Μνήμη Γιώργου Προβόπουλου: όταν ήταν  χρυσή εφεδρεία της χώρας

Γράφει ο Γιώργος Λακόπουλος

Αυτοδημιούργητος, ακαδημαϊκός, μάνατζερ, επιτυχημένος διοικητής της Τράπεζάς της Ελλάδος και πάντα ένας  ευγενής και σεμνός άνθρωπος, γήινος και με ευπρέπεια στις σχέσεις του με όλους. Ανάλαβε την κεντρική Τράπεζα όταν η Ελλάδα έμπαινε στην κρίση. Ήταν φανερό ότι η  ευθύνη της αντιμετώπισης έπεφτε στις πλάτες του. Την ανέλαβε και η χώρα απέφυγε τα χειρότερα. Ήταν προσωπικό του επίτευγμα ότι η κρίση δεν διέλυσε το ελληνικό τραπεζικό σύστημα.

Είχε εδραιωμένη πεποίθηση ότι “η κρίση ήταν η αναπόφευκτη κατάληξη μιας πορείας ετών” και  προέκυψε από επέκταση της εγχώριας ζήτησης καταναλωτικών προϊόντων που στηρίχθηκε στο δανεισμό. Άποψη με την οποία συντονίσθηκαν και άλλοι νουνεχείς, όπως ο Αλέκος Παπαδόπουλος.

Πριν τις εκλογές του 2009 ο Προβόπουλος ως κεντρικός τραπεζίτης, προειδοποίησε -με το πιο δραματικό, αλλά και με τον πιο σαφή τρόπο- προσωπικές επαφές με την πολιτική ηγεσία- για το τρένο της δημοσιονομικής εκτροπής που ερχόταν καταπάνω μας.  

Ο Κ. Καραμανλής ως Πρωθυπουργός άκουσε την καμπάνα και πήγε αμέσως σε εκλογές ζητώντας  εξουσιοδότηση να λάβει μέτρα που προανήγγειλε και δεν μπορούσε να νομοθετήσει με την  πλειοψηφία της μιας ψήφου.  Ουσιαστικά αποδέχθηκε και την ευθύνη του για το πρόβλημα και την έθεσε σε λαϊκή κρίση- όπως κάνουν οι κανονικοί πρωθυπουργοί.

Ο Γ. Παπανδρέου, είτε δεν κατάλαβε τι του είπε ο Προβόπουλος είτε είχε άλλους σχεδιασμούς, επέμενε ότι «λεφτά υπάρχουν» για τις παροχές που έταζε. Συνέχισε και μετά τον εκλογικό του θρίαμβο και έσυρε τη χώρα διεθνή οικονομικό έλεγχο, χωρίς όρους και προϋποθέσεις- αλλά και χωρίς σχέδιο εξόδου.

Στις καινούργιες συνθήκες που δημιουργήθηκαν ο Προβόπουλος ήταν αυτός που έσωσε πολλές φορές την παρτίδα- με πιο χαρακτηριστική περίπτωση την απόκρουση της απειλής που συνιστούσε η κυπριακή τραπεζική κρίση- όπως του αναγνώρισε ο Βαγγέλης Βενιζέλος- που πρότεινε την ανανέωση της θητείας του.

Ως Πρωθυπουργός ο Σαμαράς, παραβλέποντας την εθνική αξία της παραμονής  Προβόπουλου, τον αδίκησε και επέτρεψε στον Γιάννη Στουρνάρα να διορίσει τον… εαυτό του -ως υπουργός Οικονομικών- στη θέση του διοικητή της Τράπεζας Ελλάδας.

Μέχρι σήμερα, παρά τις καλές δημόσιες του δεν έχει πείσει για τη σημασία της παρουσίας του στο τιμόνι της κεντρικής τράπεζας.  Αντίθετα ο Προβόπουλος, από την πρώτη στιγμή της αφύσικης αποστράτευσής του, ήταν η ενδεδειγμένη  λύση γενικής αποδοχής,  σε περίπτωση που το πολιτικό σύστημα  ανέθετε -πάλι- τη διακυβέρνηση της χώρας  σε έναν τεχνοκράτη,  μετά τους κραδασμούς που ακολούθησαν τις εκλογές του 2012.

Πολλοί πίστευαν ότι μια κυβέρνηση συνεργασίας των μεγάλων κομμάτων υπό τον Γ. Προβόπουλο θα υποκαθιστούνται την αξιοπιστία της χώρας στην Ευρώπη, θα επιδρούσε εξυγιαντικά στο εσωτερικό, θα εδραίωνε τη δημοσιονομική ομαλότητα και θα επιτάχυνε τις μεταρρυθμίσεις οδηγώντας στην ανάπτυξη.  

Επίσης αν το 2015 ο Αλέξης Τσίπρας, όταν έγινε Πρωθυπουργός, του είχε αναθέσει  τη διαπραγμάτευση με τους εταίρους και μετά τις δεύτερες εκλογές την Οικονομία, σήμερα τα πράγματα θα ήταν καλύτερα για όλους. 

Είχε δημιουργηθεί αυτή η εντύπωση μάλιστα όταν τον κάλεσε προεκλογικά να συζητήσουν.  Ήθελε μόνο τη συμβουλή του. Ο Προβόπουλος την έδωσε, ο Τσίπρας την κατανόησε, αλλά μετά παρασύρθηκε από τους κομματικούς.

Θα ήταν πραγματικό απόκτημα στις κυβερνήσεις Τσίπρα αν ο ΣΥΡΙΖΑ άντεχε να του εμπιστευθεί να χαράξει τη μεταμνημονιακή ευρωπαϊκή πορεία  της χώρας με τη σοβαρότητα που τον διέκρινε.

 Ο απελθών, δεν ήταν βουβό πρόσωπο. Δεν δίσταζε να αναδεικνύει ότι η «πέσαμε στα βράχια, επειδή  η Ελλάδα ακολούθησε λανθασμένες πολιτικές από τη στιγμή που εισήλθε στην Ευρωζώνη» -ξηλώνοντας το μύθο που προσπαθούσαν να δημιουργήσουν κάποιοι πολιτικοί για τον εαυτό τους.

Παρακολουθούσε τα πράγματα και έλεγε με  παρρησία την, έγκυρη, γνώμη του σε όποιον τη ζητούσε κατ’ ιδίαν, αλλά και δημόσια. Και όσες φορές βρέθηκε στο στόχαστρο για την τραπεζική προϋπηρεσία του υπήρξε καθαρός στις εξηγήσεις του.

Ως βετεράνος του χρηματοπιστωτικού συστήματος και ακαδημαϊκός είχε διαυγή λόγο δημοσίου λειτουργού που γνωρίζει τα πράγματα και είχε έφεση συμβολής στο να πάρουν την καλύτερη δυνατή πορεία και αυτό τον τοποθετούσε στις χρυσές εφεδρείες της χώρας. Τα υπόλοιπα δεν ήταν  δική του υπόθεση….