Το κόκκινο και το μαύρο

ΦΩΤΟ: ΑΠΕ -ΜΠΕ

 Του Κωνσταντίνου Ν. Φουντουλάκη

ΦΟΥΝΤΟΥΛΑΚΗΣ «Το κόκκινο και το μαύρο» (Le rouge et le noir) ήταν από τις αγαπημένες μου ταινίες, παρότι οφείλω να ομολογήσω ότι ποτέ δε διάβασα το βιβλίο. Το ίδιο ισχύει και για «Τα πουλιά πεθαίνουν τραγουδώντας» (The Thorn Birds). Το δεύτερο ήταν βέβαια μίνι σειρά και όχι ταινία και ο Richard Chamberlain ήταν κορυφαίος.

Ο Richard Chamberlain ήταν από τους πρώτους που επωφελήθηκε από την επέκταση του συμφώνου συμβίωσης για ομοφυλόφιλα ζευγάρια από την πολιτεία της Χαβάης, που ήταν η πρώτη που το καθιέρωσε στις ΗΠΑ το 1997. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι για να διασφαλίσει το συμφέρον του ζευγαριού σε ομοσπονδιακό επίπεδο αναγκάστηκε να υιοθετήσει επίσημα τον σύντροφό του επίσης ηθοποιό και συγγραφέα Martin Rabbett.

Το θέμα του συμφώνου συμβίωσης για ομόφυλα ζευγάρια ψηφίστηκε και πλέον αποτελεί έλασσον θέμα. Ωστόσο ανέδειξε περίπλοκα και μείζονα θέματα της κοινωνίας και της πολιτικής.

Το πλέον ασήμαντο απ’ αυτά αφορά τη στάση της εκκλησίας η οποία αντέδρασε, πιστή σε μια μακραίωνη παράδοση που περιλαμβάνει ανάμεσα στα άλλα τον αφορισμό της Άλγεβρας, του Καζαντζάκη, το «ανάθεμα» στον Ελευθέριο Βενιζέλο, την τραγική αφοριστική κατάρα που διαβάστηκε ενάντια στους κατοίκους των Κεραμιών (χωριών της Κρήτης που βασανίστηκαν από «μαζικό δαιμονισμό» μεγάλου μέρους του πληθυσμού τους κατά το 19ο και τον 20ό αιώνα, ως το 1936, όπου λυτρώθηκαν με μεγάλους και επώδυνους εξορκισμούς). Αλλά και σχεδόν φαιδρές καταστάσεις όπως ο αφορισμός ολόκληρου χωριού, του Ξυνού Νερού Φλώρινας επειδή οργάνωσε καρναβάλι (!!!).

Οι συμβολισμοί πολλές φορές έχουν σημασία. Η εκκλησία μπήκε στον 21ο αιώνα σηκώνοντας το λάβαρο της Αγίας Λαύρας και μαζεύοντας υπογραφές για την αναγραφή του θρησκεύματος στις ταυτότητες το 2000. Συγνώμη λάθος; Ποτέ φυσικά!!!!

Το πιο σημαντικό όμως είναι η συμπόρευση του κόκκινου και του μαύρου στην Βουλή, αλλά προφανώς και στην κοινωνία. Τα δύο «μπετόν αρμέ» κόμματα που καταψήφισαν την επέκταση του συμφώνου συμβίωσης είναι η ΧΑ και το ΚΚΕ συμπεριλαμβανομένης της λαϊκής τηλεπρομάχου Λιάνας Κανέλη. Και αυτό καλά, το ξέραμε. Πήραμε όμως επίσης μια γεύση του τι θα συμβεί σε περίπτωση «ευρείας συναίνεσης», κυβέρνησης «μεγάλου συνασπισμού» ή «οικουμενικής».

Απλά όταν εξασφαλίζεται η κοινοβουλευτική πλειοψηφία εμφανίζονται και οι φυγόκεντρες τάσεις. Και για μεν για τη ΝΔ η αμηχανία ήταν αναμενόμενη με δεδομένη τη φάση που βρίσκεται το κόμμα και τη συντηρητική σύνθεση της κοινοβουλευτικής της ομάδας. Άλλωστε, επίσης, το κόμμα αυτό μπήκε στον 21ο αιώνα βάζοντας υπογραφές για την αναγραφή του θρησκεύματος στις ταυτότητες.

Όμως, η ΝΔ επίσημα περιλαμβάνει συνιστώσες με συντηρητική ιδεολογία στις τάξεις της. Δεν το κρύβει και το θεωρεί στοιχείο της ταυτότητάς της. Καλό-κακό έτσι είναι και προσωπικά το προτιμώ από το να φύγουν οι ψήφοι αυτοί προς ακροδεξιούς σχηματισμούς, παρότι θεωρώ απολύτως αναγκαία την εκλογή του Κυριάκου Μητσοτάκη και τον φιλελεύθερο μετασχηματισμό (τόσο κοινωνικό όσο και πολιτικο-οικονομικό) του κόμματος.

