Quo vantis, Φώφη; Αλήθειες για το ΠΑΣΟΚ και το μέλλον του

Του Γ. Λακόπουλου

ΛΑΚΟΠΟΥΛΟΣ ΓΙΩΡΓΟΣ

Την περασμένη εβδομάδα η πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ Φώφη Γεννηματά βρέθηκε αντιμέτωπη με την πιο συντονισμένη επιχείρηση υπονόμευσής της από τότε που ανάλαβε την ηγεσία του πάλαι ποτέ κραταιού κόμματος. Κάποιοι παράγοντες από το παλαιό σημιτικό πυρήνα του “εκσυγχρονισμού” επιχείρησαν να βάλουν απέναντί της τον πρώην πρωθυπουργό και πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ Κ. Σημίτη, δημιουργώντας την εντύπωση ότι επίκειται πρωτοβουλία του για την “ανασυγκρότηση του χώρου”.

Το σχέδιο χάλασε ο ίδιος ο Κ. Σημίτης, ο οποίος με ευπρέπεια υπέδειξε σε όσους προσπαθούν να τον χρησιμοποιήσουν ότι αν κρίνουν πως πρέπει να γίνει κάτι ας το κάνουν οι ίδιοι. Αρχίστε την επανάσταση χωρίς εμένα. Άλλωστε, όπως λέει πολύ σωστά ο Αλέκος Παπαδόπουλος: “μια πραγματικά νέα και αξιόπιστη πολιτική έκφραση της προοδευτικής παράταξης, θα προέκυπτε μόνο μέσα από μια εμπνεόμενη με νέες ιδέες  κοινωνία και όχι στη βάση των αναμνήσεων”.

Ήταν μια ακόμη νίκη της Φώφης απέναντι σε ένα κύκλο προσώπων που έχουν φύγει από το ΠΑΣΟΚ, αλλά θέλουν και να καθορίζουν τις εξελίξεις στο χώρο που εκφράζει πολιτικά και ιδεολογικά το ΠΑΣΟΚ. Στην ουσία αναζητούν έναν τρόπο να επιστρέψουν στην πολιτική, από την οποία εξοβελίστηκαν οι περισσότεροι με την ετυμηγορία του εκλογικού σώματος.

Συνεργαζόμενοι με παράγοντες που δεν είχαν ποτέ σχέση με το ΠΑΣΟΚ κατασκεύασαν την ανάγκη “ανασυγκρότησης της Κεντροαριστεράς και της σοσιαλδημοκρατίας”. Σ’ αυτό το εγχείρημα ενέταξαν και τον αποδυναμωμένο Σταύρο Θεοδωράκη, κάποιους φιλόδοξους της παλαιάς ΔΗΜΑΡ και τα “ορφανά του εκσυγχρονισμού”. Στο σχέδιο προσπάθησε να αυτοενταχθεί και ο Γ. Παπανδρέου, αλλά δεν τον θέλει κανείς.

Πρακτικά αυτό σήμαινε διάλυση του ΠΑΣΟΚ, αποκαθήλωση της Γεννηματά και δημιουργία ενός νέου φορέα στον οποίο θα ενέτασσαν τις φιλοδοξίες τους, επικουρούμενοι από οικονομικούς και μιντιακούς κύκλους με τους οποίους διατηρούν σχέσεις από τις συναλλαγές τους στο παρελθόν.

Η πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ αντέδρασε παίρνοντας η ίδια την πρωτοβουλία για μια συνάντηση του χώρου στην οποία θα θυσίαζε και το αξίωμα της, ξέροντας όμως ότι μια τέτοια συνάντηση δεν θα μπορούσε να υπάρξει ποτέ λόγω των ποικίλων και διασταυρούμενων φιλοδοξιών και συμφερόντων.

Έτσι προέκυψε το σενάριο Σημίτη, στο οποίο οι δήθεν θαυμαστές τον καλούσαν να στρατευθεί, ακυρώνοντας την πολιτική διαδρομή του και την προσωπική του αξιοπρέπεια, διασπώντας το ΠΑΣΟΚ, αλά Γ. Παπανδρέου.

Ώρα για ξεκαθάρισμα

Ότι οι δυο απόπειρες που οργανώθηκαν εναντίον της απέτυχαν φέρνει τη Φώφη Γεννηματά μπροστά σε αποφάσεις που πρέπει να λάβει η ίδια. Ανεξάρτητα από τον τρόπο με τον οποίο την αντιμετωπίζουν οι παράγοντες του χώρου, αλλά και στελέχη του ΠΑΣΟΚ είναι η εκλεγμένη πρόεδρός του. Έχει στο ενεργητικό της ότι τα εκλογικά ποσοστά του επί των ημερών της βελτιώθηκαν σχετικά και επιπλέον ότι, καθ’ όλες τις ενδείξεις, το ΠΑΣΟΚ υπό την ηγεσία της θα μετέχει στην επομένη Βουλή.

