Του Σωκράτη Αργύρη
Τα
μεγαλεία να φοβάσαι, ω ψυχή.
Και τες φιλοδοξίες σου να υπερνικήσεις αν δεν μπορείς, με δισταγμό και
προφυλάξεις να τες ακολουθείς.
– Κωνσταντίνος Καβάφης
Οι Μάρτιαι Ειδοί, είναι ένα ποίημα το οποίο ο ποιητής, ο Κωνσταντίνος Καβάφης, το απευθύνει ως προς την ψυχή και όχι ως προς την προσωπικότητα του Ιουλίου Καίσαρα.
Ο Ιούλιος Καίσαρ μπήκε στην πολιτική ζωή της Ρώμης για να μείνει.
Χρησιμοποίησε ρητά του στυλ: ήρθα – είδα – ενίκησα για να δείξει τον απο-φασιστικό τρόπο δράσης του που όπως στο πεδίο της μάχης στρατιωτικά έκανε θα το εφάρμοζε και στην πολιτική.
Με την αλαζονεία που τον διέκρινε είπε την άλλη ρήση: ο κύβος ερρίφθη, δείχνοντας έτσι να μην υπολογίζει τους νόμους και ήθελε με αυτόν τον τρόπο να δείξει ότι θα έφτιαχνε ένα νέο επιτελικό κράτος που αυτός μόνος θα έπαιρνε όλες τις αποφάσεις.
Το τέλος του βέβαια ήρθε με ένα τρόπο τραγικό που ποτέ δεν το φανταζόταν, αλλά ίσως την τελευταία στιγμή της ζωής του να πέρασε από το μυαλό του ότι οι αποφάσεις του ήταν αυτές που τον οδήγησαν στον θάνατο, γιατί ο δικός του κύβος είχε ριφθεί όταν νόμιζε ότι μόνος αυτός μπορούσε να διοικήσει την Ρώμη χωρίς να πάρει υπ’ όψιν του παραμέτρους που ίσως θα προλάβαιναν το μοιραίο.
Έτσι όπως και το ποίημα του Καβάφη απευθύνεται προς την όποια ψυχή θα βρεθεί αργά ή γρήγορα στη θέση του Καίσαρα δηλαδή σε μια θέση όπου τα πιο τρελά όνειρα έχουν επιτευχθεί, οι πιο δύσκολοι στόχοι έχουν κατακτηθεί και ο κόσμος όλος δείχνει να συγκεντρώνεται με θαυμασμό και λατρεία γύρω της, εντούτοις δεν ακούει τον εκάστοτε Αρτεμίδωρο που ενώ τον προειδοποιεί αυτός ακολουθεί απλά το πεπρωμένο του.
Τελικά η Ιστορία μας διδάσκει από τα σφάλματα των άλλων;