Μέγας Αλέξανδρος: “Μεγάλωσα μέσα στην τέχνη του αίματος”

Μια …συνέντευξη στον Ν. Λακόπουλο

 Τον συνάντησα στα βάθη της Ασίας, πολλά χρόνια αφότου είχε πεθάνει. Από ελονοσία, δηλητηρίαση, αλκοόλ, ένα νόσημα αφροδισιακό, τύφο ή κατάθλιψη. Μάλλον δεν είναι άσχετα όλα αυτά ότι λίγο πριν είχε πεθάνει ο Ηφαιστίωνας, ο παιδικός φίλος κι εταίρος, με τον οποίο είχε ορκιστεί να πεθάνουν μαζί. Σαν τον Αχιλλέα και τον Πάτροκλο.

Πολλοί ιστορικοί καταλήγουν πως πέθανε από δηλητηρίαση, όταν ήπιε κρασί, αλλά υπάρχει μια λεπτομέρεια. Όταν ήπιε κι αισθάνθηκε πόνο, ξαναήπιε από την ίδια κούπα. Πέθανε λίγες μέρες μετά, νεότατος, σε μια στιγμή που πολλοί θέλαν να πεθάνει. Αλλά ο Μέγας Αλέξανδρος είχε έναν πιο μεγάλο εχθρό, από όσους δίπλα ή απέναντί του. Κι αυτός ήταν ο εαυτός του.

Πολλά έργα γι΄αυτόν καταστράφηκαν, αν κι έβγαιναν βασιλικές εφημερίδες κάθε μέρα σε όλη του την ένδοξη πορεία. Η  Ιστορία προτίμησε τον μύθο από την αλήθεια. Εγώ προσπάθησα να  δω την αλήθεια πίσω από τον μύθο. Το παιδί πίσω από τον στρατηλάτη. Την αυτοκαταστροφή πίσω από την νίκη.

Ο Αλέξανδρος θεοποιήθηκε εν ζωή. Έφτασε να θέλει να τον προσκυνούν.  Κι έτσι στις πολλές πιθανές αιτίες του αιφνιδίου θανάτου -αρρώστια, δολοφονία δηλητηρίαση- πρέπει να προσθέσουμε την αυτοκαταστροφική και μαζί θριαμβική του πορεία σε ένα θάνατο που μοιάζει πολύ με αυτοκτονία.

TO ΔΕΥΤΕΡΟ ΜΕΡΟΣ ΤΗΣ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗΣ

 Ήταν η εποχή που ο Φίλιππος είχε στεφθεί και επίσημα βασιλιάς, είχε παντρευτεί τη μητέρα σας, παρά τις αντιρρήσεις του φίλου του Αντίπατρου, με μια λαμπρή τελετή. Η Ολυμπιάδα ντυμένη στα άσπρα, στεφανωμένη με φύλλα ανέβηκε στο άρμα που το έσερναν έξι λευκά βόδια. Ήταν ήδη έγκυος. Το ήξερε άραγε αυτό τότε ο Φίλιππος;

Ο Φίλιππος, όπως έμαθα αργότερα, εκείνη τη μέρα του γάμου την πρόσβαλλε και της ζήτησε να γδυθεί μπροστά σε όλους. Ήτανε πολύ μεθυσμένος. Η σχέση τελείωσε μάλλον εκείνο το βράδυ και ο Φίλιππος έβαλε φρουρούς να τη φυλάνε. Ήταν ζηλιάρης. Την έβλεπε μόνο μέρα με την πανοπλία του, ύστερα την άφησε κι έφυγε με τις ερωμένες του για τον Όλυνθο. Ο Λυσίμαχος έφυγε και ήρθε στη θέση του ο Λεωνίδας, ένας ξάδερφος της μάνας μου. Αυτός με έμαθε να πειθαρχώ, να ζω με ελάχιστα, σαν Σπαρτιάτης. Μου απαγόρευε να τρώω γλυκά. Έψαχνε το μπαούλο μου μήπως έχω πράγματα που δεν χρειαζόμουνα. Το μόνο μου παιχνίδι ήταν ένας ασημένιος βόλος. Μεγάλωσα σε ένα σπίτι που το τύλιγε το αίμα, με ένα άλογο και για παιχνίδι ένα βόλο. Κάποτε έμαθα πως η γιαγιά μου σκότωσε τον άντρα της, δηλητηρίασε την κόρη της και έγινε ερωμένη του γαμπρού της. Ύστερα σκότωσε τον γιο της βάζοντας τον εραστή σε μιααναπαράσταση μάχης να τον διαπεράσει με το ξίφος, δήθεν κατά λάθος, σαν ατύχημα. Και βέβαια έμαθα πως ο Φίλιππος σκότωσε τη μάνα του. Το παλάτι το τύλιγε η κατάρα.

