Του Νίκου Λακόπουλου
Καθώς πλησιάζουμε στις εκλογές για τον νέο φορέα ενισχύεται η εδραίωση αν όχι του ΣΥΡΙΖΑ, σίγουρα του Αλέξη Τσίπρα ως βασικό κορμό της Δημοκρατικής Παράταξης με ένα πλεονέκτημα: Τον Πάνο Καμμένο και την διεύρυνση του μετώπου προς τα δεξιά- με βασική πολιτική στάση το «εφαρμόζουμε το μνημόνιο, για να βγούμε από το μνημόνιο».
Θεωρητικά ένας νέος φορέας που θα ξεπερνούσε το 15% και θάφτανε αργά ή γρήγορα το 17%- το όριο του ΣΥΡΙΖΑ- θα τον οδηγούσε ξανά στο περιθώριο- καθώς οι δυνάμεις που εξέφραζε το ΠΑΣΟΚ με τον ΣΥΡΙΖΑ είναι συγκοινωνούντα δοχεία. Όταν ανέβηκε η ΕΔΑ σε δεύτερο κόμμα έπεσε η «κεντρώα παράταξη» κι όταν θριάμβευσε η Ένωση Κέντρου, εξαφανίστηκε -σχεδόν- η ΕΔΑ.
Είναι η θεωρία της «δημοκρατικής παράταξης» με βασικό στοιχείο τον αντιδεξιό χαρακτήρα που κατέρρευσε το 1989 όταν η Αριστερά συνεργάστηκε ανοιχτά με την Δεξιά -προκειμένου να απαλλαγεί το ΠΑΣΟΚ, που υποτίθεται πώς έκλεβε τις ψήφους -και τα συνθήματα- της Αριστεράς. Στην πραγματικότητα η θεωρία αυτή κατέρρευσε όταν η Νέα Δημοκρατία- σε σύγκρουση με την Ακροδεξιά, που άρχισε την εποχή του Καραμανλή- αποδείχτηκε -με πολλούς τρόπους- πως ανήκε στην δημοκρατική παράταξη- το λεγόμενο πια δημοκρατικό τόξο.
Η Δεξιά -χάρη στο αμαρτωλό βασιλοχουντικό παρελθόν της- ήταν τελικά μια επινόηση της λεγόμενης «δημοκρατικής παράταξης» που πάντα ήθελε τον βασιλιά, αλλά με δημοκρατία. Αντίθετα ο Καραμανλής έδιωξε οριστικά τον βασιλιά, νομιμοποίησε το κομμουνιστικό κόμμα, έφυγε από το πολιτικό σκέλος του ΝΑΤΟ, έκανε ανοίγματα στο «σοσιαλιστικό μπλοκ» και …εθνικοποιήσεις. Αν δεν ήταν ο μισητός εχθρός -πιο πολύ του Κέντρου- από ό,τι της Αριστεράς, θα ήταν ο …κομμουνιστής ηγέτης μιας τριτοκοσμικής χώρας που την έβγαλε από τον Εμφύλιο και την οδήγησε σε κοινοβουλευτική δημοκρατία.
Δεδομένου του συντηρητισμού της παραδοσιακής Αριστεράς και της στροφής προς τα δεξιά του ΠΑΣΟΚ- έως ότου γίνει ένα εθνικό-κρατικό, συντηρητικό κόμμα, ο Κων. Καραμανλής μπορεί να ήταν και ο μόνος …αριστερός σ΄αυτή τη χώρα- με την νόθα πολιτική συνείδηση! Τόσο το ΠΑΣΟΚ, όσο και ο ΣΥΡΙΖΑ κινήθηκαν πάνω στις δικές του ράγες- που μπορεί και να σημαίνει ότι δεν υπάρχει “κυβερνώσα Αριστερά”- ή όλα αυτά τα ιδεολογήματα είναι για την αντιπολίτευση και τα μπαλκόνια. Τελικά “όλοι ίδιοι είναι”!
Η νέα -«φωτισμένη»- Δεξιά απαλλάχτηκε από τα βαρίδια του παρελθόντος στην δεκαετία ΄80 με πολλές προοδευτικές ιδέες και ευρωπαϊκό προσανατολισμό, όταν η Αριστερά φώναζε ‘ΕΟΚ και ΝΑΤΟ, το ίδιο συνδικάτο». Η ένταξη στην ΕΟΚ -με το ΠΑΣΟΚ- όσο και η πρόσφατη επίσκεψη του αριστερού Τσίπρα στον …Τραμπ- που εργάζεται για το Καλό- αποτελεί την κατάρρευση όλης της πολιτικής μυθολογίας εκείνης της Αριστεράς που αντιμετωπίζοντας την Ελλάδα ως τριτοκοσμική χώρα και αρνούμενη το «Ανήκομεν εις την Δύσιν» φρόντιζε να μείνει για πάντα τριτοκοσμική.
