Του Μελέτη Ρεντούμη
Ένα από τα βασικότερα προβλήματα που καλείται να επιλύσει η χώρα μας ιδίως τα τελευταία χρόνια με την έλευση της οικονομικής κρίσης, είναι η υψηλή ανεργία που δυστυχώς έχει παγιωθεί κοντά στο 25% ενώ το πιο τραγικό στοιχείο είναι ότι αντίστοιχο ποσοστό στους νέους κυρίως 18-25 ετών, ξεπερνά αναλόγως και της εποχικότητας το 50%, δημιουργώντας συνθήκες ασφυξίας τόσο στις επιχειρήσεις όσο και στα νοικοκυριά.
Παρά τις όποιες προσπάθειες για έλευση μεγάλων επενδύσεων, αυτό από μόνο του δεν μπορεί να λύσει το πρόβλημα καθώς οι μαζικές και μόνιμες θέσεις εργασίας θα έρθουν κυρίως από μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις αλλά και από την συνύπαρξή τους σε ένα πλαίσιο δίκαιου ανταγωνισμού με την μεγάλη κεφαλαιοποίηση.
Μέχρι στιγμής καμία κυβέρνηση δεν αντιμετώπισε με τρόπο ενεργητικό την λεγόμενη νεανική επιχειρηματικότητα έτσι ώστε να ενισχυθούν οι νέοι στο να παράξουν, να εξάγουν αλλά και να δημιουργήσουν νέες και μόνιμες θέσεις εργασίας στην χώρα, αποκτώντας μάλιστα τόσο πατέντες ευρεσιτεχνίας, όσο και συγκριτικά πλεονεκτήματα στην παραγωγή και πώληση αγαθών και υπηρεσιών στο εξωτερικό, συντελώντας στην βελτίωση του εμπορικού ισοζυγίου της χώρας.
Κατά την γνώμη μας, η κυβέρνηση και η πολιτεία γενικότερα οφείλει και μπορεί να συνεισφέρει στα παρακάτω 7 σημαντικά βήματα ενίσχυσης της επιχειρηματικότητας των νέων:
Πρόσβαση σε χρηματοδότηση και μάλιστα με εναλλακτικές μορφές.
Πέρα από τον τραπεζικό δανεισμό που έχει την σημασία του για την οικονομία, πρέπει να δοθούν φορολογικά κίνητρα για ευκολότερη και άμεση ίδρυση venture capitals στην Ελλάδα, private equities με στόχευση σε νεοφυείς επιχειρήσεις αλλά και την μέθοδο του crowdfunding όπου καινοτόμες ιδέες που βελτιώνουν την καθημερινότητα των πολιτών, δύνανται να χρηματοδοτηθούν απ ευθείας από την κοινωνία χωρίς την διαμεσολάβηση τρίτων.
Την δημιουργία πακέτων χρηματοδότησης είτε με την συνδρομή του κράτους από το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων, είτε από ιδιωτικούς πόρους, τα οποία θα συνοδεύονται με προγράμματα συμβουλευτικής και καθοδήγησης (mentoring and consulting). Αυτός ο τρόπος θα βοηθήσει τα μέγιστα στην απορρόφηση των κονδυλίων αλλά και στην διατήρηση της συνοχής της υπό ίδρυσης επιχείρησης, ώστε να καταστεί βιώσιμη αποφεύγοντας συγκεκριμένα νομικά και φορολογικά εμπόδια.
Απλοποίηση και επιτάχυνση αδειοδότησης, ιδίως για σύσταση εταιρίας παροχής υπηρεσιών πάνω στη νέα οικονομία, με απλή δήλωση έναρξης με ηλεκτρονικό τρόπο και άμεση λειτουργία χωρίς περαιτέρω ελέγχους.
Ενίσχυση των ήδη υφιστάμενων επιχειρηματικών κέντρων με ευθύνη της τοπικής αυτοδιοίκησης ώστε να υπάρχουν συγκεκριμένα one stop shops για νέους επιχειρηματίες, με στόχο την πλήρη ενημέρωσή τους για όλες τις διαδικασίες αδειοδότησης καθώς και για τα πακέτα χρηματοδότησης τόσο μέσω των τραπεζών όσο και μέσω ΕΣΠΑ ή άλλων στοχευμένων χρηματοδοτικών εργαλείων από την ΕΕ.
Να εμπλουτιστεί το λεξιλόγιο των νέων ανθρώπων με τις έννοιες του επιχειρείν, της συνεργασίας, της δημιουργίας, της εξωστρέφειας και της καινοτομίας, σε αντίθεση με την λογική της ήσσονος προσπάθειας και του εύκολου κέρδους.
Διασύνδεση ερευνητικών κέντρων με πανεπιστήμια και επιχειρήσεις για την από κοινού ανάληψη μελετών ή και ανάθεση από επιχειρήσεις σε κοινά σχήματα ανωτάτων ιδρυμάτων για παραγωγή ή βελτίωση ενός προϊόντος ή μίας υπηρεσίας. Θα πρέπει να διασφαλίζεται τόσο η απασχόληση των ερευνητών όσο και η αμοιβή των ιδρυμάτων ώστε τα κέρδη να επανεπενδύονται στην έρευνα και να ενισχύεται η εξωστρέφεια στην πράξη.
Δημιουργία clusters επιχειρηματικότητας από μεγάλες εταιρίες ΑΕ στην χώρα ώστε να ευοδωθούν σημαντικές προσπάθειες ανάπτυξης στα πλαίσια της κοινωνικής οικονομίας και της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης.
Ενίσχυση της εκπαιδευτικής διαδικασίας πάνω στην επιχειρηματικότητα ιδίως των νέων με εισαγωγή από την βαθμίδα του δημοτικού απλών εννοιών οικονομίας και επιχειρήσεων, ώστε το μάθημα να εξελιχθεί μέχρι το Λύκειο αποκτώντας πιο εξειδικευμένες γνώσεις για την λειτουργία μίας επιχείρησης αλλά και μαθαίνοντας τα success stories νέων ανθρώπων που άλλαξαν με τις ιδέες τους την ζωή χιλιάδων συνανθρώπων μας. Πρόκειται για το χτίσιμο της λεγόμενης «κουλτούρας επιχειρηματικότητας», που απαιτεί περίπου μία δεκαπενταετία για να δρέψει καρπούς σε μία χώρα.
Με βάση τα παραπάνω μπορούμε να πούμε ότι είναι απόλυτη ανάγκη για την ανόρθωση του τόπου, να εμπλουτιστεί το λεξιλόγιο των νέων ανθρώπων με τις έννοιες του επιχειρείν, της συνεργασίας, της δημιουργίας, της εξωστρέφειας και της καινοτομίας, σε αντίθεση με την λογική της ήσσονος προσπάθειας και του εύκολου κέρδους που εκπορεύεται όλο και πιο έντονα τα τελευταία χρόνια από το πολιτικό μας σύστημα.
Ο Μελέτης Ρεντούμης είναι οικονομολόγος τραπεζικός.