Του Δημ. Σούλτα
Ο “άριστος” δεν είναι στατιστικό δεδομένο, δεν υπάρχει αντικειμενική αποτίμηση. Είναι ποιοτικό χαρακτηριστικό και ως τέτοιο δεν μπορεί να περιγράφει μόνο από ένα νούμερο. Ο Γιάννης Ατεντοκούμπο είναι άριστος ή μαθητής κάτω του μετρίου, όπως αποτυπώνεται στο απολυτήριο του; Ο Στηβ Τζομπς ήταν άριστος ή ένα ρεμάλι που δεν κατάφερε ούτε στο Πανεπιστήμιο να περάσει; Ο Μάρκος Βαμβακάρης ήταν άριστος ή ένας αγράμματος, αφού δεν τέλειωσε το σχολείο; Θα μπορούσα να αναφέρω χιλιάδες παραδείγματα, όπου πραγματικά λαμπρά πνεύματα αν αποτιμηθούν με όρους ελέγχου επιδόσεων ενός σχολείου μοιάζουν ανίκανοι για ο,τιδήποτε.
Ο “άριστος” επίσης δεν είναι μια μονοδιάστατη ιδιότητα. Πώς αποτιμάται στη βαθμολογία ενός σχολείου το αν ένας μαθητής είναι ευγενής, δοτικός απέναντι στους άλλους ή εξαιρετικός μάγειρας; Το αν πήρε 12 στα Μαθηματικά, ακυρώνει την αριστεία του σε άλλους τομείς της ζωής;
Στα 12 χρόνια της βασικής και της μέσης εκπαίδευσης υπήρξα από άριστος (άριστα 10, που λέγαμε τότε) μέχρι κακός μαθητής. Έβγαλα το Λύκειο με 13,8. Την εποχή εκείνη έκανα πολλές κοπάνες (κόντεψα να μείνω από απουσίες), αλλά μαζί με φίλους, που θα θυμάμαι πάντα, στήσαμε θεατρικές παραστάσεις, συναυλίες, “αλητεύαμε” μαθαίνοντας, ανακαλύπταμε κείμενα και μουσικές που μας καθόρισαν, ξενυχτήσαμε συζητώντας για πάντα, τρώγαμε τα μούτρα μας, αλλά προχωρούσαμε. Και όλα αυτά τα “μαθήματα” δεν τα πήραμε στο σχολείο. Και μετά από τόσα χρόνια είναι από τα πολυτιμότερα πράγματα που κουβαλάω στις αποσκευές μου.
Φυσικά δεν πέρασα με την πρώτη στο Πανεπιστήμιο. Στην Έκθεση πήρα τη μία χρονιά από τον έναν βαθμολογητή 7 και την επόμενη χρονιά απο άλλο βαθμολογητή πήρα 18. Μιλάμε για τον ίδιο άνθρωπο, που δεν μπορεί τη μία χρονιά να παρέδωσε ένα τόσο κακό κείμενο και την επόμενη ένα άριστο. Πέρασα στο Πανεπιστήμιο ανάμεσα στους 10 τελευταίους. Τι ήμουν; Άριστος ή τούβλο; Ήξερα να γράφω ή όχι; Ήμουν ικανός να κάνω τη δουλειά που τελικά έκανα ή όχι; Άριστοι δημοσιογράφοι έγιναν αυτοί που αρίστευσαν στο σχολείο; Μπορώ να αναφέρω άπειρα παραδείγματα ανθρώπων με λαμπρές πένες και μέτριες επιδόσεις στο σχολείο.
Η “αριστεία”, όπως περιγράφεται συχνά, γίνεται συνήθως με την οπτική της βαθμοθηρίας, που είναι μειονέκτημα και όχι αρετή. (και δεν είναι ευθύνη του μαθητή, αλλά των γονιών του) Όχι ότι δεν υπάρχουν άριστοι μαθητές, με καλούς βαθμούς, που συνεχίζουν να αριστεύουν και μετά το σχολείο. Αλλά οι βαθμοί του σχολείου δεν αποτυπώνουν τίποτε άλλο, από μία – όχι πάντα αντικειμενική- αξιολόγηση στον συγκεκριμένο χρόνο. Η ζωή όμως δεν είναι τόσο μονοσήμαντη. Και ευτυχώς.
ΔΗΜΟΣΙΕΥΤΗΚΕ ΣΤΟ F/B