Οι τελευταίοι Μοϊκανοί αυτής της πολιτικής βλέπουν παντού Γερμανούς να εισβάλλουν στην χώρα με τα μνημόνια, ενώ αυτοί είναι εδώ από τις αρχές του αιώνα με τη Ζίμενς και δεκάδες συσκευές σε κάθε σπίτι. Είναι ανοιχτά οπαδοί της επιστροφής στη δραχμή- μια άποψη που θάρεσε πολύ και στη Χούντα, αν και η Χρυσή Αυγή- μάλλον τάχτηκε υπέρ του ευρώ! Η πολιτική αυτή -που ακόμα υπάρχει σε Αριστερούς Μουτζαχεντίν- και μουλάδες της Αριστεράς -και της Προόδου- είναι κωμικοτραγική όταν η Πρόεδρος της Βουλής πετάει τις γερμανικές τηλεφωνικές συσκευές από την Βουλή. Ή όταν εκβιάζουμε τους «εκβιαστές» να μας δανείσουν ή οι Αριστεροί Ραταπλαν ανακαλύπτουν ότι αυτό που επιδιώκουν είναι αυτό που προτείνει- και μάλιστα με χρήματα- είναι αυτό που προτείνει ο νέος Μέτερντιχ, ο Σόιμπλε!
Η διαφορά ανάμεσα στον Λαφαζάνη και τον Σόιμπλε είναι πως ο πρώτος θέλει έξοδο από την ευρωζώνη χωρίς τα χρήματα- που πρότεινε ο δεύτερος. Η ευφυία- έως σχιζοφρένεια- του Βαρουφάκη να κάνουμε πως φεύγουμε για να τρέξουν με τις …πυτζάμες να μας δανείσουν κορυφώθηκε όταν αποκάλυψε πώς όλα αυτά έχουν στόχο μια τεράστια ….διαδήλωση.
Όλη η μυθολογία της Αριστεράς κατέρρευσε. Ίσως αυτό να είχε ήδη γίνει από όταν ακόμα και η Κομμουνιστική Νεολαία- που πολεμούσε τον «ξενόφερτο» -δυτικό- τρόπο ζωής άρχισε- στην αρχή κρυφά να ακούει Bob Dylan. Πολλοί είχαν ήδη διαπιστώσει πως και τα παλιά ρώσικα τραγούδια -που έκανε η ελληνική Αριστερά- εμβατήρια του ΕΑΜ -ΕΛΑΣ- ήταν επίσης ξενόφερτα.
Προφανώς, αφού ήδη ο Αλέξης Τσίπρας έφυγε από την ΚΝΕ- με την πτώση του Τείχους του Βερολίνου και άλλα κοσμοϊστορικά γεγονότα- αλλά δεν θα υπέγραφε- είπε- Νέα Βάρκιζα, η ευρωπαϊκή πλέον Αριστερά κατάλαβε πώς ο μόνος τρόπος για να μην υπάρξει ήττα της Αριστεράς- και Συμφωνία της Βάρκιζας- ήταν το ΕΑΜ-ΕΛΑΣ να συγκρουστεί με τον ρώσικο ιμπεριαλισμό και να συνεργαστεί με τους Άγγλους! Αυτό κάνει τώρα.
Το μόνο που μένει μας, την εποχή της πολιτικής αηδίας και της ιδεολογικής παρακμής, είναι η πικρή αίσθηση, η γεύση της μελαγχολίας, του «εγώ, πουθενά δεν ανήκω». Τόσοι ηγέτες, αλλά Κανένας για μας- σ΄αυτήν την κρύα πόλη- του «αφενός» και «αφετέρου». Τόσα – άστρα- όπως λέει ένας ποιητής– και γω να λιμοκτονώ.
Πού και πού ο …Καρατζαφέρης μάχεται από το κανάλι του εναντίον του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού κι αποφεύγει όπως και το …ΚΚΕ, τα gay parade. Mένει να αναπροσδιοριστεί ποιος είναι συντηρητικός και ποιος όχι, ποιος είναι προοδευτικός και ποιος έχει. Μόνο που κάπως έτσι περάσανε εβδομήντα χρόνια. Στο μεταξύ οι αντιμνημονιακές δυνάμεις συναγωνίζονται για το ποιος θα εφαρμόσει καλύτερα το μνημόνιο. Η Φώφη Γεννηματά καταγγέλει τον Τσίπρα που τάχει ξεπουλήσει όλα -με τα μνημόνια, που συνεργάζεται με τον Καμμένο- και που εφαρμόζει μια δεξιά πολιτική. Ξεχνά πώς το κόμμα της κάλεσε τον ΔΝΤ ή πως συμμετείχε σε μια κυβέρνηση με υπουργούς τον Γεωργιάδη και τον Βορίδη.
