Trump τέλος: Αποσύρεται στη Φλόριντα με αντάλλαγμα την ασυλία του;

Του Διογένη Λόππα

Αν δεν υπήρχαν οι πέντε νεκροί θα μιλούσαμε για το φιάσκο της δεκαετίας. Η άστοχη και συνεπώς αποτυχημένη απόπειρα του Αμερικανού προέδρου να τορπιλίσει τη διαδικασία μετάβασης της προεδρίας ήταν ένα φθηνό σόου, απολύτως ταιριαστό με τον ασταθή του χαρακτήρα και τη γενικότερη αμάθεια που χαρακτήρισε εν γένει την πολιτική του καριέρα.

Ωστόσο ο ελεύθερος κόσμος χρωστάει αιώνια ευγνωμοσύνη σε δύο ανθρώπους, σκληρούς δεξιούς, που στάθηκαν στο ύψος των περιστάσεων και αρνήθηκαν να διασύρουν τους θεσμούς: Στον αντιπρόεδρο Pence και στον υπουργό εξωτερικών Pompeo. Ο πρώτος κατέβασε την εθνοφρουρά στους δρόμους στέλνοντας ένα σαφές μήνυμα για το ποιος ελέγχει την κατάσταση στην πρωτεύουσα και ο δεύτερος, ο οποίος εικάζεται ότι ελέγχει τις μυστικές υπηρεσίες, φρόντισε ώστε οποιαδήποτε αντιδημοκρατική απόπειρα να καταστεί θνησιγενής.

Ο ακροδεξιός εσμός που πλημμύρισε το Καπιτώλιο, δεν ήταν βέβαια ούτε έφοδος στα χειμερινά ανάκτορα, ούτε πορεία προς τη Ρώμη, ούτε πραξικόπημα της μπυραρίας, ούτε το τέλος του καπιταλισμού. Όσο και αν οι εικόνες θύμιζαν ανατολική Ευρώπη του ’90, η ώρα αυτή δεν έχει έρθει ακόμα, ούτε προβλέπεται σύντομα να έρθει, γιατί τότε οι άνθρωποι είχαν και εξωτερική υποστήριξη και έτοιμο μοντέλο (άσχετα αν σήμερα οι περισσότεροι το έχουν μετανοιώσει) για να ακολουθήσουν. Σήμερα δεν υπάρχει τίποτα για να αντικαταστήσει τον πεθαμένο (από το 2008) καζινοκαπιταλισμό.

Η τετράωρη αποτυχημένη κατάληψη του καπιτωλίου πραγματοποιήθηκε από μία συμμορία ακροδεξιών με την υποστήριξη μέρους της επίσημης κυβέρνησης. Δεν προηγήθηκαν εβδομάδες μαζικών διαδηλώσεων που συγκλόνισαν το σύστημα εξουσίας, ούτε οι βασικοί πυλώνες του συστήματος εξουσίας έδειξαν να υποχωρούν στο ελάχιστο.

Παρά τη σκληρή ρητορική που προηγήθηκε, δεν προκύπτει από σοβαρά δεδομένα ότι ο κ. Trump επιχείρησε κάποιου είδους πραξικόπημα προκειμένου να παραμείνει στην εξουσία. Κάθε σοβαρός πραξικοπηματίας που σέβεται τον εαυτό του, γνωρίζει τις βασικές αρχές που προαπαιτούνται για να στεφθεί με επιτυχία μια τέτοια ενέργεια. Ιδιαίτερα οι πάτρωνες και φίλοι μας Αμερικανοί, γνωρίζουν από πρώτο χέρι τη βίβλο του σωστού πραξικοπήματος:

