Του Μελέτη Ρεντούμη
Ένα από τα σοβαρότερα και πιο κρίσιμα προβλήματα που αντιμετωπίζει αυτή την περίοδο η χώρα μας, δεν είναι άλλο από το μεταναστευτικό. Έχει μάλιστα ιδιαίτερη σημασία ο όρος, καθώς διαφέρει από το προσφυγικό που χαρακτήριζε ανθρώπους, που έφθαναν στην Ελλάδα κυρίως μέσω Τουρκίας, λόγω εμπόλεμων καταστάσεων ή εμφυλίων πολέμων, όπως στην Συρία και άλλες επικίνδυνες περιοχές του πλανήτη.
Τα στοιχεία τόσο των τοπικών αρχών, της κυβέρνησης, αλλά και της ΕΕ, δείχνουν πως το συντριπτικό ποσοστό των ανθρώπων που εισέρχονται στην χώρα, δεν προέρχονται από την Συρία ή κάποια αποδεδειγμένη εμπόλεμη ζώνη, αλλά έλκουν την καταγωγή τους από την Αφρική, το Αφγανιστάν και χώρες της ΝΑ Ασίας που δεν έχουν καμία σχέση με το προσφυγικό καθεστώς, καθιστώντας αυτούς τους ανθρώπους οικονομικούς μετανάστες επί της ουσίας και κάνοντας ακόμη πιο σύνθετη την διαδικασία χορήγησης ασύλου.
Οι χιλιάδες μετανάστες που έχουν εισέλθει τους τελευταίους μήνες σε Λέσβο, Χίο, Σάμο και Κω, έχουν μετατρέψει τα νησιά της Ελλάδας σε απέραντα hot spots, χωρίς να υπάρχει προηγούμενο ανάλογης διαχείρισης στην ΕΕ.
Η συμφωνία Τουρκίας-ΕΕ που ισχύει από το 2016, με στόχο να ανακόψει τις ροές των μεταναστών και να διευκολύνει τις επιστροφές στις χώρες προέλευσης μέσα από κονδύλια που έχει χορηγήσει η ΕΕ, δεν φαίνεται να αποδίδει καρπούς, καθώς πλέον η ίδια η Τουρκία, έχει σοβαρό πρόβλημα με τα εκατομμύρια των μεταναστών που έχουν συσσωρευτεί στα σύνορά της, ενώ από την άλλη πλευρά, εκβιάζει την ΕΕ με άνοιγμα των συνόρων, ώστε να εξασφαλίσει μεγαλύτερα πακέτα οικονομικής βοήθειας και γενικότερα προνομιακή μεταχείριση στο θέμα αυτό, θέλοντας να καταστήσει την Τουρκία, τον συντονιστή των εξελίξεων στην Μεσόγειο.
Με βάση τα παραπάνω, η Ελλάδα βρίσκεται αντιμέτωπη με μία τεράστια ανθρωπιστική κρίση, την οποία όμως πρέπει να αντιμετωπίσει σε συνεργασία με την ΕΕ και τους συμμάχους της, με νηφαλιότητα, ψυχραιμία και πάνω από όλα με σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Προτεραιότητα βέβαια για να πετύχει η χώρα μας στο συγκεκριμένο πρόβλημα είναι τα εξής κομβικά τρία σημεία :
- Επαναπροσδιορισμός της χορήγησης ασύλου, με τα κατάλληλα κριτήρια, αυστηροποίηση των ελέγχων και διασταύρωση των στοιχείων με άλλα κράτη μέλη, ώστε αφενός να χορηγείται άσυλο σε πραγματικούς πρόσφυγες, που χρήζουν προστασίας, ενώ αφετέρου να ενισχυθεί το αίσθημα της ασφάλειας, σε θέματα τρομοκρατίας ή εγκληματικής δράσης.
- Δημιουργία δομών στην ηπειρωτική Ελλάδα σε κάθε περιφέρεια, με συντονισμό της κεντρικής κυβέρνησης, των περιφερειών και των κατά τόπους δημοτικών αρχών, ώστε όλη η επικράτεια, να συνδράμει στην άμβλυνση του προβλήματος, στην προστασία των δικαιωμάτων, αλλά και στην αποσυμφόρηση των νησιών του Αιγαίου, που έχουν πληγεί ανεπανόρθωτα, τόσο οικονομικά όσο και κοινωνικά από αυτή την τραγική κατάσταση.
- Διεθνοποίηση του προβλήματος, ώστε η χώρα να απαιτήσει στα πλαίσια των ευρωπαϊκών συνθηκών, να υπάρξει η απαραίτητη αλληλεγγύη για κατανομή των προσφύγων και μεταναστών σε όλα τα κράτη μέλη. Ακόμη και αν αυτό δεν γίνει απόλυτα αποδεκτό λόγω συγκεκριμένων χωρών, όπως αυτές του Βίσεγκραντ, τότε θα πρέπει να επιβάλλονται οι αντίστοιχες κυρώσεις, μείωση των κονδυλίων από τον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό ή άμεση ανταποδοτική οικονομική βοήθεια προς τις χώρες που το έχουν ανάγκη, όπως η Ελλάδα, η Ιταλία και η Μάλτα.
Σε κάθε περίπτωση, πρόκειται για ένα πρόβλημα που απαιτεί προσήλωση στον στόχο, σαφή χρονοδιαγράμματα και τα κατάλληλα έμπειρα στελέχη, που θα συντονίσουν τις αρχές, ώστε να επιτευχθεί το βέλτιστο αποτέλεσμα για όλους τους εμπλεκόμενους.
Ευελπιστούμε πραγματικά, ότι το επόμενο διάστημα, θα δούμε τα πρώτα θετικά αποτελέσματα από τα μέτρα που πρόκειται να λάβει η κυβέρνηση, κυρίως για την προστασία των ευπαθών ομάδων των μεταναστών, καθώς και για την ανακούφιση των νησιών του Αιγαίου που πλήττονται από τις εισροές σε καθημερινή βάση.
Ο Μελέτης Ρεντούμης είναι οικονομολόγος τραπεζικός