Πολιτική Σόιμπλε σε «μοντέρνο» περιτύλιγμα

Του Μιχάλη Ψύλου

Μαύρα σύννεφα απειλούν να σκεπάσουν την Ευρώπη με «πηγή» -όπως πάντα -τη Γερμανία. Οι Γερμανοί Χριστιανοδημοκράτες παρουσίασαν το πρόγραμμά τους ενόψει των Ομοσπονδιακών εκλογών του Σεπτεμβρίου. Το ονόμασαν πρόγραμμα «εκσυγχρονισμού σταθερότητας και  απελευθέρωσης» μόνο που στις 140 σελίδες το «σύγχρονο» και το «μοντέρνο» δεν είναι τίποτα άλλο από την παλιά ιστορία του νεοφιλελεύθερου κράτους: Φορολογικές μειώσεις  για τους πολύ πλούσιους και κοινωνικές περικοπές για τους φτωχούς και τη μεσαία τάξη. Οι φορολογικοί συντελεστές των εταιρειών μειώνονται στο 25% κάτι που από μόνο του θα οδηγήσει σε απώλεια περίπου 17 δισεκατομμυρίων ευρώ στα έσοδα.

«Αντί για ένα δίκαιο φορολογικό σύστημα  οι Χριστιανοδημοκράτες (CDU)και οι Χριστιανοκοινωνιστές (CSU) σύμμαχοί τους θέλουν  να δώσουν στους πλούσιους και στις εταιρείες περισσότερα από 20 δισεκατομμύρια ετησίως Πρόκειται για μια νέο-φιλελεύθερη πολιτική» τονίζει η Σέρπιλ Μιντιάτι αντιπρόεδρος του Σοσιαλδημοκρατικού κόμματος. «Από τη μία πλευρά μείωση των φόρων στις εταιρείες και  φοροαπαλλαγές για τους πλούσιους αλλά ταυτόχρονα θα πρέπει να  υπάρχει και ισορροπημένος προϋπολογισμός χωρίς νέα χρέη το συντομότερο δυνατό» τονίζει η Σοσιαλδημοκράτισσα  πολιτικός. «Με αυτό το πρόγραμμα η κοινωνία θα διαιρεθεί. Οι ιδέες της Ένωσης CDU/CSU αποτελούν απειλή για το μέλλον και την ευημερία της χώρας μας».

Η συν- πρόεδρος της Αριστεράς Σουζάνε Χένιγκ Βέλσοφ  εκτιμά επίσης ότι «η μόνη σαφής υπόσχεση από μια ενδεχόμενη παραμονή των Χριστιανοδημοκρατών στην καγκελαρία είναι οι φορολογικές περικοπές για τους πολύ υψηλόμισθους και οι κοινωνικές περικοπές και η ληστεία των συντάξεων».

Γερμανικά «ραβασάκια» σε όλη την Ευρώπη

Το κακό για την υπόλοιπη Ευρώπη είναι ότι οι Γερμανοί Χριστιανοδημοκράτες δεν περιορίζονται να μιλάνε μόνο για τη χώρα τους: «Μετά την πανδημία πρέπει να επαναφέρουμε γρήγορα τους δημοσιονομικούς κανόνες του Συμφώνου Σταθερότητας και να τους αλλάξουμε αλλά χωρίς να τους κάνουμε πιο ευέλικτους» αναφέρει το προεκλογικό τους πρόγραμμα.  Η πολιτική Σόιμπλε σε νέο περιτύλιγμα δηλαδή ως απάντηση στο αίτημα που βάζουν πλέον σχεδόν όλοι οι Ευρωπαίοι για να χαλαρώσει ο «ζουρλομανδύας» του Συμφώνου Σταθερότητας. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε που την ίδια μέρα που οι Γερμανοί Χριστιανοδημοκράτες παρουσίαζαν το νέο-φιλελεύθερο πρόγραμμά τους η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Κριστίν Λαγκάρντ έσπευσε να ζητήσει περισσότερη «ευελιξία» στο Ευρωπαϊκό Σύμφωνο Σταθερότητας μόλις αρθεί η αναστολή του λόγω της  πανδημίας το 2023.

«Η Ευρώπη χρειάζεται ένα εκσυγχρονισμένο πλαίσιο με διαφανείς ευέλικτους και αξιόπιστους δημοσιονομικούς κανόνες που θα επιτρέπουν αντικυκλικές και βιώσιμες δημοσιονομικές πολιτικές” δήλωσε η Λαγκάρντ στη διάρκεια της τριμηνιαίας ακρόασης ενώπιον του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Η Λαγκάρντ καταφέρθηκε ορθά κοφτά ενάντια στην πολιτική λιτότητας στην ΕΕ λέγοντας: «Πολύ συχνά οι  εθνικές δημοσιονομικές πολιτικές έχουν περιορίσει τη δυνατότητα τόνωσης της οικονομίας και η Κεντρική Τράπεζα έχει βρεθεί να αγωνίζεται μόνη της».

Η Κομισιόν έχει ταχθεί επίσης υπέρ της μεταρρύθμισης του μηχανισμού για τον περιορισμό των εθνικών δημόσιων ελλειμμάτων ( στο 3% του ΑΕΠ ετησίως) και του δημόσιου χρέους (στο 60% του ΑΕΠ). Μία από τις διεξόδους που μελετάται στο πλαίσιο της μεταρρύθμισης του Συμφώνου Σταθερότητας θα ήταν να αυξηθούν τα ανώτατα όρια του ελλείμματος και του χρέους τα οποία έχουν πλέον ξεπεραστεί σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες λόγω του τεράστιου κόστους της πανδημίας.

