Τα δώδεκα μίλια, η πολιτική του “διαλόγου -χωρίς εκβιασμούς” και οι απειλές του Ερντογάν

Του Νίκου Λακόπουλου

«Πριν από λίγες ημέρες ο Πρόεδρος Ερντογάν, διέταξε τους στρατηγούς του να βυθίσουν ένα ελληνικό πλοίο αλλά να προσπαθήσουν να μην υπάρξουν πολλές απώλειες σε ανθρώπινες ζωές. Οι στρατηγοί αρνήθηκαν να κάνουν κάτι τέτοιο και η επόμενη ιδέα ήταν να καταρριφθεί ένα ελληνικό πολεμικό αεροσκάφος. Εκεί, ήταν και πάλι η ιδέα ο πιλότος να βγει από το αεροπλάνο και να σώσει την ζωή του».

To δημοσίευμα της Die Welt -που επικαλείται τουρκικές στρατιωτικές πηγές-αν αποκάλυψε κάτι είναι πως υπάρχει σε εξέλιξη ένας πόλεμος που διεξάγει η Τουρκία που στηρίζεται περισσότερο σε πληροφορίες, απειλές, υποθετικά γεγονότα κι όχι τα πραγματικά: ο Ερντογάν διέταξε να βυθίσουν ένα πλοίο, αλλά οι στρατηγοί αρνήθηκαν -ενώ ο Τούρκος Πρόεδρος ήθελε να μην υπάρξουν θύματα.

Την ίδια ώρα το Oruc Reis οργώνει την ελληνική υφαλοκρηπίδα, η Άγκυρα καταγγέλλει την Αθήνα για παραβίαση του… διεθνούς δικαίου και ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου λέει πως «η Τουρκία είναι έτοιμη για διάλογο εάν είναι έτοιμη και η Ελλάδα». Ο Τούρκος Πρόεδρος επισκέπτεται για να κάνει δηλώσεις το Ματζικέρτ -κατηγορώντας τους Έλληνες πως δεν είναι …άξιοι συνεχιστές των Βυζαντινών!

Ο στόχος του “Σουλτάνου” είναι πια η Γαλλία και προσωπικά ο Μακρόν, αυτοί που «χρησιμοποιούν την ανεπρόκοπη Ελλάδα ως δόλωμα εναντίον μίας περιφερειακής και παγκόσμιας δύναμης όπως η Τουρκία» και θα “λάβουν απάντηση”. Τι απάντηση;

Στις τελευταίες δηλώσεις του ο Ερντογάν καλεί την Ελλάδα να διαβάσει την ιστορία τους και αποκαλύπτει τον βασικό στόχο του: ” Η προσπάθεια εγκλωβισμού στις ακτές της, με ένα νησί 10 τ.χλμ, είναι ξεκάθαρη έκφραση αδικίας”. Τη χώρα μας που έχει τη μεγαλύτερη ακτογραμμή, κανένας δεν θα μπορέσει να την εγκλωβίσει στον κόλπο της Αττάλειας”.

 Στο μεταξύ η ελληνική κυβέρνηση ανακοινώνει πως αγοράζει όπλα, πλοία και αεροπλάνα και διαμηνύει πως μια επιχείρηση ερευνών εντός της ελληνοαιγυπτιακής ΑΟΖ – είναι η νέα “κόκκινη γραμμή”: αν συμβεί η απάντηση θα είναι στρατιωτική. Αν δεν είναι, η πολιτική της έχει τελειώσει.

«Ό,τι κι αν κάνουν, δεν θα μας σταματήσουν σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο… Η εποχή εκείνων που αποίκησαν κάθε μέρος και έσφαζαν κάθε έθνος τελείωσε» έχει απαντήσει ο Ερντογάν με …αντιιμπεριαλισμό που σε πολλούς θυμίζει τον Σαντάμ Χουσεϊν.