Οι εσωκομματικές εκλογές αυτές είναι πολύ σημαντικές για την αναδιάταξη του πολιτικού σκηνικού- όσο και οι βουλευτικές που έρχονται ίσως πιο γρήγορα από όσα θα περιμέναμε. Η κατάρρευση των δυο μεγάλων κομμάτων- και ιδίως του ΠΑΣΟΚ- μπροστά στην χρεοκοπία της χώρας έφερε τον ΣΥΡΙΖΑ και την Χρυσή Αυγή στο προσκήνιο. Το μνημόνιο έφερε την κρίση ή η κρίση το μνημόνιο; To μνημόνιο έφερε την χρεοκοπία ή απέτρεψε την απόλυτη χρεοκοπία;
Στην πραγματικότητα το ΠΑΣΟΚ στην κατάρρευση δεν το οδήγησε η χρεοκοπία της χώρας-μετά από τόσα νικηφόρα χρόνια. Είχε χρεοκοπήσει ήδη, αλλά δεν υπήρχε στην Αριστερά ο διάδοχός του. Η ιδεολογική και πολιτική χρεοκοπία του ΣΥΡΙΖΑ δεν οδηγεί στην αναβίωση του ΠΑΣΟΚ- ούτε μπορούν να σώσουν την χώρα η Φώφη, ο Σταύρος κι ο Καμίνης. Προφανώς το ΠΑΣΟΚ δεν είχε πρόβλημα με τα σύμβολά του, ούτε θα αναβιώσει αν θα αλλάξει όνομα.
Ο νέος φορέας επιχειρεί να το διαδεχθεί, αλλά χωρίς να ψελλίσει το όνομα του ιδρυτή του, όταν ο Αλέξης Τσίπρας φτιάχνει σήραγγες με το όνομά του! Δεν είναι πώς οι Νεοφορίτες θέλουν να διαχωρίσουν την θέση τους από το φαύλο ΠΑΣΟΚ- που όμως κρύβεται στα πίσω έδρανα των συνεδρίων. Είναι πως διέγραψαν ως …αριστερό τον Ανδρέα Παπανδρέου. Είναι που ντρέπονται για το παρελθόν τους κι έτσι μαζί με το «κακό» ΠΑΣΟΚ πετάνε και το ιστορικό ΠΑΣΟΚ της αντιπολίτευσης. Θέλουν ένα νέο χωρίς το βρόμικο παρελθόν του. Ή μια βουλευτική έδρα, το υπουργείο πίσω, που είναι ο μόνος σκοπός αυτής της εκλογικής συμμαχίας χωρίς αρχές, χωρίς πολιτική, χωρίς ιδεολογία.
Δεν ξέρουν τι είναι, δεν έχουν ιδέες, απόψεις, προτάσεις, συνείδηση της Ιστορίας, αλλά θέλουν να κυβερνήσουν. Μερικοί ως κληρονομικό δικαίωμα, έτοιμοι να διαδεχθούν τον Ανδρέα Παπανδρέου ή τον …Ελευθέριο Βενιζέλο, ενώ δεν μπορούν να γράψουν το όνομά τους.
Κεντρώοι για να μην πάρουν μια σαφή πολιτική στάση. Σοσιαλδημοκράτες που δεν γνωρίζουν καν την Ιστορία της Σοσιαλδημοκρατίας. Κεντροαριστεροί που σιχαίνονται την Αριστερά. Ποιο δεξιοί κι από τον Μητσοτάκη, δέχονται στο κόμμα Οικολόγους- ως κερασάκι- και Νεοφιλελεύθερους- την ώρα που η …Νέα Δημοκρατία έχει διαγράψει. Προφανώς αν τους ρωτήσεις τι πιστεύουν θα σου πουν «θα σκεφτώ μετά τις εκλογές». Θα πάνε με τον Μητσοτάκη, αλλά μπορεί και με τον Τσίπρα- αν δεχθεί το «πρόγραμμά τους» -που δεν γνωρίζουν ακόμα, ούτε τόχουν συζητήσει.
