Αναπαραγωγή, δημογραφικό και ελεύθερη βούληση

Του Μελέτη Ρεντούμη

Πρόσφατα είδαμε ένα τηλεοπτικό σποτ της οργανωτικής επιτροπής του πρώτου Πανελληνίου Συνεδρίου Γονιμότητας και Αναπαραγωγικής Αυτονομίας, για το περίφημο θέμα της γονιμότητας και της αντιμετώπισης του δημογραφικού προβλήματος στην Ελλάδα.

Το σποτ προκάλεσε σάλο και αντιδράσεις και αποσύρθηκε κακήν κακώς πριν την έναρξη του συνεδρίου, ενώ στην συνέχεια και το ίδιο το συνέδριο ακυρώθηκε από τους διοργανωτές λόγω των διαστάσεων που πήραν οι διαμαρτυρίες.

Δυστυχώς πρόκειται για περιπτώσεις και περιστατικά, που αναρωτιέται κανείς σε ποια εποχή ζει, όταν προάγονται τέτοιου τύπου αναχρονιστικά και σκοταδιστικά πρότυπα, όταν στον 21ο αιώνα η τεχνολογική και κοινωνική εξέλιξη, έχει δημιουργήσει νέες ανάγκες και κοινωνικές προτεραιότητες, τόσο σε όλους ατομικά, όσο και στα νέα ζευγάρια που αποφασίζουν κάποια στιγμή στην ζωή τους να φέρουν στον κόσμο ένα παιδί.

Βέβαια το μήνυμα του συνεδρίου ήταν λανθασμένο, όχι απλά επειδή ήθελε να επιβάλλει ηθικά και με βάση συγκεκριμένα στερεότυπα την μητρότητα σε συγκεκριμένη ηλικία, αλλά επειδή δημιούργησε μία αίσθηση αυστηρής προτεραιοποίησης για την επαγγελματική και προσωπική ζωή της γυναίκας, αναφέροντας μάλιστα με ιδιαίτερη ευκολία, ότι όλα τα βήματα και οι επιλογές στην ζωή είναι δεδομένες και άμεσα επιτεύξιμες, όπως η πετυχημένη καριέρα και η εύρεση του ιδανικού συντρόφου, ενώ η μητρότητα αποτελεί ουσιαστικά την τελευταία και κομβική λεπτομέρεια, για να ολοκληρωθεί η οποιαδήποτε γυναίκα ως άνθρωπος και προσωπικότητα.

Με βάση τα παραπάνω, είναι προφανές ότι το μήνυμα ακόμη και αν είχε αγαθές προθέσεις από τους εμπνευστές και διοργανωτές του συνεδρίου, δεν πέτυχε τον στόχο του, σε μία Ελλάδα που βγαίνει λαβωμένη μετά από μία δεκαετή οικονομική κρίση και με μία σημαντική διάβρωση θεσμών και αξιών.

Αυτό λοιπόν που πρέπει να γίνει από εδώ και στο εξής, είναι να καταστούν γνωστές όλες οι παράμετροι που έχουν οδηγήσει στην επιδείνωση του δημογραφικού προβλήματος, ώστε η πολιτεία αλλά και η εκάστοτε κυβέρνηση να προτείνει συγκεκριμένα ποιοτικά και ποσοτικά κίνητρα για τα νέα ζευγάρια, για να είναι σε θέση να ανταπεξέλθουν στην ανατροφή ενός παιδιού. 

Το βασικό πρόβλημα του δημογραφικού σήμερα στην χώρα, δεν είναι η μείωση της γονιμότητας και των γεννήσεων, αλλά η λύση πρέπει να εστιάσει στην αύξηση και ενίσχυση του οικονομικά ενεργού πληθυσμού στην Ελλάδα, με στόχο την επίτευξη διατηρήσιμης ανάπτυξης, μέσα από μία σταθερή αύξηση του βιοτικού επιπέδου.

Αυτό πραγματοποιείται, με συνεχή εκπαίδευση, κατάρτιση, προοπτική απασχόλησης και κινητοποίηση του ανενεργού πληθυσμού στην χώρα.

Αν αυτό επιτευχθεί με κίνητρα που μπορεί να δώσει το κράτος στους πολίτες, μέσα από φοροαπαλλαγές, νέες και ευέλικτες δομές βρεφονηπιακών σταθμών και ολοήμερων σχολείων, αλλά και με ίσες ευκαιρίες πρόσβασης σε άνδρες και γυναίκες στην αγορά εργασίας, μέσα από ένα υβριδικό μοντέλο εργασιακού ωραρίου που συνάδει και με την τηλεργασία, τότε νομοτελειακά θα αρθούν τα εμπόδια που υπάρχουν σήμερα και η απόκτηση παιδιών θα καταστεί πολύ πιο ελκυστική, με αποτέλεσμα και την αύξηση του οικονομικά ενεργού πληθυσμού. 

Εν κατακλείδι, η Ελλάδα χρειάζεται ένα συντονισμένο και συνεκτικό σχέδιο δράσης για την αντιμετώπιση του δημογραφικού, που σίγουρα απαιτεί την επαρκή ενημέρωση σε όλες τις ηλικίες, αλλά κυρίως οφείλει να αντιμετωπίσει την οικονομική διάσταση του θέματος, καθώς και τρόπους αύξησης της απασχόλησης και των πραγματικών μισθών, με απώτερο στόχο την μακροχρόνια αύξηση του πληθυσμού της χώρας, μέσα από στοχευμένες ενέργειες, που δεν στηρίζονται όμως σε μία αλόγιστη επιδοματική πολιτική.

Ο Μελέτης Ρεντούμης είναι οικονομολόγος τραπεζικός.