Είναι δύσκολο για ένα παιδί, ένα έφηβο να μαθαίνει πως ο πατέρας του δεν είναι πατέρας του ή να ακούει πως θέλει να τον εξορίσει ή να τον σκοτώσει.

Η Ευρυδίκη, όταν ο γιος της ο Περδίκας σκότωσε τον εραστή της τον Πτολεμαίο, γύρισε στην πατρίδα της αλλά επέστρεψε με στρατό και σκότωσε τον έναν γιο της, ώσπου τη σκότωσε ο άλλος. Θα μπορούσαμε να το πούμε και δικαιοσύνη.

Ο Φίλιππος βρέθηκε στα Καβείρεια Μυστήρια ίσως για να εξαγνισθεί από τον φόνο της μητέρας του, αλλά δεν ήξερε πως εκεί θα γνώριζε τον δικό του δολοφόνο στο πρόσωπο μιας ιέρειας που θα παντρευόταν. Αν βέβαια η Ολυμπιάδα είχε σχέση με τον θάνατό του. Αλλά και η Ολυμπιάδα θα πεθάνει με λιθοβολισμό από τον Κάσσανδρο που εκδικείται για τον Φίλιππο, η Ρωξάνη με τον γιο σας δολοφονούνται μαζί τους. Είναι μια πραγματική αρχαία τραγωδία.

Ο δολοφόνος του Φιλίππου είναι ο εραστής του ο Παυσανίας, που με εντολή του Άτταλου, τον είχαν βιάσει όλοι. Ο Κάσσανδρος ήταν ο γιος του Αντίπατρου, που άφησα στη θέση του αντιβασιλέα όταν ξεκίνησα την εκστρατεία. Όπως θα ξέρεις ο Κάσσανδρος συγκρούστηκε με τον πατέρα του, όταν εκείνος διάλεξε τον Πολυσπέρχοντα αντί για κείνον. Η Ολυμπιάδα διεκδίκησε τον θρόνο, ο αδελφός μου ο Αρριδαίος δολοφονήθηκε από την Ολυμπιάδα, αλλά και η αδελφή μου είχε τραγικό θάνατο όταν άρχισε ο πόλεμος των διαδόχων.

Θα μπω στον πειρασμό να σας ρωτήσω για το θέμα των ημερών την Αμφίπολη.

Είναι αλήθεια πως την Αμφίπολη διάλεξα για να ξεκινήσω την εκ στρατεία στην Ασία. Ήταν μια από τις έξι πόλεις που παρήγγειλα
πριν πεθάνω να χτιστεί ναός για τον Ηφαιστίωνα, αλλά αυτό δεν έγινε όσο ζούσα. Είναι αλήθεια πως διάλεξα να με θάψουν στην Αί-
γυπτο, όπως κι ότι κλέψαν τη σορό. Πιθανόν να διάλεγα την Αμφίπολη για πρωτεύουσα ενός κράτους, αλλά όταν έφυγα δεν σκόπευα
όσο μπορώ να πολεμώ να γυρίσω πίσω.

Ο Φίλιππος πάντως σας μεγάλωσε, ως διάδοχο, σαν παιδί του. Σας έκανε αντι-βασιλιά, σας εμπιστεύτηκε τον στρατό. Λένε πως δέχτηκε τον χρησμό του μαντείου, αλλά ξαφνικά άλλαξε γνώμη και ήθελε να απαλλαγεί από τη μάγισσα, την ιέρεια, την εταίρα, όπως την έλεγε.

Στην Αρχαία Ελλάδα, όπως θα ξέρεις, υπήρχε το έθιμο οι νέες να μένουν στους ναούς μέχρι την ημέρα του γάμου τους και να προσφέρουν το σώμα τους προς όφελος των ναών. Αυτό σημαίνει ιερόδουλος. Και γι΄αυτό υπήρχε στην Αθήνα ο Παρθενών. Ο αρχιερέας ήταν από το βασιλικό γένος. Δεν έχει καμιά σχέση με τις σημερινές ιερόδουλες. Στο ναό της Αφροδίτης στην Κόρινθο υπήρχαν χίλιες εταίρες. Οι ιέρειες που προσέφεραν την παρθενία τους στον θεό δεν ήταν πόρνες με τη σημερινή σημασία.