Από την άλλη μεριά αυτό δεν έχει την ίδια αξία με την απουσία της Φώφης Γεννηματά και με τις λίγες έστω αρνητικές ψήφους ή απουσίες απο τον ΣΥΡΙΖΑ (συμπεριλαμβανομένου του κ. Δραγασάκη που για όσους θυμούνται υπήρξε αντίπαλος της Αλέκα Παπαρήγα για την ηγεσία του ΚΚΕ το 1991). Κι αν το ΠΑΣΟΚ, που δεκαετίες κυβέρνησε, λέει ότι είχε μεν στο νου αλλά όχι στην πράξη του την επέκταση του συμφώνου συμβίωσης (παρότι η κ. Γενηματά παρέμεινε σιωπηλή) η μεγάλη έκπληξη ήρθε από το Ποτάμι με την Κατερίνα Μάρκου να απουσιάζει χωρίς να τοποθετείται δημόσια και με τον κ. Αμυρά να εκτρέπεται.

Για ένα κόμμα χωρίς πραγματική σαφή πολιτικοοικονομική θέση (τα δημοψηφίσματα των μελών είναι απλά ένα αστείο όπως τέθηκαν και έγιναν) οι όποιες ρωγμές στην αξιοπρέπεια και την προοδευτική κοινωνική του εικόνα και άποψη είναι σημαντικές. Αλλά μην ξεχνάμε και εδώ τις απίστευτες κλαψιάρικες δηλώσεις πρώην βουλευτών για το ύψος της βουλευτικής αποζημίωσης.

Και το κρίσιμο ερώτημα είναι το εξής: Σε συνθήκες ευρείας κοινοβουλευτικής συναίνεσης τι πρόκειται να γίνει; Ανάλογα με το νομοσχέδιο που θα έρχεται προς ψήφιση πότε θα φουσκώνει το κόκκινο και πότε το μαύρο;

Φαίνεται ότι ο Αλέξης Τσίπρας έχει δίκιο που δε θέλει συνεργασίες. Μια τέτοια κυβέρνηση θα χαλαρώσει τα δεσμά με τα οποία κρατά το κόμμα του. Το ίδιο δίκιο έχει και ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Μια άνευ όρων συνεργασία θα διογκώσει την Άκρα Δεξιά και ενδεχομένως τη Χ.Α.. Ένα φαινόμενο λεπενικού τύπου βρίσκεται προ των πυλών.

Πιθανόν η ΝΔ θα έχει ανάγκη εκλογών μετά την πιθανή εκλογή του Κυριάκου Μητσοτάκη στην αρχηγία, για τους ίδιους λόγους που ανάγκη εκλογών είχε ο Αλέξης Τσίπρας μετά την κωλοτούμπα. Οι κοινοβουλευτικές ομάδες πρέπει κυρίως να εκφράζουν την κυρίαρχη άποψη και να στηρίζουν πραγματικά και όχι απρόθυμα τις επιλογές της ηγεσίας.

Αργά αλλά σταθερά το πολιτικό σκηνικό «κάθεται» σε νέες βάσεις, αλλά δυστυχώς με μεγάλες παράπλευρες απώλειες. Δυστυχώς η πολυσυλλεκτικότητα δεν αποδεικνύεται ότι αποτελεί πλούτο για τα κόμματα. Μάλλον φαίνεται ότι αντανακλά την οπισθοδρόμηση της ελληνικής κοινωνίας και την καθήλωσή της σε παλιότερες εποχές και καταστάσεις καθώς και την καθαρή διαφοροποίησή της από τις προηγμένες δυτικές κοινωνίες. Μεγάλο τμήμα της «Δεξιάς» είναι κοινωνικά απολιθωμένο, ενώ μεγάλο τμήμα της «Αριστεράς» είναι πολιτικο-οικονομικά απολιθωμένο. Το επιτήδειο πολυσυλλεκτικό Κέντρο απλά δεν ξέρει τι του γίνεται.

Σύντομα αυτά θα τελειώσουν και πολύς κόσμος θα πάει στο «χρονοντούλαπο της ιστορίας»*.

 

* φράση από ομιλία του Α. Παπανδρέου το 1985 στο Ηράκλειο Κρήτης

 

Ο Κωνσταντίνος Ν Φουντουλάκης είναι Αναπληρωτής Καθηγητής Ψυχιατρικής στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης

[email protected]