Ο Ζόραν Μαμντάνι εξελέγη δήμαρχος της Νέας Υόρκης με συντριπτική νίκη και θα μείνει στην ιστορία ως ο πρώτος μουσουλμάνος δήμαρχος της πόλης, ο πρώτος με καταγωγή από τη Νότια Ασία και ο πρώτος που γεννήθηκε στην Αφρική. Όταν αναλάβει τα καθήκοντά του την 1η Ιανουαρίου, θα γίνει επίσης ο νεότερος δήμαρχος της Νέας Υόρκης εδώ και περισσότερο από έναν αιώνα.
Ο 34χρονος, μέλος του τοπικού κοινοβουλίου, κέρδισε τον πρώην κυβερνήτη της πολιτείας, τον κεντρώο Άντριου Κουόμο, και τον ρεπουμπλικάνο υποψήφιο Κέρτις Σίλουα, σύμφωνα με αμερικανικά ΜΜΕ τα οποία βασίστηκαν στα πρώτα αποτελέσματα που δημοσιοποιήθηκαν από την εφορευτική επιτροπή· θα γίνει την 1η Ιανουαρίου ο πρώτος μουσουλμάνος δήμαρχος της μεγαλύτερης μητρόπολης των ΗΠΑ.
Η υποστήριξη του Ντόναλντ Τραμπ στον βασικό αντίπαλό του δεν αποδείχτηκε αρκετή στον πρώην κυβερνήτη της ομώνυμης πολιτείας. Ούτε η προσταγή του στους ψηφοφόρους να υψώσουν φράγμα στον μουσουλμάνο υποψήφιο. «Οποιοσδήποτε εβραίος ψηφίσει τον Ζόραν Μαμντάνι (…) είναι ηλίθιος», ανέφερε, προσθέτοντας τρία θαυμαστικά, ο αμερικανός πρόεδρος μέσω Truth Social, κατηγορώντας τον ενδιαφερόμενο πως «μισεί τους εβραίους».
«Η συμβατική άποψη θα σας έλεγε ότι απέχω πολύ από τον τέλειο υποψήφιο. Είμαι νέος, παρά τις καλύτερες προσπάθειές μου να μεγαλώσω. Είμαι Μουσουλμάνος. Είμαι δημοκρατικός σοσιαλιστής. Και το πιο καταδικαστικό από όλα, αρνούμαι να ζητήσω συγγνώμη για όλα αυτά», δήλωσε ο Μαμντάνι σε ένα ενθουσιασμένο πλήθος στο πάρτι νίκης του.
Χαρακτήρισε τη νίκη του ως ευλογία για τους εργάτες που αγωνίζονται να τα βγάλουν πέρα. «Νέα Υόρκη, απόψε δώσατε μια εντολή για αλλαγή», είπε, υποσχόμενος να «ξυπνάει κάθε πρωί με έναν μόνο σκοπό: Να κάνει αυτή την πόλη καλύτερη για εσάς από ό,τι ήταν την προηγούμενη μέρα».
Περισσότεροι από 2 εκατομμύρια Νεοϋορκέζοι ψήφισαν στην εκλογική αναμέτρηση, η μεγαλύτερη προσέλευση σε δημαρχιακή αναμέτρηση εδώ και περισσότερα από 50 χρόνια, σύμφωνα με το εκλογικό συμβούλιο της πόλης. Με καταμετρημένο περίπου το 90% των ψήφων, ο Μαμντάνι είχε προβάδισμα περίπου 9 ποσοστιαίων μονάδων έναντι του Κουόμο.
Η απίθανη άνοδος του Μαμντάνι δίνει κύρος στους Δημοκρατικούς, οι οποίοι έχουν προτρέψει το κόμμα να αγκαλιάσει πιο προοδευτικούς υποψηφίους αντί να συσπειρωθεί πίσω από κεντρώους με την ελπίδα να κερδίσει πίσω τους ψηφοφόρους που έχουν εγκαταλείψει το κόμμα.
Έχει ήδη αντιμετωπίσει κριτική από τους Ρεπουμπλικάνους σε εθνικό επίπεδο, συμπεριλαμβανομένου του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, οι οποίοι δεν έχουν διστάσει να τον χαρακτηρίσουν ως «απειλή» και το πρόσωπο ενός πιο ριζοσπαστικού Δημοκρατικού Κόμματος που δεν συμβαδίζει με την κυρίαρχη Αμερική. Ο Τραμπ έχει επανειλημμένα απειλήσει να μειώσει την ομοσπονδιακή χρηματοδότηση στην πόλη και ακόμη και να την αναλάβει- εάν κερδίσει ο Μαμντάνι.
«Ντόναλντ Τραμπ, επειδή ξέρω ότι παρακολουθείς, έχω τέσσερις λέξεις για σένα: ανέβασε την ένταση!» είπε ο Μαμντάνι, σε ένα θορυβώδες πλήθος υποστηρικτών λίγο μετά την ανακήρυξή του ως νικητή.
