Του Γ. Λακόπουλου
Γύρω από το πρόσωπο του Νίκου Παππά είχε δημιουργηθεί τα τελευταία χρόνια ένας μύθος. Σ’ αυτόν αποδίδονταν όλες επιτυχίες του Αλέξη Τσίπρα -από το 2008 που επέστρεψε από τη Γλασκώβη για να αναλάβει διευθυντής του Γραφείου του, μέχρι την εκλογική νίκη του.
Βεβαίως κάποιοι έλεγαν ότι απλώς ο Τσίπρας “χρησιμοποιούσε” τον Παππά, κυρίως λόγω της ευρωπαϊκής κουλτούρας που απέκτησε κατά τη δεκαετή υπερορία του. “Δεν τον χειραγωγούσε ο Νίκος, αλλά ο Αλέξης τον έβγαζε μπροστά, για όσα δεν ήθελε να κάνει ο ίδιος” έλεγαν.
Όποια και να ήταν η σχέση τους όταν κέρδισαν τις εκλογές δεν υπήρχε δραστηριότητα του Πρωθυπουργού χωρίς αυτόν. Κατά την εδραιωμένη εντύπωση ο Ν. Παππάς δεν ήταν παρατηρητής, αλλά συμμέτοχος στη λήψη των αποφάσεων.
Η αποκάλυψη του Μοσχοβισί ότι σε μια κρίσιμη στιγμή των διαπραγματεύσεων του 2015 παρενέβη και ανέτρεψε κάτι που είχε δεχθεί ο Αλέξης Τσίπρας – “Πρόεδρε, αυτό δεν μπορείς να το κάνεις”- διεύρυνε το ιμπέριουμ της παρουσίας του στον κυβερνητικό ιστό.
Τα είχε όλα. Ήταν προσωπικός φίλος του Πρωθυπουργού, αχώριστος συνεργάτης του και πανίσχυρος κυβερνητικός παράγοντας. Σε βαθμό που να ενοχλεί τον -οιονεί “αντιπρόεδρο” και προβαλλόμενο ως μέντορα του Τσίπρα – Αλέκο Φλαμπουράρη που προτιμούσε το χαρακτηρισμό “ο Νικολάκης”.
Αναπόφευκτα ο Παππάς ήταν ο άνθρωπος που ανέλαβε το χειρισμό του πιο κρίσιμου θέματος για την κυβερνητική προοπτική του ΣΥΡΙΖΑ: τα Μέσα Ενημέρωσης. Δεν τα ήξερε καλά -όσο ο Βασ. Μουλόπουλος που περιορίσθηκε στην Αυγή και για προσωπικούς λόγους- αλλά ούτε και τον ήξεραν. Τα μόνα στοιχεία για την πορεία του ήταν όσα ανέφερε ο ίδιος στο επίσημο βιογραφικό του. Π.χ. ότι έκανε οικονομικές σπουδές στη Σκωτία και εργάσθηκε για χρόνια εκεί, αλλά όχι και ότι οι σπουδές του στην Ελλάδα περιορίσθηκαν στο ΤΕΙ Αιγάλεω.
Με εμφανή αυτοπεποίθηση πάντως ανέλαβε να αποσπάσει πριν από όλα την τηλεόραση από τα χέρια της διαπλοκής και να διαμορφώσει νέο τοπίο. Από τη μια η κυβέρνηση θα υλοποιούσε μια δίκαιη επιδίωξη για την επιβολή νομιμότητας σ’ αυτόν το χώρο. Από την άλλη θα ενίσχυε και την παρουσία του ΣΥΡΙΖΑ στο μιντιακό στερέωμα και θα οδηγούσε σε εξυγίανση το πολιτικό σύστημα.
Ότι ο Παππάς κατάφερε -με τον τρόπο που οργάνωσε το διαγωνισμό για τις συχνότητες- να πάρει 255 εκατ, ευρώ από “χοντρά πορτοφόλια”, όταν και ο ίδιος δεν περίμενε πάνω από εκατό- θεωρήθηκε κάτι περισσότερο από θρίαμβος: ήταν προσωπική επικράτηση σε βάθος χρόνο. Παραδόξως όμως την ίδια περίοδο άρχισαν και οι φήμες για αποστάσεις μεταξύ τους.
