Του Γ. Λακόπουλου
Η τελευταία πρόταση του Γιάννη Στουρνάρα για επιδίωξη περιορισμού του πρωτογενούς πλεονάσματος από το 2018 στο 2%, θα μπορούσε να είναι η γνώμη ενός τεχνοκράτη. Έτσι όπως διατυπώθηκε όμως -με προσωπική αρθρογραφία του- έδωσε την εντύπωση ότι είναι μια πολιτική πρόταση. Με την οποία παίρνει προσωπικά ο ίδιος μέρος στο πολιτικό παιγνίδι .
Όχι απαραιτήτως από τη σωστή πλευρά. Ο διοικητής της κεντρικής τράπεζας είναι άτυπος σύμβουλος της Κυβέρνησης- όχι της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Ωστόσο ήταν η ΝΔ που εξέδωσε ανακοίνωση με την οποία έκανε λόγο για “αποδοχή της αντίστοιχης πρότασης του Κυριάκου Μητσοτάκη από τον Γιάννη Στουρνάρα” . Τον υιοθέτησε ως σύμμαχό της στον αντικυβερνητικό αγώνα.
Τι δουλειά έχει ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας να αποδέχεται – ή να απορρίπτει- την πρόταση ενός πολιτικού κόμματος, που διατυπώνεται ως αντιπολιτευτική αιχμή κατά της κυβέρνησης; Το ερώτημα γίνεται ακόμη πιο επιτακτικό αν ληφθεί υπόψη ότι δεν είναι η πρώτη φορά που ο Στουρνάρας φάνηκε να παίρνει θέση υπέρ του συγκεκριμένου κόμματος, ή έστω εναντίον του βασικού αντίπαλου του.
Στην προεκλογική περίοδο του Ιανουαρίου του 2015 ενεπλάκη στην κινδυνολογία που δημιουργούσε το σύστημα Σαμαρά, υπέρ του οποιου τάχτηκε και πρόσφατα με άρθρο του, επικρίνοντας τους εταίρους γιατί δεν τον διευκόλυναν με διευθέτηση του χρέους παρ’ ότι είχε διαμορφώσει τις προϋποθέσεις.
Πρόσφατα επίσης, από το βήμα οικονομικού συνεδρίου επέκρινε με ιδιαίτερη επιθετικότητα τη διαπραγματευτική τακτική της πρώτης κυβέρνησης Τσίπρα. Γενικά στέκεται απέναντι στην κυβέρνηση , αμφισβητώντας , όπως του αποδίδεται, την αισιοδοξία που δημιουργεί ο ίδιος ο Πρωθυπουργός. Είναι πολλοί οσοι ενοχλούνται δεδομενου οτι δεν ειναι αυτός ο ρόλος του. Διατηρεί την αυτονομια του έναντι της κυβέρνησης λόγω Φρανκφρουρτης, αλλά ειναι υπόλογος στη Βουλή των Ελλήνων.
Για πρώτη φορά στη μεταπολιτευτική ιστορία έχουμε κεντρικό τραπεζίτη που αντιπαρατίθεται με ένα κόμμα. Είτε αυτό βρίσκεται στην αντιπολίτευση- για να το δυσκολέψει εκλογικά – είτε βρίσκεται στην κυβέρνηση για να “βάλει φρένο”, στην επικοινωνιακή τακτική του, όπως ερμήνευσαν τα ΜΜΕ την παρέμβαση Στουρνάρα για τις προοπτικές της οικονομίας σε άλλο΄μήκος κύματος απο τον Πρωθυπουργό.
Σαν να συμμεριζεται την υπολανθάνουσα θεωρια Σαμαρά οτι οι Τσιπραίοι ειναι περιορισμένης ευθύνης.
Η αμεροληψία του αξιώματος και οι ίσες αποστάσεις που του επιβάλει δεν τον εμποδίζουν να κλείνει το μάτι στη μια πλευρά και να δείχνει με το δάκτυλο την άλλο , με εμφανή πολιτικά κριτήρια και επιλεκτιές ιδεολογικές ταυτίσεις.
Πολλοί λένε ότι ο Στουρνάρας προέρχεται από το ΠΑΣΟΚ. Δεν έχουν δίκιο. Προέρχεται τον …Σημίτη, επί των ημερών του οποίου είχε ρόλους και αξιώματα. Άλλωστε όταν έγινε επικεφαλής του ΠΑΣΟΚ ο Βαγγέλης Βενιζέλος η απόστασή τους είχε την έννοια της πολιτικής σύγκρουσης.