«Άκουσέ με, λοιπόν, πρόεδρε Τραμπ, όταν το λέω αυτό: Για να φτάσεις σε οποιονδήποτε από εμάς θα πρέπει να περάσεις από όλους μας», πρόσθεσε ο Μαμντάνι.
«Αν κάποιος μπορεί να δείξει σε ένα έθνος που προδόθηκε από τον Ντόναλντ Τραμπ πώς να τον νικήσει, αυτή είναι η πόλη που τον γέννησε», δήλωσε ο Μαμντάνι στους υποστηρικτές του. «Και αν υπάρχει τρόπος να τρομοκρατήσεις έναν δεσπότη, είναι διαλύοντας τις ίδιες τις συνθήκες που του επέτρεψαν να συσσωρεύσει εξουσία. Αυτός δεν είναι μόνο ο τρόπος με τον οποίο σταματάμε τον Τραμπ, είναι ο τρόπος με τον οποίο σταματάμε τον επόμενο».
Η πρώτη αντίδραση του Ντόναλντ Τραμπ
«…και έτσι αρχίζει»… Με αυτές τις τρεις λέξεις, ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών «υποδέχθηκε» τη νέα εποχή Μαμντάνι, δείχνοντας πιθανότατα τον δρόμο που θα ακολουθήσει μετά την εκλογή του υποψηφίου τον οποίο είχε χαρακτηρίσει «κομμουνιστή», προσθέτοντας ότι «η Νέα Υόρκη θα εξελιχθεί σε πλήρη και ολική οικονομική και κοινωνική καταστροφή» εάν αυτός νικήσει.
Μεταξύ των υποσχέσεων της εκστρατείας του 34χρονου δημάρχου, είναι η δωρεάν φροντίδα παιδιών, η δωρεάν υπηρεσία αστικών λεωφορείων, τα παντοπωλεία που διαχειρίζεται η πόλη και ένα νέο Τμήμα Κοινοτικής Ασφάλειας που θα στέλνει εργαζόμενους ψυχικής υγείας για να χειρίζονται ορισμένες κλήσεις έκτακτης ανάγκης αντί για αστυνομικούς. Δεν είναι σαφές πώς θα πληρώσει ο Μαμντάνι για τέτοιες πρωτοβουλίες, δεδομένης της σταθερής αντίθεσης της δημοκρατικής κυβερνήτη Κάθι Χότσουλ στις εκκλήσεις του για αύξηση των φόρων στους πλούσιους.
Ποιος είναι ο Ζόραν Μαμντάνι
Ο πρώην σύμβουλος πρόληψης κατασχέσεων και κάποτε ράπερ, γεννήθηκε στην Καμπάλα της Ουγκάντα από Ινδούς γονείς και έγινε Αμερικανός πολίτης το 2018, λίγο μετά την αποφοίτησή του από το κολέγιο.
Έζησε με την οικογένειά του για λίγο στο Κέιπ Τάουν της Νότιας Αφρικής, πριν μετακομίσει στη Νέα Υόρκη όταν ήταν 7 ετών. Η μητέρα του Μίρα Νάιρ είναι βραβευμένη σκηνοθέτης, της οποίας το έργο περιλαμβάνει τις ταινίες «Monsoon Wedding», «The Namesake» και «Mississippi Masala». Ο πατέρας του, Μαχμούντ, είναι καθηγητής ανθρωπολογίας στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια.
Ο Mamdani παντρεύτηκε τον Ράμα Ντουβάτζι, μια Συροαμερικανή καλλιτέχνη και ζουν στη γειτονιά Αστόρια του δήμου Κουίνς της πόλης. Αποφοίτησε από το Κολλέγιο Bowdoin στο Μέιν, με πτυχίο στις αφρικανικές αφρικανικής και συνίδρυσε το παράρτημα Φοιτητές για τη Δικαιοσύνη στην Παλαιστίνη του κολεγίου του. Μετά το κολέγιο, εργάστηκε ως σύμβουλος πρόληψης κατασχέσεων στο Κουίνς, βοηθώντας τους κατοίκους να αποφύγουν την έξωση, μια δουλειά που λέει ότι τον ενέπνευσε να θέσει υποψηφιότητα για δημόσιο αξίωμα.
Είχε επίσης μια αξιοσημείωτη παράλληλη δραστηριότητα στην τοπική σκηνή χιπ χοπ, ραπάροντας με το ψευδώνυμο Young Cardamom και αργότερα Mr. Cardamom.
Πρώτη του εμπειρία στην τοπική πολιτική, ήταν η εργασία του σε εκστρατείες για δημοκρατικούς υποψηφίους στο Κουίνς και το Μπρούκλιν.
Εξελέγη για πρώτη φορά στη Συνέλευση της Νέας Υόρκης το 2020, εκθρονίζοντας έναν μακροχρόνιο δημοκρατικό για μια περιφέρεια του Κουίνς που καλύπτει την Αστόρια και τις γύρω γειτονιές. Έχει επανεκλεγεί εύκολα δύο φορές.
