Του Νίκου Λακόπουλου
H αποστροφή του Κυριάκου Μητσοτάκη στη συνέντευξή του στη ΕΤ1 πως “πάντα μπορεί να συντρέχουν κάποιοι λόγοι για πρόωρες εκλογές” επιβεβαίωσε τα σενάρια πως μετά τον Δεκαπενταύγουστο θα έχουμε προκήρυξη εκλογών.
Oι εκλογές αυτές θα είναι διπλές όπως θεωρεί δεδομένο ο Πρωθυπουργός. Η απλή αναλογική δεν θα βγάλει κυβέρνηση κι όπως είπε “δημιουργεί συνθήκες αστάθειας ενόψει του επόμενου κύκλου”. Η κυβέρνηση δηλαδή έχει σοβαρούς λόγους για πρόωρες εκλογές αφού διαφορετικά ή για ένα χρόνο η χώρα θα βρίσκεται σε αβεβαιότητα με ό,τι σημαίνει αυτό για την ελληνική οικονομία.
Βέβαια είναι πιθανό να μην βγάλουν κυβέρνηση και οι δεύτερες εκλογές, αλλά ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει έτοιμο ένα σενάριο που θα πρέπει να βάλει σε σκέψεις την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ: «Αυτοδύναμη κυβέρνηση δεν σημαίνει αποκλειστικά κυβέρνηση με στελέχη της ΝΔ”.
Μόλις είχε παραιτηθεί από το κόμμα του Ανδρουλάκη ο Σπύρος Καρανικόλας υπέρ της “πολιτικής σταθερότητας”. Το ερώτημα που τίθεται είναι αφού η επόμενη κυβέρνηση Μητσοτάκη -αν υπάρξει- δεν θα στηριχθεί σε στελέχη της Νέας Δημοκρατίας αποκλειστικά σε ποια στελέχη και ποιών κομμάτων μπορεί να στηριχθεί;
Προφανώς αν υπάρχουν αυτά τα στελέχη θα έχουν εξασφαλίσει ήδη υπουργικές θέσεις σε μια τέτοια κυβέρνηση σε ένα σενάριο που μοιάζει πολύ με προαγγελθείσα αποστασία υπέρ της “πολιτικής σταθερότητας” -όπου η “πολιτική αστάθεια” μπορεί να είναι και μια κυβέρνηση προοδευτικής συνεργασίας.
Ενδιαφέρον έχει και η “συμβουλή” του Κυριάκου Μητσοτάκη προς τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ: “Τα έχουμε ξεκαθαρίσει εδώ τα πράγματα: Πρωθυπουργός και το τονίζω αυτό, Πρωθυπουργός πρέπει να είναι ο αρχηγός του πρώτου κόμματος είτε μόνος του, είτε σε κυβέρνηση συνεργασίας”.
Κυβέρνηση με στελέχη… άλλου κόμματος;
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεν θα ήθελε σε καμία περίπτωση ¨”η συζήτηση για πρόωρες εκλογές να αντικατασταθεί από πρόωρη πόλωση, ένταση και διαρκή τοξικότητα που θα διαρκέσει δέκα μήνες». Κι αυτό μπορεί να επιτευχθεί μόνο με ένα τρόπο: να στηθούν κάλπες το φθινόπωρο.
Το ενδεχόμενο συνεργασίας με ΄άλλο κόμμα είναι ανοιχτό, αλλά για την ακρίβεια μπορεί να είναι συνεργασία -όπως είπε ξεκάθαρα- με στελέχη που θα κατέβουν στις εκλογές με άλλο κόμμα και θα βρεθούν- όπως έχει ξαναγίνει- στην κυβέρνηση Μητσοτάκη. Άλλωστε “δεν μπορεί να εγκλωβιστεί η χώρα σε εσωκομματικά παζάρια για τη λήψη κρίσιμων αποφάσεων”.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης -που αυτή τη φορά δηλώνει πως ανήκει στο “Κέντρο”- όχι πια στην Κεντροδεξιά- ακυρώνει τις πρώτες εκλογές με στόχο να πάει στις δεύτερες όπου αισθάνεται ότι θα εξασφαλίσει αυτοδυναμία με τη βοήθεια στελεχών άλλου ή άλλων κομμάτων.
Μπορεί να είναι και ύβρις για την δημοκρατία και τους ψηφοφόρους το ότι θα πάνε να ψηφίσουν για να… μην σχηματιστεί κυβέρνηση ως πρόβα για άλλες εκλογές.
Η μεγαλύτερη ύβρις όμως μπορεί να είναι ότι ένα κόμμα προαναγγέλει πως θα σχηματίσει κυβέρνηση με στελέχη άλλων κομμάτων -χωρίς την συνεργασία τους για “να μην εγκλωβιστεί η χώρα σε εσωκομματικά παζάρια”.