Οι ΗΠΑ αποφάσισαν να άρουν το εμπάργκο πώλησης όπλων που είχε επιβληθεί στην Κυπριακή Δημοκρατία, η Ευρωπαϊκή Ένωση μιλά για κυρώσεις και ο Ερντογάν απειλεί την Ευρώπη: η στρατηγική του Ερντογάν δεν περιορίζεται στο Αιγαίο, αλλά αφορά την Ανατολική Μεσόγειο.

Η πολιτική του “διαλόγου”

Καθώς το αεροπλανοφόρο “Σαρλ Ντε Γκωλ” καταπλέει στην Ανατολική Μεσόγειο με το δόγμα Μακρόν “η Άγκυρα σέβεται μόνον λόγια που συνοδεύονται από πράξεις» ο Ερντογάν θυμάται την 600χρονη ιστορία της οθωμανικής αυτοκρατορίας -ένα σημάδι πως μπορεί να έχει τρελαθεί εντελώς.

Η κυβέρνηση Μητσοτάκη μάλλον δεν αντιλαμβάνεται τι συμβαίνει γύρω της και είναι έτοιμη “χωρίς εκβιασμούς” να συζητήσει για τις θαλάσσιες ζώνες έχοντας αφήσει με τις συμφωνίες με την Ιταλία και την Αίγυπτο πως είναι πρόθυμη για παραχωρήσεις.

“Ιστορικά, τα τελευταία 46 χρόνια, τα θερμά ή σχεδόν θερμά  επεισόδια δεν οδήγησαν σε εγκατάλειψη αλλά σε αναζωπύρωση και διεύρυνση του καταλόγου των μονομερών τουρκικών διεκδικήσεων και προκλήσεων. Οδήγησαν, στη συνέχεια, σε μακρά  moratoria, σε μεσολαβήσεις, σε επαφές υπό πίεση, σε συνήθως προβληματικά ανακοινωθέντα και τελικά σε δραματική απώλεια ιστορικού χρόνου” θα πει ο Ευάγγελος Βενιζέλος στην Καθημερινή -πρώην υπουργός Εξωτερικών -μεταξύ των άλλων.

Ωστόσο: “Η Ελλάδα δεν πρέπει να επωμιστεί το βαρύ πρόβλημα των αβέβαιων σχέσεων Δύσης – Τουρκίας. Όποια και αν είναι η εξέλιξη στην Τουρκία, η γεωγραφία επιβάλλει να οριοθετήσουμε τις θαλάσσιες ζώνες μαζί της,  με τις διαδικασίες του Διεθνούς Δικαίου, γιατί αλλιώς αδρανοποιούνται τα κυριαρχικά δικαιώματα”.

Από το 2002 διεξάγονταν αλλεπάλληλοι γύροι διερευνητικών επαφών με αντικείμενο την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας στο Αιγαίο, αλλά “πραγματικό αντικείμενο των διερευνητικών επαφών ήταν όμως, όλα αυτά τα χρόνια,  η αναζήτηση συμφωνίας για  την έκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων στο Αιγαίο”.

To 2013 – που ο Ε. Β. ανέλαβε τα καθήκοντα του αντιπροέδρου της Κυβέρνησης και υπουργού Εξωτερικών “η τουρκική πλευρά είχε από τότε αποδεχθεί ως κανόνα αναφοράς τη σχετική νομολογία των διεθνών δικαστηρίων και διαιτητικών οργάνων”. Αλλά “κατά την άποψή τους ισχύει η αρχή της ευθυδικίας και ότι τα νησιά που είναι στη «λάθος πλευρά» (!) δεν έχουν υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ αλλά μόνο χωρικά ύδατα”.

Τον Ιούνιο του 2019 ο πρώην πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης με άρθρο του στην Καθημερινή αποκαλύπτει γιατί η Ελλάδα δεν έχει αυξήσει τα χωρικά της ύδατα αν και “υπογράψαμε και κυρώσαμε τη διεθνή σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας το 1982, η οποία προβλέπει ότι η αιγιαλίτιδα ζώνη μιας χώρας έχει εύρος 12 μίλια”.

