Τα ξεχασμένα συμπεράσματα του 2005

Του Γιαννάκη Λ. Ομήρου

Ελπίζω ότι στο επόμενο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υπό το φως των νέων τουρκικών προκλήσεων στην Αμμόχωστο δεν θα ακούσουμε ξανά να εκφράζεται ικανοποίηση για τα τελικά συμπεράσματα που αφορούν την Κύπρο όπως συνέβη με αυτά του Συμβουλίου που συνήλθε στις 24 και 25 Ιουνίου. Θυμίζω ότι ικανοποίηση εκφράστηκε επειδή «πρώτον επαναβεβαιώνει τη δέσμευση του στη μορφή λύσης του Κυπριακού, δεύτερον ζητεί το σεβασμό των ψηφισμάτων του ΟΗΕ για την Αμμόχωστο και τρίτον γιατί σε ότι αφορά τον «εκσυγχρονισμό» της Τελωνειακής Ένωσης Ε.Ε.-Τουρκίας, τον συνδέει με έλεγχο από τα κράτη – μέλη».

Προς τί όμως η ικανοποίηση όταν επανειλημμένα η Τουρκία επιδεικνύει κυνική περιφρόνηση προς αποφάσεις των συλλογικών – θεσμικών οργάνων της Ε.Ε.; Και δυστυχώς η Ένωση ανέχθηκε κατά συρροήν και κατ’ εξακολούθησίν ραπίσματα στην αξιοπιστία της από τις τουρκικές συμπεριφορές;

Ας θυμηθούμε τα τελικά συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του 2005 αναφορικά με τις ανατεθείσες υποχρεώσεις της Τουρκίας σε σχέση με το Κυπριακό, τις χαρακτηρισθείσες και ως «Κυπρογενείς». Και την γνωστή ως αντιδήλωση της 21ης Σεπτεμβρίου του 2005.

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τότε, είχε αποφασίσει ότι προκειμένου να προχωρήσουν οι ευρωτουρκικές σχέσεις και ο ενταξιακός διάλογος Τουρκίας-Ε.Ε. θα έπρεπε η Τουρκία να εκπληρώσει τις πιο κάτω υποχρεώσεις:

  1. Να αναγνωρίσει ανεπιφύλακτα την Κυπριακή Δημοκρατία.
  2. Να εφαρμόσει την Τελωνειακή Ένωση με όλα τα κράτη – μέλη της Ένωσης. Άρα να ανοίξει λιμάνια και αεροδρόμια στα Κυπριακά πλοία και αεροπλάνα.
  3. Να συνεργαστεί για λύση του Κυπριακού στη βάση των περί Κύπρου ψηφισμάτων του ΟΗΕ και των αρχών και αξιών της Ε.Ε.

Από τότε έχουν περάσει 16 χρόνια και η Τουρκία όχι μόνο δεν έχει εκπληρώσει τις ρητές υποχρεώσεις που είχε αποφασίσει το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αλλά κλιμάκωσε την επιθετική της συμπεριφορά με τη θαλάσσια εισβολή στην ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας και την έναρξη εποικισμού των Βαρωσίων. Μάλιστα σε αποκορύφωμα της προπετούς της συμπεριφοράς, κατά τη διάρκεια της Κυπριακής Προεδρίας του Συμβουλίου της Ε.Ε. το δεύτερο εξάμηνο του 2012, η Τουρκία διέκοψε σχέσεις με την Ε.Ε.! «Ακρον άωτον» προσβολής και αναίδειας.

Έναντι αυτών των συμπεριφορών της Τουρκίας το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο εξακολουθεί να επιδεικνύει στάση ανεπίτρεπτης ανοχής, αλλά και θωπείας με την αποδέσμευση δισεκατομμυρίων ευρώ για το προσφυγικό.

Συνεπώς είναι τουλάχιστον ακατανόητο να εκφράζεται ικανοποίηση επειδή το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο παραμένει απλώς δεσμευμένο στη μορφή λύσης που υιοθετεί ο ΟΗΕ για το Κυπριακό κα επειδή η Τελωνειακή Ένωση προϋποθέτει «πρόσθετες οδηγίες» από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.

Όσο η Τουρκία παραβιάζει ατιμωρητί όρους, προϋποθέσεις και υποχρεώσεις που της ανατίθενται. Όσο η γερμανική στάση, της εξασφαλίζει ασυλία στην παραβατική της συμπεριφορά και όσο η Κυπριακή Δημοκρατία εφησυχάζει με έκφραση ικανοποίησης στις άνευ ουσιαστικού περιεχομένου και άνευ συνεπειών λεκτικές διατυπώσεις, η Τουρκία θα συνεχίζει ανεμπόδιστα την ίδια παραβατική της διαγωγή.

Θα το κατανοήσουμε ή θα συνεχίσουμε στην ίδια λογική της έκφρασης ικανοποίησης;

Σημ: Θετική η απόφαση του Συμβουλίου των Υπουργών Εξωτερικών της Ε.Ε για «ετοιμασία εγγράφου επιλογών από την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης για διάφορους τύπους κυρώσεων ή μέτρων κατά της Τουρκίας». Με την ελπίδα να είναι πραγματικά μέτρα που θα «πονέσουν» την Τουρκία και όχι ανώδυνα όπως συνέβη στο παρελθόν.

Πρώην Προέδρου Βουλής των Αντιπροσώπων