Ο Τζέρεμι Κόρμπιν αναζητεί λύσεις για το Brexit

Του Rafa de Miguel (*)

Το Brexit έχει οδηγήσει το Εργατικό Κόμμα του Τζέρεμι Κόρμπιν σε μια γωνιά που οποιοδήποτε πολιτικό εγχειρίδιο θα το συμβούλευε να αποφύγει με κάθε τρόπο. Την ώρα που όλη η χώρα χρησιμοποιεί έναν μανιχαϊστικό λόγο, και η συζήτηση έχει εκφυλιστεί στο «Ναι ή όχι στην Ευρώπη», το κόμμα που θα έπρεπε να αρθρώσει έναν σαφή πολιτικό λόγο αρκείται σε γενικότητες και αοριστολογίες.

Ο Τζέρεμι Κόρμπιν είναι ένας σοσιαλιστής της παλιάς σχολής, κληρονόμος της «μπενικής» παράδοσης (από την επιρροή που είχε στο κόμμα ο Τόνι Μπεν στα τέλη της δεκαετίας του ’70 και τις αρχές της δεκαετίας του ’80). Σε συνέντευξη που έδωσε πριν από λίγες εβδομάδες στο γερμανικό περιοδικό Der Spiegel, εξέφρασε τις διαφωνίες του με την πολιτική της ΕΕ στο πεδίο της ανταγωνιστικότητας και τη μετακίνησή της προς την ελεύθερη αγορά. «Δεν μου άρεσε καθόλου ο τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίστηκε η Ελλάδα στη διάρκεια της χρηματοπιστωτικής κρίσης», είπε. «Το ιδανικό μου είναι μια κοινωνική Ευρώπη, με κοινωνίες που εργάζονται προς το συμφέρον όλων των πολιτών, όχι μόνο των λίγων».

Θα ήταν άδικο να υποστηρίξει κανείς ότι το Εργατικό Κόμμα του Κόρμπιν είναι αντιευρωπαϊκό. Επισήμως, το κόμμα υποστήριξε την παραμονή στην ΕΕ στην εκστρατεία του 2016 για το δημοψήφισμα και πολλοί από τους βουλευτές του και τους ψηφοφόρους του υποστηρίζουν την παραμονή της χώρας στην Ένωση. Το πρόβλημα του Κόρμπιν είναι ότι δυσκολεύεται να βρει μια ισορροπία ανάμεσα στα μέτωπα που αντιμετωπίζει τα δύο τελευταία χρόνια. Τα κατάλοιπα της εποχής του Τόνι Μπλερ και του Γκόρντον Μπράουν έχουν ακόμη δύναμη στην κοινοβουλευτική ομάδα και οι θέσεις τους είναι σαφώς φιλοευρωπαϊκές. Τα συνδικάτα, που ασκούν μεγάλη επιρροή στο κόμμα, ζητούν ανοιχτά να υποστηριχθεί η διεξαγωγή δεύτερου δημοψηφίσματος.

Πολλοί ψηφοφόροι θέλουν να σταματήσει το Brexit. Η πίστη του Κόρμπιν όμως στη σημασία που έχουν οι κάλπες στη δημοκρατία, και το ένστικτό του ότι η Αγγλία που έχει πληγεί περισσότερο από τη λιτότητα εξακολουθεί να κατηγορεί τις Βρυξέλλες για όλα τα δεινά, κρατούν τη στρατηγική του σταθερή. «Οι πιο εγκαταλελειμμένες περιοχές της χώρας ψήφισαν υπέρ του Brexit», τόνισε. «Σε πολλές φτωχές ζώνες οι εργασιακές συνθήκες έχουν επιδεινωθεί τις τελευταίες δεκαετίες, κι αυτό εξαιτίας μιας ευρωπαϊκής νομοθεσίας που θα έπρεπε να μας προστατεύει».

Οι Εργατικοί όμως έχουν επίγνωση ότι αυτή η ίδια ευρωπαϊκή νομοθεσία, σε ό, τι αφορά τα δικαιώματα των εργαζομένων, την προστασία του περιβάλλοντος ή την υπεράσπιση των καταναλωτών, αποτελεί και μια ασπίδα απέναντι στους συντηρητικούς που κερδίζουν έδαφος σε όλο τον κόσμο.

Ο Κόρμπιν πίστεψε ότι βρήκε την αναγκαία ισορροπία στο ετήσιο συνέδριο του κόμματος που πραγματοποιήθηκε τον περασμένο Σεπτέμβριο. Το κόμμα αποφάσισε ότι θα μπορούσε να στηρίξει μια συμφωνία της κυβέρνησης με την ΕΕ εφόσον εκπληρούντο ορισμένοι όροι. Η μελλοντική σχέση με την ΕΕ να είναι σταθερή και να διαπνέεται από πνεύμα συνεργασίας. Να προστατεύεται η εθνική ασφάλεια μέσα από τη συνεργασία με τις υπόλοιπες χώρες της ΕΕ. Να διατηρηθούν τα οφέλη που έχει η συμμετοχή της χώρας στην ενιαία αγορά και στην τελωνειακή ένωση. Να διατηρηθούν τα εργασιακά δικαιώματα. Και να μην πληγεί καμιά περιοχή της χώρας από τη συμφωνία.

Ήταν σαφές ότι το κόμμα θα ψήφιζε κατά της συμφωνίας εφόσον η ψηφοφορία γινόταν κανονικά. Η πρωθυπουργός δεν έχει καν ξεκινήσει με τους εταίρους της τη συζήτηση για τη μελλοντική τους σχέση, άρα οι προϋποθέσεις που θέτουν οι Εργατικοί δεν μπορεί αυτή τη στιγμή να εκπληρωθούν.

Το πρόβλημα για τον Κόρμπιν είναι ότι οι πιέσεις υπέρ της διεξαγωγής ενός δεύτερου δημοψηφίσματος δεν έχουν κοπάσει. Η στρατηγική λύση που αποφάσισε το συνέδριο γι’ αυτή την πρόκληση είναι να δοθεί μια σταδιακή απάντηση. Πρώτα, να απορριφθεί η συμφωνία της Μέι. Δεύτερον, να περιμένει το κόμμα να θέσουν οι ίδιοι οι συντηρητικοί θέμα ηγεσίας και, σε αντίθετη περίπτωση, να καταθέσει πρόταση μομφής. Κι αν όλα αυτά αποτύχουν, να ζητηθεί δεύτερο δημοψήφισμα.

Ο Κόρμπιν ήλπιζε να αντιμετωπίσει το κύμα με αυτή τη συμβιβαστική λύση, αλλά οι φωνές που ζητούν να γίνει κάτι επειγόντως πληθαίνουν. Ορισμένα μέλη της ηγεσίας, έτσι, αναζητούν τρόπους να αποφευχθεί η εσπευσμένη αποχώρηση της Βρετανίας από την ΕΕ χωρίς λύση.

(*) Ο Ράφα ντε Μιγκέλ είναι αρθρογράφος της El Pais

(Πηγή: El Pais- ΑΠΕ ΜΠΕ)