Toυ Γ. Λακόπουλου
Να ξεκινήσουμε με μια αλήθεια: Δεν υπάρχει ούτε «προσφυγικό», ούτε «μεταναστευτικό» πρόβλημα. Αυτό που συμβαίνει είναι μετακινήσεις πληθυσμών- και συμβαίνει από παλιά στην Ιστορία.
Οι λόγοι για τους οποίους στις μέρες μας μετακινούνται από συγκεκριμμένες περιοχές του πλανήτη τόσοι πολλοί άνθρωποι είναι γνωστοί: πόλεμοι, απόλυτη φτώχεια και ασθένειες, μηδέν εκπαίδευση, υπερπληθυσμός, ερημοποίηση περιοχών λόγω καταστροφής του περιβάλλοντος.
Σε όλους αυτούς τους λόγους οι Ευρωπαίοι -στις χώρες των οποίων προσπαθούν οι μετακινούμενοι να φτάσουν με την ελπίδα της επιβίωσης -έχουν βάλει διαχρονικά το χέρι τους: από την περίοδο της σκληρής αποικιοκρατίας- που καταλήστεψε αυτές τις χώρες και τις καταδίκασε σε υπανάπτυξη- μέχρι τις σημερινές επεμβάσεις. Με το πανάθλιο επιχείρημα των «ζωτικών συμφερόντων».
Ας μην κάνουμε πως δεν καταλαβαίνουμε λοιπόν. Ούτε γιατί οι άνθρωποι βρίσκονται σε αθλιότητα- παρά τον πλούτο της γης τους-, ούτε γιατί συμβαίνουν οι αναταραχές και οι καταστροφές, που τους αναγκάζουν να εγκαταλείψουν τις εστίες τους.
Επειδή η Ελλάδα αποτελεί πέρασμα αυτών των πληθυσμών λόγω θέσης, η σημερινή πολιτική ηγεσία της όφειλε αφενός να κατανοεί το πρόβλημα και αφετέρου να έχει εκπονήσει τα τελευταία χρόνια στρατηγική αντιμετώπισης του.
Δεν συνέβη γιατί το κόμμα που κυβερνάει σήμερα όταν κορυφώθηκε η κρίση, τη χρησιμοποίησε για να κερδοσκοπήσει εκλογικά ως αντιπολίτευση. Σήμερα ως κυβέρνηση δεν μπορεί να ξεφύγει από τις ιδεολογικές αγκυλώσεις του , που του θολώνουν την εικόνα.
Κάποιος όπως πρέπει να εξηγήσει στον σημερινό Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη ότι η διακυβέρνηση, την οποία με τόσο πάθος -και τόσο ψεύδος – επιδίωξε, πάει πακέτο με τα προβλήματα.
Δεν αδικείται. Η μοίρα του επιφύλαξε ό,τι και στον προκάτοχο του: την υποχρέωση να διαχειριστεί τους ανθρώπους που μετακινούνται.
Ο Τσίπρας έκανε ό,τι μπορούσε και του αναγνωρίσθηκε από όλους. Πλην των ψηφοφόρων ίσως. Για τον σημερινό Πρωθυπουργό υπάρχει ένας δεκάλογος που όφειλε να έχει ήδη εξαντλήσει. Χωρίς ιδεολογικές παρωπίδες και χωρίς ανίκανους μικρονοϊκούς δίπλα του. Μακριά από ιδεολογικές ασκήσεις και ασυνάρτητες επιλογές.
Πρώτο: Να δει τη μεγάλη εικόνα. Ήτοι να διαχειριστεί το πρόβλημα ως ηγέτης, όχι ως κομματάρχης. Οφείλει να προσαρμοστεί στην ιδέα ότι φέρει ιστορική ευθύνη. Τέρμα οι σκηνοθεσίες και τα επικοινωνιακά κόλπα.
Για να ανταποκριθεί πρέπει να κατανοήσει τι συμβαίνει, ώστε να κάνει σωστές κινήσεις, στα πλαίσια σωστής πολιτικής.
Η πρώτη κίνηση του έπρεπε ήδη να είναι η άμεση προσωπική επικοινωνία του με τον Ερντογάν. Ο ίδιος δεν μιλούσε για «καλή θέληση» μετά τη συνάντηση τους στο Λονδίνο; Γιατί δεν έχει επικοινωνήσει ακόμη μαζί του;
Δεύτερο: Να αποκόψει τη σημερινή πολιτική του από όσα έλεγε ο ίδιος και το κόμμα του στο παρελθόν. Εμπράκτως. Ήτοι να αλλάξει ρητορική και να αποσύρει από το προσκήνιο τους ακραίους της ΝΔ που καλλιεργούν ψυχώσεις και τροφοδοτούν τη μισαλλοδοξία. Ο Άδωνις μας έλειπε τώρα.
Τρίτο: Να σφυρηλατήσει ενωμένο εσωτερικό μέτωπο και να απομονώσει τους ακραίους, αντί να τους θωπεύει με τις αποφάσεις του.
Να καλέσει σε συνεργασία.τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης που έχει χειριστεί επιτυχώς το θέμα στο παρελθόν. Να αξιοποιήσει την εμπειρία του και να χαράξουν μαζί πολιτική.
Δεν είναι ώρα για αντιπολίτευση στην αντιπολίτευση. Ούτε για ηλίθιες θεωρίες για « ασύμμετρη επίθεση», ούτε για σαχλαμάρες του Πέτσα «πού πετάει χαρταετό ο Τσίπρας;»
Τέταρτο: Να πάρει με το μέρος του τον ελληνικό λαό, εξηγώντας ότι οι πρόσφυγες δεν είναι εχθροί. Είναι απελπισμένοι άνθρωποι που, εγκαταλείποντας αναγκαστικά τις πατρίδες τους, προσπαθούν να μετακινηθούν στην Ευρώπη.
