Του Γ. Λακόπουλου
Καμιά από τις συναντήσεις του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Ταγίπ Ερντογάν δεν πήγε καλά για την Ελλάδα. Αλλά τα χειρότερα έρχονται. Η αυτονόητη επιμονή της Ελλάδας σε διάλογο με την Τουρκία- με φόντο τους κανόνες της καλής γειτονίας και το διεθνές δίκαιο- μετατρέπεται σε προπέτασμα για αλλαγή της πάγιας ελληνικής πολιτικής απέναντι στις τουρκικές βλέψεις στο Αιγαίο και τη Θράκη.
Ίσως η 14η Ιουνίου 2021 αποδειχθεί «μαύρη» μέρα για την ελληνική εξωτερική πολιτική. Μια συμφωνία Ελλάδας -Τουρκίας -που θα ολοκληρώνει αυτό που άρχισε στη Μαδρίτη στις 8 Ιουλίου 1997, μεταξύ των πρωθυπουργών Σημίτη και Ντεμιρέλ- είναι πλέον ορατή, μετά το ελληνοτουρκικό θέατρο φιλίας που είχαμε στην Αθήνα.
Αν έχουν δίκιο οι διορατικοί που προέβλεπαν από καιρό ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης ετοιμάζεται να κάνει υποχωρήσεις, στο Αιγαίο και στη Θράκη, αυτό ενδέχεται να συμβεί στη συνάντησή του με το Τούρκο Πρόεδρο στις Βρυξέλλες- με φόντο τις εργασίες του ΝΑΤΟ. Παράλληλα με την συνάντηση Μπάιντεν – Ερντογάν.
Μετά από «πιέσεις φίλων και συμμάχων», όπως επισήμανε ο πρώην Πρωθυπουργός Κ. Καραμανλής, η κυβέρνηση θα καταλήξει σε «λογική λύση» στο Αιγαίο. Ή στη δρομολόγησή της. Στο κλίμα που προετοιμάζουν από καιρό πρόσωπα πέριξ της κυβέρνησης, κατά τα οποία «το Αιγαίο δεν μπορεί να γίνει ελληνική θάλασσα».
Την ίδια στιγμή στη Θράκη επίκειται η αναγνώριση ενός σωματείου ως «Τουρκική Ένωση». Προφανώς ως προμετωπίδα της «τουρκικής μειονότητας». Αντίο Λοζάνη.
Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μ. Τσαβούσογλου προλείανε το έδαφος με συνεντεύξεις του εν όψει στης επίσκεψης του στην Ελλάδα, δείχνοντας τα κομβικά σημεία της συμφωνίας από την πλευρά της Τουρκίας.
Π.χ. αποδέχεται τώρα το ενδεχόμενο της Χάγης αρκεί να προηγηθούν… διμερείς συζητήσεις για «όλα τα θέματα».
Το «φλερτ» Δένδια- Τσαβούσογλου
Για την Τουρκία «θέματα» που οδηγούν σε «διαφορές» είναι οι «γκρίζες ζώνες», η μειονότητα, τα χωρικά ύδατα, τα κυριαρχικά δικαιώματα στο ανατολικό Αιγαίο, οι κανόνες θαλάσσιας διάσωσης, η οχύρωση των νησιών και ασφαλώς ό,τι αφορά το Κυπριακό.
Η κυβέρνηση- με τον Νίκο Δένδια να κάνει πίσω από τις θέσεις που απέπνεε η επίσκεψή του στην Άγκυρα – και να δέχεται πλέον ότι υπάρχουν «διαφορές» με την Τουρκία, όπως οι «θαλάσσιες» ζώνες- εγκαταλείποντας τη θέση για μια μόνο διαφορά: την υφαλοκρηπίδα – ΑΟΖ.
Το δημόσιο «φλερτ» Δένδια- Τσαβούσογλου ήταν από τις δυσάρεστες εκπλήξεις στην Κ.Ο. της ΝΔ. Αλλιώς τους έκλεινε το μάτι ως τώρα.
Η τουρκική διπλωματία φαίνεται να κερδίζει ότι θα μπουν στο τραπέζι τα θέματα που επιδιώκει από χρόνια και οι προηγούμενες ελληνικές κυβερνήσεις ουδέποτε δέχθηκαν να συζητήσουν.
Ακόμη και αν στο τέλος η συμφωνία ναυαγήσει θα έχει κατοχυρώσει την ατζέντα που επιδιώκει για την επόμενη φάση.
Η κυβερνητική διάθεση υποχωρητικότητας αποτυπώθηκε και από την υποδοχή του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών που επισκέφθηκε πρώτα τη Θράκη και μετά κατέβηκε στην Αθήνα για την επίσημη επίσκεψη. Στο παρελθόν οι ελληνικές κυβερνήσεις αξίωναν να αρχίσουν αντιστρόφως οι επισκέψεις επισήμων της Άγκυρας.
Οι εκλογές είναι περισσότερο πιθανές
Ο Τσαβούσογλου δεν δίστασε να μιλήσει για «τουρκική μειονότητα» – προκαλώντας μία ρηχή ανακοίνωση του υπουργείου Εξωτερικών, που χάθηκε στης αγκαλιές του με τον Δένδια- που αλλάζει γραμμή και ακολουθεί την πολιτική των κατευνασμών.
Έτσι οι προκλήσεις του Τούρκου υπουργού πέρασαν χωρίς καθαρή ελληνική αντίδραση, όπως είχε συμβεί στην επίσκεψη Ερντογάν. Όταν ο τότε Πρόεδρος της Δημοκρατίας Προκόπης Παυλόπουλος απάντησε στην πρόκληση να αμφισβητήσει τη συμφωνία της Λοζάνης.
Η σημερινή πρόεδρος της Δημοκρατίας παρακάμπτεται καθώς η συνάντηση Ερντογάν -Μητσοτάκη θα γίνει εκτός Ελλάδας.
Ο εμφανής κυβερνητικός προσανατολισμός για συμβιβασμούς προκαλεί αναταραχή στο εσωτερικό της ΝΔ και ενδεχομένως εξηγεί την απουσία των Καραμανλικών -αλλά και του ιδίου του πρώην Πρωθυπουργού -από την τελετή για την ένταξη της Ελλάδας στην Ένωση.
Σ’ αυτό το κλίμα οι εκλογές είναι περισσότερο πιθανές, καθώς μια συμφωνία με την Τουρκία, όπως προεξοφλείται, είναι αδύνατον να περάσει από τη σημερινή Βουλή. Παρότι και εντός του ΣΥΡΙΖΑ υπάρχουν κάποιοι που δείχνουν ότι θα την αποδεχθούν.
Πέραν του ότι οι κοινοβουλευτικοί συσχετισμοί είναι αποτρεπτικοί, σε κάθε περίπτωση, ο Μητσοτάκης δεν έχει εντολή να προσχωρήσει σε μια τέτοια κίνηση και θα χρειαστεί νέα προσφυγή στη λαϊκή ετυμηγορία- με αυτό το θέμα στο επίκεντρο.
