Toυ Γ. Λακόπουλου
Μπλέξαμε. Η υπόθεση των οκτώ Τούρκων στρατιωτικών, που δραπέτευσαν στην Ελλάδα μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα κατά του Ερντογάν, δεν είναι καθόλου εύκολη για την κυβέρνηση. Δεν είναι επίσης εύκολη για την ελληνική Δικαιοσύνη και τη χώρα γενικότερα.
-Αν εκδοθούν οι οκτώ, θα βουίξει η υφήλιος κατά της Ελλάδας καθώς όλοι γνωρίζουν ότι στη σημερινή Τουρκία δεν διασφαλίζεται με κανένα τρόπο η βασική προϋπόθεση για μια έκδοση: η δίκαιη δίκη. Το καθεστώς Ερντογάν τρώει ζωντανούς ακόμη και όσους έχουν .. σκέψεις εναντίον του. Θα αποτελεί πράξη εθελουσίας συμμετοχής στην εξόντωση ανθρώπων που δεν θα έχουν την ευχέρεια να υπερασπιστούν τον εαυτό τους- για ό,τι και αν τους κατηγορούν και για ό,τι και αν έχουν διαπράξει στη χώρα τους.
-Αν δεν εκδοθούν τότε η Ελλάδα θα βρεθεί ευθέως αντιμέτωπη με τον νέο-Σουλτάνο σε μια περίοδο που είναι υποχρεωμένη να εστιάσει αλλού την προσοχή της. Αυτή η ένταση μπορεί να κλιμακωθεί περισσότερο καθώς είναι φανερό ότι όλο και περισσότεροι Τούρκοι -που δεν θα μπορούν να υπομείνουν το καθεστώς- θα μετακινούνται στο πλησιέστερο ευρωπαϊκό έδαφος δηλαδή στην Ελλάδα. Όπου βεβαίως θα είναι ελεύθεροι να εκδηλώσουν τα αντιερντογανικά αισθήματα τους απέναντι σε έναν αρχηγό κράτους που τα έβαλε ακόμη και με τη Μέρκελ γιατί τον …λοιδόρησε ένας ηθοποιός στην τηλεόραση.
Για την κυβέρνηση είναι μπρος γκρεμός και πίσω ρέμα. Αλλά ας πάμε λίγο πίσω για να δούμε δυο άλλες υποθέσεις:
-Στις αρχές του 1999 ο ηγέτης των Κούρδων Οτσαλάν βρέθηκε στην Ελλάδα. Δεν ήταν η πρώτη φορά και δεν ήταν ερήμην των ελληνικών αρχών. Για λόγους που δεν είναι του παρόντος η ελληνική πολιτική ήταν τουλάχιστον ανεκτική απέναντι στο κουρδικό κίνημα και το αντιλαμβάνεται ο καθένας γιατί. Αυτή τη φορά όμως τα πράγματα ήταν δύσκολα για την Κυβέρνηση Σημίτη και αυτό που επακολούθησε το θυμούνται όλοι – αν και κανείς δεν γνωρίζει ακριβώς το παρασκήνιο, πέρα από μια υπηρεσιακή έκθεση που αποκάλυψε στα ΝΕΑ ο δημοσιογράφος Γ. Παπαχρήστος.
Το εμφανέστερο συμπέρασμα επί της ουσίας ήταν ότι με την προτροπή και την υποστήριξη της κυβέρνησης και πάντως με την παρουσία Ελλήνων αξιωματούχων ο Οτσαλάν -χωρίς να δικαστεί ποτέ για την παραβίαση των ελληνικών συνόρων- βρέθηκε στην Κένυα και από εκεί -με ένα τρόπο που κατά τις περιγραφές συνιστούσε παγίδα με ελληνική συμμετοχή- έπεσε στα χέρια των Τούρκων και την επομένη τον παρουσίασαν σακατεμένο στο ξύλο.
Οι συνεργάτες του Κούρδου ηγέτη κατήγγειλαν την συμπεριφορά ελληνικών υπηρεσιών και σηκώθηκε θύελλα. Η κυβέρνηση Σημίτη θα έπεφτε ίσως αν ο Μίκης Θεοδωράκης, αγανακτισμένος– κατά την μαρτυρία του φίλου του Σάκη Τόδουλου- δεν έβγαινε στην τηλεόραση για να κατακεραυνώσει την επιθετικότητα που έδειξαν σε μια συνέντευξη Τύπου που έδωσαν και να υπερασπιστεί τη χώρα.
