Toυ Γ. Λακόπουλου
Για την πρώτη Αποστασία έχουν χυθεί τόνοι μελάνης, αλλά πολλές πλευρές της παραμένουν θολές. Οι συνθήκες υπό τις οποίες ο Γεώργιος Παπανδρέου συγκρούστηκε με το Παλάτι και έχασε την κοινοβουλευτική πλειοψηφία θα είναι για πολλά χρόνια αντικείμενο έρευνας των ιστορικών και των δημοσιογράφων.
Ο πρωταγωνιστής Κωνσταντίνος Μητσοτάκης έχει μιλήσει, αλλά η αξιοπιστία του αμφισβητείται. Οι δυο Παπανδρέου έχουν εκφέρει κυρίως αφορισμούς. Άλλοι παράγοντες που είχαν γνώση του παρασκηνίου, είτε έφυγαν σιωπώντας, είτε παρουσίασαν ισορροπιστικές εκδοχές.
Σε κάθε περίπτωση η Αποστασία του 1965 υπήρξε γεγονός που παρήγαγε υψηλές εντάσεις όταν εκδηλώθηκε, αλλά και πολιτικές εξελίξεις στη συνέχεια. Η κατάρα της κυνήγησε τον Κ. Μητσοτάκη για πολλά χρόνια και χρειάσθηκε να αλλάξει παράταξη για να συνεχίσει τη σταδιοδρομία του στο δημόσιο.
Η δεύτερη Αποστασία ήταν κάτι σαν εκδίκηση της Ιστορίας να τον τιμωρήσει. Η κυβέρνησή του ανετράπη από τον αγαπημένο του υπουργό. Ο Αντώνης Σαμαράς με διάφορα προσχήματα, αλλά και με χειρισμούς στο Σκοπιανό -το διπλωματικό κόστος των οποίων πληρώνουμε ακόμη- έριξε τον Μητσοτάκη το 1993.
Κανείς δεν έδειξε να στεναχωριέται. Αντίθετα η κίνηση Σαμαρά εξελήφθη ως ευλογία από τους αντιπάλους της ΝΔ. Ο Ανδρέας Παπανδρέου, αφού επανήλθε στην εξουσία, συνέπραξε μαζί του για την παραμονή του, με την εκλογή προέδρου της Δημοκρατίας το 1995 που κράτησε τη ΝΔ ακόμη μια δεκαετία εκτός εξουσίας.
Πολλά χρόνια αργότερα, σύμφωνα με ένα παιχνίδι της μοίρας, και κατά τις γνωστές πολιτικές ίντριγκες, η κομματική βάση της ΝΔ το 2009 δεν τιμώρησε τον αποστάτη, αλλά την κόρη του θύματος της αποστασίας. Η Ντόρα Μπακογιάννη έχασε από αυτόν που θα έπρεπε να είχε στο τσεπάκι και σε κάθε περίπτωση είχε ευεργετήσει όταν δέχθηκε αδιαμαρτύρητα την απόφαση του Καραμανλή να τον ξαναβάλει στο μαντρί.
Υπάρχουν πολλά που δεν ξέρουμε για εκείνη την περίοδο, από την οποία μας έμεινε ο όρος “διαπλεκόμενα” συμφέροντα -που θεώρησε ο Μητσοτάκης ως υποκινητές της ανατροπής του δια του Σαμαρά. Η επιστροφή της οικογένειας Μητσοτάκη δια του Κυριάκου, με τη συνδρομή και του …Σαμαρά, είναι ένα από τα ιστορικά παράδοξα που χρειάζονται ιδιαίτερη διερεύνηση
Θα έλεγε κανείς ότι η αντιμετώπιση της αποστασίας από την κοινή γνώμη και τα ΜΜΕ θα απέτρεπαν πλέον τους πολιτικούς από τέτοιες φαιές δραστηριότητες. Η ιστορία μάλλον ετοιμάζεται να μας διαψεύσει.
Δεν θα χρειαστεί να ερευνήσει πολύ κανείς για να εξακριβώσει τα περιστατικά και τις συμπεριφορές των προσώπων που προέρχονται από το ΠΑΣΟΚ και ετοιμάζουν την Τρίτη Αποστασία – δια της προσχώρησής τους σε άλλα κόμματα- με άλλη ιδεολογία και άλλο ιστορικό. Είναι αξιοσημείωτο ότι δεν θα κατευθυνθούν αποκλειστικά προς τη Δεξιά, αλλά ορισμένοι προσβλέπουν στο ΣΥΡΙΖΑ.
Οι προσφερόμενοι για προσχωρήσεις, στις περισσότερες περιπτώσεις έχουν ήδη αποχωρήσει –τυπικά ή ουσιαστικά- από το ΠΑΣΟΚ από καιρό. Αυτό βάζει ορισμένους στον πειρασμό να αποδείξουν ότι το ΠΑΣΟΚ διαλύεται – χωρίς αυτούς. Στην ουσία όμως η διάλυση είναι δική τους επιδίωξη για να “δικαιωθούν”.
