Γράφει ο Νίκος Μπίστης
Έχουν περάσει χρόνια από τότε που ο Κώστας Λαλιώτης καθιέρωσε στα άρθρα του και στον λόγο του την ευρηματική διατύπωση για «το ΠΑΣΟΚ του μέλλοντος μας».
Έκτοτε το ίδιο το ΠΑΣΟΚ δεν δικαίωσε τις προβλέψεις του ιστορικού του στελέχους. Δεν είναι στις προθέσεις αυτού του άρθρου η αξιολόγηση της πολυκύμαντης πορείας του ΠΑΣΟΚ, αυτού του ιδιόμορφου σοσιαλιστικού κόμματος που σφράγισε με την παρουσία του την περίοδο της μεταπολίτευσης. Οι ριζοσπαστικές τομές που επέφερε στο κοινωνικό κράτος, στις εργασιακές σχέσεις και στην αυτοδιοίκηση, στο οικογενειακό δίκαιο, επιτρέποντας στο μισό του πληθυσμού να βγει από το πίσω μέρος του φεγγαριού στον ήλιο, ανήκουν στην Ιστορία της προοδευτικής παράταξης και του τόπου. Το ίδιο και τα λάθη του, το κτίσιμο πελατειακού κράτους, ο εθνικισμός του, οι συμβιβασμοί με την εκκλησία και άλλα. Εδραιώθηκε δημοκρατία χωρίς διακρίσεις και αναγνωρίστηκε η Εθνική Αντίσταση.
Η Ελλάδα στο πλαίσιο του διπολικού κόσμου είχε φωνή και όταν κατέρρευσε ο ένας πόλος στράφηκε στην Ε.Ε. την οποία αρχικά αντιμετώπισε με σκεπτικισμό. Και βέβαια έφερε πάντα την σφραγίδα και τις αντιφάσεις του ηγέτη -γεννήτορα Ανδρέα Παπανδρέου . Αυτό, λοιπόν, το κόμμα που κάποια στιγμή συγκίνησε ένα στους δυο Έλληνες, με το ξέσπασμα της κρίσης σταδιακά εξαερώθηκε. Η ένταση της κρίσης στα λαϊκά στρώματα που σταθερά εκπροσωπούσε επί τρεις δεκαετίες είναι ο ένας βασικός λόγος. Υπάρχουν όμως και άλλοι λιγότερο κραυγαλέοι που λειτουργούσαν για χρόνια υποδόρια. Η προβληματική εσωτερική λειτουργία, το ηγετικό έλλειμμα μετά ένα σημείο.
Η εφετινή επέτειος της 3ης του Σεπτέμβρη βρίσκει το θεσμικά διάδοχο σχήμα, το ΚΙΝΑΛ, σε υπαρξιακή κρίση. Τα αμείλικτα μεγέθη που προέκυψαν στις εκλογές της 7ης Ιουλίου, εκμηδένισαν το σχέδιο για ανακατατάξεις στον πέραν της ΝΔ χώρο. Η ηγεμονία του ΣΥΡΙΖΑ εδραιώθηκε, μια ηγεμονία καθόλου συγκυριακή εφόσον διαρκεί πάνω από 5 χρόνια αρχής γενομένης από το 2012. Γι’ αυτό και είναι άνευ αντικειμένου οι προτάσεις νεκρανάστασης του ΠΑΣΟΚ και των συμβόλων του, όπως προτείνουν διάφοροι επίδοξοι ηγέτες ανακαλύπτοντας την μαγική λύση.
Το πρόβλημα που απαγορεύει μια τέτοια νοσταλγική επιστροφή είναι πολύ μεγαλύτερο από το ΑΦΜ του ΠΑΣΟΚ που επικαλέστηκε η Φώφη Γεννηματά, είναι πρόβλημα πολιτικό και ταξικό. Οι κοινωνικές του αναφορές δεν υπάρχουν πια. Κάποιοι λίγοι στο ΚΙΝΑΛ σηκώνουν την σημαία της καθαρής Σοσιαλδημοκρατίας, απέναντι στην Δεξιά και την Αριστερά. Τους διαφεύγουν τρία σημεία:
Πρώτον ότι το ίδιο το ΠΑΣΟΚ, μόνο στην περίοδο Σημίτη προσέγγισε μερικώς και ανόρεχτα την Σοσιαλδημοκρατία. Δεύτερον ότι το ΚΙΝΑΛ σε μεγάλο βαθμό ταυτίστηκε με την ΝΔ και τις επιδιώξεις της για «στρατηγική ήττα του ΣΥΡΙΖΑ». Τι Σοσιαλδημοκρατία είναι αυτή που καταδικάζει την Συμφωνία των Πρεσπών όταν την αποθεώνει σύσσωμη η ευρωπαϊκή Σοσιαλδημοκρατία; Και τρίτο και πιο σημαντικό: Aυτή η κραταιά Σοσιαλδημοκρατία δεν υπάρχει πια. Αιμορραγεί ακατάπαυστα ενώ η συζήτηση για τον αναπροσανατολισμό της μαίνεται στο εσωτερικό της.
Αυτήν την συζήτηση αρνείται να την κάνει το ΚΙΝΑΛ αλλά και όσοι φαντασιώνονται με την επιστροφή στο ΠΑΣΟΚ. Δεν υπάρχει, λοιπόν, χώρος για ένα κόμμα όπως το ΚΙΝΑΛ; Εξαρτάται από το ίδιο. Αν εγκαταλείψει μικρομέγαλες ανέφικτες επιδιώξεις, αποκολληθεί οριστικά και εμπράκτως από το αντίΣΥΡΙΖΑ μέτωπο (ο τρώσας και ιάσεται) και δει τον εαυτό του ως τμήμα της μεγάλης προοδευτικής παράταξης, τότε ναι , υπάρχει χώρος και ρόλος. Η απλή αναλογική το διευκολύνει εν προκειμένω. Το ΚΙΝΑΛ δεν θα γίνει ποτέ το ΠΑΣΟΚ του μέλλοντος μας. Μπορεί όμως να φροντίσει το δικό του μέλλον.
