα χαρακτήρα, δεν είναι περίεργο που κέρδισε την εμπιστοσύνη, όσων εκτιμούν την ανθρώπινη πλευρά της πολιτικής και το δείχνουν απαξιώνοντας τους άλλους.

Καθόλου απρόσιτος όπως ο Κωνσταντίνος Καραμανλής και πολλοί άλλοι πρώην πρωθυπουργοί, «από χαρακτήρα και ανατροφή χαμηλών τόνων», όπως λέει ο ίδιος, πάλεψε με πάθος το όραμά του, ακόμη κι αν δεν είχε ευτυχή κατάληξη, όπως ο νόμος κατά της διαπλοκής.

Γενναίος και σε «μάταιους αγώνες». Η εικόνα του από την προεκλογική ομιλία στο Πεδίον του Άρεως, όπου βρεγμένος και βραχνιασμένος, απευθυνόταν σε 500.000 οπαδούς, υπό καταρρακτώδη βροχή, με το σύνθημα του Λένιν «τώρα είναι η ώρα», μιλάει από μόνη της. Η αμεσότητα στην επαφή με τους οπαδούς του, σε συνδυασμό με τη ρητορική του δεινότητα και το χιούμορ του, σκιαγραφούν έναν ηγέτη με πολλά αντιηγετικά χαρακτηριστικά.

Παραμένει σταθερή πολιτική αξία, πολυσυζητημένη πρόταση ανοιχτή για την Προεδρία της Δημοκρατίας, όχι μόνο από την παράταξή του. Μια πρόταση αναγνώρισης ύφους και ήθους.

Εκείνος δεν απαντά. Δεν διαψεύδει, ούτε επιβεβαιώνει τίποτα. Χαμογελά αινιγματικά και το μυστήριο γεννά άλλα σενάρια πιο συγκεκριμένα, που τον θέλουν είτε κοινό υποψήφιο τουλάχιστον δύο κομμάτων (ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ), είτε ως «μεγάλο απόντα» στον οποίο πολλοί προσέβλεπαν σαν τον «φυσικό ηγέτη» της παράταξής του.

Στους «φίλους» του συγκαταλέγεται και η αριστερά, την οποία προσέγγισε με μεγάλη ευαισθησία ο Κώστας Καραμανλής. Δεν είναι τα τσίπουρα που έπιναν στο σπίτι του Χαρίλαου Φλωράκη, ούτε οι διαβεβαιώσεις προς τον Αλέκο Αλαβάνο από το βήμα της Βουλής ότι «δεν είμαστε αντίπαλοι». Δεν είναι ούτε η στήριξη της αριστεράς στις τολμηρές παρεμβάσεις της κυβέρνησης Καραμανλή στην οικονομία, τη δημόσια διοίκηση και άλλους κρίσιμους τομείς, όποια εξέλιξη κι αν είχαν.

Οι παλαιότεροι της ΝΔ δυσφορούσαν να βλέπουν τον αρχηγό τους να πηγαίνει κάθε τόσο στο νησί των εξορίστων στον Αη Στράτη, (όπου έκανε και μουσείο για να αποτίσει φόρο τιμής) και στις εκδηλώσεις της ΕΔΑ και να ζητά «συγγνώμη», επειδή «η αριστερά αδικήθηκε στον τόπο μας».

Τέλος, η συναίνεση που επεδίωξε με επιμονή και οι προσωπικές σχέσεις με αντιστασιακούς και συνδικαλιστές, συμπλήρωσαν το προφίλ ενός «ανοιχτόμυαλου» ηγέτη που δεν θυμίζει σε τίποτε τους κλασικούς δεξιούς πολιτικούς.

Θα μπορούσε να θεωρηθεί ότι μετά τη νομιμοποίηση του ΚΚΕ στη μεταπολίτευση από τον Κωνσταντίνο Καραμανλή και την αναγνώριση της εθνικής αντίστασης από τον Ανδρέα Παπανδρέου και το ΠΑΣΟΚ, ο Κώστας Καραμανλής ολοκλήρωσε και εμπέδωσε την εθνική συμφιλίωση στην πράξη, σβήνοντας τα τελευταία ίχνη του μετεμφυλιακού κλίματος.

Ήταν ο πρώτος πρωθυπουργός, 15 χρόνια πριν, που έσπασε την παράδοση των κομματικών υποψήφιων, αναδεικνύοντας ως Πρόεδρο της Δημοκρατίας, έναν πολιτικό του αντίπαλο. Τον πρώην υπουργό εξωτερικών του ΠΑΣΟΚ, Κάρολο Παπούλια. Την εισήγηση λένε οι δημοσιογραφικές πληροφορίες της εποχής, έκανε ο Πέτρος Μολυβιάτης, πρώην υπουργός εξωτερικών της ΝΔ, συμφοιτητής και φίλος του Παπούλια. Ο τρίτος της παρέας στην Αθηναϊκή Λέσχη, όπου σύχναζαν ήταν ο εκδότης Αντώνης Λιβάνης.
Σ’ έναν κορυφαίο συμβολισμό, στο βωμό της συναίνεσης, ο Κώστας Καραμανλής είδε στην εκλογή Παπούλια την ευκαιρία να σηματοδοτήσει τη διαφορετική δική του πορεία.

Σήμερα, στην ίδια θέση ως πρωθυπουργός ο Κυριάκος Μητσοτάκης και με το αίτημα της συναίνεσης ακόμη πιο επιτακτικό, καλείται να δείξει ανάλογη σύνεση και ευαισθησία προτείνοντας για το αξίωμα, εκείνον που θα υπηρετήσει ιδανικά το στόχο. Γιατί πέρα από τις συνταγματικές διαδικασίες εκλογής του Προέδρου της Δημοκρατίας και τις αρμοδιότητες, το όποιο αξίωμα απηχεί το κύρος της προσωπικότητας που το κατέχει.

Θα είναι ο Κώστας Καραμανλής υποψήφιος για την Προεδρία; Κανείς δεν ξέρει. Πρόκειται για μια υποψηφιότητα «ιδιόμορφη» που την αρνείται χρόνια τώρα, αλλά εκείνη συνεχώς επανέρχεται. Και αυτό κάτι σημαίνει … για όλους.