Οι προϋποθέσεις της συνταγματικής αναθεώρησης

 

Του καθηγητή Γιώργου Σωτηρέλη

ΣΩΤΗΡΕΛΗΣ 2Η πρωτοβουλία της κυβέρνησης για την έναρξη της διαδικασίας συνταγματικής αναθεώρησης, παρότι καθυστέρησε αρκετά, πρέπει κατ’ αρχήν να κριθεί θετικά, υπό δύο όμως απαρέγκλιτες προϋποθέσεις:

Πρώτον να έχει ειλικρινείς προθέσεις, δηλαδή να αποβλέπει, μέσα από ευρύτερες συναινέσεις και συγκλίσεις, στην θεσμική θεραπεία του μεγάλου ασθενούς, που είναι το πολιτικοδιοικητικό μας σύστημα και μην εντάσσεται στην τακτική που έχω ονομάσει περιπαικτικά “στρίβειν δια της αναθεώρησης” (δηλαδή στην τακτική που έχουν χρησιμοποιήσει επανειλημμένα έως τώρα οι κυβερνήσεις, προκειμένου να αλλάζουν την πολιτική ατζέντα και να στρέφουν αλλού την προσοχή της κοινής γνώμης).

Δεύτερον, να γίνει με όρους θεσμικής σοβαρότητας. Αυτό προϋποθέτει όχι μόνον ότι δεν θα γίνονται εύκολοι χαρακτηρισμοί για θέματα συνταγματικότητας -με προεξάρχοντα φυσικά τον γνωστό “αντισυνταγματολόγο” της κυβέρνησης Πάνο Καμμένο -αλλά και, ιδίως, ότι το όλο εγχείρημα δεν θα προχωρήσει με όρους εύκολου και δημαγωγικού εντυπωσιασμού, όπως συνέβη με την αναφορά περί συνταγματικού δημοψηφίσματος.

Η αναφορά αυτή φοβούμαι ότι δεν αφορά απλώς ένα φραστικό λάθος της κυβερνητικής εκπροσώπου, όπως παρουσιάσθηκε, αλλά υποκρύπτει μια βαθύτερη και ιδιαίτερα επικίνδυνη πολιτική τάση: ένα μέρος του ΣΥΡΙΖΑ δεν φαίνεται να έχει παραιτηθεί από κάποιες παλιές διακηρύξεις του για συντακτική συνέλευση και “νέο Σύνταγμα”, που θα παρακάμπτει την προβλεπόμενη διαδικασία αναθεώρησης και θα επικυρωθεί από συνταγματικό δημοψήφισμα.

Οι διακηρύξεις αυτές απηχούν απόψεις που αποτελούν το αποκορύφωμα του “συνταγματικού λαϊκισμού”, διότι αποκρύπτουν επιμελώς ότι η λαϊκή κυριαρχία δεν ασκείται αυθαίρετα αλλά “όπως ορίζει το Σύνταγμα”, και εν προκειμένω όπως ορίζει το άρθρο 110 του Συντάγματος περί συνταγματικής αναθεώρησης.