Tα πολιτικά και οικονομικά σενάρια και ο “ένας καλύτερος κόσμος”

Του Νίκου Λακόπουλου

ΝΙΚΟΣ ΛΑΚΟΠΟΥΛΟΣΟ Αλέξης Τσίπρας στην Θράκη ήταν πολύ σαφής μέσα στην ασάφειά του. Περνάμε την αξιολόγηση, ποσοτική χαλάρωση, βγαίνουμε στις Αγορές και γευόμαστε την Ανάπτυξη με πρώτη-πρώτη την Θράκη -στην οποία χάρισε και 120.000 δορυφορικά πιάτα.

Με μικρές αλλαγές τα ίδια θα πει στην Ήπειρο κι άλλες περιοχές -διακινώντας ένα όνειρο -το δικό του όνειρο καθώς η Τουρκία απειλεί να πλημμυρίσει την Ελλάδα πρόσφυγες κι ο Σόιμπλε είναι πιο σαφής: πρώτα τα μέτρα κι ύστερα βλέπουμε για το χρέος.

Η αλήθεια είναι πως τα πράγματα δεν είναι τόσο ρόδινα καθώς τα σύννεφα έρχονται από τις Βρυξέλλες, την Αλβανία, την Τουρκία και τις ΗΠΑ μετά την εκλογή Τραμπ -που φάνηκε σε συνομιλία μαζί του να είναι πολύ ενθουσιασμένος με την Ελλάδα, αλλά -όπως δήλωσε- κοιτάζει πιο πολύ προς την Τουρκία.

Ο πρωθυπουργός είναι και πάλι αισιόδοξος. Προσβλέπει σε μια Γερμανία, χωρίς τον Σόιμπλε και μια κυβέρνηση σοσιαλδημοκρατών, Πρασίνων, κομμουνιστών -όπως έχει πει. Την ίδια ώρα ο Πιέρ Μοσχοβισί λέει πως «οι Ελληνες έχουν κάνει τόσο πολλές θυσίες τα τελευταία χρόνια και επιτέλους η χώρα είναι έτοιμη να γυρίσει σελίδα”.

“Το “success story” που γράφουμε μαζί, σημαίνει την επιστροφή στην ομαλότητα, αλλά μια νέα ομαλότητα με βιώσιμη δημόσια οικονομική πολιτική αι μια ανταγωνιστική οικονομία, ικανή να δημιουργήσει τις θέσεις εργασίας που οι Έλληνες χρειάζονται», δηλώνει σε συνέντευξή του στο “Εθνος της Κυριακής”  λίγο πριν έρθει- αύριο- στην Αθήνα.

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ - ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΗ ΠΑΡΕΛΑΣΗ 28ΗΣ ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1940Αυτό είναι ένα καλό σενάριο, αλλά διαβάζοντας προσεκτικά τις ομιλίες- εννέα σε μια μέρα- του πρωθυπουργού θα δούμε πως είναι ευχές και στίχοι- του Γιάννη Ρίτσου- τη στιγμή που η Ελλάδα εμφανίζεται αδύναμη. Σαν καρυδότσουφλο την παρομοίωσε στην “Καθημερινή” ο Αλέξης Παπαχελάς. ‘Ο Αλέξης Τσίπρας βρίσκεται σε ομηρεία” θα συμπληρώσει το ‘Βήμα της Κυριακής” και φαίνεται να εξετάζει σενάρια πρόωρων εκλογών.

Το δίλημμα του Αλέξη Τσίπρα είναι αν θα οργανώσει πάλι μια ηρωϊκή ρήξη με τους Ευρωπαίους -αν όσα υποσχέθηκαν, όπως λέει- δεν τηρηθούν και θα πάει για εκλογές αναστρέφοντας την δυσαρέσκεια με την πολιτική της “περηφάνιας” ή αν θα περιμένει να ανοίξουν οι κρουνοί της ανάπτυξης και να παρουσιάσει κάποιο έργο -που προς το παρόν είναι ανύπαρκτο, αν εξαιρέσουμε κάποια μέτρα για τους “αδύναμους” -που δεν είναι τόσο ορατά, όσο τα νέα φορολογικά μέτρα.

Ο αόρατος στρατηγός της ανάπτυξης, ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Γιάννης Δραγασάκης είναι ο πιο σαφής από τον πρωθυπουργό που “έχει ένα όραμα”, αλλά δεν έχει να προσφέρει τίποτα άλλο από τα δορυφορικά πιάτα κι αυτά, θα δούμε.

“Σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα, οι βασικές προϋποθέσεις για να βγει η χώρα στις αγορές το 2017 είναι η ρύθμιση του χρέους,  ώστε να διασφαλιστεί η βιωσιμότητά του, και η συμμετοχή της χώρας στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Υπάρχει και η θεωρητική δυνατότητα να βγούμε στις αγορές μόνο με τη συμμετοχή μας στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης, αυτή όμως θα είναι μια έξοδος βραχύβια, που θα εξαρτάται από την προστασία της ΕΚΤ. Γι’ αυτό έχει σημασία να έχει προηγηθεί η ελάφρυνση του χρέους. Μακροπρόθεσμα, βέβαια, το αξιόχρεο της χώρας θα εξαρτηθεί από τη δυνατότητά μας να δημιουργήσουμε ένα νέο παραγωγικό υπόδειγμα βιώσιμης και δίκαιης ανάπτυξης”.

Ο ίδιος πιστεύει πως η αντιστροφή του κλίματος είναι εφικτή και η περιοδεία του Αλέξη Τσίπρα στο λαό- μπορεί να είναι η πρώτη προεκλογική εμφάνιση. Τα μέτρα δεν βγαίνουν και η ηρωϊκή έξοδος -με εκλογές- δεν θα είναι δίλημμα, αλλά μονόδρομος για έναν πρωθυπουργό που δεν έχει να προσφέρει τίποτα άλλο παρά μόνο ελπίδες σε ένα απογοητευμένο λαό από τα δυο χρόνια αριστερής -με την δεξιά υποστήριξη των ΑΝΕΛ κυβέρνησης.

Σ΄αυτή την περίπτωση η Ελλάδα πιθανόν να οδεύει στο χάος -με παρατεταμένη πολιτική κρίση κι απανωτές εκλογές, αφού για να σταθεί μια κυβέρνηση θα χρειαστούν συνεργασίες δύο- τριών κομμάτων -που δεν φαίνονται σήμερα εφικτές. Ακόμα κι αν πάρει η Νέα Δημοκρατία 35%- όπως ο  ΣΥΡΙΖΑ- δεν θα μπορεί να σχηματίσει κυβέρνηση.

Όταν τα κόμματα αδυνατούν έρχεται η ώρα των “μετώπων”. Η ακατανόητη συμμαχία του Αλέξη Τσίπρα με τον Καμμένο μπορεί να εξυπηρετεί την διάσπαση της Δεξιάς και να στόχευε στον αφανισμό της Κεντροαριστεράς, όπως πιστεύουν διάφοροι εκπληκτικοί αναλυτές και διανοούμενοι του ΣΥΡΙΖΑ. Αλλά κι όταν τα κόμματα εξαφανίζονται δεν παύουν να υπάρχουν οι κοινωνικές δυνάμεις πίσω από αυτά- που αναζητούν πολιτική έκφραση. Κι έτσι αφού ο  ΣΥΡΙΖΑ διαλύθηκε κι αντικαταστάθηκε με ένα προσωπικό κόμμα του Αλέξη Τσίπρα ο χώρος που του δάνεισε τις ψήφους του αναζητά -με κραυγές- ένα νέο πολιτικό φορέα.

%cf%84%cf%83%ce%b9%cf%80%cf%81%ce%b1%cf%82Στη πραγματικότητα ο εκλογικός πληθυσμός που κατά 70% τοποθετεί τον εαυτό του στην Κεντροαριστερά -του Κυριάκου Μητσοτάκη αδυνατούντος να μετακινηθεί προς το Κέντρο- ζητά ένα νέο δημοκρατικό μέτωπο κι ένα νέο κεντροαριστερό φορέα.  Ο Σταύρος Θεοδωράκης απεδείχθη ανεπαρκής και η Φώφη Γεννηματά δεν μπορεί να ανασυστήσει το ΠΑΣΟΚ, αλλά ούτε καν την …ΠΑΣΠ από την οποία προέρχεται. Στην πραγματικότητα- όπως έλεγε ο Δημήτρης Γληνός, τα χρόνια του ΕΑΜ “Ο λαός αναζητά τους ηγέτες του”.

Το “Μέτωπο των Μεταρρυθμιστών” – Μητσοτάκης- Βενιζέλος- Θεοδωράκης κ.α- με τη συνεργασία ενός κόμματος “κεντροαριστερού” που μαγειρεύεται αποτελούν ένας εύκολος αντίπαλος για τον Αλέξη Τσίπρα και κόμματα που δεν υπάρχουν ή θα είναι εκτός Βουλής μετά τις επόμενες εκλογές. Και επιπλέον, ένα τέτοιο μέτωπο θα έχει την τύχη των υποστηρικτών “Ναι” στο δημοψήφισμα -που ενώ φαίνονταν να προηγούνται στις δημοσκοπήσεις- έχασαν το παιχνίδι -και τον Αντώνη Σαμαρά- όταν ο διπολισμός ενίσχυσε το Όχι στη θέα και μόνο του “παλιού πολιτικού κόσμου”.