Επίσης ότι το ΠΑΣΟΚ δεν είναι στην κυβέρνηση για να το ρίξουν διευκολύνει όσους ετοιμάζονται για μετακόμιση να αποκρούουν τον χαρακτηρισμό ‘νέο -αποστάτες’. Θεωρούν ότι αποτελεί δικαίωμα τους να κάνουν ότι χρειάζεται για επανένταξη στο πολιτικό παιχνίδι, αναλαμβάνοντας σήμερα με τον Τσίπρα, ή στο μέλλον με τη ΝΔ υπουργείο, για να ‘αξιοποιηθούν’. Για πολλούς όμως απλώς προσφέρονται να χρησιμοποιηθούν ως κράχτες για ψηφοθηρία, ή να ξαναχρησιμοποιηθούν από οικονομικούς παράγοντες για να προωθήσουν τα συμφέροντα τους σε νέες κυβερνήσεις, όπως έκαναν και σε παλαιότερες.
Όπως και αν εμφανιστούν δύσκολα θα αποφύγουν στο στίγμα του αποστάτη, από τη Δημοκρατική Παράταξη. Αντίθετα από ηθική άποψη η θέση τους θα είναι περισσότερο επιβαρυμένη, αν προσχωρήσουν σε κόμματα με τα οποία το κόμμα που τους ανέδειξε βρίσκεται σε αντιπαλότητα- όπως βρισκόταν και οι ίδιοι παλαιότερα.
Όσοι μετέχουν σε διεργασίες με σκοπό να γίνουν δεκτοί στη Συγγρού ή στην Κουμουνδούρου είναι εξ αρχής δημιουργήματα του ΠΑΣΟΚ. Ορισμένοι μάλιστα χαρακτηρίζονται “κυβερνάνθρωποι”. Το μόνο που κάνουν από χρόνια είναι να κυβερνούν άλλους ανθρώπους κατ’ απονομήν.
Το ΠΑΣΟΚ από την εποχή του Ανδρέα Παπανδρέου και εντεύθεν τους τοποθέτησε από τη νεαρή ηλικία τους σε κρατικές θέσεις για να διοικούν ανθρώπους, αργότερα του έδωσε κυβερνητικά αξιώματα, τους κάλυψε σε περιπτώσεις που είχαν εκταθεί και γενικά τους αποκατέστησε.
Ότι βρήκαν σαν αφορμή τον τρόπο διοίκησης του Βαγγέλη Βενιζέλου – που παρέλαβε το ΠΑΣΟΚ όταν το είχε ήδη αχρηστεύει ο Γ. Παπανδρέου- δεν είναι δικαιολογία. Αντίθετα σήμερα που το ΠΑΣΟΚ προσπαθεί να ανασυσταθεί θα έπρεπε να είναι οι πρώτοι που θα έσπευδαν να συνδράμουν- όπως κάνει π.χ. ο πρώην πρωθυπουργός Κ. Σημίτης. Αντίθετα όσοι στρέφονται εναντίον του αποδοκιμάζονται, όπως έδειξε η περίπτωση του νεώτερου Παπανδρέου, που θεωρείται πλέον αποσυνάγωγος της παράταξης.
Συμφώνα με την εκτίμηση πεπειραμένων παραγόντων όσοι προσπαθούν να εισχωρήσουν σε αντίπαλα κόμματα σε κάθε περίπτωση θα μείνουν εκτεθειμένοι, απέναντι σε όσους τους στήριξαν παλαιότερα. Η σημερινή βάση του ΠΑΣΟΚ θα θεωρήσει ότι ιστορικά η Δημοκρατική Παράταξη βρίσκεται αντιμέτωπη με την Τρίτη Αποστασία. Ειδικά οι πρώην υπουργοί του ΠΑΣΟΚ που επιδιώκουν να προσχωρήσουν στη ΝΔ , θα αντιμετωπίσουν την κατηγορία ότι ευτελίζουν την προϊστορία τους . Αλλά δεν θα έχουν καλύτερη τύχη και όσοι αναμένουν να τους προτείνει υπουργικό χαρτοφυλάκιο ο ΣΥΡΙΖΑ.
Εν τέλει, αν η πολιτική έχει και παιδαγωγικό χαρακτήρα, το μήνυμα όσων θα αλλάξουν κόμμα και πολιτική ταυτότητα για μια καρέκλα θα είναι αρνητικό μήνυμα. Αν οι πολιτικοί που αποδοκιμάστηκαν πολιτευόμενοι με το ένα κόμμα αντί να παραμείνουν στο κόμμα τους και να επιδιώξουν την ανάκαμψή του, -ή να πάνε στο σπίτι τους αν δεν συμφωνούν με την ηγεσία του -επιδιώκουν να σταδιοδρομήσουν με άλλο κόμμα, τότε η πολιτική θα μετατραπεί σε ποδοσφαιρικό πρωτάθλημα. Με μετεγγραφείς διόλου διαφανείς ενίοτε. Δεν υπάρχει χειρότερη κατάληξη για έναν πολιτικό.