Αντίθετα οι αντίπαλοί της δεν έχουν, παρά τις φιλοδοξίες τους, τις συμμαχίες τους με παράγοντες των ΜΜΕ που τους προωθούν και ορισμένοι την ασφάλεια που τους παρέχει η ποικιλόμορφη άνεση που τους εξασφάλισε η προγενέστερη θητεία τους σε κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ, ώστε να περιφέρονται σήμερα άεργοι στα κεντρικά ξενοδοχεία μιλώντας για την “Κεντροαριστερά” που θα τους ξαναβγάλει στον αφρό.

Αυτή η διαπίστωση υποχρεώνει τη Φώφη να δώσει τέλος σ’ αυτή την κωμωδία στην οποία όσοι μετέχουν υποκρίνονται ότι επιδιώκουν να συνεργαστούν, ενώ δεν μπορούν ούτε μυρίσουν ο ένας τον άλλον. Να διαλύσει τις παρακμιακές επιτροπές για τον σχετικό “διάλογο” και να απευθυνθεί στην κοινωνική και πολιτική βάση της δημοκρατικής παράταξης με ανοιχτά χαρτιά και καθαρό λόγο.

Τι δουλειά έχει η πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ να συζητάει με τον Σταύρο Θεοδωράκη -τελευταία ανακάλυψη του οποίου είναι το επενδυτικό δαιμόνιο του Ηλία Ψινάκη- για την Κεντροαριστερά, με την οποία δεν έχει σχέση, ούτε ισχυρίζεται κάτι τέτοιο;

-Τι περιμένει να βγάλει από την – δραστήρια, κατά τα λοιπά ,άλλα για λογαριασμό της-  Άννα Διαμαντόπουλου, όταν οι φήμες , τις οποίες η ίδια δεν καταγγέλλει, τη φέρουν πρόθυμη να ενταχθεί στο σύστημα της οικογένειας Μητσοτάκη; Άσχετα αν η σωφροσύνη του Κυριάκου για τις ενδεχόμενες αντιδράσεις των νεοδημοκρατών παγώνει τις διεργασίες. Πόσο δύσκολο είναι να αποφασίσει η Φώφη ότι οι διαφαινόμενες επιδιώξεις της πρώην επιτρόπου- που συντηρεί ένα άτυπο κόμμα- υπακούνε στην προσωπική της στρατηγική. Άλλωστε δε μπορεί να είναι συμβατές και με το σύστημα αξιών του Σαμαρά -που την εκθειάζει δημοσίως- και με τις ανάγκες τις Κεντροαριστεράς και του ΠΑΣΟΚ-του οποίου μάλλον τη διάλυση θα προτιμούσε.

-Τι νόημα έχει να συντηρεί ως πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ μια –υπαρκτή ή υποτιθέμενη – συζήτηση με πρόσωπα που σταδιοδρόμησαν την εποχή του Κώστα Σημίτη αλλά βρίσκονται σε προφανή διάσταση με τις σημερινές ανάγκες του ΠΑΣΟΚ και επιδιώκουν είτε να την ανατρέψουν είτε να ενταχθούν σε άλλα σχήματα; Τι διάλογο  να κάνεις με όσους  θέλουν να σε ξηλώσουν ή ονειρευονται τη μετεγραφή τους στη ΝΔ;

Πόσο πολύ πρέπει να σκεφθούν οι συνεργάτες της Γεννηματά για να κατανοήσουν ότι η μόνη στρατηγική που μπορεί να ωφελήσει το ΠΑΣΟΚ είναι ο επαναπατρισμός των παλαιών ψηφοφόρων του που διέρρευσαν προς τον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά, καθώς απογοητεύονται και  αναζητούν διέξοδο, δεν θα τη βρουν στο ΠΑΣΟΚ, αν πρόκειται να συναντήσουν εκεί τα πρόσωπα εξ αιτίας των οποίων έφυγαν;

-Τέλος, πόσο εύλογο είναι να δείχνει η πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ πρόθυμη να προσφέρει στον Γ. Παπανδρέου άφεση αμαρτιών, αν μη τι άλλο για τη διάσπαση του κόμματος, χώρια η προγενέστερη πολιτική του που αλλοίωσε τον χαρακτήρα του, το διέλυσε και το καταχρέωσε;

Αλλαγή συμπεριφοράς

Αν αυτά τα ερωτήματα χρειάζονται επιτακτικές απαντήσεις για να ξεκαθαρίσει η θολούρα και να πάρει ο καθένας το δρόμο του, υπάρχει και ένας άλλος κύκλος θεμάτων στα οποία η Γεννηματά πρέπει να ξεκαθαρίσει τα πράγματα και να αναδείξει την ταυτότητα του κόμματός της με σαφήνεια και εμπροσθοβαρείς πρωτοβουλίες.

Πρώτο, να γίνει η ίδια καλύτερη, ήτοι να αλλάξει τη ρητορική της και το ύφος της δημόσιας παρουσίας της. Η ξύλινη φρασεολογία, οι ατάκες χωρίς περιεχόμενο και η βουτιά στα παλιά συνθήματα του ΠΑΣΟΚ δεν είναι καθόλου καλός τρόπος για να προσεγγίσει και το παραδοσιακό κοινό της δημοκρατικής παράταξης, αλλά και τα νέα ακροατήρια. Δεν μπορεί να μιλά με το ίδιο στυλ είτε ευχαριστεί αυτούς που της είπαν τα κάλαντα είτε όταν από τίμημα της Βουλής αναφέρεται στην Ευρωζώνη. Και φυσικά δεν την οδηγεί πουθενά η νέα μόδα να συναγωνίζεται τον Μητσοτάκη και τον Άδωνι σε προσωπικές επιθέσεις κατά του Τσίπρα.