Μοιραία θα οδηγηθούμε σε νέες εκλογές – αυτή τη φορά με απλή αναλογική που θα κάνουν ακόμα αδύνατο τον σχηματισμό κυβέρνησης. Μια νέα οικουμενικού- διακομματικού τύπου κυβέρνησης ανάγκης θα είναι μονόδρομος -της συνεργασίας ΝΔ- ΣΥΡΙΖΑ μη αποκλειομένης! Στο μεταξύ η Ελλάδα θα βυθίζεται σε μια νέα οικονομική κρίση, όπου οι στόχοι για πλεόνασμα θα είναι αδύνατοι. Η οικονομία θα βρίσκεται στο χάσμα μιας νέας αυτοτροφοδοτούμενης χρεοκοπίας όπου το Grexit θα επανέρχεται ίσως -όπως λένε μερικοί- ως …αίτημα της Ελλάδας σε μια Ευρωπαϊκή Ένωση που δεν θα περιλαμβάνει εκτός από την Βρετανία και την Γαλλία και την Ιταλία.

Αυτό το κακό- εφιαλτικό- σενάριο.

Η νέα Βουλή θα περιέχει νέα κόμματα και δεν θα περιλαμβάνει το χρήσιμο και πρόθυμο Ποτάμι ή ακόμα και τους ΑΝΕΛ -με ένα ενοχλητικό αριστερό κόμμα υπό την Ζωή ή κάποιον άλλον. Η Κεντροαριστερά -με νέα μορφή- είναι ένα αίτημα του 85% του εκλογικού πληθυσμού. Ο ΣΥΡΙΖΑ απέτυχε -πέρα από τις εκλογικές νίκες με εφαλτήριο ένα ποσοστό γύρω στο 17%- να αποτελέσει το νέο ΠΑΣΟΚ -σε ένα διπολικό σύστημα, όπως δείχνουν οι εκλογές στα συνδικάτα ή μικρός κομματικός πληθυσμός του.

Προφανώς θα έχουμε εκπλήξεις και θάναι μάλλον δυσάρεστες εκπλήξεις. Για πολύ καιρό ακόμα θα ψηφίζουμε ένα κόμμα – ληγμένο- και θα παίρνουμε κι ένα δεύτερο ως …δώρο. Η αποχή -που θα κρίνει το αποτέλεσμα των επόμενων εκλογών- είναι η αποτύπωση της κρίσης πολιτικής αντιπροσώπευσης χωρίς ισχυρά κόμματα όπως το ΠΑΣΟΚ του 44-48%  και η άλλοτε ενιαία “Νέα Δημοκρατία”. Μιας πολιτικής κρίσης που περνάει στην οικονομία, δεν απέτρεψε την αποφυγή των μνημονίων και καταστρέφει την ελληνική οικονομία.

Πριν ενάμιση χρόνο στο ΑΠ ο Αδαμάντιος Πεπελάσης που είχε μιλήσει για “Νέα Μικρασιάτικη Καταστροφή” έδωσε έναν χρησμό -προφητεία:

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ - ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΗ ΠΑΡΕΛΑΣΗ 28ΗΣ ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1940

“Η χώρα είναι εκτεθειµένη στην κλιµακούµενη διεθνή θύελλα, την οικονοµική, τη µεταναστευτική και τη γεωπολιτική. Εκκολάπτεται χάος, αδιέξοδα, συγκρούσεις, νέες απρόβλεπτες ρήξεις γύρω µας.  Στο εσωτερικό, αναρωτιέµαι πόσο σύντοµα θα εκδηλωθεί το κλίµα εξέγερσης. Πόσος καιρός θα περάσει πριν γίνει αντιληπτή η επερχόµενη αντιµετώπιση των υπερχρεωµένων από στεγαστικά ή επιχειρηµατικά δάνεια καθώς και η νέα φορολογική πολιτική; Σε λίγες εβδοµάδες η εικαζόµενη απειλή από ρητορική θα µετατραπεί σε συλλογική απόγνωση. Και όταν συµβεί θα αποκαλυφθεί η αδυναµία υπεράσπισης του ελληνικού πλούτου. Πρώτα θα αφελληνισθούν ξενοδοχεία, τουριστικές υποδοµές, υποδοµές µεταφορών και εµπορικών δικτύων, κρίσιµοι αλλά αναξιοποίητοι φυσικοί πόροι, εξοχικές κατοικίες και ακίνητα ιδιαίτερου εµπορικού ενδιαφέροντος”.

Αυτό είναι ένα πιο κακό σενάριο, αλλά αφού η αισιοδοξία είναι η εσχάτη απόγνωση, ας δούμε την θετική πλευρά των πραγμάτων. Πως μέσα από μια κρίση με τη …δημιουργική δύναμη του χάους, ένας νέος κόσμος γεννιέται. Το ότι θα είναι νέος, δεν σημαίνει ότι θα είναι και καλύτερος. Το ότι δεν θα είναι καλύτερος είναι ένας σοβαρός να επιδιώκουμε -και πάλι!- έναν καλύτερο κόσμο.