Γράφει ο Γιώργος Λακόπουλος
Ποιος είναι και ποιος δεν είναι επίγονος του Ανδρέα Παπανδρέου, προκύπτει με αυτά τα κριτήρια. Και ένα ακόμη: Τη διαίσθηση των ψηφοφόρων της Ευρύτερης Δημοκρατικής παράταξης.
Κάθε άλλο παρά άσχετη με τη σημερινή Ελλάδα και τις εκλογές που έρχονται, είναι αναφορά στον Ανδρέα Παπανδρέου, όπως ισχυρίζεται ο … Κυριάκος Μητσοτάκης. Έχει τους λόγους του. Ο ιδρυτής του ΠΑΣΟΚ όχι απλώς συμβολίζει την αντίθετη πολιτική και ιδεολογία από τη δική του, αλλά απογύμνωσε και ιστορικά τον πατέρα του.
Σε ότι αφορά το μικρομεγαλισμό που επιδεικνύει ο Νίκος Ανδρουλάκης έναντι του Αλέξη Τσίπρα, εμφανιζόμενος ως …επίγονος του Παπανδρέου,- που δεν ήταν πριν από μερικά χρόνια, όταν μετείχε στην , Σημιτικής έμπνευσης, εξαφάνιση του Παπανδρέου , με την κατάργηση των συμβόλων, του ονόματος και της ιδεολογίας του ΠΑΣΟΚ – υπάρχει τρόπος να κριθεί.
Η σύγκριση του ενός και του άλλου με την πολιτική σκέψη και πράξη του Παπανδρέου, δείχνει ποιος από τους δύο βρίσκεται πιο κοντά στις αρχές του. Ποιος τον εκπροσωπεί πολιτικά στις σημερινές συνθήκες , ποιος συνεχίζει το δικό του δρόμο και ποιος τον καπηλεύεται….
Πρώτο. Ήταν συνεπής και ασυμβίβαστος αντίπαλος της Δεξιάς. Η θεωρητική του κατάρτιση του επέτρεπε να διακρίνει τον ταξικό προσανατολισμό της – με όποιο πολιτικό φορέα και αν εμφανίζεται – υπέρ του κεφαλαίου και κόντρα στα λαϊκά συμφέροντα.
Δεύτερο. Πίστευε στην ενότητα του προοδευτικού χώρου. Αναλύοντας τη διαχρονική εξέλιξη των πραγμάτων, γνώριζε ότι οι προοδευτικές δυνάμεις κατανίκησαν εκλογικά τη Συντηρητική παράταξη – έναντι της οποίους πλειοψηφούσαν στην κοινωνία – μόνο όταν ήταν ενωμένες.
Τρίτο. Είχε καθαρή εικόνα για το ρόλο της οικογένειας Μητσοτάκη. Γνωρίζοντας – καλά και από μέσα – το ρόλο του Κώστα Μητσοτάκη στη διάλυση της Ένωσης Κέντρου με την Αποστασία που άνοιξε το δρόμο στη χούντα – αλλά και τη συμπεριφορά του όταν ανέλαβε τη ΝΔ. Τον είχε κατατάξει στους κινδύνους για το λαό – αλλά και για την πολιτική.
Τέταρτο. Είχε σεβασμό στην παραδοσιακή Αριστερά. Διαχρονικά, από την εφηβεία του, αλλά και από τη δεκαετία του 1960 όταν μπήκε στην ελληνική πολιτική είχε την κριτική του, αλλά σεβόταν τους αγώνες, τις ιδέες και τους ανθρώπους της. Ακόμη και όταν ο Μητσοτάκης τους παρέσυρε στο «βρόμικο 89», δεν διέκοψε τις σχέσεις μαζί τους.
Πέμπτο. Δεν διέκοψε τη συνεργασία του ΠΑΣΟΚ με τα κόμματα της Αριστεράς, παρ ότι υπήρχε στρατηγική απόκλιση, αλλά και τακτικές αποκλίσεις και συγκρούσεις θέσεων. Πίστευε στη αξία της Δημοκρατικής συνεργασίας για την αντιμετώπιση της Δεξιάς και συνέβαλε στην επέκταση της στο μαζικό χώρο, στα Συνδικάτα και τους ΟΤΑ.
Έκτο. Ήταν πολιτικός με κεφαλαία γράμματα, πίστευε την πολιτική ως διαδικασία επίλυσης προβλημάτων και δεν επέτρεψε ποτέ στην οικονομική εξουσία να χειραγωγήσει την πολιτική – πόσο μάλλον να του επιβάλει πολιτική. Ουδείς ισχυρός του χρήματος, διανοήθηκε ποτέ να του κάνει υποδείξεις. Η απόδειξη βρίσκεται στον τελικό συνασπισμό των «ντταβατζήδων» της εποχής του, για να τον ρίξουν, επενδύοντας πρώτα στον Μητσοτάκη και μετά στον Σημίτη.
Έβδομο. Είχε βαθιά γνώση της νεότερης ελληνικής πολιτικής Ιστορίας, ειδικά μετά τον Διχασμό και διδασκόταν από τις περιπέτειές της. Σε όλες τις φάσεις της πολιτικής σταδιοδρομίας του, το πολιτικό παρελθόν της χώρας και τα συμπεράσματα που ανέδυε, ήταν δείκτες πορείας για το σχεδιασμό της δικής του πολιτικής.
