Ερωτήματα επί του προϋπολογισμού

Του Μελέτη Ρεντούμη

ΡΕΝΤΟΥΜΗΣ ΜΕΝΕΛΑΟΣ

 

Ο προϋπολογισμός για το 2017 μόλις κατατέθηκε σήμερα στη Βουλή και έχει αρκετά ενδιαφέροντα στοιχεία, καθώς η κυβέρνηση έχει θέσει τους εξής στόχους:

Νέα δημοσιονομικά μέτρα ύψους 2.6 δις ευρώ

  • Πρωτογενές πλεόνασμα 1.8%
  • Ανάπτυξη επί του ΑΕΠ 2.7%

Πρόκειται σίγουρα για φιλόδοξους στόχους που δεν είναι καθόλου σίγουρο ότι η κυβέρνηση με την σημερινή οικονομική στασιμότητα μπορεί να τους πετύχει, πολύ περισσότερο δε με τον δείκτη ανεργίας άνω του 25% και την ρευστότητα να μην αποκαθίσταται στην αγορά.

Ένα πολύ σημαντικό στοιχείο είναι ότι ενώ οι συνολικές δαπάνες θ’ανέλθουν στα 55.8 δις ευρώ, τα έσοδα δεν θα ξεπεράσουν τα 52,5 δις που σημαίνει απ’ευθείας έλλειμμα 3,4 δις ευρώ.

Μάλιστα οι χρηματοδοτικές ανάγκες της χώρας για το 2017 φθάνουν τα 13 δις ευρώ, ποσό αρκετά σημαντικό δεδομένης της κατάστασης.

Είναι ενδεικτικό επίσης ότι ενώ οι μισθοί και συντάξεις του δημοσίου πέφτουν από τα 18 δις στα 12 δις ευρώ, έχουμε αύξηση για κοινωνική περίθαλψη από τα 6 δις στα 20 δις ευρώ.

Πώς είναι δυνατόν να χρηματοδοτηθεί αυτή η αύξηση; Ακόμα και το σύνολο των νέων μέτρων να κατευθυνθεί στην περίθαλψη είναι ακατόρθωτο να καλυφθεί αυτό το υπέρογκο ποσό.

Βέβαια υπάρχει και το κομβικό νούμερο των 6.75 δις του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων το οποίο είναι πολύ βασικό για την ανάκαμψη της οικονομίας μέσω μεγάλων έργων υποδομών. Μήπως  η κυβέρνηση σχεδιάζει την περικοπή του και την μη υλοποίηση του μεγαλύτερου μέρους του προγράμματος, για την χρηματοδότηση της κοινωνικής περίθαλψης, η οποία μάλιστα δεν εξειδικεύεται σε επιμέρους δράσεις;

Το παράδοξο του κοινωνικού προγράμματος της κυβέρνησης είναι ότι ενώ, η επιδότηση του πετρελαίου θέρμανσης ήταν πρόγραμμα κοινωνικής στήριξης για την προηγούμενη κυβέρνηση, πλέον αυξάνεται πάλι ο Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης σχεδόν 20% επιβαρύνοντας σημαντικά την λιανική τιμή του πετρελαίου προς διάθεση.

Επιπλέον αυξάνεται ο φόρος στη βενζίνη από 1/1/2017 ενώ σημαντική επίπτωση στην αγορά και στην κατανάλωση θα έχει η θέσπιση νέων φόρων στις νέες τεχνολογίες.

Συγκεκριμένα, νέος φόρος 5% για κάθε σύνδεση σταθερής τηλεφωνίας με πρόσβαση σε ίντερνετ, φόρος στο ηλεκτρονικό τσιγάρο 10 λεπτών αλλά και φόρος στην εισαγωγή καφέ ανά κιλό, γεγονός που θ’αυξήσει σημαντικά τις τιμές λιανικής.

Οι παραπάνω ανακοινώσεις αυξήσεων έμμεσων φόρων, προστίθενται στην ήδη επιβαρυμένη φορολογία εισοδήματος μισθωτών και επαγγελματιών καθώς και στον ΕΝΦΙΑ που καλούνται να πληρώσουν όλα τα νοικοκυριά.

Είναι πραγματικά εντυπωσιακό που η κυβέρνηση αναμένει σημαντικό πλεόνασμα που οδηγεί σε ανάπτυξη 2.7%, όταν θα πληγεί τόσο σθεναρά η ιδιωτική κατανάλωση με τους έμμεσους φόρους, που ενδέχεται να οδηγήσει σταδιακά σε νέα κρίση επιχειρηματικής εμπιστοσύνης αλλά και απομείωσης των καταθέσεων, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για το τραπεζικό σύστημα.

Μία σημαντική πηγή εσόδων που θα μπορούσε ν’αξιοποιήσει η κυβέρνηση είναι το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων τόσο του ΤΑΙΠΕΔ αλλά και του νέου Υπερταμείου, τα οποία όμως η κυβέρνηση συστηματικά υποθάλπει και δημιουργεί εμπόδια στην υλοποίηση όλων των μεγάλων έργων που μπορούν ρεαλιστικά να δημιουργήσουν δημόσια έσοδα και θέσεις εργασίας.

Συμπερασματικά μιλώντας, ο νέος προϋπολογισμός είναι καθαρά φοροεισπρακτικός και δεν δίνει πολλά περιθώρια αισιοδοξίας εκτός και αποφασίσει τελικά η κυβέρνηση ν’αξιοποιήσει όλα τα χρηματοδοτικά εργαλεία που έχει στην διάθεσή της τόσο για την έλευση νέων επενδύσεων όσο και για την χρηματοδότηση των υφιστάμενων έργων.

 

Ο Μελέτης Ρεντούμης είναι οικονομολόγος τραπεζικός