Το Μνημόνιο δεν βγαίνει με πολιτικούς, χρειάζεται μάνατζερ

 

Toυ Γ. Λακόπουλου

ΛΑΚΟΠΟΥΛΟΣ ΓΙΩΡΓΟΣ

 

Στην συνήθη πολιτική γλώσσα το λένε έλλειμμα διακυβέρνησης. Αλλά με τη γλώσσα της αγοράς είναι απουσία μάνατζμεντ. Σε αυτό ακριβώς πάσχει η κυβέρνηση στην προσπάθειά της, να εφαρμόσει το τρίτο Μνημόνιο και το βλέπουμε καθημερινά. Το αποδέχθηκε με μισή καρδιά, αλλά είναι υποχρεωμένη να το εφαρμόσει με ολόκληρη. Να το εφαρμόσει δηλαδή ως το τέλος. Εκεί πάσχει.

Αυτό είναι ορατό δια γυμνού οφθαλμού αν παρακολουθήσει κανείς τις αντιδράσεις, τις συγκρούσεις, την έλλειψη συντονισμού, τα μπρος-πίσω. Κοντεύουν να κλείσουν τρεις μήνες από την ψήφιση του «προγράμματος» και τα βήματα που έχουν γίνει για την υλοποίησή του είναι ελάχιστα. Περιορίζονται στην ψήφιση κάποιων νόμων η εφαρμογή των οποίων κάθε άλλο παρά εύκολη είναι.

Το πρόβλημα για την κυβέρνηση είναι οτι δεν μπορεί να βρει κάποιο μοντέλο για να ακολουθήσει.  Αν προσπαθήσει να δει τι έκαναν οι Ιρλανδοί, οι Πορτογάλοι, οι Κύπριοι, θα διαπιστώσει ότι υπάρχει μια ποιοτική διαφορά: εκεί έπρεπε να εφαρμοστούν Μνημόνια για να αντιμετωπιστεί μια κατάσταση που προήλθε από τη χρεοκοπία του τραπεζικού συστήματος. Εδώ η χρεοκοπία προήλθε από το κράτος.

Κι όμως υπάρχει ένα μοντέλο, το οποίο είναι αποτελεσματικό, οικείο και…. ελληνικό. Για να το δει κανείς πρέπει να πάει λίγο πίσω.

Το 3ο Μνημόνιο –όπως και τα προηγούμενα– μοιάζει αναλογικά με το πρόγραμμα διοργάνωσης των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004. Απλώς είναι ελαφρύτερο από τις 27.000 δράσεις που έπρεπε να πραγματοποιηθούν στην προολυμπιακή περίοδο της Αθήνας.

Μοιάζει γιατί είναι στην ουσία ένα πρόβλημα συντονισμού διαφορετικών φορέων, υπηρεσιών και αντιλήψεων ενίοτε. Είναι πρόβλημα επιμέρους στόχων και συνδυασμού τους με την κεντρική επιδίωξη. Όπως είναι και πρόβλημα αξιοποίησης ανθρώπινου δυναμικού που υπάρχει, αρκεί να θέλει κανείς να το ανακαλύψει και να το χρησιμοποιήσει.

Αυτό ακριβώς έγινε το 2004. Ή μάλλον δεν έγινε στην πρώτη περίοδο προς το 2004 όταν η διοργάνωση των Αγώνων έμοιαζε να αποτυγχάνει ακριβώς όπως και το Μνημόνιο.

Τότε υπήρχε ο Σάμαραγκ, η ΔΟΕ, οι Αθλητικές Ομοσπονδίες, οι διαφημιζόμενοι και οι επενδυτές που δεν έβλεπαν πρόοδο. Τώρα είναι η Κομισιόν, ο Γιούνκερ, τα κράτη μέλη, οι επενδυτές, οι δανειστές, που ενίστανται. Και στις δυο περιπτώσεις οι αποφάσεις για την αξιολόγηση της πορείας δεν ανήκαν στην Ελλάδα.

Η λύση δόθηκε το 2000 όταν μπροστά στο φάσμα της καταστροφής η κυβέρνηση Σημίτη επιστράτευσε την Γιάννα Αγγελοπούλου και την εξόπλισε με όλες τις «μανατζίριαλ» εξουσίες που απαιτούσε η επιτάχυνση του προγράμματος.

Οι πολιτικές αρμοδιότητες και οι κεντρικές αποφάσεις για την ανάθεση των έργων και την κατανομή τους παρέμειναν στην κυβέρνηση. Η υλοποίηση όμως ανατέθηκε στην επιτροπή «Αθήνα 2004» την οποία η Γιάννα στελέχωσε με ικανούς ανθρώπους και διοίκησε όχι απλώς με πυγμή, αλλά και με σύγχρονες μεθόδους.

Το αποτέλεσμα το ξέρουμε. Παρ’ ότι ο μισός χρόνος είχε χαθεί, τα πράγματα έτρεξαν και η Αθήνα πιστώθηκε με την πιο λαμπρή διοργάνωση στην ιστορία των αγώνων. Η πρόσφατη μελέτη του εγκύρου ΙΟΒΕ απέδειξε ότι οι Ολυμπιακοί Αγώνες είχαν θετικά οικονομικά αποτελέσματα για τη χώρα, βάζοντας τέλος στις διατεταγμένες μπαρούφες που διακινούσαν κάποιοι.

Γιατί λοιπόν η κυβέρνηση δεν κάνει το ίδιο με το Μνημόνιο; Γιατί δεν αναθέτει το μάνατζμεντ της εφαρμογής του σε μια Επιτροπή υπό τη διοίκηση ενός προσώπου με απεριόριστες εξουσίες και με στοιχεία αποτελεσματικότητας, αξιοπιστίας και ακεραιότητας, σαν αυτά που εγγυόταν το 2000 για τους Ολυμπιακούς Αγώνες το ταπεραμέντο της Γιάννας και η οικογενειακή κουλτούρα των Αγγελόπουλων;

Σε κάθε περίπτωση κάτι πρέπει να γίνει σ’ αυτή την κατεύθυνση. Το Μνημόνιο, ως οικονομικό πρόγραμμα με τους σημερινούς ρυθμούς και τους σημερινούς ανθρώπους, δεν βγαίνει. Όσοι διοικούν τα υπουργεία, οι συνεργάτες τους και οι άνθρωποί τους κατά κανόνα δεν δείχνουν ικανοί να διεκπεραιώσουν το εγχείρημα. Αλλά ο χρόνος τρέχει. Αυτοί θα φύγουν, οι συνέπειες της αποτυχίας τους θα μείνουν.

Τηρουμένων των αναλογικών είμαστε στο 2000 του 2004. Ας κάνει κάποιος ότι κι ο Κώστας Σημίτης και έσωσε την παρτίδα.