Όγδοο. Ως άνθρωπος με υψηλή νοημοσύνη και ευχέρεια διεθνούς κυκλοφορίας, ήταν πολύ καλά ενημερωμένος για τις σχέσεις των υπερδυνάμεων στον διπολικό κόσμο, πλήρη εικόνα της διεθνούς κατάστασης και των συσχετισμών και σαφή γνώση για το αμερικανικό ιμπέριουμ κατά των λαών – και τις επεμβάσεις των ΗΠΑ στο εσωτερικό των χωρών.
Ένατο: Είχε καθαρή εικόνα για την ευρύτερη περιοχή και αταλάντευτη στάση ότι αφορά την Τουρκία και τα ελληνικά δικαιώματα στο Αιγαίο και το Κυπριακό. Δείχνοντας σε κάθε ευκαιρία , ότι δεν προτίθεται να παραχωρήσει το παραμικρό από τα ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα ,πόσο μάλλον από την ελληνική κυριαρχία. Ακόμη και εάν επρόκειτο να πολεμήσουν οι Έλληνες για την εθνική τους ακεραιότητα.
Δέκατο. Ως πολιτικός και οικονομολόγος, ήξερε ότι , ότι για κάθε χώρα η Εθνική Ανεξαρτησία εκτός από βάση της ύπαρξής της , ήταν και προϋπόθεση για την ευημερία του λαού της – και το είχε πρόταγμα στην πολιτική τους, αλλά και στην ιδρυτική διακήρυξη του ΠΑΣΟΚ. Υπέρμαχος της ανεξαρτησίας όλων των λαών, πρωταγωνίστησε σε διεθνείς πρωτοβουλίες κατά των υπερδυνάμεων . Δεν υπήρξε ποτέ δεδομένος στις διαπραγματεύσεις που έκανε ως Πρωθυπουργός με όλες τις πλευρές , τις χώρες και τις συσπειρώσεις του πλανήτη, αρνούμενος να γίνει ακόλουθος της πολιτικής των ισχυρών, όσο και αν τον πίεζαν.
Ενδέκατο. Παρά τις αμφιβολίες του στη φάση που η ΕΟΚ ήταν απλώς τελωνειακή ένωση, όταν την ξεπέρασε , τάχθηκε θερμά υπέρ της ευρωπαϊκής Ομοσπονδοποίησης. Υπέγραψε τη Ενιαία Πράξη και έθεσε ως στόχο την ένταξη στην Ευρωζώνη, όταν επανήλθε το 1993. Σε κάθε περίπτωση είχε την αναγνώριση των άλλων ηγετών ακόμη και όταν συγκρουόταν μαζί τους, υπέρ της χώρας του.
Δωδέκατο. Είχε ειλικρινές ενδιαφέρον για το λαό και τον έβαζε πάνω από επιχειρηματικά συμφέροντα, ακόμη και με προσωπικό κόστος, απορρίπτοντας νεοφιλελεύθερες προσεγγίσεις που έβαζαν πάνω από όλα το κέρδος των λίγων. Όπως απέρριπτε και τις στενές δημοσιονομικές αντιλήψεις που αποδυνάμωναν την καθημερινότητα των ανθρώπων της εργασίας..
Τέλος, ήταν συγκροτημένος ως προσωπικότητα, παρά τις αντινομίες και τις μεταπτώσεις του. Εξαιρετικός συνομιλητής, είχε συνεκτικό πολιτικό λόγο, ήταν ευγενής άνθρωπος, μετείχε με ευπρέπεια στην πολιτική διαμάχη και δεν έχει ποτέ υπεροψία, ή εγωκεντρισμό. Δεν περιαυτολογούσε και δεν ήταν εριστικός με τους πολιτικούς αντίπαλους, δεν ήταν ιντριγκαδόρος ούτε χτυπούσε πισώπλατα.
Επίλογος. Ο Ανδρέας Παπανδρέου ήταν αυτοδημιούργητος. Παρότι ήταν γιος πρωθυπουργού που του άφησε ως κληρονομιά ένα μεγάλο κόμμα, το προσπέρασε και ίδρυσε εξ αρχής, έναν νέο πολιτικό φορέα, που έπιανε τους αέρηδες της εποχής.
Δεν στηρίχθηκε σε ΜΜΕ και ισχυρούς το χρήματος και άνοιξε νέα ιστορική σελίδα στην Ελλάδα και την άσκηση της πολιτικής. Χωρίς να υπολογίσει του οχετούς λάσπης που εξαπέλυαν οι αντίπαλοι του.
Ποιος είναι και ποιος δεν είναι επίγονός του, προκύπτει με αυτά τα κριτήρια. Και ένα ακόμη: τη διαίσθηση των ψηφοφόρων της ευρύτερης Δημοκρατικής παράταξης- όταν οι διάδοχοί του στο ΠΑΣΟΚ απομακρύνθηκαν από το κληροδότημά του.
AΠO TO ΙΕΙDISEIS.GR
