Μιχάλης Σάλλας: Ο αισιόδοξος τραπεζίτης

 

Του Γ. Λακόπουλου

Η στροφή του κόμματος που κυβερνά στην επένδυση του Ελληνικού προκαλεί ένα ερώτημα: υπάρχουν τραπεζίτες με πολιτικό αισθητήριο; Άσχετο; Καθόλου, αν προσέξουμε μια παρατήρηση του Μιχάλη Σάλλα. «Η επένδυση βάζει την Αθήνα στις μεγάλες πρωτεύουσες του κόσμου», δήλωσε.

Αυτή η δήλωση είναι όλα τα λεφτά: αποτυπώνει τη συγκυρία και ταυτόχρονα αλλάζει την ατμόσφαιρα. Δεν είναι η αντίδραση ενός πολιτικού, αλλά είναι μια πολιτική αντίδραση. Με την έννοια ότι έχει στόχο να δείξει το φεγγάρι όταν άλλοι στρέφονται στο δάκτυλο -ακόμη και η αξιωματική αντιπολίτευση.

Στο Ελληνικό συμβαίνει αυτό ακριβώς που λέει ο Σάλλας. Η Ελλάδα μετακινείται σε ένα πεδίο στο οποίο ως τώρα η σημερινή κυβέρνηση έδειχνε ανίκανη να κινηθεί. Το πεδίο στο οποίο η ανάπτυξη δεν συνδέεται με ιδεολογήματα και το κράτος, αλλά με την επιχειρηματικότητα και τις ιδιωτικές επενδύσεις.

Η Αθήνα είναι πλέον σαν τις άλλες πρωτεύουσες γιατί η κυβέρνησή της δρα σαν τις άλλες κυβερνήσεις, είναι το μήνυμα στο διεθνή χώρο. Δεν είναι μια οικονομική είδηση. Είναι μια πολιτική εξέλιξη κρίσιμης σημασίας .

Δεν είναι τυχαίο ότι από αυτή την πλευρά το βλέπει ο συγκεκριμένος τραπεζίτης. Ο πρόεδρος του Ομίλου της Τράπεζας Πειραιώς είναι κάτι περισσότερο από επικεφαλής ενός χρηματοπιστωτικού οργανισμού- του μεγαλυτέρου στη χώρα με ευρεία παρουσία στο εξωτερικό: είναι πρωτίστως “πολιτικός”. Ή, αλλιώς, μάνατζερ με πολιτική σκέψη.

Από εκεί φαίνεται να πηγάζει το επιχειρηματικό του ταπεραμέντο και η αίσθηση για τον κοινωνικό ρόλο μιας τράπεζας- της δικής του. Τράπεζα δεν είναι μόνο λεφτά και δάνεια και φορέας ευκαιριών για νέους ανθρώπους με κριτήρια που δεν είναι αυστηρά οικονομικά.

Αυτό χαρακτηρίζει άλλωστε, εκτός από την τραπεζική πρακτική του, και τη στήριξη δράσεων στον τομέα του Πολιτισμού και της Παράδοσης. Το Πολιτιστικό Ίδρυμα του Ομιλου με πρόεδρο τη  Σοφία Στάικου, ενισχύει τη σύγχρονη τέχνη και ταυτόχρονα διατηρεί ζωντανά τα σύμβολα της οικονομικής και κοινωνικής οργάνωσης  προγενέστερων περιόδων.

Ενδεχομένως σ’ αυτή την αντίληψη τον δεσμεύει το πολιτικό του παρελθόν, καθώς ήταν παρών σε μια περίοδο που η πολιτική ήταν συμμετοχή και προσφορά. Η Διακήρυξη της 3ης Σεπτέμβρη έχει και την υπογραφή του. Υπήρξε φίλος και σύμβουλος του Ανδρέα Παπανδρέου, γενικός γραμματέας Εμπορίου, διοικητής στην ΕΤΒΑ – παράλληλα με την θέση του ως καθηγητή Οικονομετρίας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, μετά τις σπουδές του στη Χαιδελβέργη. Η τράπεζα ήλθε μετά σαν ένα στοίχημα που διαρκώς κερδίζει και το μετατρέπει σε μεγαλύτερο.

Ο Μιχάλης Σάλλας ήταν πάντα ένας άνθρωπος με βασικό προσόν την οξυδέρκεια. Ήτοι το πιο πολιτικό κριτήριο που μπορεί να έχει κάποιος που πρέπει να αναλύσει τη συγκυρία προτού πάρει αποφάσεις. Και προτού δράσει ως επιχειρηματίας, αλλά και πολίτης που ενδιαφέρεται. Από αυτή την οξυδέρκεια προκύπτει η εύστοχη παρατήρηση για την επένδυση στον Ελληνικό, στην οποία η Τράπεζα Πειραιώς, μετέχει ως σύμβουλος του ΤΑΙΠΕΔ.