Για τη θέση του διοικητή της Τράπεζας την Ελλάδας δρομολόγησε ο ίδιος τον εαυτό του, ως υπουργός Οικονομικών. Αλλά από τότε που πήρε τη θέση δεν έδειξε κάτι ιδιαίτερο. Είτε γιατί δεν είχε την ευκαιρία είτε γιατί ο προκάτοχός του Γιώργος Προβόπουλος είχε βάλει ψηλά τον πήχη με την επιτυχή θητεία του και τη διακριτική σχέση του με το πολιτικό σύστημα. Εκτός αν θεωρηθεί ιδιαιτερότητα η τάση του διοικητή να παίρνει θέση στην πολιτική διαμάχη υπέρ της ιδίας πλευράς πάντα.
Ο ιστορικός του μέλλοντος θα καταγράψει ότι η διαδρομή του Στουρνάρα ως τεχνοκράτη διέρχεται από πολλά στάδια. Από επίλεκτο μέλος του “σημιτικού πυρήνα” των “εκσυγχρονιστών” και στενός συνεργάτης του Γιάννη Παπαντωνίου που έιχε για εφτά χρόνια το τιμόνι της οικονομίας, μέχρι την απασχόλησή του σε χρηματιστηριακά γραφεία – που κυριαρχούσαν στην περίοδο που άφησε πίσω της ενάμισι εκατομμύριο θύματα. Απο ημιαπασχόληση σε “θινκ τανκ”. μέχρι να βρεθεί στην πολιτική ως υπουργός και από εκεί να προωθήσει τον εαυτό στη θέση που βρίσκεται σήμερα.
Έχοντας πάντα ευρεία διεισδυτικότητα στο μιντιακό σύστημα και καλές στις δημόσιες σχέσεις, θεωρείται από τους καλύτερα προφυλαγμένους παράγοντες του δημοσίου βίου . Οι ακρότητες της Ζωής Κωνσταντοπούλου απέναντί του τον διευκόλυναν να κάψει και τα χλωρά μαζί με τα ξερά της προγενέστερης διαδρομής του.
Ποιο είναι το επόμενο βήμα του; Γιατί η διακριτική αντιπαράθεσή του με τη σημερινή κυβέρνηση;
Ορισμένοι υπολογίζουν ότι από τη στιγμή που μπήκε στη πολιτική από τύχη – ορίσθηκε υπουργός Οικονομικών επειδή άφησε εξ ανάγκης το χαρτοφυλάκιο ο καθηγητής Βασίλης Ράπανος – έβαλε πλώρη να φτάσει όσο πιο ψηλά γίνεται και αυτό φυσικά δεν είναι η Τράπεζα της Ελλάδας. Στα πολιτικά παρασκήνια ψηθυρίζεται ότι σε κάποιες πρεσβείες θα τον έβλεπαν ακόμη και Πρωθυπουργό. Η αύρα της λειτουργίας του δείχνει ότι δεν είναι άσχετος με αυτές τις εκτιμήσεις.
Από πουθενά βέβαια δεν προκύπτει ότι η χώρα θα χρειαστεί σύντομα Πρωθυπουργό, αφού ούτε ο Τσίπρας πρόκειται να παραιτηθεί προτού χάσει τις εκλογές, ούτε ο Μητσοτάκης προτίθεται να εκχωρήσει τη θέση αν τις κερδίσει.
Μπορεί να υπολογίζει ότι θα δημιουργηθούν προϋποθέσεις σαν αυτές που έκαναν επικεφαλής της Εκτελεστικής Εξουσίας τον Λουκά Παπαδήμο; Μάλλον απίθανο να επαναληφτεί το σκηνικό του τέλους του ς 2011.
Μπορεί να επακολουθήσει ακυβερνησία μετά τις επόμενες εκλογές οπότε μπορεί να βρεθεί στη λίστα των υποψηφίων επικεφαλής μιας μη πολιτικής κυβέρνησης; Ή πρόκειται να τον δούμε να εμπλέκεται σε κάποιο πολιτικό σχήμα, ως πρωταγωνιστής εννοείται;
Στην πολιτική ποτέ δεν μπορείς να αποκλείσεις τίποτε και η περίπτωση Στουρνάρα είναι έτσι κι αλλιώς ασυνήθιστη. Στο παρελθόν για τη στενή σχέση του με διαδοχικές κυβερνήσεις. Σήμερα για τη λανθάνουσα εναντίωση του στην κυβέρνηση Τσίπρα, διακινδυνεύοντας να προκαλέσει κρίση – κάτι που αποφεύχθηκε μόλις την τελευταία στιγμή πριν από ένα χρόνο.
Αν σ’ αυτό το ασυνήθιστο περιλαμβάνεται η στράτευση στην συντόμευση κατά το δυνατόν της κυβέρνησης της Αριστεράς, τότε τα επεισόδια γύρω από τον φιλόδοξο αρχιτραπεζίτη θα είναι συναρπαστικά.