Έτσι είναι ο Μικροαστός, όπως έχει πει ο Κάρολος πριν από εκατόν πενήντα χρόνια. Έτσι είναι ο Κεντρώος. Άφενός κι αφετέρου. Προφανώς ο ψηφοφόρος που δεν ανήκει στην Αριστερά ή την Δεξιά μπορεί να τοποθετηθεί στο Κέντρο- ενός σχήματος που δεν υπάρχει στη ζωή. Ο καθένας είναι κάτι άλλο και η πολιτική αποχτά σημασία, νόημα κι αισθητική όταν οργανώνει σε συλλογικότητα αυτόν τον «καθένα».
Η πολιτική χωρίς ιδεολογία, πάνω από όλα η πολιτική χωρίς ιδέες, ιδανικά και δράση είναι μια ανούσια και βαρετή διαδικασία. Το πρόβλημα, λοιπόν, δεν είναι ποιον θα έχει ηγέτη η Κεντροαριστερά, αλλά πώς από όλους αυτούς τους «ηγέτες» ο μέσος πολίτης έχει ιδέες, είναι πιο έξυπνος, μιλάει καλύτερα- είναι ένα επίπεδο παραπάνω. Στη “βάση” υπάρχουν καλύτεροι ηγέτες από αυτούς που αυτοπροσκλήθηκαν, έπεσαν από τον Ουρανό, ίσως η μάνα τους δεν ξέρει πως ασχολούνται με την πολιτική- καριέρα.
Ίσως γι΄αυτό ο νέος φορέας δεν είναι αποτέλεσμα μιας ανοιχτής πολιτικής διαδικασίας -σε τοπικό, μαζικό, κοινωνικό επίπεδο. Ο μη πολίτης- αλλά ψηφοφόρος- πρέπει να διαλέξει το πανέρι που το προσφέρουν με έτοιμοι λύσεις «ηγέτες»- που δεν έχουν το βασικό στοιχείο ενός ηγέτη- πέρα από την σχέση του με τον κόσμο κι όχι με τον καθρέφτη του: αυτογνωσία.
Ο ηγέτης δεν αυτοπροσκαλείται, αλλά τον καλούν. Ο ηγέτης πέρα από το χαμόγελό του και διάφορες γκριμάτσες ή …φωτογένεια, θα πρέπει νάχει λίγη γνώση- να μην είναι αγράμματος, κι αυτό δεν έχει να κάνει με πτυχία- ειδικά του Χάρβαρντ. Πάνω από όλα ο ηγέτης δεν αυτοπροτείνεται, αναδεικνύεται. Δεν ψηφίζεται εν είδει πολιτικής πασαρέλας, ούτε βγαίνει από την τηλεόραση. Γιατί μπορεί να υπάρχει καν αν βγάλουμε από την τηλεόραση την …πρίζα.
Προφανώς όλα αυτά άρχισαν αφότου η τηλεόραση οργάνωσε ένα πολιτικό ηλιθιότητας, όπου δεν έχει σημασία τι λες, αλλά τι φοράς όταν το λες. Τα τηλεοπτικά κανάλια ορίζουν την σύνθεση του κοινοβουλίου -ως ένα βαθμό. Τα κόμματα προτιμούν «επώνυμα» πολιτικά φωτομοντέλα- που πρέπει να γίνουν και λίγο κλόουν ή πλασιέ «πολιτικών ιδεών» ως εκλογικά εμπορεύματα.
Η πολιτική είναι όμως αλλού. Η νέα Αριστερά είναι αλλού. Τα κόμματα όλα αυτά που μυρίζουν πτωμαϊνη, οι «προτάσεις» ναφθαλίνη, χάρη πάλη στην τηλεόραση ή το Ίντερνετ που απαιτούν διαρκή αλλαγή δεν θα υπάρχουν πολύ σύντομα. Κι οι νέοι φορείς, της Αριστεράς ή της Δεξιάς, της Νέας Πολιτικής, των Νέων Ιδεών θάχουν άλλη μορφή, νέα πρόσωπα και νέα φωτεινά ή σκοτεινά πρόσωπα.
Το μόνο που μένει μας, την εποχή της πολιτικής αηδίας και της ιδεολογικής παρακμής, είναι η πικρή αίσθηση, η γεύση της μελαγχολίας, του «εγώ, πουθενά δεν ανήκω». Τόσοι ηγέτες, αλλά Κανένας για μας- σ΄αυτήν την κρύα πόλη- του «αφενός» και «αφετέρου». Τόσα – άστρα- όπως λέει ένας ποιητής– και γω να λιμοκτονώ.
