Toυ Πέτρου Μηλιαράκη
Όταν η Ελλάδα αξιολογηθεί στο επίπεδο του «High grade», και ακόμη καλύτερα του «Prime», των ΑΑΑ, τότε θα μπορεί το πολιτικό σύστημα ,αλλά ασφαλώς και ο Ελληνικός λαός να δικαιολογούν τους πανηγυρισμούς.
Νέα δεδομένα που διαφοροποιούν ευθέως την οικονομική και πολιτική κατάσταση στην Ελλάδα με ευθεία επίδραση και επίπτωση στο λεγόμενο country risk και στις πολιτικές εξελίξεις, επιδιώκει να αποκαλύψει το παρόν κείμενο.
Ήδη η κοινή γνώμη στην Ελλάδα είναι ανυποψίαστη για τις «ενδείξεις» αλλαγής του πλαισίου άσκησης δημοσιονομικής πολιτικής στην Ευρώπη.
Η ισχύς του «Συμφώνου Σταθερότητας» που είχε ανασταλεί λόγω της COVID-19 , ήδη φαίνεται ότι επανέρχεται…
Και τούτο διότι ο ESM «πρέπει», σύμφωνα με «προθέσεις» της «ελίτ των Βρυξελλών» , να αναλάβει και πάλι τον από καθέδρας ρόλο του.
Εάν αυτό συμβεί και υπάρξει αλλαγή του «δημοσιονομικού πλαισίου» τότε απειλείται με ασφυξία η ελληνική οικονομία.
Μια τέτοια εξέλιξη όμως, θα φέρει σε πολύ δύσκολη θέση την παρούσα κυβέρνηση, και ίσως δημιουργήσει συνθήκες δυσοίωνους για το οικονομικό, κοινωνικό και πολιτικό κλίμα. Προδήλως βέβαιον είναι δε ,ότι μία τέτοια διαδικασία θα επιταχύνει τις πολιτικές εξελίξεις, καθώς αυξάνει το λεγόμενο country risk.
Η πρόσφατη τοποθέτηση του ΔΝΤ
Η πρόσφατη τοποθέτηση του ΔΝΤ προβλέπει ανάπτυξη για την ελληνική οικονομία για το 2021 στο 3,3 % και για το 2022 στο 5,4 %. Η εκτίμηση αυτή προέρχεται από την «εξ αποστάσεως επισκόπηση» που διενήργησε το ΔΝΤ προκειμένου να συντάξει την έκθεση του όσον αφορά στην Ελλάδα, σύμφωνα με το άρθρο 4. Υπόψιν δε ότι τα στελέχη του ΔΝΤ υποστηρίζουν ότι η οικονομία στην Ελλάδα θα ανακάμψει τη διετία 2021 – 2022 σε αναφορά με τις ευρωπαϊκές πολιτικές χρηματοδότησης.
Η εκτίμηση της έκθεσης αυτής του ΔΝΤ, ουδόλως αποκλείει την έλευση και πάλι του ESM.
Βεβαίως , ο ESM έχει δυνατότητες για χρηματοδότηση εφόσον διαθέτει επί τούτω 750 δις ευρώ. Μια οποιαδήποτε όμως από τον ESM οικονομική στήριξη-δάνειο, συνεπάγεται σκληρές συνθήκες εποπτείας και επί τούτω «μνημόνια συνεργασίας – συνεννόησης» με «επαχθείς όρους».
Η αισιοδοξία της κυβέρνησης
Παρά ταύτα και ανεξαρτήτως των προηγούμενων, επιχειρείται από την κυβέρνηση ένα «κλίμα αισιοδοξίας» ότι «αναβαθμίζεται η οικονομία της Ελλάδας» και συνεπώς θα πρέπει ο Έλληνας πολίτης ,παρά την οποιαδήποτε υφιστάμενη λιτότητα και άμεση πίεση στα οικονομικά του, να αναθαρρήσει για το μέλλον του.
Στο κλίμα δε αυτό της αισιοδοξίας και πολιτικής εκμετάλλευσης γίνεται επίκληση των «αξιολογήσεων» των διεθνών Εκτιμητικών Οίκων.
Από τη θέση αυτή πριν λίγες ημέρες αναφερθήκαμε στο «τι» ισχύει ως προς την θέση που τοποθετούν-αξιολογούν οι συγκεκριμένοι Οίκοι την Ελλάδα. Με το κείμενο αυτό , προς περαιτέρω ενημέρωση του αναγνώστη, ας μας επιτρέπουν οι παρακάτω συμπληρωματικές παρατηρήσεις ως εξής:
Πώς αξιολογείται από τις Fitch , Moody’s, S&P και DBRS
Εν προκειμένω αναφερόμαστε στην S&P, στη Moody’s , στη Fitch καθώς και στην DBRS.