Είχε προηγηθεί η φράση του Αλέξη Τσίπρα στην συνέντευξη της Θεσσαλονίκης: “Πείτε στον κύριο Παπά αν τον δείτε, ότι δεν θα αποφασίσει αυτός σε ποιο υπουργείο θα πάει”. Τότε εξελήφθη ως αστεϊσμός μεταξύ τους. Ακόμη και αν ήταν εκείνη τη στιγμή, στη συνέχεια αποδείχθηκε προφητική. Στον ανασχηματισμό ο Παππάς έχασε το υπερυπουργείο Επικρατείας με αντάλλαγμα μια …γραμματεία!
Όχι χωρίς λόγο. Τα τηλεοπτικά τελικά εξελίχτηκαν σε εφιάλτη για την κυβέρνηση -ακόμη και στα σημεία που έχει δίκιο- και την κατέστησαν χλεύη των ηττημένων. Μοιραία άλλαξαν και τον άξονα της σχέσης μεταξύ των δύο ανδρών. Κυρίως γιατί το τελικό αποτέλεσμα ενεγράφη ως πολιτική του Τσίπρα.
Δεν είναι βέβαιο ότι ήταν ο Παππάς αυτός που ώθησε τον Πρωθυπουργό να παρέμβει άκομψα δημοσίως -εν όψει της αναμενόμενης απόφασης του Συμβούλιου της Επικρατείας- που τον εξέθεσε. Οι περισσότεροι θεωρούν ως δράστες δυο νομικούς από το “παλαιό ΠΑΣΟΚ” που συμβουλεύουν το Μέγαρο Μαξίμου.
Πέρα από αυτό, όμως, στο παρασκήνιο του διαγωνισμού υπήρχε έντονη παρουσία του υπουργού Επικρατείας. Είτε άμεσα και προσωπικά, είτε μέσω τρίτων, δια των οποίων συνέβη το ατύχημα της επιστράτευσης του Καλογρίτσα. Δια του Σπίρτζη ακριβέστερα.
Το Βατερλό που επακολούθησε υποχρέωσε την κυβέρνηση σε υπαναχώρηση, τον ίδιο τον Παππά σε αμηχανία -και τελικά αλλαγή ρητορικής- και τον ΣΥΡΙΖΑ συνολικά σε απόλυτη ήττα από το “σύστημα Μητσοτάκη”- το οποίο συντάχθηκε με τους καναλάρχες.
Ο νικητής τα παίρνει όλα. Ο χαμένος είναι απλώς χαμένος. Η κακή ψυχολογία που διαμόρφωσε στο Μέγαρο Μαξίμου η κατάληξη της υπόθεσης, δεν επέτρεψε στον Τσίπρα να επωφεληθεί ούτε από το δώρο της παρουσίας του Μπαράκ Ομπάμα στην Αθήνα.
Σήμερα, καθώς τα απόνερα του διαγωνισμού δεν έχουν φύγει ακόμη από το δημόσιο βίο, αλλά τίθεται και θέμα επιστροφής των χρημάτων που πολυδιαφημίστηκαν ως ανακούφιση των αδυνάτων, το επικοινωνιακό τοπίο είναι τραγικό για την κυβέρνηση. Ποτέ άλλοτε πρωθυπουργός δεν ήταν τόσο ακάλυπτος απέναντι στα Μέσα Ενημέρωσης.
Οι εσωκομματικοί καλοθελητές αποδίδουν αυτή την επικοινωνιακή γύμνια στη συνολική αποτυχία της πολιτικής Παππά στα ΜΜΕ. Σ’ αυτόν καταλήγουν και όσοι επικρίνουν την επιμονή του `Μεγάρου Μαξίμου “να χτυπηθεί πρώτα ο Ψυχάρης”. Είτε την διαβάζουν ως στρατηγικό λάθος, είτε ως επιλογή να μην υπάρξει μέτωπο με την πραγματική διαπλοκή.
Η αλήθεια είναι ότι στη μετά Παππά περίοδο η κυβέρνηση βρίσκεται με την πλάτη στον τοίχο σε ό,τι αφορά την παρουσία της στην σκηνοθεσία της επικαιρότητας από τα -υπολειτουργούντα κατ’ ουσίαν- ΜΜΕ.
