Του Γιώργου Λακόπουλου.
Στο ΠΑΣΟΚ θυμήθηκαν το σλόγκαν του 2002: «Όλοι Φώφη». Η κόρη του ανθρώπου που θα διαδεχόταν τον Ανδρέα Παπανδρέου αν δεν έφευγε πρόωρα, διαδέχθηκε έναν από τους επιγόνους του, αλλά σε συνθήκες που δεν θα μπορούσε ποτέ να φανταστεί ο ιδρυτής του ΠΑΣΟΚ: ο γιος του πρώτα διέλυσε και μετά διέσπασε το Κίνημα. Η κόρη του Γεννηματά ανέλαβε να το αναστηλώσει.
Η Φώφη Γεννηματά μπήκε κάπως αργά στην επίσημη πολιτική. Το 2000 πήρε με άνεση την έδρα του πατέρα της στην Α΄ Αθηνών, αλλά μπήκε με φούρια. Η συμπαθητική φιγούρα της ανέβηκε στην κορυφή, έστω και αν κορυφή κατέβηκε αρκετά από τότε.
Είναι ένα από τα πολλά πρόσωπα του δημοσίου βίου που άσκησαν κληρονομικό δικαίωμα. Αλλά κατάφερε να επιβιώσει καλύτερα από άλλους. Π.χ. με αυτήν επικεφαλής στην Υπερνομαρχία το ΠΑΣΟΚ στη Β’ Αθήνας πήγε μπροστά έντεκα μονάδες. Τι άλλο είναι πολιτική;
Η υψηλή δημοτικότητα και η εν γένει πολιτική παρουσία της απασχόλησε πολλούς και από πολλές σκοπιές ως τώρα. Κάθε φορά που οι εταιρείες “μετρούν”, τα μεγαλοστελέχη βλέπουν τη σκόνη της. Είναι σταθερά η δημοφιλέστερη όλων. Γι’ αυτό ίσως και συχνά μιλούν υποτιμητικά γι’ αυτήν.
Η προεδρία στο ΠΑΣΟΚ είναι το έπαθλο για τη διαρκή συμπάθεια της κοινής γνώμης στο πρόσωπό της; Μήπως εν τέλει η πολιτική δεν είναι παρά “τσάι και γοητεία;”. Η Φώφη είναι η “αρχηγός της διπλανής πόρτας” συγκρινόμενη με τους προκατόχους της: μια 50άρα χωρίς μεγάλους τίτλους σπουδών, διεθνή κυκλοφορία και ρητορικό στόμφο.
Αλλά είναι απλή, προσιτή και έχει εμπειρία από τέσσερα υπουργεία και την Υπερνομαρχία Αττικής. Στηρίζεται σε ένα επιτελείο πεπειραμένων στελεχών του ιστορικού ΠΑΣΟΚ για τα οποία δεν ακούστηκε ποτέ τίποτε και έχει ισχυρή βούληση, σαν τον πατέρα της. Tο ‘δειξε άλλωστε όταν της επιτέθηκε ο καρκίνος.
Τι σημαίνει για το ΠΑΣΟΚ η ανάδειξη της κόρης του Γ. Γεννηματά στο τιμόνι; Η ανάθεση της ηγεσίας είναι επιστροφή στο παρελθόν, ή βήμα προς το μέλλον; Είναι η κρίσιμη κίνηση για τη –σχετική έστω-ανάταξη του κόμματος; Θα ανοίξουν τα κλειστά γραφεία και θα την στηρίξει κοινωνία, όσο τη στήριξε η κομματική βάση;
Η απάντηση θα δοθεί στην πράξη, αλλά οι προδιαγραφές της είναι καλύτερες από του προκατόχου της για την επιστροφή στελεχών και τον επαναπατρισμό ψηφοφόρων.
Χωρίς ουσιαστικά να έχει προσκομίσει κάτι ιδιαίτερο στην πολιτική βρίσκεται για χρόνια στο ρετιρέ της δημοφιλίας. Καμία σχέση με τον ανθρωποδιώχτη που της παρέδωσε. Το όνομα, η δημοτικότητα, η Υπερνομαρχία, η θητεία σε διαδοχικές κυβερνήσεις χωρίς να βραχεί, η μοίρα που την προφύλαξε από την ψήφο σε μνημόνιο, είναι καλές προϋποθέσεις για την πρώτη γυναίκα του ΠΑΣΟΚ που κατάφερε να πάρει έναν τίτλο που θέλησαν πολύ η Βάσω Παπανδρέου και η Άννα Διαμαντοπούλου πριν από αυτήν.