Ας δούμε λοιπόν που κατατάσσουν την Ελλάδα οι παραδεδεγμένοι και καθιερωμένοι φορείς που μελετούν και υποδεικνύουν τόπους και χρόνους επενδύσεων. Όλοι οι προαναφερόμενοι Οίκοι κατατάσσουν την Ελλάδα στο ίδιο επίπεδο με την Αρούμπα, την Γεωργία, τη Σερβία ,το Βιετνάμ, την Αρμενία, το Μπαγκλαντές , την Ακτή Ελεφαντοστού. Τα κριτήρια είναι το BB για την S&P και την Fitch, και το Ba3 για τη Moody’s, όπως τα προσδιορίσαμε απο τη θέση αυτή σε προηγούμενο κείμενο. Ως προς δε την DBRS για την οποία προσφάτως κόπτεται η κυβέρνηση, υπ´όψιν ότι και ο Εκτιμητικός αυτός Οίκος κατατάσσει την Ελλάδα στο BB (low). Προς «τι» συνεπώς οι πανηγυρισμοί;
Τι σημαίνουν δε τα παραπάνω για τις επενδύσεις;
Οι Εκτιμητικοί Οίκοι με τα δεδομένα αυτά δεν προδιαθέτουν τον επενδυτή για τους καλύτερους όρους επενδύσεων στην Ελλάδα. Συνεπώς είναι «περίεργο» γιατί η κυβέρνηση πανηγυρίζει προσφάτως επικαλούμενη τις θέσεις των προαναφερόμενων Οίκων.
Σίγουρα οι πανηγυρισμοί της κυβέρνησης αφορούν κομματική προβολή επί εσφαλμένων πραγμάτων και προϋποθέσεων και όχι πολιτική προσέλκυσης επενδύσεων. Ας μη μας διαφεύγει δε, ότι για να «προσέλθει ένας ξένος κυρίως επενδυτής» προκειμένου να τοποθετηθεί με τα κεφάλαια του, γνωρίζει άριστα τα οικονομικά δεδομένα της Ελλάδας, ενδεχομένως και καλύτερα από τους υπουργούς… Οπότε οι δημόσιες δηλώσεις των υπουργών δεν συμβάλλουν στην προσέλκυση επενδύσεων.
Η κυβέρνηση δε πανηγυρίζει παρά που οι προαναφερόμενοι Οίκοι παγίως τα τελευταία έτη κατατάσσουν την Ελλάδα από τη θέση «Non-investment grade» έως τη θέση «Lower medium grade». Οι θέσεις αυτές δεν γεννούν προσδοκίες για σοβαρές επενδύσεις. Αντιθέτως προσδοκίες επενδύσεων μπορεί να υπάρχουν μόνο από την κατηγορία που αφορά στη θέση «Upper medium grade» και άνω.
Οπωσδήποτε δε, για να είμαστε βέβαιοι ότι ένας επενδυτής θα επιδιώξει μιαν έστω αξιόλογη και αξιοπρεπή επένδυση θα πρέπει η χώρα να έχει ενταχθεί στη θέση «Prime» των ΑΑΑ.
Σε κάθε περίπτωση πάντως προσδοκίες σοβαρών επενδύσεων θα υφίστανται εάν οι Εκτιμητικοί Οίκοι κατατάξουν την Ελλάδα στην κατηγορία «High grade» με ενδείξεις Aa1 , Aa+, AA+ AA (high).
Ωστόσο είμαστε μακράν και αυτών των θέσεων!..Αυτή είναι η αλήθεια και δεν πρέπει να αποκρύπτεται από τον ελληνικό λαό.
Όταν η Ελλάδα αξιολογηθεί στο επίπεδο του «High grade», και ακόμη καλύτερα του «Prime», των ΑΑΑ, τότε θα μπορεί το πολιτικό σύστημα, αλλά ασφαλώς και ο Ελληνικός λαός να δικαιολογούν τους πανηγυρισμούς.
Οι πανηγυρισμοί όμως ως προεκτίθεται έχουν σκοπό την εσωτερική-πολιτική κατανάλωση. Και τούτο διότι «πρέπει» ο Έλληνας να πιστέψει πως σε λίγο θα είναι «πλούσιος», ότι ο πλούτος (ας το προσέξουμε αυτό) «ΠΟΥ Η ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΠΑΡΑΓΕΙ» ( άλλο πάλι τούτο…) θα είναι στο τραπέζι του… ή ως «νέος κυβερνητικός πλούτος» θα συνεπάγεται σε γενικότερο επίπεδο μια νέα ανώτερη ποιότητα στο βιοτικό του επίπεδο… Τέλος:
Ας μου επιτραπεί να υποστηρίξω πως: όλα αυτά τα «φληναφήματα» , αφορούν προαναγγελία διαδικασίας μιας εν δυνάμει προεκλογικής περιόδου που δεν θα βραδύνει να καταλήξει στις κάλπες…
Και τούτο διότι με υφιστάμενη οικονομική λιτότητα δεν μπορείς επί μακρόν να υποστηρίζεις τα αντίθετα, αλλά ο ούτε και επί μακρόν να συντηρείς προσδοκίες σε ζητήματα βιοτικών αναγκών… Κυρίως δε εάν σε απειλεί η έλευση του ESM με νέα μνημόνια…
Ο Πέτρος Μηλιαράκης δικηγορεί στα Ανώτατα Ακυρωτικά Δικαστήρια της Ελλάδας και στα Ευρωπαϊκά Δικαστήρια του Στρασβούργου και του Λουξεμβούργου (ECHR και GC- EU).
AΠΟ ΤΟ IEIDISEIS.GR