Η κυβέρνηση ανάσανε, αλλά η υπόθεση εκείνη καταγράφεται στα αρνητικά της Ελλάδας -τουλάχιστον από ουμανιστική άποψη: διωκόμενος παρεδόθη στους διώκτες του- υπό οποιεσδήποτε συνθήκες και για οποιονδήποτε λόγο και αν έγινε. Ο υπουργός Εξωτερικών Θ. Πάγκαλος έχασε το κεφάλι του και ωφελημένος ήταν ο Γ. Παπανδρέου που πήρε τη θέση του.
-Αν πάμε στα μέσα στη δεκαετία του 1980 θα ανασύρουμε μια από τις πιο δύσκολες υποθέσεις που αντιμετώπισε η κυβέρνηση Παπανδρέου με τον έκδοση του Παλαιστίνιου Ρασίντ. Οι Αμερικανοί και προσωπικά ο Ρέιγκαν -με την έκδοση ταξιδιωτικών οδηγιών του Στέιτ Ντιπάρτμεντ- αξίωναν την έκδοση του ως τρομοκράτη. Ταυτόχρονα η πανίσχυρη ομάδα του Αμπού Νιντάλ απειλούσε με καταιγίδα βομβιστών επιθέσεων, αν τον παρέδιδε η Ελλάδα και εμμέσως αξίωνε την απελευθέρωση του.
Ο Ανδρέας Παπανδρέου -με υπουργό Δικαιοσύνης τον Απόστολο Κακλαμάνη- αντί να παρακολουθούν αδρανείς και αναποφάσιστοι ζήτησαν απλώς από την ελληνική Δικαιοσύνη να επιταχύνει τη δίκη του Ρασίντ για αδικήματα που τον βάρυναν όσο ήταν έγκλειστος στον Κορυδαλλό. Η ποινή που του επιβλήθηκε ήταν τέσσερα χρόνια.
Με ευελιξία ο τότε Πρωθυπουργός τη μετέτρεψε σε διπλωματικό όπλο. Εξήγησε στους Αμερικανούς ότι η Ελλάδα ως σύμμαχός του θα εξετάσει το αίτημα της έκδοσης μόλις ο καταδικασθείς εκτίσει την ποινή του. Κανείς δεν μπορεί να ζητήσει από κυβέρνηση κυρίαρχου δημοκρατικού κράτους να καταργήσει μια δικαστική απόφαση. Τα υπόλοιπα τα έλυσε ο χρόνος.
Δεν ξέρουμε πώς ακριβώς χειρίσθηκε η σημερινή ελληνική Δικαιοσύνη ως τώρα την Υπόθεση των Οκτώ. Κανείς δεν μπορεί να ισχυριστεί ότι δεν είναι υπόλογοι έναντι της ελληνικής έννομης τάξης με τα βαριά αδικήματα που διέπραξαν εμφανώς με την άφιξή τους στην Αλεξανδρούπολη. Η ολιγόμηνη ποινή που τους επιβλήθηκε ήταν εξόφθαλμα αναντίστοιχη με όσα τους βαρύνουν. Αν κάποιος παραβιάζει τα ελληνικά σύνορα με στρατιωτικό ελικόπτερο και τιμωρείται με δυο μήνες φυλάκιση, τότε ο καθένας θα το κάνει.
Ο καθένας βέβαια μπει να καταλάβει ότι η κυβέρνηση έχασε το διπλωματικό όπλο που χρησιμοποίησε η Ελλάδα παλαιοτέρα με τον Ρασίντ και η Υπόθεση των Οκτώ τείνει να εξελιχτεί σε βάρος της χώρας.
Κοντά στο νου κι η γνώση. Ο Αλέξης Τσίπρας καλείται να επιλέξει αν θα συμπεριφερθεί σαν τον Ανδρέα Παπανδρέου ή σαν τον Κ. Σημίτη. Και για τις δυο περιπτώσεις το αποτέλεσμα δεν θα επιστρέψει στον ίδιο αλλά και στη χώρα.
Από αυτή την άποψη είναι χειρισμοί που δεν μπορεί να αναλάβει μόνος. Όπως έκανε και με το Κυπριακό ένας κύκλος επαφών, έστω σε χαμηλότερο επίπεδο, με την αντιπολίτευση είναι αναγκαίος πριν από οποιαδήποτε εξέλιξη.