Αρκεί να πάρει εγκαίρως τα μέτρα της. Π.χ. να μην υποκύψει στην επίθεση φιλίας που ήδη δέχθηκε από τον Γ. Παπανδρέου. Ή να την πατήσει σαν τον Φώτη Κουβέλη, που κάηκε με την απρονοησία της κοινής εμφάνισης με τον πολιτικό που δεν θέλει κανείς πλέον. Αυτό που ίσως την προφυλάξει από αυτόν τον κίνδυνο είναι ότι οι “οίκοι” των Παπανδρέου και των Γεννηματάδων, είχαν πάντα στις διαφορές τους.
Ή αν κάνει μερικές έξυπνες κινήσεις σαν τον Καραμανλή το 1997 που δημιούργησε την επόμενη ένα κομματικό επιτελείο δίπλα του από στελέχη που δεν τον είχαν ψηφίσει. Και φυσικά αν φέρει πίσω κυρίως τα μεσαία στελέχη της περιφέρειας που δεν άντεχαν την ψεύτικη οικειότητα του Παπανδρέου και την αλαζονεία του Βενιζέλου.
Το όνομα στην πολιτική είναι η μαγική λέξη και η Φώφη το επιβεβαιώνει. Αλλά αν ένας αρχηγός κόμματος επιβάλλεται όταν διαχειρίζεται κρίσεις, έχει η Φώφη την εμπειρία να τα βγάλει πέρα; Μπορεί να κουμαντάρει ένα κόμμα με μεγάλη ιστορία, μυθικές προσωπικότητες πίσω του και δύο πρώην πρωθυπουργούς εν ζωή, αλλά πολλούς “καλαμοκαβαλάρηδες” μέσα και έξω από τις γραμμές του;
Η ευκολία με την οποία το ύφος της περνάει στη μέση ελληνική οικογένεια μετράει, αλλά πρέπει να μάθει και να παίζει καθημερινά πινγκ πονγκ με τους υπόλοιπους και μπουνιές με τους απέναντι.
Το ΠΑΣΟΚ τη δέχθηκε εύκολα. Αλλά το παιχνίδι στον ανοιχτό πολιτικό χώρο έχει ρίσκο. Σαν νέα αρχηγός η Φώφη βρίσκεται κάθε μέρα και σε ένα σταυροδρόμι και πρέπει να επιλέξει την κατεύθυνση και τα πρόσωπα που θα της δείξουν το πολιτικό πλαίσιο και τις ιδεολογικές αναφορές, τα συνθήματα και το ύφος δημόσιας παρουσίας.
Όταν ανέλαβε ο Βενιζέλος της έδωσε το προεκλογικό πόντιουμ της Ιπποκράτους και έκανε την έκπληξη. Τώρα της παρέδωσε το κόμμα στη Χαρ. Τρικούπη- ή ό,τι απέμεινε από αυτό. Αλλά της το παρέδωσε στο χαμηλότερο σημείο του. Μόλις 3,2% του έδινε η τελευταία δημοσκόπηση. Συνεπώς κάθε γραμμή ανόδου θα την πιστώνεται.
Τελικά η Φώφη ήταν η αναγκαία λύση για το ΠΑΣΟΚ . Ακόμη και αν πεθάνει με την ίδια στην ηγεσία, θα πεθάνει αξιοπρεπώς. Αν όμως πάρει προς τα πάνω του η κυρία θα κερδίσει ένα από τα μεγαλύτερα στοιχήματα της Μεταπολίτευσης.
Για να το πετύχει πρέπει να συνειδητοποιήσει ότι για τους πολίτες που άφησαν πίσω τους το ΠΑΣΟΚ, αλλά το νοσταλγούν ακόμη, ισχύει αυτό που έλεγε ο Αμερικανός φιλόσοφος Ραλφ Έμερσον: “Βασικά θέλουμε κάποιον που να μας εμπνεύσει να γίνουμε αυτό που ξέρουμε ότι μπορούμε να είμαστε”.