  1. Μονοπώλιο της ενημέρωσης – Τα παλιά καλά χρόνια, οι επί της γης Στραταίοι, πρώτα καταλάμβαναν το μέγαρο της δημόσιας τηλεόρασης και μετά το προεδρικό μέγαρο. Για να πετύχει ένα πραξικόπημα επιβάλλεται η μονοφωνία. Σήμερα τα πράγματα είναι πιο σύνθετα, όμως ακόμα και αν δεν γίνεται να επιβληθεί μονοφωνία, μπορεί να επιτευχθεί σοβαρός έλεγχος της mainstream ενημέρωσης με τη βοήθεια μερικών ολιγαρχών του χώρου. Ωστόσο ο κ. Trump όχι μόνο δεν ελέγχει στο ελάχιστο τους ολιγάρχες της ενημέρωσης, αλλά ”κατόρθωσε” να χάσει ακόμα και το λογαριασμό του στο Twitter!
  2. Στρατός στην πρωτεύουσα-Κάθε κράτος διαθέτει πολλές υπηρεσίες ασφαλείας που δεν είναι δυνατόν να ελεγχθούν όλες, ιδιαίτερα σε συνθήκες συνωμοσίας. Μια απρόβλεπτη επέμβαση ακόμα και απλών αστυνομικών, δύναται να τινάξει στον αέρα ακόμα και τα πιο καλά οργανωμένα πραξικοπήματα. Γι’ αυτό και είναι απολύτως απαραίτητη όχι η σύμφωνη γνώμη του γενικού επιτελείου, αλλά η μύηση της κοντινότερης στην πρωτεύουσα στρατιωτικής μονάδας. Στις ΗΠΑ η δύναμη αυτή είναι η εθνοφρουρά. Από την εξέλιξη των πραγμάτων αποκαλύφθηκε ότι ο δυστυχής Αμερικανός πρόεδρος δεν ήλεγχε ούτε την ταπεινή εθνοφρουρά, η οποία τελικά ακολούθησε (καθόλα νόμιμα σύμφωνα με το σύνταγμα) τις εντολές του κ. Pence. Αν πράγματι ο κ. Trump (που πας ρε Καραμήτρο;) σκέφθηκε σοβαρά το πραξικόπημα όφειλε να κλειδώσει σε ένα ντουλάπι τον αντιπρόεδρό του. Ο αντιπρόεδρος στο σύστημα των ΗΠΑ είναι ένας πανίσχυρος θεσμός που μπορεί να κινητοποιήσει δυνάμεις χωρίς να απαιτείται η ενημέρωση του προέδρου. Συνεπώς κάθε απόπειρα με τον κ. Pence διαφωνούντα ήταν θνησιγενής, αφού αφαιρούσε την πρωτοβουλία καθόδου της εθνοφρουράς με τη ”σωστή” πλευρά.
  3. Έλεγχος των μυστικών υπηρεσιών -Βασική παράμετρος του επιτυχημένου πραξικοπήματος είναι ο απόλυτος έλεγχος των μυστικών υπηρεσιών. Οι μυστικές υπηρεσίες επειδή λόγω φύσεως διαχειρίζονται την πληροφορία, έχουν τη δυνατότητα να στείλουν τους κατάλληλους ανθρώπους,  στην κατάλληλη στιγμή, στον κατάλληλο χώρο. Καθώς είναι αδύνατον να οργανωθεί συνωμοσία σε τόσο μεγάλο εύρος ώστε να ταχθεί υπέρ των Στραταίων και ο τελευταίος αστυνομικός σταθμός της ενδοχώρας, τη δουλειά αυτή αναλαμβάνουν πάντοτε οι μυστικές υπηρεσίας που κατέχοντας ήδη το προφίλ των απανταχού διοικητών των κρατικών υπηρεσιών, αναλαμβάνουν την ”εξουδετέρωσή” τους με όποιον τρόπο απαιτείται. Στις ΗΠΑ μετά το 2001 οι μυστικές υπηρεσίες είναι κράτος εν κράτει και διαθέτουν τερατώδη ισχύ σε πολλά επίπεδα. Ο λόγος που ισχύει αυτό είναι ότι έχουν αυτονομηθεί οικονομικά, καθώς έχουν στήσει (μέσω αφανώς συμβαλλόμενων assets) μεγάλες ιδιωτικές επιχειρήσεις από τις οποίες αντλούν κεφάλαια με τα οποία μπορούν να δραστηριοποιούνται με τον τρόπο που κρίνουν σκόπιμο, χωρίς να υπόκεινται στις ενοχλητικές επιτροπές του Κογκρέσου. Φημολογείται ότι ο άνθρωπος που κινεί τα νήματα των υπηρεσιών αυτών στις ΗΠΑ δεν είναι άλλος από τον κ. Pompeo. Φάνηκε εξ αρχής ότι ο κ. Trump δεν είχε την εμπιστοσύνη των μυστικών υπηρεσιών και ο κ. Pompeo δεν είχε τη διάθεση να κάψει το καλύτερο χαρτί του (λέγεται ότι θα είναι ο υποψήφιος των Ρεπουμπλικανών το 2024) για έναν ασταθή πρόεδρο που αποχωρεί σε δύο εβδομάδες.
  4. Υποστήριξη από το εξωτερικό – Ασφαλώς δεν έχει κανένα νόημα να επιχειρήσει κάποιος ένα πραξικόπημα χωρίς να έχει την έστω κρυφή υποστήριξη μιας μεγάλης δύναμης. Δεν είναι τόσο οι υλικοί πόροι όσο η πολιτική νομιμοποίηση. Πολιτική νομιμοποίηση από το εξωτερικό σημαίνει σχετική ησυχία στο εσωτερικό. Παράδειγμα: Ο νόμιμος πρόεδρος της Βενεζουέλας στη συνείδηση της πλειοψηφίας είναι Δικτάτορας, ενώ ο στρατάρχης Σίσι της Αιγύπτου, ένας τυπικός παράνομος πραξικοπηματίας, θεωρείται από (σχεδόν) όλους, Πρόεδρος. Δεν το γράφω για να υποστηρίξω κάποιον από τους δύο, αλλά για να δώσω ισχυρή βάση στο επιχείρημά μου περί της ”έξωθεν καλής μαρτυρίας”. Θα ήταν βέβαια παράδοξο να πιστεύει κανείς ότι κάποια ξένη δύναμη, θα είχε τα κότσια να σκεφθεί έστω, μια πολιτειακή εκτροπή στις ΗΠΑ, ωστόσο θα ήταν απολύτως απαραίτητο να έχει εξασφαλισθεί τουλάχιστον κάποια ουδετερότητα από χώρες influencers, όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γαλλία, η Γερμανία, ο Καναδάς κ.α. Όμως ο κ. Trump δεν κατάφερε να πείσει καμία από τις κυβερνήσεις αυτές ότι έγινε νοθεία στις εκλογές, με αποτέλεσμα να σπεύσουν όλες να αναγνωρίσουν τη νίκη Biden/Harris.
  5. Συμπαγές επιτελείο και απόλυτος έλεγχος της κατάστασης Μια σοβαρή συνωμοσία δεν μπορεί να γίνει με όρους καφενείου ή μπυραρίας, αν προτιμάτε. Απαιτεί αποφασισμένους δρώντες με σοβαρούς δεσμούς, συγκεκριμένους στόχους και άψογο σχεδιασμό. Το μεγαλύτερο πρόβλημα μιας συνταγματικής εκτροπής είναι η σύλληψη ή εξόντωση του νόμιμου ηγέτη. Ο κ. Trump δεν είχε κάτι τέτοιο να τον απασχολεί, συνεπώς η δουλειά ήταν απείρως πιο εύκολη. Ωστόσο, δεν είχε φροντίσει να τακτοποιήσει τα του οίκου του, με αποτέλεσμα να χάνει πιστά στελέχη, το ένα μετά το άλλο. Αν πράγματι πίστεψε αφελώς ότι μανιπουλάροντας μερικούς βλαμμένους φασίστες θα ακύρωνε την επίμαχη συνεδρίαση και θα συνέχιζε να κυβερνά στο όνομα κάποιου απροσδιόριστου όχλου, τότε θα έχει το μέλλον που του αξίζει.