Δεύτερο, μένει να σταματήσει τις σόλο εμφανίσεις και να δείξει ποιο είναι το επιτελείο της, ποια είναι τα όργανα του ΠΑΣΟΚ, πότε συνεδριάζουν και τι αποφασίζουν, προσθέτοντας διαρκώς νέα πρόσωπα. Η ίδια ως πρόεδρος εκφράζει το ΠΑΣΟΚ με την έννοια ότι ενοποιεί την έκφρασή του, δεν την μονοπωλεί. Επιπλέον δεν είναι λογικό να βρίσκεται κάθε μέρα στην επικαιρότητα τοποθετούμενη στα πάντα. Οι ίδιες οι έννοιες της επικοινωνίας και της ανανέωσης την υποχρεώνουν να αναθέσει την καθημερινή παρουσία του ΠΑΣΟΚ στα ΜΜΕ σε πορτ παρόλ που θα διαθέτει τα ανάλογα προσόντα. Δεν μπορεί η επικεφαλής του κόμματος να δείχνει βουλιμία παρουσίας στα ΜΜΕ και έτσι να υπερεκτίθεται, ειδικά σε ζητήματα που έχει αδυναμίες.

Τρίτο, να αλλάξει την σχέση της με τον ΣΥΡΙΖΑ επιστρέφοντας στην κλασσική ανδρεοπαπανδρεϊκή προσέγγιση της δημοκρατικής παράταξης και των προοδευτικών δυνάμεων στις οποίες ανήκει το ΠΑΣΟΚ, ο ΣΥΡΙΖΑ, το ΚΚΕ και οι λοιπές δυνάμεις του χώρου. Η προσέγγιση του Βενιζέλου κατά την οποία το ΠΑΣΟΚ είναι ιδεολογικός αντίπαλος του ΣΥΡΙΖΑ και του ΚΚΕ και ιδεολογικός εταίρος της Δεξιάς – συνεχίζοντας τη αντίστοιχη αντίληψη του Παπανδρέου- το αποδυνάμωσε. Το ΠΑΣΟΚ έχει διαφορές πολιτικής και ιδεολογίας με την παραδοσιακή Αριστερά, από την οποία προέρχεται και ο ΣΥΡΙΖΑ, αλλά η βάση τους έχει παρελθόν κοινών αγώνων. Συμμερίζονται τις ίδιες αγωνίες για την κοινωνία και τους πολίτες, μέσω της συνδικαλιστικής δράσης, του πολιτισμού, της αλληλεγγύης. Η διαχωριστική γραμμή του ΠΑΣΟΚ είναι με τη ΝΔ, δεν είναι με την Αριστερά, ούτε μπορεί να λειτουργεί σαν φράξια της. Από αυτή την άποψη η Φώφη πρέπει να ταχθεί υπέρ της συμμετοχής του ΣΥΡΙΖΑ στο Ευρωπαϊκό Σοσιαλιστικό Κόμμα, όπως θέλουν όλοι οι ευρωσοσιαλιστές, όχι να είναι αντίθετη.

-Τέλος το ΠΑΣΟΚ δεν μπορεί να παριστάνει την αντιμνημονιακή δύναμη, όταν εκτίθεται ακόμη και ο ΣΥΡΙΖΑ οσάκις το κάνει. Το Μνημόνιο δεν είναι κατάρα, η μέθοδος εφαρμογής του έχει πρόβλημα. Το ΠΑΣΟΚ πρέπει να έχει το δικό του λόγο στην εφαρμογή, συντασσόμενο με την κυβέρνηση στα θέματα των μεταρρυθμίσεων και προτείνοντας τις δικές του λύσεις για τη δίκαιη κατά το δυνατόν υλοποίηση της δημοσιονομικής πολιτικής. Κοντολογίς το ΠΑΣΟΚ εκτός από συνθήματα χρειάζεται και ρεαλιστικό πρόγραμμα με σαφείς προτάσεις και καθαρές θέσεις. Πάνω σ’ αυτό το πρόγραμμα θα αναδείξει την παρουσία του, θα κάνει συμμαχίες και θα ασκήσει πολιτική. Οι ρητορείες δεν συνιστούν προγραμματικό λόγο, αλλά χρειάζονται άνθρωποι και δουλειά που θα αποφέρουν ένα κατανοητό προγραμματικό κείμενο.

Η Φώφη έχει εντολή από την κομματική βάση να εκσυγχρονίσει και να πάει μπροστά το ΠΑΣΟΚ, όχι να το αναπαλαιώσει ως προσωπικό της κόμμα. Αν μπορεί να το κάνει θα φανεί στις εκλογές. Αν δεν μπορεί,  θα αναλάβει ο επόμενος…