Πρακτικά αυτό σημαίνει πως έχει διασφαλιστεί ότι δεν θα σχηματισθεί κυβ΄έρνηση στις πρώτες εκλογές -όπου η συμμαχία δύο ή τριών κομμάτων της σημερινής αντιπολίτευσης θα έχουν πλειοψηφία στη Βουλή.
Δεν θα σχηματισθεί ούτε κυβέρνηση ανοχής -με πλειοψηφία τουλάχιστο 120 βουλευτών. Ούτε θα σχηματισθεί κυβέρνηση συνεργασίας με πρωθυπουργό άλλο πρόσωπο από τους αρχηγούς των κομμάτων που θα συμμετέχουν σε μια τέτοια κυβέρνηση.
Μετά το πρώτο και το δεύτερο κόμμα θα καταθέσει τη εντολή και το τρίτο κόμμα -εν προκειμένω το ΠΑΣΟΚ_ΚΙΝΑΛ- για να πάει ως πρόβατο επί σφαγή-σε νέες εκλογές όπου ΄ένα κόμμα που μειοψηφεί οικτρά στην κοινωνία θα σχηματίσει κυβέρνηση με ενδεχόμενη αποστασία βουλευτών του.
Με απλά λόγια αν και τα κόμματα της “δημοκρατικής παράταξης” συγκεντρώσουν πάνω από το 50% των εδρών στις εκλογές με απλή αναλογική η άρνηση κάποιου από αυτά για μια δημοκρατική κυβέρνηση θα παραδώσει την κυβέρνηση σε ένα κόμμα που θα κινηθεί σε επίπεδα 30-35%.
Η ευκαιρία της απλής αναλογικής
Μαζί με το σύστημα της απλής αναλογικής -για το οποίο δεν θα ξανακούσουμε λέξη τα επόμενα χρόνια- κρίνεται στις εκλογές το μέλλον της “δημοκρατικής παράταξης”.
Χάρη στην ληστεία εδρών από τα μικρότερα κόμματα και το μπόνους ένα κόμμα μειοψηφίας θα μπορεί να κυβερνά -μόνο του ή με τη συμμαχία με ένα μέρος ενός άλλου κόμματος- σε δυσαρμονία με τις προθέσεις του εκλογικού σώματος.
Ο ΣΥΡΙΖΑ- Προοδευτική Συμμαχία θα μπορεί να έρχεται δεύτερο κόμμα αιωνίως έχοντας αποκλειστεί από την κυβέρνηση ή την συγκυβέρνηση. Εκτός αν έρθει πρώτο κόμμα με ποσοστά πάνω από 37% ή αν συνεργασθεί με το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ και το Mέρα 25 -που αν όχι σ’ αυτές σε κάποιες από τις επόμενες εκλογές θα δουν τα ποσοστά τους να συνθλίβονται.
Ή αν συμβούν σεισμικά φαινόμενα στην πολιτική ζωή όπου η προοπτική μιας νέας κυβέρνησης Μητσοτάκη κουράζει ήδη- αν δεν μοιάζει εφιαλτική.
Οι δημοσκοπήσεις στις οποίες στηρίζει την αυτοπεποίθησή του ο Μητσοτάκης υποβάλλουν την ιδέα πως μπροστά σε ένα πολιτικό αδιέξοδο μια νέα κυβέρνηση Μητσοτάκη -με τη συνεργασία ενός ή… μισού άλλου κόμματος μπορεί να προκύψει ως εκβιασμός.
Μια τέτοια “λύση” περνά από την σαλαμοποίηση του ΠΑΣΟΚ -ΚΙΝΑΛ που θεωρεί ως βασικό του αντίπαλο τον ΣΥΡΙΖΑ σε μια μάχη του τύπου “ο θάνατός σου η ζωή μου”.
Η πολιτική ζωή της Ελλάδας ωστόσο ήταν πάντα γεμάτη εκπλήξεις και πάντα το παιχνίδι το κέρδιζε κάποιος παίχτης που δεν καθόταν καν στο τραπέζι. Ή όπως λέει με άλλα λόγια ο διευθυντής Ερευνών της Kάπα Research Αλέξης Ρουτζούνης:
“Η έκβαση κάθε εκλογικής σύγκρουσης στην Ελλάδα είναι αβέβαιη διότι οι αντοχές της κοινωνίας εξαιτίας των πολλαπλών κρίσεων είναι περιορισμένες, έτσι ώστε η κοινωνική και πολιτική συμπεριφορά να μην προεξοφλείται και το τελικό αποτέλεσμα να μην προδικάζεται”.