Του Δημήτρη Βέττα
26 Φεβρουαρίου 2019. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης ως αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης μιλά στο συνέδριο της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιριών. Το άμεσα ενδιαφερόμενο κοινό του τον ακούει ν΄ αναφέρεται σε ένα «μεικτό ασφαλιστικό σύστημα» βασισμένο στην αρχή της ανταποδοτικότητας και του προσωπικού «κουμπαρά», καθώς «ο καθένας θα πρέπει να απολαμβάνει τους καρπούς των κόπων του», ενώ «θα εξασφαλίζεται και η αλληλεγγύη των γενεών».
Ο ΣΥΡΙΖΑ άρχισε να κρούει τους κώδωνες του κινδύνου για τη φιλελευθεροποίηση (ιδιωτικοποίηση) του ασφαλιστικού μέσω των περίφημων πυλώνων, με αυτόν της επικουρικής ασφάλισης να περνά στον ιδιωτικό τομέα όπου οι εργαζόμενοι θα καταθέτουν τις εισφορές τους. Ένα ασφαλιστικό το οποίο όπου εφαρμόστηκε επέφερε φτώχεια και δυστυχία∙ ένα ασφαλιστικό που θα αντικαθιστά το υπάρχον αναδιανεμητικό, του οποίου όμως τα αποθεματικά είχαν «κάνει φτερά». Διότι -για να θυμόμαστε- «άπληστοι χρηματιστές εκμεταλλεύονταν ανίδεες διοικήσεις ταμείων» και διότι με το «κούρεμα» (12/3/2012) των ομολόγων του ελληνικού Δημοσίου που κατείχαν στο χαρτοφυλάκιό τους είχαν υποστεί απώλειες σε πραγματικές αξίες άνω του 70%.
Δύο μόλις μήνες μετά (30 Απριλίου 2019), ο Κυριάκος Μητσοτάκης επισκέπτεται τη Μονάδα Φροντίδας Ηλικιωμένων του Μεροπείου Ιδρύματος. Εκεί δεσμεύεται για μία ολοκληρωμένη πολιτική για τους ηλικιωμένους, καθώς, όπως τόνισε, «η χώρα μας χρειάζεται επειγόντως μια εθνική στρατηγική για την τρίτη ηλικία, την οποία το κράτος σήμερα δυστυχώς δεν έχει» και στόχος της ΝΔ είναι «κάθε ηλικιωμένος να ζει σε συνθήκες αξιοπρέπειας.».
Ένα μήνα μετά, σε συνέντευξή του στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων του Star και στη Μάρα Ζαχαρέα, δήλωνε εμφατικά πως «μας ενδιαφέρει το παιδί και το εγγόνι να μπορεί να στηρίξει τον συνταξιούχο βρίσκοντας δουλειά». Η γραμμή της αλληλεγγύης των γενεών και της αξιοπρέπειας φαινόταν -σε πρώτη ανάγνωση- να μην διακόπτεται. Άλλωστε το ασφαλιστικό σύστημα είναι ένα ιδιόρρυθμο «κοινωνικό συμβόλαιο». Οι εργαζόµενοι του σήµερα εισφέρουν στα ταµεία και από τις εισφορές εισπράττουν τη σύνταξή τους οι εργαζόµενοι του χθες, δηλαδή οι συνταξιούχοι. Έτσι έχει έναν έντονα αναδιανεµητικό χαρακτήρα. Ωστόσο γιατί θα πρέπει να χρειάζεται ο συνταξιούχος τη στήριξη του παιδιού ή του εγγονού του; Μήπως γιατί η μελλοντική σύνταξή του δεν θα επαρκεί για έναν έστω αξιοπρεπή βίο;
Στο σήμερα. Ο οικονομικός σύμβουλος του Κυριάκου Μητσοτάκη, Άλεξ Πατέλης, λύνοντας τις απορίες είπε στο «Βήμα της Κυριακής» (27 Αυγούστου 2020) ότι «σταματάμε να παίρνουμε τα λεφτά των νέων και να τα δίνουμε στους ηλικιωμένους.». Ενταφίασε με μία φράση τον χαρακτήρα της δημόσιας κοινωνικής ασφάλισης, την αναδιανεμητική της λειτουργία και κάθε στοιχείο αλληλεγγύης των γενεών, με τις εισφορές των νέων ασφαλισμένων και κατόπιν μελλοντικών συνταξιούχων να εκτίθενται σε επενδυτικό κίνδυνο. Κοινώς να «τζογάρονται».
Το επικίνδυνο όμως είναι πως ο Κυριάκος Μητσοτάκης και η «επιτελική» κυβέρνησή του επιλέγουν τώρα, σε μια πάρα πολύ δύσκολη περίοδο για τη χώρα τόσο λόγω της πανδημίας όσο και λόγω των εθνικών θεμάτων, να υποδαυλίσουν το χάσμα των γενεών και την κοινωνική διαίρεση: Οι νέοι φταίνε για τον κορονοϊό (άσε που κατά Κυρανάκη φταίνε οι ίδιοι που είναι άνεργοι), οι ηλικιωμένοι για το ασφαλιστικό. Είναι μια απόληξη της πολυδιαφημιζόμενης ατομικής ευθύνης σε μια μεταδημοκρατία, σε έναν ακραίο νεοφιλελευθερισμό, όπου δεν κυριαρχούν η αλληλεγγύη και η συνοχή αλλά η «κοινωνία-κολάζ».