Ακόμη και όταν διαστρεβλώνονται απόψεις του Πρωθυπουργού δεν υπάρχει αντίδραση. Π.χ. ο Τσίπρας δεν αποκάλεσε ποτέ “δυνάστες” τη Μέρκελ και τον Ολάντ στην κηδεία του Κάστρο, αλλά αυτό διακινήθηκε για μέρες χωρίς αντίδραση. Το σύστημα που δημιούργησε ο πρώην υπουργός Επικρατείας δεν μπόρεσε ούτε να αποσαφηνίσει ότι επί μήνες την συγκρότηση του ΕΣΡ μπλοκάρισε η ΝΔ και όχι η κυβέρνηση .
Το τελευταίο διάστημα αρκεί να αναφερθεί μια αντικυβερνητική πληροφορία από ένα ελληνικό ή ξένο μέσο και αμέσως αναπαράγεται -με τη κυβέρνηση ανίκανη να αντιδράσει και να αποκαταστήσει τα πράγματα.
Στα “σόσιαλ-μίντια” είναι ζήτημα αν υπάρχουν ένα δύο σάιτ της προκοπής που να απηχούν τις κυβερνητικές απόψεις. Στο γραπτό Τύπο ούτε η ισχνή κυκλοφορία της “Αυγής”, ούτε η πολύ καλή Εφημερίδα των Συντακτών που δημιούργησε ο Νικόλας Βουλέλης δεν ισοφαρίζουν την απόλυτη κυριαρχία της ΝΔ στον υπόλοιπο Τύπο, ενώ η κυριακάτικη εφημερίδα του Κώστα Βαξεβάνη είναι νωρίς για να κριθεί, αν μπορεί να καλύψει αυτό το έλλειμμα.
Ειδικά στην τηλεόραση η κατάσταση αυτή τη στιγμή είναι δραματική για την κυβερνητική παρουσία, καθώς αυτό που κατάφερε η κυβέρνηση με το διαγωνισμό Παππά, ήταν να εκτεθεί και στους πλειοδότες και να ενισχύσει ένα συγκεκριμένο κανάλι που σφυροκοπεί την κυβέρνηση χωρίς αντίλογο -έστω από τη ΕΡΤ. Πριν το διαγωνισμό η κατάσταση ήταν μάλλον καλύτερη για τη κυβέρνηση.
Ακόμη και στο χώρο των δημοσκόπων, από τον οποίο οι κυβερνήσεις είχαν πάντα προνομιακή μεταχείριση, έστω σε επιμέρους θέματα, η κυριαρχία της ΝΔ είναι καταλυτική σε αντιδιαστολή με την πλήρη κυβερνητική απουσία -ενδεικτική της έλλειψης στρατηγικής.
Με άλλα λόγια ο Αλέξης Τσίπρας είναι γυμνός και ανυπεράσπιστος στο επικοινωνιακό τοπίο. Όσοι αναζητούν αποδιοπομπαίο τράγο λένε ότι αυτό είναι έργο του φίλου του. Ότι τον απέσυρε από το χώρο των ΜΜΕ προβάλλεται ως τεκμήριο των ισχυρισμών τους. Όταν η ομάδα δεν πάει καλά, απομακρύνεται ο προπονητής, όχι ο πρόεδρος. Σαν “Παναθηναϊκός” ο Τσίπρας το ξέρει.
Έτσι κι αλλιώς ο απολογισμός της περιόδου Παππά στη διαχείριση των ΜΜΕ απασχολεί πολλούς στον ευρύτερο κύκλο του Πρωθυπουργού και όσοι παρακολουθούν από απόσταση διακρίνουν αλλαγές συσχετισμών στο σύστημα Τσίπρα. Το σίγουρο είναι ότι οι αναφορές στο πρόσωπο του Νίκου Παππά δεν συνοδεύεται από τον παλιό θαυμασμό για τις ικανότητές του. Ούτε και από το δέος για την παντοδυναμία του ως …πρωθυπουργού παρά τω Πρωθυπουργώ!
