Το Εργατικό Κόμμα καταρρέει στην Ολλανδία

Της Ναόμι Ο’ Λίρι

Ας αφήσουμε στην άκρη για λίγο την άνοδο του ακροδεξιού ηγέτη Γκέερτ Βίλντερς και την προσπάθεια του φιλελεύθερου Μαρκ Ρούτε να κρατηθεί στην πρωθυπουργία.

Το άλλο μεγάλο θέμα των εκλογών που θα πραγματοποιηθούν τον ερχόμενο μήνα στην Ολλανδία είναι η κατάρρευση της μετριοπαθούς Αριστεράς. Οι ψηφοφόροι χαμηλών εισοδημάτων εγκαταλείπουν το Εργατικό Κόμμα, που σήμερα είναι δεύτερο σε έδρες στο κοινοβούλιο, και στρέφονται είτε προς την άκρα Δεξιά είτε προς διάφορα μικρά κόμματα της άκρας Αριστεράς.

Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι το Εργατικό Κόμμα μπορεί να βρεθεί ακόμη και στην έβδομη θέση, καθώς οι παραδοσιακοί του ψηφοφόροι το κατηγορούν ότι ξεπούλησε τις αριστερές του ιδέες για να συγκυβερνήσει τα τελευταία πέντε χρόνια με τους Συντηρητικούς.

Οι βασικοί λόγοι για τους οποίους οι ψηφοφόροι εγκαταλείπουν το Εργατικό Κόμμα είναι η αύξηση των οικονομικών ανισοτήτων, η επιβράδυνση της κοινωνικής κινητικότητας και η αύξηση του κόστους της περίθαλψης. Επιπλέον, όπως και σε άλλες χώρες της Ευρώπης, υπάρχει μια διάχυτη δυσαρέσκεια για τις ελίτ.

Σε μια προσπάθεια να προστατεύσει τους μισθούς και να συγκρατήσει τη διαρροή των ψηφοφόρων του, ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και αρχηγός του Εργατικού Κόμματος Λόντβικ Ασερ ζήτησε πρόσφατα να επιβληθούν περιορισμοί στην κίνηση των εργαζομένων στην ΕΕ. Την ίδια στιγμή, το Εργατικό Κόμμα υπερασπίζεται τη συμμαχία του με το κόμμα του Ρούτε με το επιχείρημα της επιστροφής της οικονομικής ανάπτυξης και καλεί τους ψηφοφόρους να αντισταθούν στους λαϊκίστικους πειρασμούς που έχουν προκαλέσει αναταραχή στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ.

Η ολλανδική κυβέρνηση απάντησε στη χρηματοπιστωτική κρίση με αύξηση των φόρων και μείωση των δαπανών. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να αυξηθεί το χάσμα μεταξύ πλουσίων και φτωχών, ένα φαινόμενο που ξεκίνησε ουσιαστικά στα τέλη της δεκαετίας του 70.

Το πρώτο πρόβλημα που αναφέρουν οι ψηφοφόροι, σύμφωνα με τα ινστιτούτα δημοσκοπήσεων Ipsos και Kandar, είναι η υγειονομική περίθαλψη. Η μεγαλύτερη δυσαρέσκεια σημειώνεται για την τεράστια αύξηση του κόστους των αποκαλούμενων «υποχρεωτικών επιπλέον πληρωμών», δηλαδή του ποσού που πληρώνουν οι ασθενείς ανεξαρτήτως ασφάλειας. Το ποσό αυτό αυξήθηκε φέτος σε 385 ευρώ, έναντι 150 ευρώ το 2008.

«Ο κόσμος φοβάται ότι το παραδοσιακό σύστημα κοινωνικού κράτους καταρρέει αργά αλλά σταθερά και το συνδέουν με την παγκοσμιοποίηση και τη μετανάστευση, λέει ο Τιμ ντε Μπέερ από το ινστιτούτο Kantar.

Οι αναποφάσιστοι ψηφοφόροι είναι πολλοί: στις έρευνες του ινστιτούτου, το ένα τέταρτο εκείνων που ψήφισαν το Εργατικό Κόμμα το 2012 αδυνατούν να δηλώσουν ποιο κόμμα θα ψηφίσουν σήμερα. «Οι άνθρωποι αυτοί μπορεί φυσικά να επιστρέψουν στο Εργατικό Κόμμα, αλλά έχω σοβαρές αμφιβολίες γι? αυτό», τονίζει ο ντε Μπέερ.

Οι μετανάστες αντιστοιχούν σε κάτω του 10% του πληθυσμού της χώρας, ένα ποσοστό που φέρνει την Ολλανδία κοντά στον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Ο Βίλντερς όμως έχει επικεντρώσει τη στρατηγική του σε αυτό το θέμα και έχει υιοθετήσει μια αντι-ισλαμική ρητορική που έχει απήχηση στους ψηφοφόρους.

«Οι ψηφοφόροι χαμηλός μόρφωσης είναι όλο και πιο αρνητικοί απέναντι στους μετανάστες, ενώ οι ψηφοφόροι υψηλής μόρφωσης είναι όλο και πιο θετικοί», λέει ο κοινωνιολόγος Μάτις Ρουντούιζν.

Εκτός από το κόμμα του Βίλντερς, πολλοί παραδοσιακοί ψηφοφόροι του Εργατικού Κόμματος στρέφονται προς άλλα κόμματα της Αριστεράς, όπως οι Πράσινοι, οι φιλελεύθεροι Δημοκράτες 66 και το Σοσιαλιστικό Κόμμα.

«Εξαρτάται από τι έχει σημασία για τον ψηφοφόρο», λέει ο Πέτερ Κουίντ, ένας δημοτικός σύμβουλος στο Άμστερνταμ και υποψήφιος του Σοσιαλιστικού Κόμματος. «Αν ανησυχεί για τη μετανάστευση, στρέφεται στο PVV. Αν ενδιαφέρεται περισσότερο για την κατάσταση του κοινωνικού κράτους, έρχεται σε μας».

Ο Κουίντ προειδοποιεί πάντως ότι το Εργατικό Κόμμα έχει μακρά ιστορία και δεν πεθαίνει εύκολα. «Έχω ζήσει αρκετές εκλογές και έχω μάθει να μην τους ξεγράφω», τονίζει.

(Πηγή: Politico.eu- ΑΠΕ- ΜΠΕ)

(*) Η Ναόμι Ο’ Λίρι είναι αρθρογράφος του Politico