Του Ιωάννη Δαμίγου
Έχουν δοθεί άπειρες φορές μικρόφωνο και λόγος, με πολλές αφορμές, σε ανθρώπους μάρτυρες γεγονότων, για περιγραφές διαφόρων συμβάντων, όπως πρόσφατα για τις πυρκαγιές και τώρα για τις πλημμύρες. Τοπικοί διοικητικοί παράγοντες, που θα προέβαλε κανείς απαιτήσεις και απλοί πολίτες, στο σύνολό τους, αδυνατούν να παρουσιάσουν τα συμβάντα κατανοητά.
Αδυνατούν να διακρίνουν την αιτία, την αρχή του προβλήματος, μοιραία και την λύση του, με απόρροια την δημιουργία νέων και την διαιώνιση των παλαιών και μονίμων. Αδυνατούν να χειριστούν την ελληνική γλώσσα και να περιγράψουν ή να καταθέσουν μια άποψη, πλήρως ή περίπου κατανοητή.
Στατιστικά, ένα μεγάλο ποσοστό του κοινού αδυνατεί να εκφράσει ουσιαστικό λόγο, με αρχή, μέση και τέλος, με σωστά επιλεγμένες λέξεις, ρήματα και χρόνους. Συνεχής η εκφορά ασυναρτησιών, χωρίς κόμμα – μικρή παύση, χωρίς τελεία, με απελπιστικά φτωχό λεξιλόγιο και χρήση κλισέ εκφράσεων, κακής αντιγραφής, από τα ήδη δημοσιογραφικά λανθασμένα και δοθέντα, από ραδιόφωνο και τηλεόραση.
Το ακριβώς ανάλογο ισχύει προφανώς και για αυτά που λαμβάνουν ως άκουσμα. Τα αυτιά ακούν, μα η επεξεργασία που ακολουθεί αδυνατεί να βάλει την απαραίτητη και ταχεία τάξη, για να ληφθεί ορθώς το νόημα. Όταν συναντά και σκοντάφτει σε άγνωστες λέξεις, τόσο μάλλον αδυνατεί να συλλάβει ένα σύνθετο νόημα, συγκρατώντας μόνο κάποιες σκόρπιες λέξεις, που θα χρησιμοποιήσει άστοχα με την πρώτη ευκαιρία. Και αυτό όταν ο πομπός, ο ομιλητής είναι καλλιεργημένος. Άλλως όταν συζητούν μεταξύ τους δυο ή και περισσότεροι απαίδευτοι, εκεί περιπλέκονται οι καταστάσεις, με αποτέλεσμα άλλα να λέγονται, άλλα να εννοούνται και άλλα να γίνονται.
Με λίγα λόγια η δυσλειτουργία στην επικοινωνία, να επιφέρει τα γνωστά και επαναλαμβανόμενα δεινά, ως κανονικότητα. Η αδυναμία αυτή στοιχειώδους συνεννόησης, προσφέρει στους επιτήδειους την ευκαιρία να επιβάλλουν το καθεστώς τους άκοπα. Όσο η παιδεία ευτελίζεται σκοπίμως για τους πολλούς και προσφέρεται ως εμπορικό προϊόν και μόνο, στους έχοντες, τόσο τρέφονται και πολλαπλασιάζονται οι εκφάνσεις του φασισμού.