Του Μελέτη Ρεντούμη
Αυτή την περίοδο εξελίσσονται όλα ταυτόχρονα στην Ευρωπαϊκή Ένωση καθώς έχει ήδη ξεκινήσει ένας μακρύς εκλογικός κύκλος με αφετηρία τις βουλευτικές εκλογές στην Ολλανδία που αναμένονται να δώσουν και ένα ισχυρό στίγμα για το που και πώς θα βαδίσει η Ένωση μετά από τις αλλεπάλληλες εκλογικές αναμετρήσεις.
Στον αντίποδα, υπάρχει μία Τουρκία που συντηρεί την ένταση με όλους τους εταίρους της, ενώ ταυτόχρονα προσπαθεί να δημιουργήσει στο στρατιωτικό και το ενεργειακό πεδίο συμμαχία με την Ρωσία, μέσω Συρίας και Ιράκ.
Η Τουρκία βρίσκεται σε μία εσωτερική αναταραχή καθώς διεκδικεί έναν ευρύτερο γεωπολιτικό ρόλο στην περιοχή της ΝΑ Μεσογείου, μέσω της κυριαρχίας του Τούρκου προέδρου Ερντογάν.
Το κρίσιμο δημοψήφισμα της 16ης Απριλίου στην Τουρκία για την συνταγματική αναθεώρηση που παρεμβάλλεται στις εκλογικές αναμετρήσεις της Ευρώπης, περιπλέκει τα πράγματα καθώς δεν αφήνει κανένα περιθώριο εφησυχασμού σε κανέναν εντός και εκτός Ευρώπης.
Από την μία η απειλή της ακροδεξιάς στην Ευρώπη και από την άλλη οι συνεχόμενες παραβιάσεις της Άγκυρας στο Αιγαίο και οι εμπρηστικές δηλώσεις περί γκρίζων ζωνών και τουρκικών νησιών στα παράλια δημιουργεί ένα εκρηκτικό κλίμα και για την ίδια την χώρα που μεσούσης της οικονομικής κρίσης προσπαθεί να κρατηθεί στην Ευρωζώνη διασφαλίζοντας ταυτόχρονα όλα τα εθνικά της συμφέροντα.
Με βάση τα παραπάνω και αν συνυπολογίσει κανείς τον αυξανόμενο ευρωσκεπτικισμό καθώς και τις δηλώσεις Ευρωπαίων αξιωματούχων περί νέας ισορροπίας στην ΕΕ μέσω πολλαπλών ταχυτήτων, τότε πιθανότατα να βιώσουμε έντονες γεωπολιτικές πιέσεις στην περιοχή της Μεσογείου, όπου θ’αναζητηθούν εκ νέου ευρείες συμμαχίες για ν’αντιμετωπιστούν οι προκλήσεις κυρίως από την πλευρά της Τουρκίας αλλά και από την ασύμμετρη τρομοκρατική απειλή.
Η ένταση λοιπόν που φαίνεται να συντηρείται αυτό το διάστημα ανάμεσα στην Τουρκική κυβέρνηση και ευρωπαϊκές κυβερνήσεις όπως Ολλανδία, Αυστρία, Δανία και Γερμανία, με αφορμή την προσπάθεια συγκεντρώσεων Τούρκων πολιτικών υπέρ της συνταγματικής αναθεώρησης στην Τουρκία, ενδέχεται είτε να ενισχύσει τις δυνάμεις εκείνες στην Ένωση που θέλουν μια βαθύτερη πολιτική ενοποίηση, όπως η Ελλάδα, μπορεί όμως να οδηγήσουν και στο εντελώς αντίθετο αποτέλεσμα.
Αυτό σημαίνει πώς αν δοθούν μεγάλες πλειοψηφίες στην ακροδεξιά σε Ολλανδία, Γαλλία και Γερμανία, τότε θα επικρατήσει ένα τεράστιο κύμα ισλαμοφοβίας και απομονωτισμού, όπου το μεγάλο θύμα θα είναι δυστυχώς η Ελλάδα, η οποία θα παραμείνει απροστάτευτη όσον αφορά τα εθνικά σύνορα τα οποία δεν γνωρίζουμε αν θα εξακολουθήσουν να θεωρούνται και υπό ποιο πρίσμα ταυτόχρονα και ευρωπαϊκά.
Επίσης οι εξελίξεις στην γείτονα θα είναι καταιγιστικές, καθώς αν κερδίσει ο Ερντογάν το δημοψήφισμα, θ’αποκτήσει πλήρη νομιμοποίηση για την κριτική στην ΕΕ αλλά και την επιθετικότητα προς την Ελλάδα.
Αν πάλι χάσει, τότε ενδέχεται η Τουρκία να διχαστεί περαιτέρω και να οδηγηθεί εν μέσω και της τρομοκρατικής απειλής και των ανοιχτών μετώπων στην Συρία, σε εμφύλια διαμάχη για το ποια πολιτική ομάδα θα επικρατήσει, χωρίς να μπορεί ν’αποσαφηνιστεί επακριβώς ο ρόλος και η δύναμη του στρατού παρά τις εκκαθαρίσεις που έχει δεχθεί ως θεματοφύλακας του κοσμικού κράτους .
Συμπερασματικά θα λέγαμε ότι η χώρα μας εν μέσω όλων των ευρωπαϊκών και περιφερειακών εξελίξεων, οφείλει να είναι ιδιαίτερα ψύχραιμη και προσεκτική, καθώς δεν είναι καθόλου βέβαιο, ποια κάλυψη θα έχει από την ΕΕ στο πεδίο της εξωτερικής πολιτικής και για πόσο.
Σε κάθε περίπτωση, ευελπιστούμε ότι παρά την παρούσα τρικυμία τόσο στο εσωτερικό της Ένωσης όσο και στις σχέσεις της με την Τουρκία, θα επικρατήσει σταδιακά ομαλοποίηση και νηνεμία, έτσι ώστε να μπορέσει η Ελλάδα με τρόπο διπλωματικό και στα πλαίσια του διεθνούς δικαίου ν’αναζητήσει κώδικες καλής γειτονίας με την Τουρκία, αποφεύγοντας δυσάρεστες εθνικές συνέπειες.
Ο Μελέτης Ρεντούμης είναι οικονομολόγος τραπεζικός.