Να διευκρινίσει ότι περνούν αναγκαστικά από την Ελλάδα, αλλά δεν την απειλούν, ούτε θέλουν να αλλοιώσουν τον πληθυσμό τους, όσοι μείνουν. Αντίθετα μεσοπρόθεσμα είναι χρήσιμοι , αλλά και αναγκαίοι στη χώρα.
Πέμπτο: Να μεταφέρει όσους έχουν μείνει στα νησιά στην ενδοχώρα και τους διασπείρει σε ανθρώπινες δομές σε όλη την επικράτεια. Για να ανακουφιστούν οι νησιώτες που αναγκαστικά, για μεγάλο διάστημα ακόμη, θα υποδέχονται και άλλους.
Έκτο: Να συνεργαστεί με τον ΟΗΕ και τις ευρωπαϊκές αρχές για την αξιολόγηση των αιτήσεων ασύλου, και στα νησιά, αλλά και στον Έβρο. Να πάνε στη χώρα της επιλογής τους -αν είναι εφικτό- όσοι δικαιούνται άσυλο. Και να κατανεμηθούν δίκαια όσοι δεν μπορούν να επιστρέψουν πουθενά. Η επαναπροώθηση δεν ισχύει για όλους.
Έβδομο: Να αντιληφθεί η κυβέρνησή του ότι το άνοιγμα των συνόρων από τον Ερντογάν βλάπτει την Ελλάδα , ως παράπλευρη απώλεια. Ο στόχος της Τουρκίας είναι να πιέσει, υπέρ των συμφερόντων της, τις μεγάλες ευρωπαϊκές χώρες που παίζουν ρόλο στην περιοχή.
Έχει με το μέρος της και στο δικό της έδαφος υπάρχουν μεγάλοι μεταναστευτικοί πληθυσμοί. Και επιπλέον κανείς δεν μπορεί να της απαγορεύσει να μην ανοίξει τα σύνορα της. Άρα απαιτείται συμφωνία, όχι ρήξη.
Όγδοο: Να οργανώσει τη φύλαξη των ελληνικών συνόρων, αλλά όχι ως πολεμική επιχείρηση. Ως διαδικασία ταχείας αξιολόγησης όσων επιχειρούν να τα περάσουν-με τους κανόνες του ΟΗΕ.
Κυρίως όμως αντί να σπεύδει στον Έβρο να σπεύσει στις Βρυξέλλες, αξιώνοντας την σύγκληση του Συμβουλίου Κορυφής.
Μόνο εκεί θα κριθεί αν τα κράτη-μέλη θέλουν και μπορούν να αντιμετωπίσουν στο μεταναστευτικό ως ευρωπαϊκό πρόβλημα- και την παρούσα κρίση ως ευρω-τουρκική. Ή αν προσπαθούν να το φορτώσουν στην Ελλάδα, λόγω γεωγραφίας και βρήκαν ευκαιρία.
Ένατο: Αντί να υποδέχεται δημοσιοσχεσίτες αξιωματούχους της Ένωσης που δεν μπορούν να λύσουν κανένα πρόβλημα και να αρκείται σε ευχολόγια στις επαφές του με κυβερνήσεις, να πείσει τις μεγάλες χώρες της Ευρώπης να αναλάβουν τις ευθύνες τους.
Να πείσει ή να αναγκάσει. Πώς; Να δηλώσει ότι η Ελλάδα δεν μπορεί να αντιμετωπίσει το πρόβλημα μόνης της,- αντί να κάνει τον Διγενή Ακρίτα της Ευρώπης.
Να προειδοποιήσει ότι εκ των πραγμάτων θα υπάρξει διέξοδος προς την Ευρώπη, για όσους θα περάσουν στο ελληνικό έδαφος. Και θα περάσουν με διάφορους τρόπους. Αν νομίζουν ότι μπορεί να γίνει αλλιως, ας έλθουν αυτοί να φυλάξουν. Όλοι θα το πιάσουν το υπονοούμενο.
Δέκατο: Να επαναφέρει ως Ευρωπαίος πολιτικός , αυτό που μέχρι προχθές έλεγε η Ευρώπη, επισήμως και τεκμηρίωνε με εκθέσεις- και ας ρωτήσει τον πρώην επίτροπο Μετανάστευσης Δημ. Αβραμόπουλο αν δεν τα γνωρίζει: «η Ευρώπη δεν θα γίνει φρούριο” και ότι “οι μετανάστες είναι πλούτος για τις χώρες -μέλη».
Ότι ο Όρμπαν και άλλοι ακροδεξιοί, υποχρέωσαν τα κοινοτικά όργανα να καταχωνιάσουν τις ιδέες, τις μελέτες και τις διακηρύξεις τους του δίνει την ευκαιρία να τις ανασύρει και να διακριθεί.
Να φωνάξει ότι η Ευρώπη- της Ελλάδας συμπεριλαμβανομένης- μπορεί πάντα να φιλοξενήσει και να ενσωματώσει προσφυγές και μετανάστες, αρκεί να το κάνει οργανωμένα και έντιμα.
Ταυτόχρονα με τον πλούτο της να σπεύσει στις χώρες προέλευσης, για να δημιουργήσει συνθήκες παραμονής των πληθυσμών τους. Τους το χρωστάει.
Αν δεν τα καταλάβει αυτά ο Έλληνας Πρωθυπουργός και αν επιτρέψει να αρχίσει να γεμίζει πτώματα το Αιγαίο, θα μείνει με στίγμα στην Ιστορία…