Ένδεια επιλογών

Τώρα ο Αμερικανός πρόεδρος βρίσκεται με την πλάτη στον τοίχο και αρχίζει να συνειδητοποιεί ότι η τακτική αμφισβήτησης του εκλογικού αποτελέσματος δεν έχει μέλλον. Οι επιλογές του περιορίζονται δραστικά, κυρίως επειδή κατόρθωσε να χάσει την εμπιστοσύνη κορυφαίων στελεχών του και κατά συνέπεια του ρεπουμπλικανικού κόμματος. Είναι εμφανές ότι δεν διαθέτει το ειδικό βάρος ώστε να σύρει το παραδοσιακό δεξιό κόμμα εξουσίας σε μια παράσταση ανυπακοής. Έτσι οι επιλογές του περιορίζοντα στις εξής δύο:

  1. Να καταβάλει μια τελευταία προσπάθεια ώστε να πετύχει μια συμφωνία ασυλίας, με την οποία, αφού παραδώσει ομαλά την εξουσία στον κ. Biden, θα αποσυρθεί στην αγαπημένη του Φλόριντα, όπου θα παίζει γκολφ με τους φίλους του και ίσως γράψει (του γράψουν για να είμαστε ακριβείς) ένα βιβλίο απομνημονευμάτων.
  2. Να ξεσηκώσει ακροδεξιό αντάρτικο ποντάροντας στις εκλογές του 2024. Αυτή η επιλογή έχει δύο πολύ δύσκολα ρίσκα, πρώτον το ότι από τις 22 Ιανουαρίου θα ξεκινήσει ένα κανονικό κυνήγι μαγισσών από τους δημοκρατικούς που φαίνεται από τις κινήσεις πανικού ότι τον φοβούνται παθολογικά και δεύτερον το ότι ο κ. Pompeo είναι αποφασισμένος να διεκδικήσει το χρίσμα και έχει όλες τις πιθανότητες με το μέρος του (όπως επίσης και την αμέριστη υποστήριξη των δύο σημαντικότερων λόμπι, του Ισραηλινού και του Ελληνικού). Συνεπώς μπορεί να ρισκάρει ακόμα και την κάθειρξη προκειμένου να επανέλθει σε τέσσερα χρόνια, αλλά στην πορεία να χάσει το χρίσμα από έναν ικανότερο (και εξυπνότερο) αντίπαλο.

Σε κάθε περίπτωση, μην ποντάρετε σε νέες ταραχές, διαδηλώσεις, εμφυλίους, πορείες προς τη Ρώμη και όλα τα σχετικά, θα απογοητευθείτε. Η μετάβαση προς την διακυβέρνηση Biden/Harris θα είναι ομαλότερη από ποτέ.

Να ζήσουμε, να τον θυμόμαστε (πολιτικά μιλώντας).