«Μια γόησσα φιδιών, μια μάγισσα θέλεις να κουβαλήσεις στο σπίτι σου; Τι σημαίνει ότι είναι πριγκίπισσα» του είπε τότε ο Αντίπατρος. Ήταν μια ιέρεια που γνώριζε την ερωτική τέχνη, συνέλαβε σε μια τελετή με σείστρα και κρόταλα κι επέβαλε τον γιο της ως διάδοχο σκοτώνοντας άλλους διαδόχους. Ο μύθος για τον γιο του Άμμωνα κάποτε θα κατέρρεε. Αυτή η μυστηριακή καταγωγή δεν αφορά μόνο εμένα, αλλά και τον Ρωμύλο, τον Μωυσή και τον Θησέα. Οι ιερείς του Άμμωνα στις Θήβες της Αιγύπτου υπολόγιζαν τον χρόνο που θα γεννηθεί ο διάδοχός του, ο Φαραώ. Τη μέρα εκείνη ο ιερέας πάει στον Φαραώ. Μέσω του βασιλιά ο θεός ενώνεται με τη βασίλισσα. Είναι αλήθεια πως ο Φίλιππος όταν γεννήθηκα εγώ έλειπε από το παλάτι δεκαοχτώ μήνες, αλλά δέχτηκε με καλό τρόπο την είδηση. Είχε στείλει ανθρώπους στο Μαντείο των Δελφών και η Πυθία τον έπεισε πως πρέπει να τιμά τον Δία και ότι η γυναίκα του συνέλαβε γιο με τον θεό! Το όνομά μου δεν ξέρω αν το πήρα από τη γενιά της μάνας μου, από τον θείο μου ή από τη γενιά του Φι-
λίππου, όπου υπήρχαν άλλοι τρεις Αλέξανδροι πριν απο μένα. Ο τελευταίος ήταν ο αδελφός του Φιλίππου.

Ο ιερέας που ενσάρκωνε τον θεό ήταν κάθε φορά άλλος. Η επίκληση στην τελετή ήταν προς τον Άμμωνα. Να κατέβει στην δούλη του, να την τιμήσει, να την κάνει σύζυγό του και να της χαρίσει γιο, τον Γιο του Άμμωνα. Αυτό σημαίνει πως ούτε η ίδια δεν γνώριζε ποιος ήταν ο βιολογικός σας πατέρας. Αν κατάλαβα καλά το τέλος του Φιλίππου είχε προδιαγραφεί όταν ετέθη θέμα γνησιότητας του διαδόχου.

Ο Φίλιππος είχε δεχθεί τα πράγματα που πρόσταζε ο Δίας.

Αλλά δεν βιαζόταν να γνωρίσει τον γιο του, τον γιο του Άμμωνα! Λένε ακόμα πως εκείνο το καιρό πάντρεψε την ερωμένη του Αρσινόη με ένα αξιωματικό, αλλά το παιδί που γεννήθηκε ήτανε δικό του. Κι ακόμα την πρώτη νύχτα του γάμου, είχε μεθύσει, είχε πιέσει την Ολυμπιάδα -Μυρτάλη να γδυθεί για να τη θαυμάσουν όλοι, αλλά αυτή αρνήθηκε και μάλλον ούτε τότε μοιράστηκε μαζί του το συζυγικό κρεβάτι. Μερικοί λένε μάλιστα πως το φίδι στο κρεβάτι της δεν ήταν απλώς ένα θεϊκό σύμβολο! Ο Φίλιππος όταν το
είδε τράβηξε το ξίφος του και πήγε να κοιμηθεί μια παλλακίδα. Την άλλη μέρα έβαλε άντρες να φρουρούν το δωμάτιό της.

Ο Φίλιππος είχε πολλές γυναίκες. Δεν είναι παράξενο για ένα βασιλιά.Συνήθως δεν ενδιαφερόταν για τα παιδιά που έκανε μαζί τους. Η μητέρα μου δεν είχε σχέσεις μαζί του, άλλωστε έλειπε συνεχώς. Όμως θύμωνε όταν μάθαινε για κάποια ερωμένη. Mην ξεχνάς, ότι η μητέρα μου δεν είχε κλείσει καν τα δεκαοχτώ όταν γεννήθηκα. Όταν ο Φίλιππος γύρισε από μια εκστρατεία με ένα μάτι, έγιναν για λίγο φίλοι και έτσι γεννήθηκε η αδελφή μου η Κλεοπάτρα, αλλά οι καυγάδες ήταν συχνοί. Αυτός την έλεγε «εταίρα». Αυτή του έλεγε «ήξερες ποια είμαι πριν με παντρευτείς». Όταν είχε κατακτήσει τη μισή Ελλάδα, σταύρωσε τον αρχηγό των Φωκιδέων, έπνιξε και κρέμασε άλλους τρεις χιλιάδες Φωκιδείς και έφτασε στο παλάτι με τη Φιλημόρη, τη Λαρισαία, ετοιμόγεννη είναι αλήθεια πως η Ολυμπιάδα ήθελε να σκοτώσει το παιδί τους, τον Αρριδαίο.