Το πιο αξιοσημείωτο νομοθετικό επίτευγμα του δημοκρατικού σοσιαλιστή ήταν η προώθηση ενός πιλοτικού προγράμματος που έκανε κάποια αστικά λεωφορεία δωρεάν για ένα χρόνο. Έχει επίσης προτείνει νομοθεσία που απαγορεύει σε μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς να «συμμετέχουν σε μη εξουσιοδοτημένη υποστήριξη της ισραηλινής εποικιστικής δραστηριότητας».
Υποστηρικτής των δικαιωμάτων των Παλαιστινίων εδώ και πολύ καιρό, ο Μαμντάνι συνέχισε την αδιάκοπη κριτική του στο Ισραήλ κατά τη διάρκεια της προεκλογικής του εκστρατείας. Στις δηλώσεις του μετά την επικράτησή του, δεσμεύτηκε ότι υπό την ηγεσία του, το Δημαρχείο θα αντιταχθεί στον αντισημιτισμό.
«Θα ξυπνάω κάθε πρωί με έναν μόνο σκοπό: Να κάνω αυτή την πόλη καλύτερη για εσάς από ό,τι ήταν την προηγούμενη μέρα», υποσχέθηκε ο Μαμντάνι στους Νεοϋορκέζους στην ομιλία του για τη νίκη.
Αναλυτές σημειώνουν ότι η άνοδος του Μαμντάνι ενδέχεται να ενισχύσει αντίστοιχα κινήματα σε άλλες μεγάλες μητροπόλεις των ΗΠΑ και να εμπνεύσει αντίστοιχες καμπάνιες.
Ο Αλέξης Τσίπρας
“Η εκλογή του Ζόραν Μαμντάνι στη Νέα Υόρκη είναι κάτι πολύ περισσότερο από μια νίκη σε αυτοδιοικητικές εκλογές. Είναι νίκη απέναντι στην ολιγαρχία, στην κλεπτοκρατία, στις πολιτικές δυναστείες και το ακριβοπληρωμένο μιντιακό σύστημα που προπαγανδίζει τα συμφέροντά τους”, έγραψε σε ανάρτησή του στα κοινωνικά δίκτυα ο Αλέξης Τσίπρας.
“Και το πιο σημαντικό: Δείχνει σε όλο τον κόσμο, σε όλους μας, ότι υπάρχει εναλλακτική και είναι στο χέρι μας. Ο απάνθρωπος καπιταλισμός, η υποταγή της ελευθερίας στα κέρδη της ολιγαρχίας, το σκοτάδι της τρομακτικής κοινωνικής αδικίας, η περιφρόνηση της δημοκρατίας, δεν είναι μονόδρομος. Η ελπίδα, η αλλαγή, η δικαιοσύνη είναι ο καθένας από μας, οι ίδιοι οι πολίτες, που αποφασίζουν να αντισταθούν και να διεκδικήσουν ένα καλύτερο μέλλον. Να κάνουν εφικτό αυτό που οι ισχυροί του κόσμου κηρύσσουν ανέφικτο”, συνέχισε και κατέληξε:
“Μπορούμε! Αυτό είναι το μήνυμα που στέλνει σήμερα η Νέα Υόρκη σε ολόκληρο τον κόσμο”.
Η ανάρτηση του Αλέξη Χαρίτση
Η θριαμβική νίκη του Ζόραν Μαμντάνι αποδεικνύει ότι η Αριστερά μπορεί. Μπορεί να αλλάζει τον κόσμο. Σήμερα είναι ιστορική μέρα, είναι μέρα χαράς κι ελπίδας. Και η μέρα που η Μαύρη Διεθνής έχει κάθε λόγο να ανησυχεί.
Γράφτηκαν πολλά και στη χώρα μας για τον Μαμντάνι. Κρατάω μια σκέψη: η προτεραιότητα της πραγματικής πολιτικής. Της πολιτικής που μιλά συγκεκριμένα, που συγκρούεται με συμφέροντα, που στηρίζεται στην οργάνωση των πολλών απέναντι στην εξουσία των λίγων.
Το έργο του Μαμντάνι δεν θα είναι εύκολο. Και για αυτό μας αφορά.
Η πρότασή του για τη μεγαλύτερη πόλη των ΗΠΑ, τη σημαντικότερη καπιταλιστική μητρόπολη του κόσμου, μια πόλη που θα φορολογεί τους πλούσιους, βάζοντας μπροστά τις ανάγκες των εργαζόμενων, των νέων και των αποκλεισμένων, συμπυκνώνει τη μεγάλη μάχη της εποχής μας.
Το αν η πολιτική δεν θα είναι απλώς εκφορά λέξεων, αλλά ριζοσπαστική πράξη με υλικό αποτύπωμα στις ζωές των πολλών, στις ζωές μας.
Turn the volume up».