Το τελευταίο διάστημα ο Πρόεδρος του Ομίλου της Τράπεζας βρίσκεται συχνά στο προσκήνιο με δηλώσεις που παρακινούν την επιχειρηματική κοινότητα να δράσει, την κυβέρνηση να δείξει συνέπεια και τους πολίτες να ελπίζουν. Θεωρεί ότι ο δρόμος εξόδου από την κρίση είναι ανοικτός αρκεί να ανασκουμπωθούμε όλοι και να ξαναβάλουμε μπροστά την οικονομία και την αγορά”. Δηλώσεις όπως “η χώρα έχει ανάγκη από νέο αφήγημα και νέα αρχή” δεν ακούς καθημερινά από τραπεζίτες.

Αυτό το αφήγημα από την πλευρά του έχει ως βάση την αισιοδοξία. Ανέκαθεν. “Δεν με προβληματίζει μια κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ αρκεί να εξασφαλιστεί ότι σέβεται την κοινοβουλευτική δημοκρατία και ότι δέχεται πως η αγορά υποστηρίζει την ανάπτυξη, την εξέλιξη και την τεχνολογία” δήλωνε τον Νοέμβριο του 2014. Είχε δίκιο.

Σήμερα στηρίζει πολλά στην ολοκλήρωση της αξιολόγησης, την αποφασιστική υλοποίηση του προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων και το νέο αναπτυξιακό νόμο. Προβλέποντας επιστροφή της ελληνικής οικονομίας σε αναπτυξιακή τροχιά το δεύτερο εξάμηνο του έτους, υπό όρους. Είναι τόσο πεπεισμένος γι΄αυτό ώστε ενοχλείται από περίεργες παρεμβάσεις που προσπαθούν να πείσουν για το αντίθετο.

Με μεγάλη έκπληξη παρακολουθώ το τελευταίο διάστημα μια σειρά ανακοινώσεων από ξένους αναλυτές στις οποίες γίνεται προσπάθεια να διαμορφωθεί ένα αρνητικό μεσιακό περιβάλλον για την ελληνική οικονομία και για το 2016. Οι προβλέψεις αυτές έρχονται σε πλήρη αντίθεση με τις δικές μας εκτιμήσεις, αλλά και το κλίμα που εισπράττουμε από τον επιχειρηματικό κόσμο και ξένους επενδυτές”.

Αυτό το κλίμα αρχίζει να μορφοποιείται με την επένδυση το Ελληνικού που αναμένεται να λειτουργήσει τροχιοδεικτικά. Όπως ακριβώς λειτουργεί από την αρχή της κρίσης η Τράπεζα Πειραιώς. Ο ίδιος βρέθηκε απέναντι σε σχεδιασμούς τη τρόικας που θα έφερναν απλώς κοινωνική αναταραχή. Τον περασμένο Οκτώβριο δήλωσε αντίθετος σε πλειστηριασμούς πρώτης κατοικίας.Τους χαρακτήρισε “μεγάλο λάθος”. Όχι μόνο γιατί οι τράπεζες θα έχουν εξαιρετικά υψηλό κόστος εφαρμόζοντας τη διαδικασία των πλειστηριασμών. Η θέση δεν άφηνε περιθώρια για τον τρόπο που σκέφτεται:

“ Αποτελεί μεγάλη κοινωνική αδικία προκαλεί. Είμαι απόλυτα αντίθετος να στερηθούν τα σπίτια τους βιοπαλαιστές, μικροσυνταξιούχοι και άνεργοι και να επωμισθούν ένα τέτοιο βάρος, ηθικό και οικονομικό, οι τράπεζες”.

Η αισιοδοξία του ανανεώθηκε με τις τελευταίες εξελίξεις. “Πρέπει να δούμε τη νέα Συμφωνία ως ευκαιρία για την εξυγίανση των Δημόσιων Οικονομικών και την ενίσχυση του ανταγωνισμού της χώρας, ώστε να τεθούν οι βάσεις για τον εκσυγχρονισμό και την ανάκαμψη της οικονομίας. Όλο το βάρος πλέον πρέπει να δοθεί στις επενδύσεις για την αναβάθμιση και την ανάπτυξη του τόπου και κυρίως για την αντιμετώπιση της ανεργίας. Οφείλουμε να δώσουμε προοπτική στους νέους και το επιστημονικό δυναμικό της χώρας”.

Δεν είναι ο πολιτικός αυτός που μιλάει, αλλά ο τραπεζίτης, ο μάνατζερ και ο ακαδημαϊκός που ξέρει να διαβάζει την πολιτική συγκυρία. Προσαρμόζεται στις νέες προκλήσεις, αναβαθμίζεται και  προχωράει με σιγουριά . “Σημασία δεν έχουν οι κυβερνήσεις, αλλά το πως αξιοποιούμε την εκάστοτε πολιτική και οικονομική συγκυρία’.

Αυτό στην πολιτική λέγεται όραμα.