Την ιδέα αυτή που προσκρούει στον …Γερμανικό τοίχο ιδίως από το συντηρητικό κόμμα της Άνγκελα Μέρκελ υποστηρίζουν η Γαλλία η Ιταλία και άλλες χώρες του Νότου. «Δεν θέλουμε να επαναληφθεί το λάθος που κάναμε με την κακή διαχείριση της κρίσης του ευρώ το 2011 2012 2013» τόνισε ο Γάλλος υπουργός Ευρωπαικών Υποθέσεων Κλεμάν Μπον.

Στο ίδιο μήκος κύματος ο Ευρωπαίος Επίτροπος για την Οικονομία Πάολο Τζεντιλόνι ζήτησε τη ριζική  μεταρρύθμιση του Συμφώνου Σταθερότητας προκειμένου να ενισχυθούν οι επενδύσεις και η ανάπτυξη μόλις περάσει το σοκ της πανδημίας.

Γερμανική γραμμή και στο ασφαλιστικό

Από το προεκλογικό πρόγραμμα της Ενωσης CDU/CSU δεν ξεφεύγει βέβαια και το ασφαλιστικό. Σύμφωνα με το σχέδιο η Ένωση προωθεί τη δημιουργία μιας νέας μορφής χρηματοδοτούμενης παροχής γήρατος από τη γέννηση του παιδιού: Η ιδέα είναι να δημιουργηθεί ένα ταμείο που θα κατατίθεται κάθε μήνα ένα ποσό – έως 100 ευρώ  για τα πρώτα 18 χρόνια μετά τη γέννηση του παιδιού.

«Οι συντάξεις θα είναι ασφαλείς για τους σημερινούς συνταξιούχους αλλά οι μεταρρυθμίσεις θα επηρεάσουν μόνο τις επόμενες γενιές» τόνισε ο Χριστιανοδημοκράτης υποψήφιος καγκελάριος Αρμιν Λάσετ. Οσο και αν οι Χριστιανοδημοκράτες αποφεύγουν τις πολλές λεπτομέρειες  η αντιπολίτευση τους κατηγορεί ότι θέλουν να επιβάλουν ένα κεφαλαιοποιητικό σύστημα στην σύνταξη με την επένδυση των ασφαλιστικών εισφορών σε μετοχές και ομόλογα με στόχο τις υψηλότερες αποδόσεις. 

Ο Μάρτιν Βέρντιγκ  καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Ρούρ στο Μπόχουμ προτείνει μάλιστα τη θέσπιση  μιας «μετοχικής σύνταξης» στην οποία οι νέοι εργαζόμενοι θα επενδύουν το 2% του ακαθάριστου εισοδήματός τους σε ένα επενδυτικό κεφάλαιο. Όμως ενώ οι ασφαλιστικές εισφορές θα είναι εγγυημένες ουδείς θα μπορεί να εγγυηθεί ότι στο μέλλον θα είναι εγγυημένες και οι αποδόσεις λόγω του επενδυτικού ρίσκου.

Κάτι ανάλογο άλλωστε φαίνεται ότι θα επιχειρηθεί και στην Ελλάδα στις επικουρικές συντάξεις με το νέο νομοσχέδιο που αναμένεται να καταθέσει σύντομα στη Βουλή η κυβέρνηση Μητσοτάκη.

Ο Μάρτιν Βέρντιγκ  καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Ρούρ στο Μπόχουμ προτείνει μάλιστα τη θέσπιση  μιας «μετοχικής σύνταξης» στην οποία οι εργαζόμενοι θα επενδύουν το 2% του ακαθάριστου εισοδήματός τους σε ένα επενδυτικό κεφάλαιο.

Στη Γερμανία πάντως έχουν αρχίσει να πληθαίνουν οι φωνές των «ειδικών» ότι το ασφαλιστικό καταρρέει και είναι ανάγκη να αυξηθεί η ηλικία συνταξιοδότησης από τα 65 που είναι σήμερα στα 68 ή και τα 70.  Το εργοδοτικό  Γερμανικής Οικονομίας (IW) συνιστά την αύξηση της ηλικίας συνταξιοδότησης από το 2031 κατά δύο μήνες για κάθε έτος γέννησης.

Με δεδομένο επίσης ότι πάνω από το ένα τέταρτο του ομοσπονδιακού προϋπολογισμού  πήγε στους συνταξιούχους το 2019 διατυπώνονται ήδη «σκέψεις»  για μείωση των συντάξεων στο άμεσο μέλλον. 

Ο οικονομολόγος στο πανεπιστήμιο του Φράιμπουργκ Μπερντ Ράφελχούσεν  βλέπει μια δραματική ανάγκη για μεταρρύθμιση στο συνταξιοδοτικό σύστημα στη Γερμανία. Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση μπορεί να επιλέξει μόνο μεταξύ «πανούκλας και χολέρας» τόνισε χαρακτηριστικά: Είτε θα αυξηθούν τα ποσοστά εισφορών για το συνταξιοδοτικό ταμείο είτε θα αυξηθεί σημαντικά η ομοσπονδιακή επιδότηση.

«Τα τελευταία χρόνια η ομοσπονδιακή κυβέρνηση έχει δώσει στην «πλειονότητα των ηλικιωμένων πολύ πλούσια δώρα» υποστηρίζει ο Γερμανός καθηγητής. Και αν οι Γερμανοί συνταξιούχοι πρέπει να «τιμωρηθούν» γιατί μέχρι τώρα αμείβονται «πλουσιοπάροχα» φανταστείτε τι περιμένει τους Ελληνες και τους άλλους Νοτιο-Ευρωπαίους αν παραμείνουν οι Χριστιανοδημοκράτες στην καγκελαρία του Βερολίνου!