” Η αιτία είναι η εξής: Η δυνατή επέκταση των χωρικών υδάτων στα 12 μίλια θα καταστήσει σημαντικά τμήματα του Αιγαίου και νομικά ελληνική θάλασσα. Η ναυσιπλοΐα θα παραμείνει ελεύθερη αλλά ξένα πλοία, π.χ. τουρκικά ή άλλα που ανήκουν στις χώρες του Ευξείνου Πόντου (Ρωσία, Ρουμανία κ.λπ.), θα οφείλουν πλέον να υπακούουν στις οδηγίες των ελληνικών αρχών. Κατά της επέκτασης θα διαμαρτυρηθούν όχι μόνο η Τουρκία αλλά και η Ρωσία και οι άλλες χώρες του Ευξείνου Πόντου”.

Το όραμα του Ερντογάν

Τελικά αφού το ανακοίνωσε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ η κυβέρνηση Μητσοτάκη προχώρησε μετά τη Συμφωνία με την Ιταλία για την ΑΟΖ σε δώδεκα μίλια στο Ιόνιο και με την Συμφωνία με την Αίγυπτο έστειλε μήνυμα στην Τουρκία -που καλοδέχτηκε τις δυο συμφωνίες- πως δέχεται μειωμένη επήρεια ορισμένων νησιών -με την έκφραση του Νίκου Δένδια “το ορθό ποσοστό επήρειας”.

Η απάντηση της Τουρκίας είναι οι βόλτες στην ελληνική ΑΟΖ για έρευνες, αλλά η ελληνική κυβέρνηση είναι έτοιμη για διάλογο -αν υπάρξει αποκλιμάκωση -“μόνο για τις θαλάσσιες ζώνες”.

Μάλλον δεν έχει καταλάβει πως ο “διάλογος” θα γίνει -ύστερα από όσα “θερμά επεισόδια” ακολουθήσουν ή όχι, αλλά ανάμεσα στην Τουρκία και κάποιους άλλους χωρίς καν την συμμετοχή της.

Το διακύβευμα για τον Ερντογάν δεν είναι πια μερικές βραχονησίδες και μάλλον δεν ενδιαφέρεται για όσα του δίνει η ελληνική κυβέρνηση -με την λογική “δεν θα μαλώσουμε για λίγα στρέμματα”.

Το όραμα της νέας οθωμανικής αυτοκρατορίας αγγίζει πολύ περισσότερα από όσα περικλείονται στο Αιγαίο και ίσως αυτή η μεγαλομανία του να είναι και το τέλος του -καθώς επιχειρεί να εκφράσει τους ‘καταπιεσμένους” λαούς στους οποίους -όπως είχε χθες- “θα είναι δίπλα μέχρι το τέλος της ζωής του”.

Για την Ελλάδα -το …ανεπρόκοπο έθνος, όπως είπε- οι εξελίξεις που έχουν δρομολογηθεί ισχύει αυτό που λέγεται ότι συμβαίνει όταν μαλώνουν ελεφάντες.

Η πολιτική να καλείς σε διάλογο κάποιον που έχει μπει σπίτι σου με μαχαίρι δείχνει ψυχραιμία, σωφροσύνη, αυτοσυγκράτηση -όπως ακριβώς η στάση της ελληνικής κυβέρνησης απέναντι στην Τουρκία.

Προφανώς η κυβέρνηση συζητά την επήρεια του Καστελλόριζου και είναι πρόθυμη να συζητήσει για τα δίκια της Τουρκίας. Αλλά ο Ερντογάν δεν φαίνεται να θέλει μόνο αυτό. Όπως έγραψε η γαλλική εφημερίδα Figaro  «μη ικανοποιημένος με την ανάκτηση της Αγίας Σοφίας για να τη μετατρέψει σε τζαμί, ο νεοσουλτάνος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν θέλει τώρα να εκδικηθεί τη Ναυμαχία της Ναυπάκτου».